Οι υποψηφιότητες που αλλάζουν τον πολιτικό χάρτη και η λογική της χαμένης ψήφου

Συνήθως, όταν μια δημοσκόπηση παρουσιάζεται όλοι σπεύδουν να αναγνώσουν την πρόθεση ψήφου της πρώτης Κυριακής και στη συνέχεια τα σενάρια της δεύτερης. Η πρωταρχική έγνοια του καθενός και ενδεχομένως απολύτως δικαιολογημένη, είναι να δει τις διαφορές των τριών βασικών υποψηφίων, ώστε να εξάγει ένα πρώτο συμπέρασμα για το ποιοι δύο προκρίνονται για τον δεύτερο γύρο.  

Στην προκειμένη, δηλαδή στην περίπτωση των δικών μας Προεδρικών Εκλογών που θα διεξαχθούν την 5η Φεβρουαρίου, υπάρχουν τρεις βασικοί υποψήφιοι οι οποίοι λαμβάνουν ήδη στήριξη από τα κόμματα της Βουλής. Ο Αβέρωφ Νεοφύτου στηρίζεται από τον ΔΗΣΥ, ο Ανδρέας Μαυρογιάννης από το ΑΚΕΛ και ο Νικόλας Χριστοδουλίδης από το ΔΗΚΟ και την ΕΔΕΚ, ενώ εκκρεμούν οι αποφάσεις της ΔΗΠΑ-Συνεργασίας και των Οικολόγων. Σημειώνεται πως το ΕΛΑΜ κατεβαίνει αυτόνομα με υποψήφιο τον πρόεδρο του Χρίστο Χρίστου.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Η πορεία των συσπειρώσεων, οι αυξομειώσεις και οι διαρροές

Τι είναι αυτό όμως που κάνουν τις συγκεκριμένες εκλογές να διαφέρουν από όλες τις προηγούμενες; Μα φυσικά η παρουσία πληθώρας ανεξάρτητων υποψηφίων οι οποίοι έχουν να επιδείξουν ο κάθε ένας ξεχωριστά αξιοσημείωτο έργο στον τομέα που έκαστος δραστηριοποιείτο πριν εμπλακεί ως υποψήφιος.

Ο Αχιλλέας Δημητριάδης, ο Γιώργος Κολοκασίδης, ο Μάριος Ηλιάδης, ο Χριστόδουλος Πρωτοπαπάς και ο Κωνσταντίνος Χριστοφίδης, συμπληρώνουν την βασική οκτάδα των υποψηφίων, την ώρα βέβαια και μια σειρά άλλων προσώπων, έχουν εξαγγείλει, ή προτίθενται να εξαγγείλουν τις υποψηφιότητες τους. Αυτό το φαινόμενο, δηλαδή σοβαρές και αξιόλογες προσωπικότητες να κατέρχονται ως ανεξάρτητοι υποψήφιοι σε Προεδρικές Εκλογές, χωρίς να έχουν στήριξη από κανένα, δεν είναι συχνό φαινόμενο. Ακόμα πιο σπάνιο είναι τέτοιου είδους υποψηφιότητες, να πείθουν την κοινωνία και να εξασφαλίζουν σημαντικά ποσοστά τουλάχιστον πέραν του 1%

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Οι κρίσεις γεννούν επίδοξους Προέδρους-Νέα ρεκόρ ανά δεκαετία

Αυτό είναι που μέσω των δημοσκοπήσεων φαίνεται κατά κάποιον τρόπο να αλλάζει κάπως όλα όσα γνωρίζαμε για τους υπόλοιπους υποψήφιους που κατεβαίνουν στις Προεδρικές Εκλογές.

Μέχρι τις Προεδρικές του 1998 λίγο πολύ, όσοι κατέρχονταν υποψήφιοι στις Προεδρικές, ήταν είτε ανεξάρτητοι οι οποίοι όμως είχαν αποχωρήσει από κάποιο κόμμα και μετέφεραν μαζί τους σημαντική στήριξη, είτε υποψήφιοι που κατέρχονταν με τη στήριξη μικρότερων κομμάτων. Από τις Προεδρικές του 2003, τα πράγματα άλλαξαν, αφού πέραν του ότι καταγράφηκε ρεκόρ υποψηφίων μια σειρά από πρόσωπα κατέρχονταν ως απολύτως ανεξάρτητοι. Ειδικότερα στις Προεδρικές του 2003, κατήλθαν ως ανεξάρτητοι επτά υποψήφιοι, εκ των οποίων, μόνο ο Αλέκος Μαρκίδης, ο οποίος ουσιαστικά εκπροσωπούσε ένα κομμάτι του ΔΗΣΥ κατάφερε να εξασφαλίσει ποσοστό πέραν του 1%. Όλοι οι υπόλοιποι, Κώστας Κυριάκου Ούτοπος, Ανδρέας Ευστρατίου, Αδάμος Κατσαντώνης, Χρίστος Ιωσηφίδης, Γιώργος Μαυρογένης και Παντελής Σοφοκλέους, έλαβαν όλοι κάτω από 1%, εξασφαλίζοντας ο κάθε ένας μερικές εκατοντάδες ψήφους.

Το 2008, πέραν των τριών βασικών υποψηφίων, κατήλθαν ως ανεξάρτητοι έξι υποψήφιοι. Μάριος Ματσάκης, Κώστας Κυριάκου Ούτοπος, Κώστας Θεμιστοκλέους, Ανδρέας Ευστρατίου, Χριστόδουλος Νεοφύτου και Αναστάσης Μιχαήλ, επίσης έλαβαν πολύ λίγες ψήφους, λαμβάνοντας ποσοστά κάτω από 1%.

Ακριβώς η ίδια εικόνα και το 2013. Βασικοί υποψήφιοι οι Νίκος Αναστασιάδης, Σταύρος Μαλάς και Γιώργος Λιλλήκας, ο οποίος ήταν ανεξάρτητος και στηρίχθηκε από την ΕΔΕΚ. Όλοι οι υπόλοιποι που κατήλθαν είτε ως ανεξάρτητοι, είτε με στήριξη μικρών κομμάτων, έλαβαν ποσοστό κάτω του 1%. Ειδικότερα Γιώργος Χαραλάμπους (ΕΛΑΜ), Πραξούλλα Αντωνιάδου (ΕΔΗ), Μακαρία Άντρη Στυλιανού, Λάκης Ιωάννου (ΛΑΣΟΚ), Σόλων Γρηγορίου, Κώστας Κυριάκου Ούτοπος, Ανδρέας Ευστρατίου και Ανδρέας Σταύρου (ΕΔΗΚ), έλαβαν κάτω τις ποσοστιαίας μονάδας.

Τέλος και το 2018, η εικόνα ήταν η ίδια. Βασικοί υποψήφιοι, Νίκος Αναστασιάδης, Σταύρος Μαλάς και Νικόλας Παπαδόπουλους, με τους Χρίστο Χρίστου και Γιώργο Λιλλήκα να συμπληρώνουν τη βασική πεντάδα. Όλοι οι υπόλοιποι που κατήλθαν ως ανεξάρτητοι έλαβαν ποσοστά κάτω του 1%. Αυτοί ήταν ο Ανδρέας Ευστρατίου, ο Χάρης Αριστείδου, ο Μιχάλης Μηνά και ο Χριστάκης Καπηλιώτης.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Τα social media βγάζουν Πρόεδρο-Οι δυναμικές επτά μήνες πριν τις εκλογές

Τι αλλάζει το 2023

Αυτή η εικόνα δεν αναμένεται να ακολουθηθεί το 2023. Αναμφίβολα θα υπάρχουν και εκείνοι οι υποψήφιοι οι οποίοι θα λάβουν ποσοστά κάτω του 1%. Ωστόσο οι Αχιλλέας Δημητριάδης, Γιώργος Κολοκασίδης, Κωνσταντίνος Χριστοφίδης, Χριστόδουλος Πρωτοπαπάς και Μάριος Ηλιάδης, με βάση της δημοσκοπήσεις και παρά το γεγονός ότι δεν έχουν στήριξη από κανένα κόμμα, φαίνεται να πείθουν μια μερίδα της κοινωνίας που τους δίνει ποσοστά πάνω από 1%.

Υπενθυμίζεται πως στην πιο πρόσφατη δημοσκόπηση του REPORTER, που πραγματοποιήθηκε την περασμένη εβδομάδα, ο Αχιλλέας Δημητριάδης, το όνομα του οποίου ήταν ανάμεσα στα δύο επικρατέστερα για να στηριχθούν από το ΑΚΕΛ, μαζί με αυτό του Ανδρέα Μαυρογιάννη, έχει ένα αξιοσημείωτο ποσοστό κοντά στο 3,3%. Ο Γιώργος Κολοκασίδης εξασφαλίζει 1,5%, ο Κωνσταντίνος Χριστοφίδης 1,4%, ενώ Χριστόδουλος Πρωτοπαπάς και Μάριος Ηλιάδης ακολουθούν με 0,8% και 0,6%.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Δημοσκόπηση REPORTER: Η πρόθεση ψήφου, τα σενάρια Β' γύρου και οι συσπειρώσεις

Αυτά τα ποσοστά, με δεδομένο ότι οι υποψηφιότητες τους θα τύχουν μεγαλύτερης προβολής, είτε από τη συμμετοχή τους στα debates, είτε με άλλες δημόσιες παρεμβάσεις που θα πυκνώνουν όσο κοντεύουν οι εκλογές, είναι ικανά να τους βάζουν στην εξίσωση και του δεύτερου γύρου των εκλογών, κατά τη διάρκεια των διεργασιών που ακολουθούν.

Το στοίχημα για αυτές τις υποψηφιότητες, δεν είναι άλλο από το να πείσουν τους πολίτες, για το πόσο λανθασμένη είναι η λογική της χαμένης ψήφου. Μιας λογικής που λέει πως από τη στιγμή πως δεν έχουν πιθανότητες να εκλεγούν, η ψήφος σε μια υποψηφιότητα, πάει χαμένη. Αυτό, εξάλλου είναι ένα επιχείρημα που θα χρησιμοποιούν και τα επιτελεία των τριών υποψήφιών που προηγούνται στις δημοσκοπήσεις.

Ένα άλλο επίπεδο, που αφορά το φαινόμενο αυτών των ανεξάρτητων υποψηφίων, που αξίζει προσοχής και θα συζητηθεί εν ευθέτω χρόνω, είναι πως θα τοποθετηθούν οι εν λόγω υποψήφιοι μεταξύ πρώτης και δεύτερης Κυριακής. Σε μια συγκυρία που ενδεχομένως η δυναμική να έχει πολλαπλάσια από την πραγματική της δεδομένης στιγμής, περίοδο, το τι θα δηλώσουν και τι θα καλέσουν τους ψηφοφόρους τους να πράξουν, ενδεχομένως να καθορίσει σε μεγάλο βαθμό και προς τα που θα γείρει η πλάστιγγα του δεύτερου γύρου.