Ο «φόρος διαφθοράς», τα διαβατήρια και οι δεσμεύσεις του πρώτου debate

2Χωρίς πολλές εντάσεις κύλησε το πρώτο debate του ΡΙΚ για τον Σεπτέμβριο, ανάμεσα στον Αβέρωφ Νεοφύτου, τον Γιώργο Κολοκασίδη και τον Μάριο Ηλιάδη. Επί τάπητος τέθηκαν θέματα οικονομίας, Κυπριακού και της ενέργειας, με την παράσταση να κλέβει η συζήτηση για τη διαφθορά, ένα ζήτημα για το οποίο αναλώθηκε αρκετός χρόνος και άνοιξε αρκετά επί μέρους θέματα. Η συζήτηση ξεκίνησε μάλλον υποτονικά, παρά το γεγονός πως και οι τρεις υποψήφιοι παρουσίασαν προτάσεις για ζητήματα που άπτονται της οικονομίας και της κοινωνικής πολιτικής. Απέκτησε όμως περισσότερο νεύρο όταν άνοιξε το θέμα της διαφθοράς.    

Κυπριακό και στο βάθος Χριστοδουλίδης

Σε ό,τι αφορά στο Κυπριακό, η ουσιαστική διαφοροποίηση προήλθε, όπως ήταν αναμενόμενο, από την πλευρά του Γιώργου Κολοκασίδη, ο οποίος εξήγησε το σκεπτικό του για απόρριψη της λύσης Διζωνικής Δικοινοτικής Ομοσπονδίας, λέγοντας ότι αντίκειται στα ανθρώπινα και πολιτικά δικαιώματα, ενώ απέρριψε τις επικρίσεις ότι εκφράζει, ουσιαστικά, την ίδια θέση με τον Ερσίν Τατάρ. Ανέφερε ότι μπορεί να υπάρξει μία ομοσπονδία, εάν είναι ένα κράτος που να κατοχυρώνει στοιχεία λειτουργικότητας και δικαιωμάτων, όμως η απόρριψη της ΔΔΟ δεν γίνεται σε ονομαστική βάση, καθώς είναι το περιεχόμενο που έχει πρόβλημα.

Ο κ. Κολοκασίδης ανέφερε πως το ζήτημα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων είναι που πρέπει να προτάσσεται, καθώς οι ξένοι αντιλαμβάνονται και σέβονται τα ανθρώπινα δικαιώματα, μια θέση που αμφισβήτησε ο Μάριος Ηλιάδης, ο οποίος διερωτήθηκε σε ποιο μέρος του πλανήτη γίνονται σεβαστά τα ανθρώπινα δικαιώματα. Από την πλευρά του, ανέδειξε τη σημασία της δημιουργίας κινήτρων για την τ/κ κοινότητα, ώστε να φέρουμε κοντά μας και μαζί μας τους Τ/κ. Πρότεινε, ταυτόχρονα, τη δημιουργία ενός ευρωπαϊκού ενεργειακού φόρουμ στην Ανατολική Μεσόγειο, στο οποίο θα προσκληθεί και η Τουρκία και  να μπορεί να γίνει διάλογος.

Η ανοιχτή διαφοροποίηση Κολοκασίδη, σε ό,τι αφορά τη ΔΔΟ, χρησιμοποιήθηκε από τον Αβέρωφ Νεοφύτου για να στρέψει τα πυρά του προς τον Νίκο Χριστοδουλίδη, διερωτώμενος αν κάποιοι πατούν σε δύο βάρκες και άλλα λένε και άλλα εννοούν. Έκανε λόγο για πολιτική παραδοξότητα, λέγοντας πως δύο κόμματα (ΕΔΕΚ και Αλληλεγγύη) που έχουν διακηρυγμένη θέση ενάντια στην ομοσπονδία θα ήταν φυσιολογικό να υποστηρίξουν ένα υποψήφιο που ασπάζεται τις θέσεις τους. Τόνισε ότι στην πολιτική πρέπει να έχουμε θέσεις και όχι να προσπαθούμε να ισορροπήσουμε όλες τις απόψεις από ομοσπονδιακές σε αντιομοσπονδιακές. Οι «μπηχτές» επεκτάθηκαν και στην απόφαση του Νίκου Χριστοδουλίδη να μην λάβει μέρος σε debates τον Σεπτέμβριο, λέγοντας ότι ο ίδιος βρίσκεται εκεί γιατί σέβεται τους πολίτες που πρέπει να γνωρίζουν και να αξιολογούν απόψεις και σέβεται και τους άλλους υποψήφιους.

Σε ό,τι αφορά την ουσία της τοποθέτησης Νεοφύτου στο Κυπριακό, επικεντρώθηκε στην ανάγκη ο Κύπριος πολίτης να νοιώθει ασφάλεια και επανέλαβε την πρότασή του για ένταξη στο ΝΑΤΟ μετά τη λύση. Είπε πως στόχος του είναι να επανενώσει την πατρίδα του, να πάρει πίσω εδάφη και η δίκαιη διευθέτηση του περιουσιακού. Εκτίμησε, παράλληλα, ότι «θα το γυρεύκουμε πολλές δεκαετίες το πλαίσιο Γκουτέρες», το οποίο παρουσιάζεται από κάποιους ως κατάρα.

ΔΕΙΤΕ ΕΔΩ: H πρώτη τηλεμαχία Αβέρωφ, Κολοκασίδη και Ηλιάδη στο ΡΙΚ

Σε πρώτο πλάνο η διαφθορά

Μεγάλο μέρος του χρόνου της δίωρης τηλεμαχίας, αναλώθηκε στο θέμα της διαφθοράς, όπου καταγράφηκαν οι διαφορετικές προσεγγίσεις, αλλά και οι συγκλίσεις ανάμεσα στους υποψήφιους. Ιδιαίτερα έντονες, ήταν η θέση που εξέφρασε ο Γιώργος Κολοκασίδης, ο οποίος έκανε λόγο για κομματοκρατια και βαρύ φόρο διαφθοράς που καλούνται να πληρώσουν οι πολίτες. Ο κ. Κολοκασίδης υπέδειξε μεταξύ άλλων στην τοποθέτηση του πως ήταν ο μοναδικός υποψήφιος που δεν επεδίωξε να έχει επαφές με κόμματα, συνειδητά, αφού επιθυμούσε να αφήσει ανεπηρέαστο το προεκλογικό του πρόγραμμα.

«Δεν ζήτησα υποστήριξη από κόμματα προκειμένου να κρατήσω ένα πρόγραμμα αυστηρά εξυγιαντικό του κομματικού σκηνικού. Τα κόμματα είναι χρησιμότητα, αλλά πρέπει να αλλάξουν μυαλά και να αρχίσουν να σκέφτονται τους πολίτες παρά τους χορηγούς. Δηλαδή πρέπει να υπάρξει αλλαγή στον Νόμο περί κομμάτων και να υπάρξει τιμωρία. Αλλά αν δεν υπάρξουν τομές και δεν αντιληφθούμε ότι υπάρχει μια γάγγραινα θεωρώ, ότι οι πολίτες θα συνεχίσουν να πληρώνουν φόρο διαφθοράς».

Οι θέσεις του κ. Κολοκασίδη βρήκαν αντίθετο τον Μάριο Ηλιάδη, ο οποίος χαρακτήρισε τα κόμματα κύτταρα της Δημοκρατίας. «Αν απαξιώσουμε τα κόμματα», είπε, «αυτό θα αποβεί σε βάρος της κυπριακής κοινωνίας και θα οδηγήσει μέρος του πληθυσμού σε αντιδημοκρατικές ατραπούς . Εγώ εξήγγειλα και απευθύνθηκα σε όλους τους θεσμούς και τους πολίτες. Πώς μπορώ να αποκλείσω τα κόμματα, παρά τα βαρίδια που κουβαλούν;», διερωτήθηκε.

Πάντως ο κ. Ηλιάδης προχώρησε και ένα βήμα παρακάτω, σημειώνοντας πως η διαφθορά διείσδυσε στην κυπριακή κοινωνία και έχει εκθέσει ανεπανόρθωτα τη χώρα μας στο διεθνές περιβάλλον. «Ποτέ στο παρελθόν δεν είχαμε φτάσει σε τέτοια επίπεδα ανυποληψίας. Τα τελευταία χρόνια θα γραφτούν ως μια από τις μελανές σελίδες της ιστορίας στο θέμα της διαφθοράς. Ο τρόπος με τον οποίο ο κάθε ένας από εμάς πιστεύει ότι μπορεί να προοδεύσει, είναι απαράδεκτος», πρόσθεσε ο ανεξάρτητος υποψήφιος, Μάριος Ηλιάδης.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Το πρώτο debate, το ζητούμενο για τα επιτελεία και το πλάνο για τον επόμενο μήνα

Η ανάληψη των πολιτικών ευθυνών για διαβατήρια

Από την πλευρά του ο Αβέρωφ Νεοφύτου, απάντησε στην έντονη κριτική που ασκήθηκε τόσο στον ίδιο και το κόμμα του όσο και στη Κυβέρνηση, υπενθυμίζοντας τα βήματα που έγιναν τα τελευταία χρόνια, σε σχέση με την πάταξη της διαφθοράς και της διαπλοκής. Υπενθύμισε μεταξύ άλλων τον Νόμο για προστασία των πληροφοριοδοτών και τη σύσταση της Αρχής κατά της Διαφθοράς ενώ αναγνώρισε την ανάγκη για να θεσπιστεί με απόλυτο τρόπο και τι είναι σύγκρουση συμφέροντος.

Μάλιστα δεν έχασε την ευκαιρία να αντιστρέψει τα πυρά του προς τον κ. Ηλιάδη που αναφέρθηκε στο θέμα των πολιτογραφήσεων, αφήνοντας αιχμές για το γεγονός ότι το δικηγορικό του γραφείο, συμμετείχε στην έκδοση διαβατηρίων. Πάντως οι αιχμές Αβέρωφ έμειναν αναπάντητες κατά τη διάρκεια της συζήτησης από τον κ. Ηλιάδη.

Σε σχέση με τις πολιτικές ευθύνες της Κυβέρνησης για το θέμα των διαβατηρίων, ο Αβέρωφ Νεοφύτου υποστήριξε ότι αυτές αναλήφθηκαν με την κατάργηση του προγράμματος και τον διορισμό ερευνητικών επιτροπών. «Ορίστηκαν ανεξάρτητες επιτροπές. Υπάρχουν σωρεία υποθέσεων που εξετάζονται για ποινικές υποθέσεις. Και στο νέο πόρισμα του Γενικού Ελεγκτή αν υπάρχουν επιπρόσθετες περιπτώσεις που χρειάζονται ποινική διερεύνηση να διερευνηθούν».

Μάλιστα ο Πρόεδρος του ΔΗΣΥ υπέδειξε πως η σύσταση του προγράμματος έγινε με συσκέψεις όλων των κομμάτων χωρίς όρους και προϋποθέσεις από το 2007. «Εκεί που υπήρξαν οι παρατυπίες, αυστηρός να είναι ο πέλεκυς και χρειάζεται μια συνεργασία όλων και είναι η μόνη περίοδος στην Κυπριακή Δημοκρατία, που υποθέσεις οδηγήθηκαν στα Δικαστήρια για διαφθορά και άγγιξαν και πολιτικά κόμματα με αποφάσεις δικαστηρίων. Τον τόπο τον βοηθούμε όχι με συνθήματα αλλά με συνεργασία».

Στη συνέχεια ο πρόεδρος του ΔΗΣΥ, δεν δίστασε να αναλάβει το μέρος της πολιτικής ευθύνης που του αναλογή, χωρίς να λησμονήσει βέβαια να αφήσει και αιχμές για τη στάση των κομμάτων της αντιπολίτευσης. «Εγώ φθηνιάρης πολιτικός δεν υπήρξα ποτέ. Είμαι πρόεδρος ενός κόμματος που στήριξε την Κυβέρνηση. Αναλαμβάνω ως πρόεδρος το μερίδιο της πολιτικής μου ευθύνης σε αυτή τη διακυβέρνηση συμμετείχαν και άλλα κόμματα. Κόμματα για τα οποία παραλίγο να ρίξουν τη χώρα στον γκρεμό, καταψηφίζοντας τον προϋπολογισμό του κράτους λέγοντας ότι την ευθύνη έχουν αυτή που παίρνουν τις αποφάσεις. Και τώρα επιλέγουν αυτούς που κατηγορούσαν ως τους δικούς τους υποψηφίους για να φέρουν την αλλαγή από τις αποφάσεις των δικών τους υποψηφίων», είπε με νόημα, εννοώντας βέβαια τον Νίκο Χριστοδουλίδη.

Ο κ. Νεοφύτου απάντησε και για τις χθεσινές καταγγελίες του Χρίστου Χριστοφίδη ενώπιον της επιτροπής Ελέγχου της Βουλής, σύμφωνα με τις οποίες ξένοι επενδυτές λίγο πριν ή λίγο μετά που έλαβαν Κυπριακό Διαβατήριο, έκαναν εισφορές στον Δημοκρατικό Συναγερμό. «Οι δημοσιεύσεις έχουν γίνει εδώ και χρόνια. Έχουμε ένα νόμο για τα πολιτικά κόμματα. Αύριο το πρωί να πάρουμε απόφαση ότι απαγορεύεται η χρηματοδότηση του οποιουδήποτε κόμματος. Την ίδια ώρα πρέπει να λειτουργούν τα κόμματα. Πρέπει όμως να υπάρχει οικονομική στήριξη. Εναρμονιστήκαμε με την Γκρέκο που δεν απαγορεύεται η οποιαδήποτε εισφορά. Και ναι ως ΔΗΣΥ δεχόμαστε εισφορές με βάση τον Νόμο. Δεν είναι κάτι που κρύψαμε».

Πάντως ο κ. Κολοκασίδης δεν ικανοποιήθηκε από την απάντηση του Αβέρωφ Νεοφύτου, σημειώνοντας πως ένας ο οποίος εξασφαλίζει πολιτογράφηση και μετά κάνει εισφορά στο κυβερνών κόμμα είναι ύποπτες συνθήκες άξιες διερεύνησης.

Για την έκθεση της Ελεγκτικής Υπηρεσίας ο κ. Κολοκασίδης, είπε πως σύμφωνα με αυτή, κάποιοι που δεν ήταν δικαιούχοι πήραν διαβατήριο, συστάσεις αποκρύβονταν από το Υπουργικό, ενώ υπήρξαν περιπτώσεις που το Υπουργικό ενέκρινε διαβατήρια την ώρα που η σύσταση του Υπουργείου Εσωτερικών ήταν αρνητική. «Αυτή η έκθεση βρίσκει διάφορες ανωμαλίες, παραβλέψεις, ολιγωρίες. Το ερώτημα είναι, αν όλες αυτές οι παραβλέψεις και βλακείες ήταν τυχαίες ή ήταν ποινικό ζήτημα που πρέπει να διερευνηθει.  Αυτό δεν το αγγίζει η έκθεση του Οδυσσέα, δεν είναι της αρμοδιότητας του. Διότι όλα αυτά τα λάθη δεν έγιναν τυχαία. Κάποιοι ευεργετούνταν από αυτά, την ώρα που η πολιτεία βυθιζόταν», δήλωσε με έντονο ύφος ο κ. Κολοκασίδης.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Με πλεονεκτήματα και διαφορετικά προγνωστικά αποφασίζει η ΔΗΠΑ για τις εκλογές

Συμφώνησαν για αλλαγές στις εξουσίες του Γενικού Εισαγγελέα

Η συζήτηση του debate άγγιξε και το θέμα της ανεξαρτησίας των θεσμών και της συζήτησης που άνοιξε για το αν πρέπει να διαχωριστούν οι εξουσίες του Γενικού Εισαγγελέα ο οποίος σήμερα είναι και νομικός σύμβουλος της Κυβέρνησης αλλά και δημόσιος κατήγορος.

Από την πλευρά του ο κ. Κολοκασίδης δήλωσε ευθαρσώς πως δεν έχει καμία εμπιστοσύνη στη σημερινή ηγεσία της Νομικής Υπηρεσίας, τον Γενικό Εισαγγελέα, Γιώργο Σαββίδη, δηλαδή και τον Βοηθό Γενικό Εισαγγελέα, Σάββα Αγγελίδη. «Ηταν προηγουμένως ο Κώστας ο Κληρίδης που είπε και το γνωστό ‘ντροπή’ στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας. Μετά διορίστηκαν δύο μέλη του Υπουργικού του και έκτοτε υπάρχει αρμονικότατη σχέση μεταξύ των δυο, δηλαδή της Κυβέρνησης και Νομικής Υπηρεσίας και διερωτάται κανείς αν τυχαία αυτό άλλαξε», είπε και πρόσθεσε: «Πρέπει να υπάρχει ένα σώμα που να εγκρίνει αυτούς τους διορισμούς για να υπάρξει συναίνεση στον διορισμό. Ο Πρόεδρος τι έκανε τελευταίο για τη διαφθορά; Την αρχή κατά της διαφθοράς. Θα πρέπει όμως να σημειώσουμε πως της αφαίρεσε τη δυνατότητα να διερευνά όταν εμπλακεί η Νομική Υπηρεσία και η Αστυνομία. Αν κάνει το λάθος να μπει βαθιά τότε θα την υποχρεώσουν να σταματήσει», υπέδειξε ο κ. Κολοκασίδης.

Αιχμές για τη στάση του Γενικού Εισαγγελέα άφησε και ο Μάριος Ηλιάδης ο οποίος αναφέρθηκε και στην έκθεση του Οδυσσέα Μιχαηλίδη. «Έχω την αίσθηση πως μετά τη δημοσίευση της έκθεσης της Ελεγκτικής Υπηρεσίας, καθηκόντως ο Γενικός Εισαγγελέας, όφειλε να διατάξει ποινική διερεύνηση ανθρώπων που ήταν παρόχοι υπηρεσιών για το ΚΕΠ και κατηγορούνται από την έκθεση με αξιόποινες πράξεις. Ψευδώς βεβαίωναν την πολιτεία για τα χαρακτηριστικά των ανθρώπων που έκαναν αξιέπαινες πράξεις. Καθηκόντως ο Γενικός Εισαγγελέας όφειλε να διατάξει ποινική διερεύνηση αυτών των ισχυρισμών και με αυτόν τον τρόπο θα αποδείκνυε την αμεροληψία στην άσκηση των καθηκόντων του για να αποκατασταθεί η εμπιστοσύνη στους θεσμούς», είπε.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Στο πλευρό του Χριστοδουλίδη ο Βότσης-Ανακοίνωσε στήριξη της υποψηφιότητας του

Αβέρωφ: Ο Κ. Κληρίδης θα ήταν πρώτη μου επιλογή για Γενικός Εισαγγελέας

Σημαντικές και ιδιαίτερες ήταν και οι θέσεις που κατέθεσε ο πρόεδρος του Δημοκρατικού Συναγερμού, Αβέρωφ Νεοφύτου, ο οποίος μεταξύ άλλων δήλωσε πως αν είχε επιλογή για να διορίσει Γενικό Εισαγγελέα των Κώστα Κληρίδη, θα ήταν η πρώτη του επιλογή. «Δείχνουμε διαχρονικό σεβασμό στον οποιοδήποτε ανεξάρτητο θεσμό και όχι αλα καρτ. Άκουσα τον κ. Κολοκασίδη να λέει ότι ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, ανέπεμψε τον Κώστα Κληρίδη. Τον διόρισε τον Κώστα Κληρίδη. Δεν τον ανέπεμψε. Συμπλήρωσε το 68ο έτος της ηλικίας του και αποχώρησε. Αν ήμουν εγώ θα ήταν η πρώτη μου επιλογή. Δεν μπορεί ο σεβασμός να είναι αλα καρτ. Είπε τρεις φορές ότι δεν εμπιστεύεται τον νυν γενικό εισαγγελέα; Αυτός είναι ο σεβασμός στους θεσμούς;», διερωτήθηκε ο κ. Νεοφύτου.

Μάλιστα συμφώνησε με τη θέση του κ. Κολοκασίδη ότι θα πρέπει να υπάρξει διαχωρισμός των εξουσιών του Γενικού Εισαγγελέα καθώς επίσης και με την αλλαγή του τρόπου διορισμού των ανεξάρτητων αξιωματούχων. Σε σχέση με τον Γενικό Εισαγγελέα και τις εξουσίες του ο Αβέρωφ Νεοφύτου, εξέφρασε τη θέση πως θα πρέπει να υπάρξει διαχωρισμός των εξουσιών του. «Άλλο», είπε «ο Εισαγγελέας και άλλο ο νομικός σύμβουλος του κράτους. Ο νομικός σύμβουλος του κράτους θα πρέπει να διορίζεται για θητεία πέντε χρόνων μαζί με τον Πρόεδρο και όταν θέλει ο Πρόεδρος να τον αλλάζει, όπως έχει το δικαίωμα να πράξει ο κάθε πολίτης με τον δικηγόρο του», είπε ο κ. Νεοφύτου.

«Εκεί που χρειάζεται, να κάνουμε σημαντική συνταγματική αναθεώρηση. Ναι δεν μπορεί να διορίζεται ένας Γενικός Εισαγγελέας, ένας Διοικητής Κεντρικής Τράπεζας και ακόμα και ένα μέλος του Ανωτάτου Δικαστηρίου, χωρίς να υπάρχει ένα σώμα που τουλάχιστον να εγκρίνει τους διορισμούς. Δεν έχει άλλη δημοκρατία στον κόσμο που να συμβαίνει κάτι τέτοιο. Συμβαίνει στην Κύπρο γιατί χάθηκε ο μοχλός του ελέγχου που ήταν μεταξύ των δύο κοινοτήτων. Κι αυτή είναι η πρόθεση μου ως Πρόεδρος», είπε.

Μάλιστα τάχθηκε εναντίον της παραμονής των ανεξάρτητων αξιωματούχων στη θέση τους, μέχρι την ολοκλήρωση τη συνταξιοδότησή τους, αλλά και με το σημερινό καθεστώς όπου σε κάθε θεσμό υπάρχει ένα πρόσωπο που ασκεί πλήρη έλεγχο, αφήνοντας κατά κάποιο τρόπο αιχμές για τον Γενικό Ελεγκτή. «Δεν μπορεί οι διορισμοί να είναι δια βίου. Αθάνατοι είναι μόνο στις Ολυμπιακές Επιτροπές.  Δεύτερον, δεν μπορεί να υπάρχει θεσμός και εξουσία που να είναι εις και μόνος. Θα πρέπει να υπάρχει μια ομάδα που να καταλήγει σε μια απόφαση», εξήγησε.