ΔΗΣΥ: Τα μηνύματα που αγνοήθηκαν, η απαξίωση και ο… άλλος υποψήφιος

Στις βουλευτικές εκλογές που πραγματοποιήθηκαν το 2011, και περίπου στα μέσα της διακυβέρνησης Δημήτρη Χριστόφια-ΑΚΕΛ, ο ΔΗΣΥ θα έβλεπε την εκλογική του δύναμη να εκτοξεύεται στο 34,28% και μέσα από μια αύξηση ύψους 3,8 ποσοστιαίων μονάδων σε σύγκριση με τις βουλευτικές εκλογές του 2006, να τυγχάνει σε πραγματικούς αριθμούς της στήριξης 138.682 ψηφοφόρων.  

Θα ακολουθούσε τον Φεβρουάριο του 2013-μετά από διάλειμμα μιας δεκαετίας- η επάνοδος του κόμματος στην εξουσία μέσω της εκλογής του Νίκου Αναστασιάδη στην Προεδρία της Δημοκρατίας, ενώ λίγους μήνες αργότερα τα ηνία της παράταξης θα περνούσαν στα χέρια του μέχρι τότε αναπληρωτή του προέδρου. Ως κόμμα πλέον εξουσίας ξανά, ο ΔΗΣΥ θα οδηγείτο στις βουλευτικές εκλογές του 2016, όπου θα κατάφερνε να διατηρηθεί ως πρώτη πολιτική δύναμη, αλλά με επιδόσεις πολύ πιο χαμηλές από εκείνες του 2011. Θα εξασφάλιζε συγκεκριμένα ένα 30,69%, καταγράφοντας μείωση ύψους 3,7% και χάνοντας σε πραγματικούς αριθμούς περισσότερους από 30 χιλιάδες ψηφοφόρους. Από 138.682 το 2011, μόλις 107.825 ψηφοφόροι θα ψήφιζαν το 2016 τον ΔΗΣΥ.

Το καμπανάκι κινδύνου 

Ήταν το αποτέλεσμα των βουλευτικών εκλογών του 2016 ένα πρώτο ηχηρό καμπανάκι κινδύνου που η βάση του κόμματος ηχούσε προς την ηγεσία της, για να γίνει το καμπανάκι αυτό σειρήνα πέντε χρόνια αργότερα, και συγκεκριμένα στην προ, αλλά και μετά των βουλευτικών εκλογών του 2021, περίοδο. Με όλες τις δημοσκοπήσεις που λάμβαναν χώρα πριν από τις εκλογές να θέλουν τον ΔΗΣΥ κυριολεκτικά να καταποντίζεται, η κάλπη θα επιφύλασσε ωστόσο εν τέλει για την Πινδάρου μια κατά κάποιο τρόπο…ευχάριστη έκπληξη, μιας και η προδιαγραφόμενη πανωλεθρία εν μέρει θα αποσοβείτο.

Ο ΔΗΣΥ, θα παρέμενε και σε αυτές τις εκλογές πρώτο κόμμα, αλλά με μια εκλογική δύναμη που θα περιοριζόταν μόλις στο 27,77%. Δηλαδή, 2,9 ποσοστιαίες μονάδες ακόμη πιο κάτω από το 2016 και πραγματικό αριθμό ψηφοφόρων που θα εμπιστεύονταν την παράταξη κάτω από το ψυχολογικό φράγμα των 100.000. Μόλις 99.328, από 107.825 το 2016 και 138.682 το 2011.

Το συμπέρασμα που κάνοντας τη σούμα δεκαετίας εξάγεται είναι ξεκάθαρο και δεν χρειάζεται να είναι κανείς πολιτικός αναλυτής για να το αντιληφθεί ή να το προσδιορίσει. Μέσα σε μια δεκαετία, ο ΔΗΣΥ απώλεσε 6,51% της εκλογικής του δύναμης και έχασε σε πραγματικούς αριθμούς σχεδόν 40 χιλιάδες ψηφοφόρους(39.354 για την ακρίβεια).

Η κορυφή του παγόβουνου  

Φθάνουμε έτσι στο σήμερα και στο διά ταύτα, που δεν είναι άλλο από την αδυναμία του ΔΗΣΥ να συσπειρώσει τη βάση του γύρω από την υποψηφιότητα του προέδρου του κόμματος για την Προεδρία της Δημοκρατίας. Η πραγματικότητα είναι πως η ύπαρξη μια άλλης προερχόμενης από τον ΔΗΣΥ υποψηφιότητας, όπως είναι αυτή του Νίκου Χριστοδουλίδη, εκ των πραγμάτων δυσχεραίνει το έργο της συσπείρωσης και πολύ φυσιολογικά βάζει στο κάδρο τον παράγοντα παράπλευρες απώλειες.

Είναι όμως η υποψηφιότητα Νίκου Χριστοδουλίδη ο μοναδικός λόγος για τον οποίο μεγάλη μερίδα των ψηφοφόρων της παράταξης γυρίζουν την πλάτη στον επίσημο υποψήφιο του κόμματος; Η ιστορία ή η σούμα της τελευταίας δεκαετίας, όπως αυτή αποτυπώνεται από τα εκλογικά αποτελέσματα που παρατέθηκαν μόλις πιο πάνω, συνηγορεί προς την εκτίμηση πως μάλλον όχι. Αυτό που συμβαίνει σήμερα στον ΔΗΣΥ, είναι μάλλον το επιστέγασμα, ή αν προτιμάτε η κορυφή του παγόβουνου, μιας διαγεγραμμένης πορείας που χαρασσόταν εδώ και αρκετά χρόνια και που η ηγεσία της παράταξης, είτε αδυνατούσε είτε δεν ήθελε να ερμηνεύσει σωστά. Τα μηνύματα που έστελνε ο Συναγερμικός κόσμος ήταν εκεί, ξεκάθαρα και ευδιάκριτα, η μείωση της απήχησης του κόμματος μέσα στο εκλογικό σώμα οφθαλμοφανής.

Θα πει κανείς πως είναι απόλυτα φυσιολογικό ως κυβερνών κόμμα ο ΔΗΣΥ να υπόκειτο και να υπόκειται στη φθορά της εξουσίας, μιας και άλλωστε είναι άγραφος κανόνας σε όλες τις χώρες, τα κόμματα που κυβερνούν να πληρώνουν και το ανάλογο τίμημα.

Αυτή είναι μια ορθή ανάγνωση που κατά κάποιο τρόπο θα μπορούσε να λεχθεί πως σε κάποιο βαθμό «δικαιολογεί» την πτωτική πορεία της επιρροής του, όπως επίσης θα μπορούσε αυτό να αποδοθεί και στην κατά καιρούς εμφάνιση νέων πολιτικών σχηματισμών στον χώρο της κεντροδεξίας(π.χ. ΕΛΑΜ, Αλληλεγγύη, ΔΗΠΑ), οι οποίοι απευθυνόμενοι περίπου στην ίδια δεξαμενή ψηφοφόρων με αυτή του ΔΗΣΥ, κατάφεραν να αντλήσουν ψήφους από αυτή. Θα μπορούσαν όμως να το πράξουν αν δεν υπήρχε πρόσφορο έδαφος, αν ο ΔΗΣΥ ως ο κατ’ εξοχήν εκφραστής του συγκεκριμένου ιδεολογικοπολιτικού χώρου δεν τους έδινε την ευκαιρία και το δικαίωμα; Η απάντηση είναι πως προφανώς και όχι.

Η αλήθεια των αριθμών 

Είναι σαφές μέσα από τους αριθμούς, πως η ηγεσία του ΔΗΣΥ σε όλη αυτή τη δεκαετία, έκλεισε τα αυτιά στα μηνύματα που μεγάλη μερίδα της βάσης του κόμματος έστελνε, περιορίστηκε να βάζει τα προβλήματα που οι εκλογικές αναμετρήσεις αποδεικνύαν ότι υπάρχουν στις σχέσεις της, στο συναισθηματικό δέσιμό της με ένα ουδόλως ανεπαίσθητο αριθμό παραδοσιακών ψηφοφόρων της παράταξης, κάτω από το χαλί. Ίσως, οι επιφανειακές νίκες της «πρωτιάς», τόσο το 2016 όσο και το 2021, να μην την άφηναν να ερμηνεύσει σωστά τα μηνύματα, ίσως να τα ερμήνευε, αλλά ταυτόχρονα να τα υποτιμούσε.

Ό,τι από τα δύο και να συνέβαινε, ή ακόμη και κάτι άλλο, η ηγεσία του ΔΗΣΥ δεν απαλλάσσεται των ευθυνών της για τα αδιέξοδα στα οποία σήμερα η ίδια φαίνεται να έχει περιέλθει. Ως μια άλλη συναφής παράμετρος άλλωστε, που ούτε και εδώ χρειάζεται να είναι κάνεις πολιτικός αναλυτής για την αντιληφθεί, δεν πρέπει να παραγνωρίζεται η πραγματικότητα πως οι επιφανειακές επιτυχίες της «πρωτιάς» οφείλονταν εν πολλοίς όχι τόσο στον ΔΗΣΥ, αλλά στην παράλληλη απουσία μιας σοβαρής, αξιόπιστης και στιβαρής αντιπολίτευσης, στο γεγονός ότι το ΑΚΕΛ ως το «αιώνιο» αντίπαλο δέος, περνάει με τη σειρά του μια βαθιά και μεγάλης διάρκειας ιδεολογικοπολιτική κρίση, βρίσκεται εδώ και πολλά χρόνια αποκομμένο από τα θέλω και τις προσδοκίες της κυπριακής κοινωνίας και βλέπει τα ποσοστά του να κινούνται από το κακό στο χειρότερο.  

Ο «διασπαστής» Χριστοδουλίδης

Είναι λοιπόν ο «διασπαστής» Νίκος Χριστοδουλίδης ο πρώτος, ο ένας και μοναδικός λόγος για τον οποίο ο ηγέτης του ΔΗΣΥ σήμερα δείχνει να δίνει μάχη, όχι για να κερδίσει της εκλογές, αλλά για να περάσει στον δεύτερο γύρο; Ευθύνεται για το γεγονός αυτό αποκλειστικά και μόνο το ότι τα κόμματα του ενδιάμεσου στηρίζουν τον κ. Χριστοδουλίδη, τον «αντάρτη» του ΔΗΣΥ, επειδή διαχρονικά είναι ταγμένα να πολεμούν τον Συναγερμό; Ή ο Προέδρος της Δημοκρατίας και οι υπουργοί του, που δεν τον στηρίζουν επαρκώς; Μάλλον όχι, είναι οι προσεγγίσεις αυτές υπεραπλουστευμένες και συνάμα επικίνδυνες για την παράταξη που ο Γλαύκος Κληρίδης ίδρυσε.

Και είναι επικίνδυνες, όχι απλώς για το σήμερα του ΔΗΣΥ, όχι απλώς για το αποτέλεσμα που η… ττενέκκα της 5ης Φεβρουαρίου θα επιφυλάξει, αλλά πολύ περισσότερο για την επόμενη μέρα του κόμματος. Γιατί αν μια ενδεχόμενη αποτυχία του ηγέτη της παράταξης, είτε να περάσει στον δεύτερο γύρο είτε να κερδίσει τις εκλογές, αναγνωστεί και αποδοθεί από την ηγεσία της με τον τρόπο που μέχρι σήμερα δείχνει να διαβάζει και να προσεγγίζει την διαμορφωθείσα και προδιαγραφόμενη ουδούλως ευχάριστη για το κόμμα κατάσταση, τότε εκεί είναι που τα χειρότερα, τα πολύ πιο δύσκολα, θα έπονται…

Μαθήματα του παρελθόντος 

Κρίσεις ανάλογες με τη σημερινή και ίσως ακόμη μεγαλύτερες, πέρασε και στο παρελθόν ο ΔΗΣΥ αρκετές. Από τις προεδρικές εκλογές του 2003, με τον Αλέκο Μαρκίδη να κατεβαίνει στις προεδρικές εκλογές απέναντι στον Γλαύκο Κληρίδη, στα γνωστά γεγονότα του δημοψηφίσματος του 2004(σ.σ. αποχωρήσεις στελεχών, δημιουργία νέων κομμάτων κτλ), αλλά και παλαιότερα. Πάντοτε όμως ο ΔΗΣΥ εύρισκε τρόπο να τις ξεπερνά, να επανέρχεται ως κόμμα ακόμη πιο δυνατό και ενισχυμένο.

Συνέβαινε αυτό γιατί πολύ απλά, δεν ωραιοποιούσε εκλογικά αποτελέσματα, διάβαζε τους λόγους των αστοχιών στην ορθή τους διάσταση, δεν αρκείτο σε αποποίηση των δικών της ευθυνών ως παράταξη, μετατοπίζοντας τις δυστοκίες και τα όποια προβλήματα οπουδήποτε αλλού εκτός από την ίδια. Λάμβανε και αξιολογούσε τα μηνύματα, δεν τα διέγραφε χωρίς καν να τα…ανοίξει.   

Ανάγκη ενδοσκόπησης 

Αυτό είναι που ανεξαρτήτως αποτελέσματος καλείται να πράξει μετά τις προεδρικές εκλογές η ηγεσία του ΔΗΣΥ, όποια και να είναι αυτή.

Να κοιταχτεί στον καθρέφτη, να προβεί στην αυτοκριτική της, να αφουγκραστεί τους χιλιάδες Συναγερμικούς που αυτή τη στιγμή της γυρίζουν την πλάτη, που αρνούνται να την ακολουθήσουν. Και μαζί με τους υπόλοιπους, να επαναπροσδιορίσουν το πλαίσιο της σχέσης τους, να εξεύρουν τρόπους επανάκτησης της χαμένης εμπιστοσύνης, να επαναχάραξουν το στίγμα πορείας που θέλουν για το κόμμα τους, όχι μόνο με γνώμονα τις επιθυμίες του ενός ή των ηγετικών στελεχών του, αλλά και αυτών χωρίς τους οποίους κανένα κόμμα δεν μπορεί να υπάρξει και πολύ περισσότερο δεν μπορεί να καταστεί ή στην προκειμένη περίπτωση να παραμείνει δύναμη εξουσίας.

Αυτοί δεν είναι άλλοι από τους ψηφοφόρους του, ή καλύτερα, το σύνολο των ψηφοφόρων του, μεγάλη μερίδα των οποίων ακόμη και αυτή τη στιγμή που μιλάμε ηγετικά στελέχη-και όχι μόνο- του ΔΗΣΥ απαξιώνουν και προσβάλλουν. Προτάσσοντας την θέση ότι δήθεν ψηφίζουν κάποιον άλλον και όχι τον πρόεδρο του κόμματος, επειδή αυτός ο άλλος είναι απλώς και μόνο της…μόδας.