Το άνοιγμα στον ΔΗΣΥ, οι διαφορετικές τάσεις και η συζήτηση για το μέλλον

Το άνοιγμα του Προέδρου της Δημοκρατίας προς τον ΔΗΣΥ, λίγες ημέρες μετά την προτροπή του Νίκου Αναστασιάδη προς Νίκο Χριστοδουλίδη και Αννίτα Δημητρίου να βρουν διαύλους επικοινωνίας, συνεννόησης και συνεργασίας εκεί που υπηρετεί το καλώς νοούμενο συμφέρον του τόπου, θεωρείται αρκετά ενδιαφέρον, δεδομένου ότι δεν έχει ακόμη προχωρήσει σε ανασχηματισμό της Κυβέρνησης, ενώ οι αρχικές πληροφορίες έκαναν λόγο για Σεπτέμβριο, και φαίνεται ότι σκοπεύει να προβεί στις όποιες αλλαγές σε μεταγενέστερο χρόνο.

Η άρνηση της ηγεσίας του ΔΗΣΥ ήταν λίγο ή πολύ δεδομένη. Ακόμη και αν τη δελεάζει το ενδεχόμενο συμμετοχής στην Κυβέρνηση, είναι ξεκάθαρο πως οι συνθήκες εντός του κόμματος δεν είναι ώριμες για κάτι τέτοιο, ενώ θα ήταν πολύ μεγάλο ρίσκο να πάρει, σε μία περίοδο που προσπαθεί ακόμη να εμπεδώσει την εξουσία της και να ξαναχτίσει γέφυρες με τη βάση του κόμματος. Η αμφισβήτηση που δέχεται από μία μερίδα στελεχών σχετίζεται ακριβώς με το γεγονός πως θεωρούν πως δεν ασκεί ιδιαίτερα έντονη αντιπολίτευση και υπάρχει περιθώριο να σκληρύνει τη τάση της. Μπορεί, συνεπώς, να γίνει κατανοητό πόσο θα εντεινόταν αυτή η αμφισβήτηση, εάν αποφάσιζε να προσχωρήσει στο κυβερνητικό στρατόπεδο.

Τέτοιου είδους αναφορές, όμως, παρά το γεγονός πως είναι καταδικασμένες, έχουν σκοπιμότητα να εξυπηρετήσουν, καθώς «δοκιμάζουν τα νερά». Δημιουργούν, δηλαδή, μία ευκαιρία τόσο εντός του κόμματος, όσο και στο εσωτερικό των κομμάτων που ήδη βρίσκονται στη συμπολίτευση να μετρήσουν αντιδράσεις. Με αυτό τον τρόπο, ο ΔΗΣΥ μπορεί να διαπιστώσει ποιες απόψεις υπάρχουν στη βάση του για το ζήτημα αυτή τη στιγμή, με τη συνεδριακή απόφαση που θέτει την παράταξη στην αντιπολίτευση σε ισχύ αλλά και με δεδομένο ότι η μεγάλη πλειοψηφία των απλών ψηφοφόρων του κόμματος ψήφισαν τον Νίκο Χριστοδουλίδη, μια μερίδα από τον πρώτο γύρο μάλιστα. Έτσι, παρά το γεγονός πως το θέμα δεν θα μπορούσε να προχωρήσει σε αυτό το στάδιο, ξανάνοιξε στη δημόσια σφαίρα μια συζήτηση που σε επίπεδο φημολογίας δεν είχε κλείσει ποτέ και μπορούν να διαπιστωθούν οι οποιεσδήποτε αλλαγές στις τάσεις.

Στον ΔΗΣΥ έτσι κι αλλιώς ευδοκιμούν πολλές τάσεις. Αυτό ίσχυε και προεκλογικά, όπως διαφάνηκε στην πορεία, κορυφώθηκε αμέσως μετά τον πρώτο γύρο των Προεδρικών Εκλογών σε επίπεδο που άγγιξε τον διχασμό και συνεχίζει υπογείως να υφίσταται ως πρόβλημα. Ακόμη και σήμερα, στις διάφορες βαθμίδες του κόμματος, υπάρχουν «αβερωφικοί», «αναστασιαδικοί», «χριστοδουλικοί», «αντιχριστοδουλικοί» και πάρα πολλοί «ουδέτεροι» ή «μεταξύ», με διαφορετικές ατζέντες και διαφορετική ερμηνεία του αντιπολιτευτικού ρόλο της παράταξης. Μέσα από αυτούς τους φακούς είναι που προκύπτουν και οι τάσεις εσωκομματικής αντιπολίτευσης έναντι της νέας ηγεσίας, καθώς εκείνοι που γενικά τα έχουν με τον Νίκο Χριστοδουλίδη, θεωρώντας τον υπεύθυνο για την εκλογική ήττα του κόμματος στις Προεδρικές, πιστεύουν ότι ο ΔΗΣΥ θα πρέπει να του ασκεί πολύ πιο σκληρή αντιπολίτευση από αυτήν που επιλέγει η ηγεσία, με εκδικητική διάθεση σε ορισμένες περιστάσεις. Αντιθέτως, η Αννίτα Δημητρίου και τα υπόλοιπα μέλη της ανώτατης ηγεσίας δίνουν προτεραιότητα στην εμπέδωση της παράταξης ως η πιο υπεύθυνη πολιτική δύναμη του τόπου, που είναι η ταυτότητα που υιοθετεί το κόμμα μετά από δέκα χρόνια στην εξουσία, και ως εκ τούτου προσπαθούν να αντιπολιτεύονται με τρόπο που θεωρείται παραγωγικός και μη συγκρουσιακός.

Η πραγματικότητα είναι πως ο ΔΗΣΥ είναι αρκετά συχνά κοντά στις θέσεις της Κυβέρνησης. Και αυτό δεν είναι παράξενο, δεδομένου ότι, κατά τους πρώτους έξι μήνες της διακυβέρνησης Χριστοδουλίδη, το έργο αφορούσε σε μεγάλο βαθμό ζητήματα για τα οποία είχε γίνει προετοιμασία από την προηγούμενη Κυβέρνηση και θα ήταν ανακόλουθο για το κόμμα να μην υποστηρίζει πολιτικές που χάραξε το ίδιο όταν ήταν στην εξουσία. Η όποια ουσιαστική διαφοροποίηση ή συνταύτιση αναμένεται να διαφανεί κυρίως τους επόμενους μήνες, όταν η Κυβέρνηση θα ασχολείται σχεδόν αποκλειστικά με ζητήματα που αφορούν το δικό της πρόγραμμα, έχοντας κλείσει σε μεγάλο βαθμό τον κύκλο των εκκρεμοτήτων.

Πάντως, για κάποιους στον ΔΗΣΥ ενδεχομένως το θέμα της συμμετοχής στην Κυβέρνηση να μην θεωρείται λήξαν, παρά την τελεσίδικη απόφαση της ηγεσίας, η οποία θεωρούν ότι θα μπορούσε να ανατραπεί στο μέλλον, υπό άλλες συνθήκες. Υπάρχει μία σχολή σκέψης στο κόμμα, η οποία θεωρεί πως ο ΔΗΣΥ δεν πρέπει να κλείνει τις πόρτες σε έναν Πρόεδρο προερχόμενο από τις τάξεις του, που υπηρέτησε επί σχεδόν μία δεκαετία την Κυβέρνησή του και που ψηφίστηκε από επτά στους δέκα ψηφοφόρους του στον δεύτερο γύρο, παρά την τεράστια πολεμική που είχε αναπτυχθεί εναντίον του. Αντιθέτως, θεωρούν ότι δεν πρέπει τα οφέλη μιας Κυβέρνησης που για την εκλογή της διαδραμάτισαν κομβικό ρόλο οι Συναγερμικοί της οποίας είναι επικεφαλής ένας Συναγερμικός, να συγκεντρώνονται στο ΔΗΚΟ, την ΕΔΕΚ και τη ΔΗΠΑ και ο ΔΗΣΥ να βρίσκεται στην απέναντι όχθη.

Το κατά πόσον θα υπάρξει το κατάλληλο κλίμα για να επιδιωχθεί κάτι τέτοιο στο μέλλον θα φανεί στην πορεία. Στην πραγματικότητα, όμως, και παρά τον «ενθουσιασμό» του Νικόλα Παπαδόπουλου, που έσπευσε να ανοίξει την αγκαλιά του στον ΔΗΣΥ, κοιτάζοντας προφανώς προς τον Ιούνιο του 2024, κανείς δεν έχει συζητήσει σοβαρά πώς θα μπορούσαν να συνυπάρξουν ο ΔΗΣΥ και τα κόμματα του Κέντρου και ποια μορφή θα λάμβανε η συμμετοχή του σε μια Κυβέρνηση που αποφεύγει να υπουργοποιεί κομματικά στελέχη πρώτης γραμμής και που κατά καιρούς δίνει την εντύπωση ότι της λείπει συγκολλητική ουσία. Σε αυτή τη συζήτηση θεωρείται βέβαιο πως ρόλο θα διαδραμάτιζε και ο Νίκος Αναστασιάδης.

Αυτή, βέβαια, είναι μια συζήτηση για το μέλλον, με αβέβαια αποτελέσματα. Πριν δοκιμάσει να τα βρει με όλους τους άλλους, ο ΔΗΣΥ θα πρέπει να τα βρει πρώτα με τον εαυτό του.