Βροχή οι διεθνείς καταδίκες-«Ουσιαστικής σημασίας η αποφυγή μονομερών ενεργειών»

Παραβίαση του στάτους κβο που οδηγεί σε κλιμάκωση, χαρακτήρισε ο Ύπατος Εκπρόσωπος της ΕΕ Ζοζέπ Μπορέλ τις μονομερείς ενέργειες της τ/κ πλευράς για προώθηση μη εγκεκριμένων κατασκευαστικών εργασιών εντός της νεκρής ζώνης, σε γραπτή δήλωσή του σε συνέχεια της πρωινής του ανάρτησης για το περιστατικό στην Πύλα.

Η ΕΕ, επανέλαβε ο κ. Μπορέλ, «καταδικάζει την επίθεση κατά ειρηνευτών της Ειρηνευτικής Δύναμης των Ηνωμένων Εθνών στην Κύπρο (UNFICYP) από προσωπικό της τουρκοκυπριακής πλευράς σήμερα το πρωί». «Καλούμε την τουρκοκυπριακή πλευρά να σεβαστεί πλήρως την εξουσιοδοτημένη, μέσω της εντολής της, αρμοδιότητα της αποστολής εντός της νεκρής ζώνης των Ηνωμένων Εθνών» πρόσθεσε.

«Τα πρόσφατα μονομερή βήματα σε σχέση με μη εγκεκριμένες κατασκευαστικές εργασίες της τουρκοκυπριακής πλευράς εντός της νεκρής ζώνης του ΟΗΕ κοντά στην Πύλα / Pile, αποτελούν παραβίαση του στάτους κβο που οδηγεί σε κλιμάκωση», συνέχισε. «Η ΕΕ καλεί για ηρεμία και σταθερότητα στην περιοχή, καθώς και για επανέναρξη της σημαντικής δουλειάς προς μια αμοιβαία αποδεκτή πρόοδο στην περιοχή Πύλας / Pile», τόνισε.

«Υπενθυμίζοντας τα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου του Ιουνίου 2023, η ΕΕ παραμένει πλήρως προσηλωμένη σε μια συνολική διευθέτηση του Κυπριακού προβλήματος, εντός του πλαισίου των Ηνωμένων Εθνών, σύμφωνα με τα σχετικά ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών και σύμφωνα με τις αρχές στις οποίες βασίζεται η ΕΕ και το (κοινοτικό) κεκτημένο», υπογράμμισε.

«Για να είναι δυνατή στο μέλλον αυτή η διευθέτηση, σύμφωνα και με τη δήλωση στον Τύπο του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ στις 12 Ιουλίου 2023, παραμένει ουσιαστικής σημασίας η αποφυγή μονομερών ενεργειών, συμπεριλαμβανομένων ενεργειών που παραβιάζουν το στρατιωτικό στάτους κβο κατά μήκος των γραμμών κατάπαυσης του πυρός ή της καταπάτησης της νεκρής ζώνης» κατέληξε.

Νωρίτερα, μέσω Χ, ο κ. Μπορέλ κάλεσε την τ/κ πλευρά να σεβαστεί την εντολή της ειρηνευτικής δύναμης των ΗΕ στη νεκρή ζώνη. «Η ΕΕ καταδικάζει την επίθεση κατά της UNFICYP @UN_CYPRUS από προσωπικό της τουρκοκυπριακής πλευράς» ανέφερε σε ανάρτησή του στο Χ. «Καλούμε την τουρκοκυπριακή πλευρά να σεβαστεί την εξουσιοδοτημένη μέσω της εντολής της αρμοδιότητα της αποστολής στη νεκρή ζώνη του ΟΗΕ, και την επανάληψη της εργασίας για μια συμφωνημένη λύση στην περιοχή Πύλας/Pile» πρόσθεσε, ενώ αναφέρθηκε και στην τηλεφωνική επικοινωνία του με τον Υπουργό Εξωτερικών, Κωνσταντίνο Κόμπο.

Ο Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Σαρλ Μισέλ, τόνισε σε ανάρτησή του, θα πρέπει να αποτελεί προτεραιότητα η διασφάλιση της ασφάλειας των ειρηνευτών και η αποκλιμάκωση της κατάστασης. Ο κ. Μισέλ ανέφερε πως βρίσκεται σε επαφή με τον Πρόεδρο Χριστοδουλίδη και παρακολουθεί στενά την κατάσταση, ζητώντας ειρήνη στην περιοχή.

Τη σοβαρή ανησυχία της μετά την επίθεση στους ειρηνευτές στην Πύλα εξέφρασε, ακολούθως, και η Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, Ρομπέρτα Μέτσολα. Τόνισε πως το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο καταδικάζει αυτές τις επιθέσεις και επαναλαμβάνει την έκκλησή του για επανέναρξη των συνομιλιών για επανέναξη. Η εμπιστοσύνη και όχι η βία πρέπει να είναι ο δρόμος προς τα μπρος, τόνισε.

Η αρμοδιότητα των Ηνωμένων Εθνών στη νεκρή ζώνη πρέπει να γίνεται πλήρως σεβαστή, ανέφερε σε ανάρτησή της η Επίτροπος Υγείας, Στέλλα Κυριακίδου. «Η επίθεση κατά της ΟΥΝΦΙΚΥΠ από προσωπικό της τουρκοκυπριακής πλευράς καταδικάζεται σθεναρά», δήλωσε η Κύπρια Επίτροπος. «Η αρμοδιότητα της αποστολής των ΗΕ μέσω της εντολής της στη νεκρή ζώνη των ΗΕ πρέπει να τυγχάνει πλήρους σεβασμού» πρόσθεσε. «Καλούμε για χωρίς καθυστέρηση επανέναρξη των συνομιλιών επανένωσης της Κύπρου», κατέληξε.

Πέραν των ευρωπαϊκών θεσμών, τη σθεναρή του υποστήριξη προς τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας εξέφρασε και το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα. Σε ανάρτησή της, η μεγαλύτερη ευρωπαϊκή πολιτική ομάδα, ανέφερε πως «υποστηρίζουμε σθεναρά τις προσπάθειες του Νίκου Χριστοδουλίδη για αποκλιμάκωση», ενώ κάλεσε την τουρκοκυπριακή πλευρά να τερματίσει τις προκλητικές ενέργειες ενάντια στο στάτους κβο και να εμπλακεί εκ νέου στις δικοινοτικές συνομιλίες. Το ΕΛΚ σημείωσε πως η επίθεση κατά των ειρηνευτών των Ηνωμένων Εθνών στη νεκρή ζώνη αποτελεί σοβαρή παραβίαση της εντολής τους.

Από την πλευρά τους, οι Σοσιαλιστές και Δημοκράτες δήλωσαν την έντονη καταδίκη τους «για την επίθεση στην ειρηνευτική δύναμη των ΗΕ στην Κύπρο από τις τουρκικές κατοχικές δυνάμεις, εντός της της νεκρής ζώνης στην Πύλα». Οι απειλές στην ασφάλεια των ειρηνευτών και η καταστροφή της περιουσίας των ΗΕ είναι έγκλημα σύμφωνα με το Διεθνές Δίκαιο, υπέδειξαν. Περαιτέρω, το S&D εξέφρασε την υποστήριξή του στις προσπάθειες της κυπριακής Κυβέρνησης για αποκλιμάκωση και κάλεσε την Τουρκία να σέβεται την εντολή της αποστολής των ΗΕ εντός της νεκρής ζώνης και να τερματίσει οποιεσδήποτε ενέργειες παραβιάζουν το στάτους κβο στην Κύπρο.

Κοινή δήλωση από τρία μόνιμα μέλη του ΣΑ

Τη σοβαρή ανησυχία τους για τις παράνομες εργασίες στην Πύλα εξέφρασαν το πρωί σε κοινή δήλωση οι πρεσβείες των ΗΠΑ, της Γαλλίας και η Βρετανική Ύπατη Αρμοστεία, καταδικάζοντας τις τ/κ επιθέσεις σε προσωπικό της ΟΥΝΦΙΚΥΠ και καλώντας σε άμεσο τερματισμό των έργων, με ιδιαίτερα έντονη γλώσσα.

Όπως αναφέρεται στη δήλωση, η Βρετανική Ύπατη Αρμοστεία, η Γαλλική Πρεσβεία και η Αμερικανική Πρεσβεία στην Κύπρο εκφράζουν σοβαρή ανησυχία για την έναρξη παράνομης κατασκευής δρόμου, που οδηγεί από τον βορρά εντός της οριοθετημένης από τα ΗΕ νεκρής ζώνης προς το δικοινοτικό χωριό Πύλα και τις αναφορές για επιθέσεις από τ/κ δυνάμεις στους ειρηνευτές των Ηνωμένων Εθνών.

«Καταδικάζουμε τις επιθέσεις εναντίον των ειρηνευτών των ΗΕ και τις ζημιές σε οχήματα των ΗΕ από προσωπικό της τ/κ πλευράς το πρωί. Οι απειλές στην ασφάλεια των ειρηνευτών των ΗΕ και η ζημιά σε περιουσία των ΗΕ αποτελούν σοβαρό έγκλημα σύμφωνα με το Διεθνές Δίκαιο», τονίζουν οι τρεις Πρεσβείες των μονίμων μελών του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ.

Υπογραμμίζουν ότι αυτές οι ενέργειες είναι απολύτως απαράδεκτες και υπονομεύουν τη δυνατότητα των ΗΕ να εκπληρώσουν την ειρηνευτική αποστολή τους. «Είναι ιδιαίτερα λυπηρό που αυτές οι ενέργειες συνεχίζονται, παρά την παρουσίαση πρότασης από τα ΗΕ που αντιμετωπίζει τις τ/κ ανησυχίες στην περιοχή», προστίθεται.

«Καλούμε τις τ/κ αρχές να σταματήσουν τις εργασίες άμεσα», τονίζουν οι τρεις χώρες. Όπως αναφέρεται στο Ψήφισμα του Συμβουλίου Ασφαλείας των ΗΕ 2674 (30 Ιανουαρίου 2023) οι πλευρές πρέπει να σέβονται την εντεταλμένη εξουσία της ΟΥΝΦΙΚΥΠ στα όρια της νεκρής ζώνης και να αποφεύγουν από μονομερείς ενέργειες κατά παράβαση και να τερματίσουν μη εξουσιοδοτημένες κατασκευές.

«Καλούμε τις τ/κ αρχές να αποφύγουν οποιεσδήποτε ενέργειες περαιτέρω κλιμάκωσης, που δημιουργούν κίνδυνο υπονόμευσης των προοπτικών επιστροφής στις διαπραγματεύσεις και να τερματίσουν άμεσα οποιαδήποτε μορφή βίας κατά των ειρηνευτών των ΗΕ που βρίσκονται στην περιοχή», υποδεικνύουν.

Τέλος, οι τρεις Πρεσβείες επισημαίνουν πως ενέργειες που είναι μονομερείς ή οδηγούν στην κλιμάκωση, συμπεριλαμβανομένων αυτών που μπορεί να αλλάξουν το στάτους κβο στη γραμμή αντιπαράταξης ή καταπάτησης της νεκρής ζώνης πρέπει να τερματιστούν, ώστε να επιτραπεί να γίνουν βήματα για χτίσιμο εμπιστοσύνης και εργασία για επανέναρξη των συνομιλιών.

«Επαναλαμβάνουμε την πλήρη στήριξή μας στην ΟΥΝΦΙΚΥΠ και τον Ειδικό Αντιπρόσωπο του Γενικού Γραμματέα, Κόιλν Στιουαρτ στις επαφές τους με τα μέρη για αποφυγή εντάσεων που θα μπορούσαν να υπονομεύσουν μια ειρηνική συμφωνία. Τονίζουμε την επείγουσα ανάγκη ο Γενικός Γραμματέας να διορίσει εκπρόσωπο των ΗΕ και να ζητήσει από τις δύο πλευρές να παραμείνουν ευέλικτες και ανοικτές στα βήματα για επανέναρξη των συνομιλιών».

Η αντίδραση της Κίνας

Καταδικάζει τις επιθέσεις κατά της ειρηνευτικής δύναμης του ΟΗΕ η πρεσβεία της Λαϊκής Δημοκρατίας της Κίνας στην Κύπρο, η οποία επίσης είναι μόμιμο μέλος του Συμβουλίου Ασφαλείας, εκφράζοντας τη σοβαρή ανησυχία της για τις τελευταίες εξελίξεις στη νεκρή ζώνη.

"Καταδικάζουμε τις επιθέσεις κατά των ειρηνευτικών δυνάμεων του ΟΗΕ και τις ζημιές σε οχήματα του ΟΗΕ από προσωπικό από την τουρκοκυπριακή πλευρά το πρωί της 18ης Αυγούστου, καθώς οι ειρηνευτικές δυνάμεις του ΟΗΕ εμπόδισαν τις μη εξουσιοδοτημένες κατασκευαστικές εργασίες εντός της νεκρής ζώνης κοντά στην Πύλα", αναφέρει η πρεσβεία σε ανακοίνωσή της.

Επιπλέον, εκφράζει την πλήρη υποστήριξή της στην ΟΥΝΦΙΚΥΠ και τονίζει τη σημασία του πλήρους σεβασμού της εντολής της και της εφαρμογής των σχετικών ψηφισμάτων του Συμβουλίου Ασφαλείας.

"Η ακεραιότητα και το απαραβίαστο της νεκρής ζώνης πρέπει να γίνονται σεβαστά. Οι μη εξουσιοδοτημένες κατασκευές πρέπει να σταματήσουν. Θα πρέπει να αποτρέπονται μη εξουσιοδοτημένες στρατιωτικές ή πολιτικές δραστηριότητες εντός και κατά μήκος των γραμμών κατάπαυσης του πυρός", αναφέρει.

Η πρεσβεία της Κίνας εκφράζει, τέλος, την ελπίδα, ότι η τουρκοκυπριακή πλευρά θα επιδείξει ευελιξία και συνεργασία, καθώς και ότι Ελληνοκύπριοι και Τουρκοκύπριοι θα κρατήσουν "το χρυσό κλειδί του διαλόγου και της διαβούλευσης, θα αυξήσουν την αμοιβαία εμπιστοσύνη με διάλογο, θα προωθήσουν τη συμφιλίωση με συνεργασία και θα βρουν το μέγιστο κοινό έδαφος μέσα από τις αντίστοιχες φιλοδοξίες και εκκλήσεις τους".

Έντονος ο Μενέντεζ

Έντονος, όπως συνηθίζει, ήταν και ο πρόεδρος της Επιτροπής Εξωτερικών Σχέσεων της αμερικανικής Γερουσίας, Μπομπ Μενέντεζ, ο οποίος καταδίκασε έντονα τις επιθέσεις στην ειρηνευτική δύναμη των ΗΕ και την περιουσία τους. «Η επίθεση στο προσωπικό των ΗΕ είναι απαράδεκτη και εγκληματική, βάσει του Διεθνούς Δικαίου», τόνισε. Οι ειρηνευτές, πρόσθεσε, διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στην προώθηση της ηρεμίας και της σταθερότητας.

«Οι τ/κ δυνάμεις πρέπει άμεσα να αναλάβουν ευθύνη και να τερματίσουν οποιαδήποτε περαιτέρω ενέργεια κλιμάκωσης, που θέτει σε κίνδυνο όχι μόνο τις ζωές ειρηνευτών των ΗΕ αλλά και τη γενικότερη σταθερότητα στο νησί», τόνισε. Υπέδειξε, δε, πως πρέπει να τερματιστεί οποιαδήποτε μη εξουσιοδοτημένη εργασία στην περιοχή, που έχει ως στόχο την υπονόμευση της ειρηνευτικής αποστολής και της συμφωνημένης νεκρής ζώνης.

«Αυτές οι ανταγωνιστικές ενέργειες το μόνο που πετυχαίνουν είναι την προώθηση της αστάθειας και της βίας», υπογράμμισε ο κ. Μενέντεζ. Κάλεσε, παράλληλα, τον ΓΓ του ΟΗΕ να διορίσει απεσταλμένο, ώστε να βοηθήσει την επανέναρξη των συνομιλιών για εξεύρεση μόνιμης λύσης.

Συνεχής ροή

Την ίδια στιγμή, συνεχής είναι η ροή τοποθετήσεων αξιωματούχων από διάφορες χώρες. Τη βαθιά ανησυχία του εξέφρασε και ο σκιώδης Υπουργός Ευρώπης του βρετανικού Εργατικού Κόμματος Στίβεν Ντάουτι. Όπως ανέφερε σε ανάρτησή του, οι επιθέσεις στους ειρηνευτές της ΟΥΝΦΙΚΥΠ και την περιουσία τους είναι εντελώς απαράδεκτες, όπως και τα μη εξουσιοδοτημένα έργα. Είναι εξαιρετικά σημαντικό τα γίνονται σεβαστά τα ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών και η εντολή της ΟΥΝΦΙΚΥΠ, πρόσθεσε,

Τέλος, ανέφερε πως συναντήθηκε με την αποστολή των Ηνωμένων Εθνών στην Κύπρο πέρσι και οι δυνάμεις του Ηνωμένου Βασιλείου διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο σε αυτήν.

Ανάρτηση έκανε και η Νορβηγίδα Πρέσβειρα σε Αθήνα και Λευκωσία, Lajla Brandt Jakhelln, δηλώνοντας την καταδίκη της χώρας της για την επίθεση στις ειρηνευτικές δυνάμεις των Ηνωμένων Εθνών στην Κύπρο. «Η νεκρή ζώνη ελέγχεται από τα ΗΕ και αυτό πρέπει να γίνεται σεβαστό», υπέδειξε. Πρόσθεσε ότι η βία δεν μπορεί να είναι ο δρόμος προς το μέλλον.

Η πρεσβεία της Ιρλανδίας ανέφερε ότι ως συνεισφέρουσα χώρα στη δύναμη του ΟΗΕ στην Κύπρο, στέκεται αλληλέγγυα με τις ειρηνευτικές δυνάμεις και υποστηρίζει πλήρως την εντολή της αποστολής για τη διατήρηση του στάτους κβο της νεκρής ζώνης, διασφαλίζοντας την ασφάλεια όλων των κατοίκων της Κύπρου.

Με τη σειρά της, η πρεσβεία της Ιταλίας καταδίκασε τις επιθέσεις ενάντια στην ειρηνευτική δύναμη του ΟΗΕ από "προσωπικό της τουρκοκυπριακής πλευράς". Σημείωσε ότι απειλές στην ασφάλεια των μελών της ειρηνευτικής δύναμης του ΟΗΕ και ζημιές στην περιουσία του ΟΗΕ είναι απαράδεκτες και αποτελούν σοβαρή παραβίαση του διεθνούς δικαίου.

Στην ανάρτησή της στο Χ προσθέτει ότι η Ιταλία, που είναι επίσης κράτος που συμβάλλει στην ειρηνευτική δύναμη της ΟΥΝΦΙΚΥΠ, επαναλαμβάνει την πλήρη υποστήριξή της προς την ΟΥΝΦΙΚΥΠ και καλεί την τουρκοκυπριακή πλευρά να σεβαστεί την εξουσία της αποστολής του ΟΗΕ εντός της νεκρής ζώνης και να απέχει από κάθε ενέργεια που θα μπορούσε να κλιμακώσει περαιτέρω την ένταση.

Επιπλέον, η πρεσβεία της Σερβίας στη Λευκωσία σε δική της ανάρτηση καταδίκασε με τη σειρά της την επίθεση κατά της ΟΥΝΦΙΚΥΠ από τους Τουρκοκύπριους στη νεκρή ζώνη κοντά στην Πύλα και "καλεί σε σεβασμό της αρμοδιότητας της αποστολής της ΟΗΕ στην Κύπρο και του διεθνούς δικαίου".