Η υπόσχεση Αναστασιάδη, η αλαζονεία του Τατάρ και το Κυπριακό σε δυσμένεια

Μπορεί ο Νίκος Αναστασιάδης την περασμένη Τρίτη να έδωσε την υπόσχεση ενώπιον μάλιστα υψηλόβαθμων διπλωματών μεταξύ των οποίων και των μονίμων μελών του Συμβουλίου Ασφαλείας, ότι μέχρι την τελευταία ημέρα της θητείας του θα παλεύει για λύση του Κυπριακού, ωστόσο γνωρίζει πολύ καλά, τόσο ο ίδιος αλλά και όσοι τον άκουγαν πως ό,τι και να κάνει η μπάλα δεν βρίσκεται στο δικό του γήπεδο.  

Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας έχει ενώπιον του δύο σοβαρά προσκόμματα. Το πρώτο δεν είναι άλλο από τις ακραίες και εκτός πλαισίου θέσεις που εκφράζει ο κατοχικός ηγέτης Ερσίν Τατάρ. Το δεύτερο έχει άμεση σχέση με το πρώτο, ωστόσο αποτελεί ξεχωριστό κεφάλαιο. Αυτό είναι η στάση που επιδεικνύει ο διεθνής παράγοντας, απέναντι στην Τουρκία και το ψευδοκράτος.

Εάν κάποιος μελετήσει τις πολύ πρόσφατες εξελίξεις από την ημέρα που ανέλαβε τα ηνία ο Ερσίν Τατάρ μέχρι σήμερα θα καταλάβει πόσα βήματα προς τα πίσω έγιναν, με ευθύνη μόνο της μιας πλευράς, πράγμα όμως που δεν αποτυπώνεται σε καμία περίπτωση στις εκθέσεις του ΟΗΕ, είτε για την ΟΥΝΦΙΚΥΠ, είτε για τις καλές υπηρεσίες του ΓΓ στην Κύπρο.

-Ο Ερσίν Τατάρ ήταν αυτός που αμέσως μετά την «εκλογή» του ανακοίνωσε πως αλλάζει τη βάση λύση του Κυπριακού και ζητά τα δύο κράτη

-Ο Ερσίν Τατάρ μαζί με τον Ταγίπ Ερντογάν εισέβαλαν στην Αμμόχωστο και άλλαξαν το status quo της περίκλειστης και προστατευόμενης από τον ΟΗΕ περιοχής

-Ο Ερσίν Τατάρ ήταν αυτός που αρχικά συμφώνησε στον διορισμό ειδικού απεσταλμένου του ΓΓ του ΟΗΕ, μετά τη συνάντηση στη Νέα Υόρκη και μετά από λίγο, αφού πήρε γραμμή από την Άγκυρα αναθεώρησε τη θέση του.

-Ο Ερσίν Τατάρ είναι αυτός που επέβαλε το οικονομικό μνημόνιο συνεργασίας Τουρκίας-Ψευδοκράτους που μετακινεί τους Τουρκοκυπρίους πιο κοντά στην Άγκυρα και πιο μακριά από την Κύπρο.

Αυτά και πολλά άλλα, είναι συνοπτικά όσα συνέβησαν από τις 18 Οκτωβρίου του 2020 μέχρι σήμερα, που είχαν ως αποτέλεσμα το Κυπριακό να οδηγηθεί στο τέλμα και να κρατείται στη ζωή με δυσκολία από τον αναπνευστήρα που χειρίζεται ο ίδιος ο Αντόνιο Γκουτέρες. Ο Αντόνιο Γκουτέρες ο οποίος κατά τη διάρκεια όλης αυτής της περιόδου, όπως είθισται εκ της θέσεως του, είχε ως βασική επιδίωξη να μην κλείσει και ο τελευταίος δίαυλος επικοινωνίας, την ίδια ώρα που είχε να διαχειριστεί ζητήματα όπως η πανδημία και η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία.

Ωστόσο ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ, έχει ευθύνη για το γεγονός ότι οι εκθέσεις, δεν αποτυπώνουν σε καμία περίπτωση τα όσα έχουν συμβεί το τελευταίο διάστημα και επιμένει να κρατά ίσες αποστάσεις. Με αυτόν τον τρόπο ουσιαστικά, δίδεται το απαραίτητο άλλοθι στην άλλη πλευρά για να συνεχίσει απρόσκοπτη το διχοτομικό της έργο.

Την ίδια ώρα τα μόνιμα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας δεν δείχνουν να ενδιαφέρονται στην παρούσα φάση για τις εξελίξεις στο Κυπριακό. Ή εάν το κάνουν, το πράττουν με λάθος τρόπο, όπως παραδοσιακά συνηθίζει για παράδειγμα η Βρετανία που είναι η pen holder για το Κυπριακό και οι διπλωμάτες της οποίας στο παρασκήνιο κινούν τα νήματα και καθορίζουν τι θα γραφτεί και τι όχι στις εν λόγω εκθέσεις.

Παράλληλα σε ευρωπαϊκό επίπεδο, αυτή τη στιγμή μια σειρά από ζητήματα, καίνε πραγματικά τους 27 ηγέτες και το Κυπριακό, όπως και άλλα περιφερειακά ζητήματα μπήκαν σε δεύτερη μοίρα. Το γεγονός ωστόσο πως η απεξάρτηση από το ρωσικό φυσικό αέριο περνά από την ανατολική Μεσόγειο, ίσως να αποτελεί και την τελευταία ελπίδα για να υπάρξει κάποιου είδους κινητικότητα στο Κυπριακό.

Αυτό, ωστόσο, κρύβει τεράστιες παγίδες, αφού δεν έλειψαν το τελευταίο διάστημα οι προτάσεις που συνέδεαν το Κυπριακό με τη μεταφορά φυσικού αερίου προς την Γηραιά Ήπειρο μέσω Τουρκίας. Κάτι που σε καμία περίπτωση δεν αποτελεί επιλογή, με τα δεδομένα της παρούσας στιγμής.

Αντίθετα υπήρξαν εκ διαμέτρου αντίθετες κινήσεις που έφεραν ξανά στο προσκήνιο την κατασκευή του αγωγού EastMed που αποτελεί κόκκινο πανί για την Άγκυρα, αφού γνωρίζει πως αφαιρεί τεράστιο όγκο από το γεωπολιτικό της στίγμα στην περιοχή η ύπαρξη ενός τέτοιου αγωγού που την προσπερνά. Αυτό το σενάριο θα μπορούσε υπό τις περιστάσεις να λειτουργήσει ως μοχλός πίεσης προς την Τουρκία, ώστε να επανέλθει σε τροχιά συνεννόησης για μια σειρά από ζητήματα, εάν συνδυαζόταν και με απτές  κυρώσεις που θα δημιουργούσαν πραγματικό κόστος στην τουρκική οικονομία.

Η κατάσταση όμως που παρουσιάζει η εξωτερική πολιτικής της ΕΕ αυτό το διάστημα, δεν αφήνει και πολλά περιθώρια για να διορθωθούν λάθη και παραλείψεις του παρελθόντος και να γίνουν αποφασιστικά βήματα που θα προσγειώσουν τον Ταγίπ Ερντογάν και τον εγκάθετο του στα κατεχόμενα, στην πραγματικότητα.

Επιστρέφοντας πίσω στη δήλωση του Προέδρου της Δημοκρατίας, ότι μέχρι την τελευταία ημέρα θα παλεύει για λύση του Κυπριακού, είναι μάλλον ξεκάθαρο σε όλους πως δεν θα πρέπει να αναμένεται καμία σοβαρή εξέλιξη μέχρι τη διεξαγωγή των Προεδρικών Εκλογών στις πέντε Φεβρουαρίου. Αυτό ενισχύεται κι από το γεγονός ότι, μέχρι το καλοκαίρι του 2023 θα βρίσκεται και η Τουρκία σε προεκλογική περίοδο, ενώ και στην Ελλάδα, το πιθανότερο ενδεχόμενο είναι οι Εθνικές Εκλογές, να πραγματοποιηθούν στο πρώτο μισό του νέου χρόνου.

Από τη στιγμή δηλαδή που σχεδόν όλοι οι εμπλεκόμενοι στο Κυπριακό θα βρίσκονται σε προεκλογική περίοδο, δυσκολεύει πολύ περισσότερο την όποια πρωτοβουλία αναληφθεί προς την κατεύθυνση των συνομιλιών.

Πάντως, σε ότι αφορά το επόμενο διάστημα θα πρέπει να αναμένεται έντονο παρασκήνιο από πλευράς Λευκωσίας, σε όλα τα επίπεδα, έτσι ώστε να βελτιωθούν τα κείμενα των εκθέσεων που θα οδηγηθούν προς ψήφιση ενώπιον του Συμβουλίου Ασφαλείας μέχρι το τέλος του μήνυμα. Εξάλλου αυτό είναι κάτι που συνηθίζεται, ειδικά τα τελευταία χρόνια, όπου στο τέλος κάποιες αναφορές βελτιώνονται, αλλά ποτέ δεν είναι αρκετές για να αποτυπώσουν τις πραγματικότητες και τις ευθύνες εκάστης στης πλευράς για τη σημερινή κατάσταση.

Σε ένα άλλο επίπεδο, η Λευκωσία παρακολουθεί στενά τις κινήσεις του Ερσίν Τατάρ και της Άγκυρας, με αφορμή τη μαύρη επέτειο της 20ης Ιουλίου, στην οποία παρεμπίπτοντος δεν αναμένεται να συμμετάσχει ο Ταγίπ Ερντογάν, ο οποίος θα ταξιδέψει στην Τεχεράνη, σε μια επίσκεψη που κρίνεται από την παγκόσμια κοινότητα ως άκρως σημαντική. Εξάλλου το εναπομείναν διάστημα του καλοκαιριού, αναμένεται ιδιαίτερα θερμό, αφού ήδη ο υπουργός Ενέργειας της Τουρκίας, Φατίχ Ντονμέζ, έχει προαναγγείλει την έξοδο του τέταρτου γεωτρύπανου της Τουρκίας στην ανατολική Μεσόγειο.

Μέχρι σήμερα δεν έχει γίνει γνωστό σε ποια περιοχή θα κινηθεί και που θα διεξάγει ερευνητική γεώτρηση, δεν αποκλείεται αυτό ωστόσο να γίνει εντός της Κυπριακής Αποκλειστικής Ζώνης. Κάτι που θα σημαίνει την επιστροφή της προκλητικότητας και των παράνομων ενεργειών και στη θάλασσα, μετά από ένα μεγάλο διάστημα.