Με ευρωπαϊκή ώθηση μπαίνει στην ουσία του το Κυπριακό στην πολυμερή

Αποστολή REPORTER στη Γενεύη: Μικαέλλα Λοΐζου

Από τις Βρυξέλλες και όχι από την Γενεύη βγήκε το βράδυ της Δευτέρας η μεγαλύτερη είδηση του Κυπριακού. Στο δείπνο που παρέθεσε ο ΓΓ του ΟΗΕ προς τις πέντε αποστολές, σύμφωνα με πληροφορίες αγγίχθηκε μόνο ακροθιγώς το Κυπριακό, καθώς είχε περισσότερο χαρακτήρα «παγοθραύστη», με συζήτηση για διεθνή θέματα ανάμεσα στους συμμετέχοντες. Ωστόσο, όπως έγινε γνωστό μετά το πέρας του, η Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και ο Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, απέστειλαν κοινή επιστολή στον ΓΓ του ΟΗΕ, εκφράζοντας τις θέσεις της ΕΕ για το Κυπριακό.

Στην ουσία πρόκειται για μία από τις σημαντικότερες παρεμβάσεις που έχει κάνει η ΕΕ για το Κυπριακό ποτέ και, στο τέλος της ημέρας, πολιτικά μεγαλύτερης αξίας από ό,τι αν το μεσημέρι της Τρίτης υπήρχε στο Παλάτι των Εθνών, σε ρόλο παρατηρητή, ένας Επίτροπος, όπως ήταν η αρχική πληροφόρηση που μετέφερε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας. Και καθίσταται ακόμη πιο σημαντική, επειδή απόψε είναι προγραμματισμένο δείπνο μεταξύ της Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, του Αντόνιο Κόστα και του Αντόνιο Γκουτέρες, ενόψει της συνεδρίας του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, στην οποία προσκλήθηκε να συμμετάσχει ο ΓΓ του ΟΗΕ, με ατζέντα την πολυμέρεια στις διεθνείς σχέσεις και το περιβάλλον.

Σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές, στην επιστολή, η οποία κοινοποιήθηκε στον Πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας και στον Ερσίν Τατάρ, οι δύο κορυφαίοι αξιωματούχοι της ΕΕ επαναλαμβάνουν την σταθερή δέσμευση της ΕΕ για επανένωση της Κύπρου, στη βάση της ΔΔΟ, σύμφωνα με τα ψηφίσματα των ΗΕ και τις αρχές, τις αξίες και την νομοθεσία της ΕΕ. Οι επικεφαλής των ευρωπαϊκών θεσμών εκφράζουν σθεναρή υποστήριξη στις προσπάθειες του κ. Γκουτέρες για εξεύρεση μίας βιώσιμης λύσης για την Κύπρο και εκφράζουν την ελπίδα οι διευρυμένες επαφές να φέρουν περαιτέρω πρόοδο, ώστε να ανοίξει ο δρόμος για επίσημες διαπραγματεύσεις. Η ΕΕ γνωστοποιεί την ετοιμότητά της να διαδραματίσει τον ρόλο της, να συμβάλει ενεργά και να κλιμακώσει τις προσπάθειές της για την στήριξη της διαδικασίας, υπό την ηγεσία των ΗΕ.

Η επιστολή αυτή, που φέρει ημερομηνία 17 Μαρτίου, αποτελεί έμπρακτη απόδειξη της αυξανόμενης εμπλοκής της ΕΕ στο Κυπριακό, για την οποία γινόταν λόγος κατά τη διάρκεια της χθεσινής ημέρας στη Γενεύη. Όπως δήλωσε ο Κυβερνητικός Εκπρόσωπος, Κωνσταντίνος Λετυμπιώτης, «πρόκειται για μια κίνηση υψηλής σημασίας και αξίας τόσο ως προς τη χρονική στιγμή αλλά και ως προς το περιεχόμενο και τα μηνύματα που αυτή περιέχει».

Το ενδιαφέρον της ΕΕ, μάλιστα, φαίνεται να είναι διαρκές, καθώς πέραν της παρουσίας της επικεφαλής της Μονάδας Στήριξης για το Κυπριακό της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Τζούλια Μπερτετζόλο στη Γενεύη -η οποία βρίσκεται στην πολυμερή με καθεστώς τεχνοκράτη, κατόπιν οδηγιών της Προέδρου της Κομισιόν, και είχε συνάντηση με την Υφυπουργό Ευρωπαϊκών Θεμάτων Μαριλένα Ραουνά- ο Νίκος Χριστοδουλίδης είχε τη Δευτέρα τηλεφωνική επικοινωνία με τον Αντόνιο Κόστα και την Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, εισπράττοντας την στήριξή τους στις προσπάθειες που καταβάλλονται για επανέναρξη των διαπραγματεύσεων. Τηλεφωνική συνομιλία φαίνεται να υπήρξε και μεταξύ Αντόνιο Κόστα και Αντόνιο Γκουτέρες.

Πληροφορίες αναφέρουν ότι η ΕΕ θέλει να καταστήσει σαφές προς πάσα κατεύθυνση ότι δεν συζητά άλλη λύση πέραν του συμφωνημένου πλαισίου, καθώς έχει στρατηγικό ενδιαφέρον στη δημιουργία ενός σταθερού περιβάλλοντος στην περιοχή και προφανώς επιδιώκει η Λευκωσία, ως κράτος μέλος, να είναι πλήρως ανεξάρτητη και λειτουργική.

Σήμερα τα σπουδαία

Σε ό,τι αφορά το δείπνο, κυβερνητικές πηγές αναφέρουν ότι στην ουσία αναλώθηκε σε μία ευρύτερη συζήτηση, η οποία αφορούσε κυρίως διεθνή ζητήματα, με λίγες αναφορές στο Κυπριακό, με τις όποιες εξελίξεις να αναμένονται κατά τη διάρκεια της σημερινής ημέρας. Ενδεικτικό αυτού είναι το γεγονός πως ερωτηθείς εάν είχε την ευκαιρία να συνομιλήσει με τον Έλληνα Υπουργό Εξωτερικών, ο Ερσίν Τατάρ είπε ότι «σε μια τέτοιά ατμόσφαιρα, συνέβη κι αυτό» και εξέφρασε την ελπίδα ότι «θα εμβαθύνουμε σε περισσότερα θέματα αύριο».

Η ερώτηση αυτή, βεβαίως, είχε άμεση σχέση με το γεγονός πως τέτοιου είδους συζήτηση είχε ο Νίκος Χριστοδουλίδης με τον Χακάν Φιντάν. Μετά που αποχώρησαν οι υπόλοιποι από την αίθουσα, οι δύο άνδρες, μαζί με τους «δεύτερους» τους παρέμειναν και συνομίλησαν για περίπου 15 λεπτά. Το περιεχόμενο της συζήτησης δεν έγινε γνωστό, ωστόσο, όπως δημόσια δηλώνει η Κυβέρνηση, ήταν κοινωνικού χαρακτήρα. Πάντως, αυτή δεν είναι η πρώτη φορά που ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας εκμεταλλεύτηκε την κοινή του παρουσία με τον Τούρκο Υπουργό Εξωτερικών για να τον προσεγγίσει και να έχουν προσωπική συζήτηση, καθώς το είχε κάνει και στη Βουδαπέστη τον Νοέμβριο. Όμως συνήθως αυτές οι συνομιλίες δεν είναι κοινωνικού χαρακτήρα.

Ο Χακάν Φιντάν είναι και το πρόσωπο που δείχνει να ενδιαφέρεται περισσότερο από όλους στην Άγκυρα για την ευρωπαϊκή πορεία της Τουρκίας και προωθεί ενεργά την αναβίωση της ευρωπαϊκής ατζέντας. Δεδομένου ότι έχει επιτευχθεί σχετική διασύνδεση του Κυπριακού με τα ευρωτουρκικά σε επίπεδο Συμπερασμάτων αλλά και υπό το φως της άμεσης πολιτικής εμπλοκής φον ντερ Λάιεν και Κόστα, είναι σαφές ότι ο Τούρκος Υπουργός Εξωτερικών λαμβάνει τα μηνύματα, αλλά θα φανεί κατά τη διάρκεια της σημερινής ημέρες με ποιο τρόπο θα τα επεξεργαστεί και θα ανταποκριθεί.

Και οι πέντε αντιπροσωπείες αναμένεται να ανοίξουν τα χαρτιά τους κατά τη διάρκεια των σύντομων διμερών συναντήσεων που θα έχουν το πρωί της Τρίτης με τον ΓΓ του ΟΗΕ, πριν από την Ολομέλεια. Μάλιστα, το γεγονός πως προτελευταίος είναι ο Χακάν Φιντάν και τελευταίος ο Νίκος Χριστοδουλίδης, επιτρέπει να υπάρχει μία αρκετά αποκρυσταλλωμένη εικόνα ενόψει Ολομέλειας. Σημειώνεται ότι θα προηγηθεί συνάντηση μεταξύ του Προέδρου της Δημοκρατίας και του Βρετανού Υφυπουργού για Ευρωπαϊκά Θέματα.

Σύμφωνα με πληροφορίες, τον Πρόεδρο θα συνοδεύουν κατά τη διμερή συνάντηση με τον ΓΓ ο Υπουργός Εξωτερικών Κωνσταντίνος Κόμπος, η Υφυπουργός Ευρωπαϊκών Θεμάτων Μαριλένα Ραουνά, ο Κυβερνητικός Εκπρόσωπος Κωνσταντίνος Λετυμπιώτης, ο Σύμβουλος Εθνικής Ασφάλειας Τάσος Τζιωνής και ο διαπραγματευτής Μενέλαος Μενελάου.

Ακολούθως, μετά το πέρας των διμερών επαφών, όλες οι αποστολές θα μετακινηθούν από το ξενοδοχείο Intercontinental στο Palais des Nations, όπου θα πραγματοποιηθεί η Ολομέλεια της πενταμερούς το μεσημέρι. Η κάθε αποστολή θα έχει την ευκαιρία να προβεί σε μία εισαγωγική ομιλία, καταθέτοντας τις θέσεις της, ενώ θα ακολουθήσει συζήτηση. Αναμένεται ότι ο Πρόεδρος αφενός θα αξιοποιήσει το βήμα του για να τονίσει πως στόχος είναι η επανέναρξη των συνομιλιών από το σημείο που έχουν μείνει και η συζήτηση μπορεί να γίνει μόνο εντός του συμφωνημένου πλαισίου, και αφετέρου για να υποδείξει όλες τις προσπάθειες που ο ίδιος έχει καταβάλει και την εποικοδομητική στάση που έχει επιδείξει, για να αποδείξει την ειλικρινή του βούληση, σε αντίθεση με την άλλη πλευρά που προσπαθεί να υπονομεύσει την προσπάθεια για επανέναρξη του διαλόγου. Δεν αποκλείεται, μάλιστα, να επιδιώξει να στείλει και μήνυμα για τα ευρωτουρκικά, με αποδέκτη την Άγκυρα και όχι τον Τατάρ, ο οποίος δείχνει να βρίσκεται πολύ έξω από τα νερά του στη Γενεύη.

Σύμφωνα με πληροφορίες, μαζί με τον Νίκο Χριστοδουλίδη στην πενταμερή θα βρίσκονται ο Μενέλαος Μενελάου, η Μαριλένα Ραουνά, ο Κωνσταντίνος Λετυμπιώτης και οι νομικοί σύμβουλοι καθηγητής Αχιλλέας Αιμιλιανίδης και Εισαγγελέας της Δημοκρατίας Μαίρη-Ανν Σταυρινίδου.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ:

• Κοινή επιστολή Ούρουσλα-Κόστα στον ΓΓ για το Κυπριακό
• Αναμένεται αυξανόμενη εμπλοκή της ΕΕ στις διαδικασίες του Κυπριακού-Από την Ούρσουλα το αίτημα συμμετοχής
• Απρογραμμάτιστη διμερής Χριστοδουλίδη-Φιντάν στο τέλος του δείπνου