Επέμεναν να παίζουν τα... ρέστα τους για το σύστημα κινητών στις Φυλακές, στο λάκκο δύο εκ.

Τον επίλογο ενός πραγματικού φιάσκου γράφει ο νέος υπουργός Μεταφορών, ο οποίος μεταξύ άλλων προβλημάτων, κληρονόμησε από τον προκάτοχο του την αμαρτωλή σύμβαση για εγκατάσταση συστήματος απενεργοποίησης των κινητών τηλεφώνων στις Κεντρικές Φυλακές. Ο Αλέξης Βαφειάδης, καλείται να παρέμβει και να δώσει πολιτική λύση σε ένα πρόβλημα που πέραν του τεράστιου οικονομικού κόστους, είναι απόλυτα αναγκαίο για την εύρυθμη λειτουργία των Φυλακών.

Συνοπτικά, αξίζει να αναφερθεί πως η πολιτική απόφαση για εγκατάσταση ενός τέτοιου συστήματος στις Κεντρικές Φυλακές, λήφθηκε το 2015, ωστόσο μετά από μεγάλη κωλυσιεργία, η υπογραφή της σύμβασης με την ανάδοχο εταιρεία, επιτεύχθηκε το 2018. Από τον Ιούνιο του 2018 όταν υπογράφηκε η σύμβαση αξίας δύο εκατομμυρίων ευρώ, η οποία προέβλεπε την ολοκλήρωση του έργου σε τέσσερις μήνες, δηλαδή τον Σεπτέμβριο του 2018, φτάσαμε στον Δεκέμβριο του 2020 για να λειτουργήσει.

Τότε διαπιστώθηκε πως το σύστημα, έκοβε το σήμα στα συμβατά κινητά και στο 4G, όχι όμως στο 5G που ήδη είχε μπει στη ζωή μας. Ο χρόνος περνούσε, η ανάδοχος εταιρεία πήγαινε από παράταση σε παράταση και δεν μπορούσε να επιλύσει, ούτε το πρόβλημα συμβατότητας για να κόβει και το σήμα 5G, αλλά ούτε να διασφαλίσει πως δεν θα επηρεάζονταν οι επικοινωνίες, των παρακείμενων στις Κεντρικές Φυλακές κτιρίων και οικιών.

Το τεχνοκρατικό σκέλος

Σε όλο αυτό το διάστημα η τότε Διεύθυνση των Φυλακών, είχε αποστείλει συνολικά 35 επιστολές, ζητώντας επιτακτικά την αναβάθμιση του συστήματος, χωρίς όμως ανταπόκριση. Κάπως έτσι φτάσαμε στον Ιούνιο του 2022, όταν θα έπρεπε, με βάση την αναθεωρημένη σύμβαση να είχε ολοκληρωθεί η αναβάθμιση του συστήματος, ώστε το σύστημα να συνάδει με τις ανάγκες της τεχνολογίας. Η ανάδοχος εταιρεία, ωστόσο, ζήτησε νέα παράταση δύο μηνών. Τον Αύγουστο, όταν η παράταση δύο μηνών παρήλθε, η εταιρεία έλαβε νέα παράταση μέχρι τον Οκτώβριο. Τον Οκτώβριο η ανάδοχος ζητά και παίρνει νέα παράταση μέχρι τον Νοέμβριο.

Τον Νοέμβριο η εταιρεία λαμβάνει νέα παράταση μέχρι τις 28 Δεκεμβρίου. Στις 9 Ιανουαρίου του 2023, το Τμήμα Ηλεκτρομηχανολογικών Υπηρεσιών δίνει νέα παράταση, αρχικά μέχρι τις 23 Ιανουαρίου και στη συνέχεια μέχρι τις 29 Ιανουαρίου.

Στις 26 Ιανουαρίου η Ηλεκτρομηχανολογική επιθεωρεί, αλλά δεν παραλαμβάνει το σύστημα διότι θεωρεί πως η εταιρεία δεν ικανοποίησε όλους τους όρους της σύμβασης. Τον Φεβρουάριο πραγματοποιείται ευρεία σύσκεψη και αποφασίζεται να δοθεί νέα παράταση στην εταιρεία μέχρι τις επτά Μαρτίου. Στις οκτώ Μαρτίου η ανάδοχος εταιρεία αποστέλλει επιστολή στην Ηλεκτρομηχανολογική, αναφέροντας πως το σύστημα βρίσκεται σε πλήρη λειτουργία, χωρίς να υπάρχουν παρεμβολές. Στις 13 Μαρτίου κατά τις μετρήσεις διαπιστώθηκε πως εξακολουθούν να υπάρχουν παρεμβολές στα κινητά των κατοίκων, συνεπώς δεν παραλήφθηκε από το ΗΜΥ, ενώ διαπιστώθηκε πως το σύστημα υπολειτουργεί στο εσωτερικό μέρος των Φυλακών.

Με τον πιο ξεκάθαρο τρόπο, δηλαδή, στο τέλος μιας διαδρομής σχεδόν πέντε χρόνων, η εμπιστοσύνη με την οποία το Τμήμα Ηλεκτρομηχανολογικών Υπηρεσιών, σε τεχνικό επίπεδο, με την οποία περιέλαβε την ανάδοχο εταιρεία, δεν δικαιώθηκε. Και αυτές οι επιλογές, ζημίωσαν με αρκετές εκατοντάδες χιλιάδες ευρώ τα κρατικά ταμεία.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Χωρίς σύστημα απενεργοποίησης κινητών οι Φυλακές-Φιάσκο αξίας δύο εκατομμυρίων

Το πολιτικό σκέλος

Όλη αυτή την περίοδο που η ανάδοχος εταιρεία ενδεχομένως να έσπασε και το ρεκόρ παρατάσεων που έλαβε κανείς στα 63 χρόνια της Κυπριακής Δημοκρατίας, σε πολιτικό επίπεδο, υπάρχουν καταγεγραμμένες οι δηλώσεις των αρμόδιων υπουργών, αλλά και των υπολοίπων εμπλεκομένων στην υπόθεση.

Τον Ιούλιο του 2022, σε δηλώσεις του για το θέμα ο υπουργός Μεταφορών εμφανιζόταν βέβαιος πως, «σε ένα με δύο μήνες θα γίνει πλήρης αναβάθμιση του συστήματος και θα περιλαμβάνει και το 5G. Είμαστε στην ώρα μας, όπως προβλέπεται στο συμβόλαιο».

Ένα μήνα μετά, τον Αύγουστο του 2022, η τέως υπουργός Δικαιοσύνης δήλωσε πως, «η εταιρεία ζήτησε παράταση στην αναβάθμιση λόγω πολέμου και το σύστημα αναβάθμισης αναμένεται να παραδοθεί τέλος Αυγούστου».

Επίσης τον Αύγουστο επανήλθε και ο Γιάννης Καρούσος ο οποίος απαντώντας στις κατηγορίες για ολιγωρία και καθυστερήσεις, είπε πως «ούτε μία ημέρα δεν καθυστέρησε η Ηλεκτρομηχανολογική Υπηρεσία, τις εργασίες αναβάθμισης του συστήματος απενεργοποίησης κινητών τηλεφώνων στις Φυλακές. Το αργότερο στις αρχές Σεπτεμβρίου, θα ολοκληρωθούν και οι τελευταίες εργασίες».

Η απάντηση τόσο στον κ. Καρούσο όσο και στην κα. Δράκου, ήρθε έναν μήνα μετά, στην έκθεση της Ελεγκτικής Υπηρεσίας για το Υπουργείο Μεταφορών, όπου ουσιαστικά δικαιώνεται η Άννα Αριστοτέλους που φώναζε για τις τεράστιες καθυστερήσεις, ενώ ο Οδυσσέας Μιχαηλίδης καταλογίζει ευθύνες στην ανάδοχο εταιρεία και Ηλεκτρομηχανολογική Υπηρεσία για την μεγάλη καθυστέρηση.

Αξίζει να σημειωθεί πως σύμφωνα με την Ελεγκτική Υπηρεσία η αρχική αξία του συστήματος ανέρχεται σε €1.202.714+ΦΠΑ. Στην πορεία τον Ιανουάριο του 2022 ανατέθηκε από το Συμβούλιο Προσφορών του ΥΜΕΕ στον Ανάδοχο η σύμβαση για την αναβάθμιση, για το συνολικό ποσό των €741.596+ΦΠΑ (€617.050+ΦΠΑ για την εκτέλεση του έργου και €124.546+ΦΠΑ για τη συντήρησή του μέχρι τον Ιούλιο του 2028.

Εκ των υστέρων και αφού είχε εξαντληθεί κάθε περιθώριο για ενεργοποίηση και ορθή λειτουργία του συστήματος, εκ του αποτελέσματος δικαιώνεται και η Άννα Αριστοτέλους και ο Οδυσσέας Μιχαηλίδης. Δικαιώνονται βέβαια και από τον νέο υπουργό Μεταφορών, ο οποίος παραδέχθηκε πως πλέον δεν υπάρχουν περιθώρια και ενώ και ο ίδιος αρχικά ήταν ανεκτικός, πλέον καταλήγει στην απόφαση για να καταγγείλει τη σύμβαση με την ανάδοχο εταιρεία, για να διαφυλάξει τα δικαιώματα του δημοσίου, ενώ προσανατολίζεται σε εναλλακτικές επιλογές, είτε για έναρξη από την αρχή μιας διαδικασίας για εγκατάσταση νέου συστήματος, ή βελτίωση του υφιστάμενου.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Παραδέχθηκε την αποτυχία της εταιρείας για το σύστημα κινητών στις Φυλακές ο Βαφειάδης

Ποιος είναι τελικά ο ρόλος του Ελεγκτή

Ουκ ολίγες φορές, ο Γενικός Ελεγκτής βρέθηκε στο μάτι του κυκλώνα, ειδικά από τους εκάστοτε κυβερνώντες, σε σχέση με τον έλεγχο που ασκεί σε υπηρεσίες και Υπουργεία. Το ζήτημα που προκύπτει βέβαια είναι πώς η εκτελεστική εξουσία υιοθετεί ή λαμβάνει υπόψη της, τα συμπεράσματα και τις υποδείξεις της.

Στην προκειμένη περίπτωση εάν οι προηγούμενοι υπουργοί υιοθετούσαν τα όσα καταγράφονταν στις εκθέσεις της Ελεγκτικής Υπηρεσίας, αφενός το κράτος θα γλίτωνε από αρκετές χιλιάδες ευρώ που πλήρωσε επιπλέον στην εταιρεία για αναβαθμίσεις, αφετέρου τα πράγματα θα εξελίσσονταν διαφορετικά, η σύμβαση με την ανάδοχο θα καταγγελλόταν πολύ νωρίτερα και ίσως σήμερα ένα νέο σύστημα να ήταν ήδη εγκατεστημένο και πλήρως λειτουργικό στις Κεντρικές Φυλακές.

Αναμφίβολα υπάρχουν και εκείνες οι αποφάσεις, που είναι αμιγώς πολιτικές, στις οποίες όποια κι αν είναι η θέση του Γενικού Ελεγκτή, οι Κυβερνώντες αναλαμβάνουν την ευθύνη για να προχωρήσει ένα έργο ή μια σύμβαση ανεξαρτήτως κόστους. Τέτοιο παράδειγμα είναι ο δρόμος Πάφου-Πόλεως Χρυσοχούς, για τον οποίο ο Οδυσσέας Μιχαηλίδης, είχε ξεκάθαρη άποψη ότι το έργο είναι πολυδάπανο και ασύμφορο, ωστόσο η προηγούμενη Κυβέρνηση έλαβε την πολιτική απόφαση να προχωρήσει.

Το φιάσκο όμως με το σύστημα απενεργοποίησης των κινητών στις Φυλακές, είναι άνευ προηγουμένου, αφού πέραν από το τεράστιο κόστος και τα ρεκόρ παρατάσεων, υπήρχαν προειδοποιήσεις και υποδείξεις πως κάτι δεν πάει καλά, ωστόσο οι αρμόδιοι υπουργοί επέμεναν να αρνούνται πεισματικά να αναλάβουν την ευθύνη ώστε να επιλυθεί το ζήτημα.