Ο δικτάτορας Ερντογάν που προσπαθεί να ανακόψει την πτώση και ο «κακός» Μπάιντεν

Στενεύουν τα περιθώρια γύρω από τον Τούρκο Πρόεδρο, ο οποίος μέρα με τη μέρα φαίνεται ότι άρχισε να χάνει την μπάλα. Η αρχή έγινε με την οικονομική κρίση, που προκλήθηκε μετά την αυταρχική του απόφαση να απολύσει το Διοικητή της κεντρικής τράπεζας της χώρας. Η επιστολή που υπέγραψαν 103 ναύαρχοι απόστρατοι, μέσω της οποίας επικρίνουν τη στάση της Κυβέρνησης Ερντογάν, αναφορικά με τη Συνθήκη του Μοντρέ, άνοιξε νέο μέτωπο για τον Σουλτάνο, ο οποίος προσπαθεί με κάθε τρόπο να κρατήσει την εικόνα του άθικτη. Και η απόφαση για σύλληψη δέκα απόστρατων, ανάμεσά τους και ο Τζεμ Γκιουρνενίζ, τείνει προς αυτή την απόφαση.

Μία επιστολή που έχει προκαλέσει πανικό στην κυβέρνηση Ερντογάν, αφού βλέπει απόπειρα σιωπηρού πραξικοπήματος, τα νήματα, του οποίου, μάλιστα υποστηρίζουν ότι κινούν οι ΗΠΑ. Με αυτό το σκεπτικό, ο Τούρκος Πρόεδρος, που μόνο δημοκρατικά δεν δρα, παρέπεμψε την επιστολή στην Εισαγγελία, με αποτέλεσμα να συλληφθούν κάποιοι από τους απόστρατους που υπογράφουν την επιστολή. Με τη κίνηση αυτή, ο Ερντογάν, για ακόμη μία φορά, δείχνει τις δικτατορικές του τάσεις, βάζοντας φρένο σε όποιο έχει αντίθετη άποψη από εκείνον.

Η νέα κρίση που φαίνεται ότι ξέσπασε στο εσωτερικό, του δίνει το τέλειο άλλοθι, ώστε να σκληρύνει την εξωτερική του πολιτική, την ίδια ώρα που Κύπρος και Ελλάδα ετοιμάζονται για την κρίσιμη άτυπη πενταμερή, που έχει συγκαλέσει στη Γενεύη ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ.

Η συνθήκη του Μοντρέ και ο «κακός» Μπάιντεν

Ο Τούρκος Πρόεδρος, κάνοντας λόγο για σιωπηρό πραξικόπημα, προσπαθεί να καθιερωθεί στο εσωτερικό μέτωπο, την ώρα που η Τουρκία αντιμετωπίζει διάφορα προβλήματα, τόσο με την Ευρώπη και τις ΗΠΑ, όσο και με τη Ρωσία. Όπως εξήγησε στον REPORTER ο διεθνολόγος Αντώνης Στυλιανού, η τουρκική κυβέρνηση προβλέπει ένα σιωπηρό πραξικόπημα, αφού θέλει να πετύχει άλλους σκοπούς.

«Είναι γεγονός το καθεστώς Ερντογάν, εδώ και αρκετό καιρό, προσπαθεί να απομακρύνει την ίδια την Τουρκία από αυτά που έχει συγκληθεί και υποχρεούται να τηρεί στο διεθνές δίκαιο. Όπως για παράδειγμα η συνθήκη του Μοντρέ, για το καθεστώς των Στενών, που υπογράφηκε το 1936, η οποία οριοθετεί το νομικό καθεστώς της διέλευσης τρίτων σκαφών από τα Στενά του Βοσπώρου, από τα Στενά των Δανδανελλείων κλπ. Εάν ανατραπεί αυτή η συνθήκη, η Τουρκία θα έχει πρόβλημα με την ίδια τη Ρωσία, επειδή ακριβώς καθιστά σαφές το γεγονός ότι η Ρωσία και τα ρωσικά σκάφη, τα οποία είναι περίκλειστα στην περιοχή της Μαύρης Θάλασσας, θα είχαν το δικαίωμα αβλαβούς διέλευσης από τα Στενά. Σε περίπτωση που αναιρεθεί αυτή η συνθήκη, ο Ερντογάν οριοθετεί ότι θα δημιουργήσει μία καινούργια διώρυγα, η οποία θα τίθεται υπό καινούργιους όρους στο διεθνές δίκαιο».

Εν τω μεταξύ, κάποια στελέχη της Κυβέρνησής του, βλέπουν ότι πίσω από αυτή την απόφαση των απόστρατων κρύβεται αμερικάνικο χέρι, συγκρίνοντάς το, μάλιστα, με το αποτυχημένο πραξικόπημα της 15ης Ιουλίου του 2016.

«Ενδεχομένως να υπάρχουν αυτές οι συγκρίσεις, όμως είναι γεγονός πως ο κ. Ερντογάν, ως ένας νέος Οθωμανός δικτάτορας, προσπαθεί να αξιοποιήσει τον περιβάλλοντα εσωτερικό χώρο και να εξωτερικεύσει τα εσωτερικά προβλήματα. Η Τουρκία και οι ΗΠΑ, δεν συμφωνούν σε πολλά ζητήματα και με την παρούσα διακυβέρνηση των ΗΠΑ, φαίνεται να αλλάζουν αρκετά πράγματα. Δεν είναι τυχαίο το γεγονός ότι την 25η Μαρτίου, ένα από τα μηνύματα που έχει διαδώσει έναντι στην Ελλάδα, ήταν το γεγονός προς τον Πρωθυπουργό της Ελλάδος ότι “όταν χρειαστεί να με πάρεις τηλέφωνο, να με πάρεις τηλέφωνο”. Είναι ξεκάθαρη, πλέον, η στάση των ΗΠΑ και ενώπιον αυτών των γεωπολιτικών εξελίξεων, ανακατατάξεων τις οποίες ζούμε αυτό το χρονικό σημείο, είναι πολύ σημαντική και η στάση που θα πρέπει να τηρήσουν Κυπριακή Δημοκρατία και Ελληνική Δημοκρατία. Δεν πρέπει να ξεχνάμε το γεγονός ότι πριν λίγες ημέρες, η Τουρκία παρενέβηκε στο Αιγαίο, εντός κυριαρχικών χωρικών υδάτων της Ελληνικής Δημοκρατίας. Η Τουρκία θα συνεχίσει να προκαλεί για να συνεχίσει να εξωτερικεύει τα ζητήματα προς όφελος ενός εσωτερικού μετώπου της Τουρκίας. Να μην προβλέπουμε ότι η Τουρκία θα σταματήσει αυτές τις ενέργειες».

Η σημασία της σύλληψης του πατέρα της «Γαλάζιας Πατρίδας»

Ένας από τους συλληφθέντες είναι και ο Τζεμ Γκιουρνενίζ, που έχει χαρακτηριστεί ως ο πατέρας του δόγματος της «Γαλάζιας Πατρίδας». Μία ακόμη κίνηση, που φανερώνει τους πραγματικούς σκοπούς του Σουλτάνου Ερντογά.

«Δείχνει ακόμη μία δικτατορική στάση του κ. Ερντογάν, ο οποίος βασίστηκε στο δόγμα της Γαλάζιας Πατρίδας, οριοθετώντας τις γραμμές στη θάλασσα αλλά και στη ξηρά εκτός των ορίων που προνοούσε η συνθήκη που δημιούργησε το σύγχρονο τουρκικό κράτος επί Κεμάλ Ατατούρκ το 1923. Δεν σημαίνει ότι η Τουρκία θα σταματήσει την επιβολή με σχέση με τα όρια της Γαλάζιας Πατριδας. Για μένα είναι πιο ανησυχητικό ότι, συλλαμβάνοντας τον πρωτεργάτη της Γαλάζιας Πατρίδας, ο Ερντογάν ενδεχομένως να προκηρύξει μία μεγαλύτερη Γαλάζια Πατρίδα, που να περιλαμβάνει ένα γεωπολιτικό και γεωστρατηγικό όριο της Τουρκίας, που να ελέγχει όχι μόνο την νοτιοανατολική Μεσόγειο, αλλά και την Αφρική, την Μέση Ανατολή και αλλού στον κόσμο, προσπαθώντας να καταστήσει την Τουρκία μία τεράστια περιφερειακή δύναμη. Αυτό ήταν το όραμά του, από την εποχή που εκλέχθηκε ως Δήμαρχος της Κωνσταντινούπολης, στις αρχές της νέας χιλιετίας, του 21ου αιώνα. Βλέπουμε μία μεταστροφή της Τουρκίας από ένα κοσμικό κράτος, σε ένα ισλαμοκρατούμενο κράτος και αυτή είναι η μεγαλύτερη ανησυχία. Αυτό είναι το ζήτημα».

Οι επιπτώσεις που θα έρθουν σε μία ενδεχόμενη αποχώρηση της Τουρκίας από την Συνθήκη του Μοντρέ θα είναι κλιμακωτές και επώδυνες, τόσο για την ίδια την Τουρκία όσο και για την Ευρώπη, αφού πρόκειται για μία συμφωνία με πολλά συμβαλλόμενα κράτη, με αποτέλεσμα οι όροι αποχώρησης να οριοθετούνται από το διεθνές δίκαιο.

«Πολύ λανθασμένα η Τουρκία ενδεχομένως να αποχωρήσει από αυτή τη συνθήκη, κατά παράβαση των κανόνων του διεθνούς δικαίου. Γεγονός που δεικνύει τη στάση της Τουρκίας απέναντι στο σεβασμό, την προώθηση, την υλοποίηση των κανόνων του διεθνούς δικαίου, το οποίο ειρήσθω εν παρόδω εδράζεται στους κανόνες της καλής γειτονίας και σε βασικούς κανόνες του διεθνούς δικαίου. Η Τουρκία δεν τα έχει δείξει στο παρελθόν και ενδεχομένως να μην τα δείξει ούτε στο μέλλον. Από εκεί και πέρα, θα πρέπει να θεωρήσουμε δεδομένη την αντίδραση της διεθνούς κοινότητας πλέον, από όλα τα εμπλεκόμενα μέρη της συνθήκης του Μοντρέ. Αν η Τουρκία αποχωρήσει από τη συνθήκη του Μοντρέ, ενδεχομένως να θεωρήσουν ότι κλείνουν τα στενά που τα ενώνουν ναυπηγικά ή ως ναυτιλιακές οδούς τη Μεσόγειο, τον Ατλαντικό με τη Μαύρη Θάλασσα. Γεγονός που επηρεάζει όχι μόνο την Τουρκία, αλλά και το διεθνές εμπόριο».

«Δεν αναμένω αλλαγή στη στάση της Τουρκίας ενόψει πενταμερούς»

Η κρίση στο εσωτερικό της χώρας, δίνει στον Ερντογάν την ευκαιρία να παρουσιάζεται πιο σκληρός στην εξωτερική του πολιτική. Πράγμα που κάνει κάθε φορά, που αντιμετωπίζει παρόμοια κατάσταση, είτε αφορά στο μεταναστευτικό, είτε στο Κυπριακό, είτε στις σχέσεις με την Ευρωπαϊκή Ένωση.

«Είναι μία ανησυχητική πληροφορία, η οποία δείχνει ποιο είναι το πραγματικό πρόσωπο του κ. Ερντογάν. Ένα πρόσωπο το οποίο παραβιάζει τα ανθρώπινα δικαιώματα, ειδικά όταν αναφερόμαστε στα γεγονότα που συμβαίνουν στην Τουρκία, με τις συλλήψεις και τις ποινικές διώξεις των 103 ναυάρχων, που έχουν δηλώσει την αντίδρασή τους, στον εξισλαμισμό του τουρκικού στρατεύματος. Είναι μία ανησυχία, η οποία θα πρέπει να μας απασχολήσει και να μας προβληματίσει, όσον αφορά στη μελλοντική στάση της Τουρκίας σε σύγχρονα μείζονα προβλήματα που αντιμετωπίζει η Τουρκία».

Ο διεθνολόγος, κληθείς να σχολιάσει αν αναμένεται σημαντική αλλαγή στη στάση της Τουρκίας στην επικείμενη πενταμερή, εξέφρασε την άποψη ότι η στάση του Ερντογάν θα παραμείνει αδιάλλακτη.

«Εκτιμώ ότι εκτός και αν η Τουρκία μεταβάλει τη στάση της 360 μοίρες ή για να αλλάξει αυτά τα οποία διαδηλώνει, δεν θα υπάρξει οποιαδήποτε αλλαγή. Αυτή τη στιγμή, η Τουρκία παρουσιάζει το επιχείρημα μίας εναλλακτικής, εντός και εκτός εισαγωγικών, λύσης για το Κυπριακό, ενόψει και της άτυπης πενταμερούς, η οποία κάνει λόγο για μία επίλυση του Κυπριακού στη βάση των δύο κρατών. Κάτι που δεν μπορεί να δεχθεί η δική μας πλευρά, αφού εργαζόμαστε στη βάση των ψηφισμάτων του ΟΗΕ, σε σχέση με την επίλυση του Κυπριακού, όπως αυτά οροθετούνται στα ψηφίσματα του Σ.Α αλλά και από το ίδιο το ευρωπαϊκό κεκτημένο. Οι τελευταίες δηλώσεις από πλευράς Τουρκίας αλλά και από την νέα ηγεσία των Τουρκοκυπριών, υποδηλώνουν ότι υπάρχει μία αλλαγή στάσης, σε σχέση με τη διαδικασία επίλυσης του Κυπριακού. Αυτό είναι κάτι που θα ειπωθεί στην άτυπη πενταμερή και θα πρέπει να είμαστε απόλυτα προετοιμασμένοι για να αντικρούσουμε τα επιχειρήματα, τα οποία εδώ και αρκετό καιρό προσπαθεί να προωθήσει η Τουρκία».

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: 

• Η ελεύθερη πτώση Ερντογάν, η επιθετική αντεπίθεση και στο βάθος... πενταμερής
• Απόστρατοι επικρίνουν τον Ερντογάν, βλέπει προσπάθεια πραξικοπήματος η Κυβέρνηση
• Πολιτικός σεισμός στην Τουρκία-Εισαγγελική έρευνα μετά την επιστολή απόστρατων
• Φοβήθηκε πραξικόπημα ο Ερντογάν-Συλλήψεις ναυάρχων και του εμπνευστή της «Γαλάζιας Πατρίδας»