Η ελευθερία των δημοσιογράφων, οι γέφυρες με το κράτος και οι στόχοι της Κυβέρνησης

Το πρόσφατο περιστατικό με την εγκύκλιο της Υπουργού Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος, όπως ήταν αναμενόμενο, ενόχλησε το σύνολο του δημοσιογραφικού κόσμου. Όχι επειδή ήθελε να βάλει τάξη στο Υπουργείο της, αλλά επειδή ο τρόπος που προώθησε για να γίνει αυτό να επηρεάζει την ομαλή εργασία των ΜΜΕ, τα οποία έχουν ως αποστολή να ενημερώνουν τον κόσμο και όχι να συμβάλλουν στον εσωτερικό συντονισμό Υπουργείων, ο οποίος προφανώς δεν τους αφορά.

Οι δημοσιογράφοι χρειάζονται άμεση πρόσβαση στο κατάλληλο πρόσωπο, την κατάλληλη στιγμή, ώστε να μπορούν να ενημερώσουν ορθά τον κόσμο. Χρειάζονται επίσης την ευχέρεια να υποβάλλουν διευκρινιστικές ερωτήσεις και να επανέρχονται, εάν αυτό εξυπηρετεί την σωστή ενημέρωση. Και προφανώς η απαίτηση της Υπουργού Γεωργίας να εξασφαλίζεται έγκριση από κάθε λειτουργό, πριν μιλήσει σε κάποιο ΜΜΕ, και δη ότι οι απαντήσεις θα πρέπει να δίνονται πάντα γραπτώς και κατόπιν έγκρισής τους από το γραφείο της Υπουργού, σε καμία περίπτωση δεν εξυπηρετεί ούτε τον στόχο της αμεσότητας, ούτε τον στόχο της ευχέρειας παροχής διευκρινίσεων και της ελεύθερης διακίνησης πληροφοριών. Το μόνο που εξυπηρετεί είναι τις λιγότερες απαντήσεις και κατ’ επέκταση την λιγότερη ενημέρωση, ενώ συνιστά απαράδεκτη παρέμβαση στο δημοσιογραφικό έργο, από την στιγμή που ένα Υπουργείο θέλει να επιβάλει στους δημοσιογράφους τη μεθοδολογία διερεύνησης του θέματός τους.

Αν και η Μαρία Παναγιώτου, σε ανάρτησή της, δήλωσε πως στόχος είναι η έγκυρη, έγκαιρη και ολοκληρωμένη ενημέρωση, οι οδηγίες που κοινοποιήθηκαν στους λειτουργούς του Υπουργείου της θα είχαν ακριβώς το αντίθετο αποτέλεσμα. Έκανε λόγο για λάθος διατύπωση των οδηγιών της, που έδωσε λάθος εντύπωση, εντελώς διαφορετική με τις πεποιθήσεις και τις αρχές της, υπενθυμίζοντας την πολύχρονη συνεργασία που είχε με τους δημοσιογράφους και την προσήλωσή της στην Ελευθεροτυπία. Ακριβώς για αυτό τον λόγο, όμως, είναι που ξένισε ιδιαίτερα η οδηγία που στάλθηκε, καθώς η κ. Παναγιώτου έχει διατελέσει Εκπρόσωπος Τύπου κόμματος, χωρίς ποτέ να προκύψει καμία σύγκρουση, και γνωρίζει πολύ καλά τις δημοσιογραφικές διαδικασίες, την ανάγκη για έγκαιρη ενημέρωση, το γεγονός πως κάποιες πληροφορίες μπορούν να δοθούν μόνο off the record κτλ.

Ιδιαίτερα έντονη ήταν και η Ένωση Συντακτών, η οποία, σε ανακοίνωσή της, τόνισε, μεταξύ άλλων, πως «η πληροφόρηση που κατέχει και διαχειρίζεται ο δημόσιος τομέας, οι φορείς και οι λειτουργοί του, είναι δημόσια περιουσία που η αξιοποίηση και δημοσιοποίησή της οφείλει να υπηρετεί το δημόσιο συμφέρον και τον πολίτη. Διαμεσολαβητής μεταξύ Δημοσίου και πολίτη για την διάχυση αυτής της πληροφόρησης είναι η δημοσιογραφική κοινότητα. Συνεπώς, ό,τι δυσχεραίνει, ό,τι παρεμβάλει εμπόδια στην πρόσβαση των δημοσιογράφων στην πληροφόρηση που κατέχει ο δημόσιος τομέας είναι καταδικαστέο και ανεπίτρεπτο».

Αν είναι δυνατόν να πρέπει οι δημοσιογράφοι να υπενθυμίζουν πράγματα δεδομένα στην εποχή που ζούμε. Ενέργειες που παρεμποδίζουν την ελεύθερη πρόσβαση του δημοσιογράφου στο αρμόδιο πρόσωπο, την στιγμή που την χρειάζεται, είναι ενέργειες που παρεμποδίζουν την ελεύθερη άσκηση δημοσιογραφίας, ασχέτως ποια ήταν η πρόθεση ή η ατζέντα πίσω τους. Και δεν είναι λογικό να τις βλέπουμε στα τέλη του 2024 σε μία ελεύθερη Δημοκρατία.

Η Κυβέρνηση και ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας προσωπικά, συχνά πυκνά εκφράζουν παράπονα, τόσο δημόσια, όσο κυρίως πίσω από κλειστές πόρτες, ότι δεν προβάλλεται επαρκώς το κυβερνητικό έργο. Την ίδια στιγμή, όμως, ενέργειες όπως αυτή, που ενδεχομένως να είχαν άλλη πρόθεση, περιορίζουν σημαντικά την δυνατότητα οποιουδήποτε ΜΜΕ να προβάλει ενέργειες της Κυβέρνησης. Διότι οι δημοσιογράφοι δεν αναζητούν κρατικούς λειτουργούς μόνο όταν εντοπίζουν προβλήματα, αλλά και για διευκρινίσεις που αφορούν διαφόρων ειδών πρωτοβουλίες και αποφάσεις που λαμβάνει η Κυβέρνηση με σκοπό την επίλυση διαφόρων ζητημάτων που προκύπτουν. Για να μην περιοριστούν σε γενικές δηλώσεις και εξαγγελίες αλλά να πάνε ένα βήμα παρακάτω, ενημερώνοντας εις βάθος τους πολίτες.

Η Κυβέρνηση θα έπρεπε, συνεπώς, να ευνοεί τη συνεχή διάνοιξη καναλιών επικοινωνίας της Δημόσιας Υπηρεσίας τα ΜΜΕ. Να παροτρύνει τους κρατικούς λειτουργούς να μοιράζονται την γνώση τους και να βοηθούν τους δημοσιογράφους να ενημερώνουν τον κόσμο σωστά. Τόσο για λόγους διαφάνειας, όσο και για σκοπούς διευκόλυνσης των ίδιων των πολιτών, που αναζητούν πληροφορίες για κάθε λογής θέματα. Οι δημοσιογράφοι, με την ενημέρωση που προσφέρουν, δημιουργούν γέφυρες μεταξύ του κράτους και των πολιτών και η Κυβέρνηση φτάνει πιο κοντά στον προεκλογικό στόχο του Νίκου Χριστοδουλίδη για ένα κράτος πιο φιλικό προς τον πολίτη μέσα από το κτίσιμό τους και όχι μέσα από την καταστροφή τους. Και σαφώς όχι μέσα από συμπεριφορές που παραπέμπουν σε άλλες εποχές και άλλα καθεστώτα.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ:

• Κλείνει τον ασύρματο επικοινωνίας με τα ΜΜΕ το Υπ. Γεωργίας-Δηλώσεις μόνο με άδεια
• Σε «λάθος διατύπωση» αποδίδει τις αντιδράσεις για την εγκύκλιο φίμωσης η Μαρία Παναγιώτου
• Κουνάει το δάκτυλο στην Παναγιώτου η Ε.Σ.Κ-«Είναι καταδικαστέο, δυσχεραίνει την πρόσβαση των δημοσιογράφων»