Θετικό πρόσημο στις ενέργειες για τους εγκλωβισμένους-Άλυτο πρόβλημα οι βεβαιώσεις Αστυνομίας για τις διελεύσεις

Παρά τις ενέργειες της Κυβέρνησης και της Επικεφαλής Ανθρωπιστικών Θεμάτων Αγνοουμένων και Εγκλωβισμένων, όσον αφορά στην απλοποίηση των διαδικασιών για την ομαλή διαβίωση των εγκλωβισμένων και επανεγκατασταθέντων στα κατεχόμενα χωριά της Καρπασίας, καθώς και στα μαρωνίτικα χωριά, βάζοντας φρένο στην ταλαιπωρία όλων αυτών των χρόνων, εντούτοις φαίνεται ότι εξακολουθούν να προκύπτουν ζητήματα με τις βεβαιώσεις των διελεύσεων που πρέπει να παρέχει η Αστυνομία, οι οποίες σε πολλές περιπτώσεις δεν δίνονται, παρά το γεγονός πως είναι απαραίτητες για να λαμβάνουν το επίδομα που τους παρέχει το κράτος.

Η Επιτροπή Προσφύγων έθεσε εκ νέου προς συζήτηση το θέμα για το σχέδιο επανεγκατάστασης, με αφορμή κάποιες καταγγελίες που δέχθηκε μερίδα βουλευτών, ειδικά της επαρχίας Κερύνειας, που αναφέρουν πως ακόμη παρατηρείται πρόβλημα με τις βεβαιώσεις που πρέπει να παρέχει στους επανεγκατασταθέντες η Αστυνομία, με αποτέλεσμα κάποιοι να χάνουν και τα επιδόματά τους.

Υπενθυμίζεται πως το θέμα των διελεύσεων είχε τεθεί ενώπιον της Επικεφαλής Ανθρωπιστικών Θεμάτων Αγνοουμένων και Εγκλωβισμένων, Άννας Αριστοτέλους, η οποία με την ανάληψη των καθηκόντων της έλαβε ουσιαστικές αποφάσεις, όπως για παράδειγμα τη δημιουργία τρίτης λωρίδας στο οδόφραγμα Αγίου Δομετίου, ώστε να τη χρησιμοποιούν οι μαθητές και οι ασθενείς και να αποφεύγεται η ταλαιπωρία.

Το θέμα των βεβαιώσεων για τις διελεύσεις είχε εγείρει η ίδια η Επικεφαλής, η οποία αναγνώρισε το κενό που παρατηρείται και με δική της πρωτοβουλία, αποστάλθηκε επιστολή στον τέως Αρχηγό της Αστυνομίας, ώστε να ληφθούν μέτρα για να αλλάξει η κατάσταση, που λειτουργεί σε βάρος των επανεγκατασταθέντων. Παρά το γεγονός ότι το θέμα είχε τεθεί και ενώπιον της Βουλής, σε προηγούμενη συνεδρία επί του θέματος, μέχρι και σήμερα, φαίνεται ότι παρατηρούνται τα ίδια προβλήματα από πλευράς Αστυνομίας, με τις τοπικές αρχές να ζητούν λύσεις από τον νέο Αρχηγό της Δύναμης.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Ένεση για τα κατεχόμενα χωριά η χαλάρωση κινήτρων για επανεγκατάσταση-Ικανοποίηση για τα μέτρα της Κυβέρνησης

Μιλώντας ενώπιον της Επιτροπής Προσφύγων ο κοινοτάρχης Αγίας Τριάδας, Γιαννάκης Χατζηγιάννης, ανέφερε αρχικά πως έγιναν άμεσα διαβήματα από πλευράς της Άννας Αριστοτέλους, ωστόσο υπέδειξε πως το πρόβλημα έγκειται πλέον στην Αστυνομία.

Όπως ανέφερε, «υπάρχουν νομοθετικά κενά. Μπαίνει κάποιος από οδόφραγμα που ελέγχει η Αστυνομία, εγγράφεται, βγαίνει από τις Βρετανικές Βάσεις και δεν καταγράφεται. Πάει μετά πίσω από Βρετανικές Βάσεις και δεν καταγράφεται και βγαίνει από οδόφραγμα που ελέγχει η Αστυνομία και φαίνεται ότι ήταν ένα μήνα στα κατεχόμενα. Μετά θέλει βεβαίωση, όμως δεν του δίνω, επειδή δεν ήταν εκεί και μετά φωνάζει. Πρέπει να υπάρχει ένας μηχανισμός. Για παράδειγμα, να στέλνει ένα μήνυμα σε ένα συγκεκριμένο αριθμό και μετά να γίνονται έλεγχοι».

Από πλευράς του, ο εκ των κοινοταρχών του Ριζοκαρπάσου, Ανδρέας Χρονιάς, επεσήμανε πως αν δοθεί μία βεβαίωση για ένα άτομο που διατηρεί κατοικία στα κατεχόμενα, από πλευράς τοπικών αρχών, ωστόσο εάν η Αστυνομία δεν δώσει, τότε, όπως είπε, θα είναι δώρο άδωρο. Στη συνέχεια, επεσήμανε πως το σχέδιο επανεγκατάστασης πρέπει να είναι επί τους ουσίας και να μην αφορά μόνο τέσσερις διανυκτερεύσεις κλπ.

Θετικό πρόσημο στις δράσεις της Επικεφαλής

Από πλευράς της, στη δική της τοποθέτηση, η Επικεφαλής Ανθρωπιστικών Θεμάτων Αγνοουμένων και Εγκλωβισμένων, Άννα Αριστοτέλους, αφού αναφέρθηκε στις ενέργειες που έγιναν για το ζήτημα των διελεύσεων, το οποίο επιλύθηκε με την ανάληψη των καθηκόντων της, ικανοποιώντας έτσι ένα πάγιο αίτημα των εγκλωβισμένων και των επανεγκατασταθέντων, υπέδειξε πως μετά από σειρά παραπόνων που δέχθηκαν, προέβη σε άμεσα διαβήματα προς την Αστυνομία, ώστε να επιλυθεί το θέμα με τις βεβαιώσεις.

Όπως είπε, «αναφορικά με τις διελεύσεις, λαμβάνουμε συνεχώς παράπονα για το θέμα των βεβαιώσεων. Στείλαμε επιστολή στον Αρχηγό για να λυθεί το πρόβλημα. Για τα οδοφράγματα στις Βάσεις, υπήρχε πρόβλημα στην καταγραφή και το Υφυπουργείο προχώρησε σε διαδικασία με τα διπλά έντυπα και υπάρχει διαδικασία. Υπάρχουν πιο αποτελεσματικοί τρόποι, όμως είναι ένα θέμα που πρέπει να μελετήσει η Αστυνομία και επηρεάζει τις ζωές των ανθρώπων».

Από εκεί και πέρα, η κα. Αριστοτέλους, αναφερόμενη στα όσα έπραξε μέχρι σήμερα, από τη θέση της ως Επικεφαλής Ανθρωπιστικών Θεμάτων Αγνοουμένων και Εγκλωβισμένων, σημείωσε πως από την πρώτη στιγμή ανέπτυξε δίαυλο επικοινωνίας με τους εγκλωβισμένους και επανεγκατασταθέντες, στο πλαίσιο της διακυβέρνησης του Προέδρου της Δημοκρατίας και επισκέπτεται συχνά τα κατεχόμενα χωριά, δεδομένου ότι θεωρεί σημαντική την προσωπική επαφή με τους εγκλωβισμένους και τους επανεγκατασταθέντες.

«Εντοπίσαμε αρκετά προβλήματα, επειδή θέλουμε να είναι μέρος της λύσης οι εγκλωβισμένοι και επανεγκατασταθέντες. Είναι σημαντικό να αφουγκραζόμαστε τα αιτήματά τους. Ένα από τα προβλήματα, ήταν η ποιότητα των προϊόντων που πήγαιναν στα κατεχόμενα. Υπήρχαν σοβαρά προβλήματα, πήγα και επιτόπου και ακολούθως εμπλουτίσαμε το είδος των προϊόντων και την ποιότητά τους. Για πρώτη φορά θεωρήσαμε σωστό στις γιορτινές περιόδους να αποστέλλονται σε όλους προϊόντα, χωρίς καμία διάκριση».

Βελτιώθηκε η σίτιση, βοήθεια στις μεταφορές

Στη συνέχεια, υπέδειξε πως διαπιστώθηκε πως το μενού για τη σίτιση των μαθητών στα Ολοήμερα σχολεία ήταν ελλιπές και μετά από συνεννόηση με το Υπουργείο Παιδείας, αναθεωρήθηκε και μάλιστα, θα χρησιμοποιείται το ίδιο και στα σχολεία στις ελεύθερες περιοχές.

«Για τα επανεγκατασταθέντα και εγκλωβισμένα παιδιά, διαπιστώθηκε ότι πρέπει να ενισχυθούν οι δράσεις. Πράγματα που για μας είναι αυτονόητα, για εκείνους δεν είναι. Όσον αφορά στην επαφή με τον πολιτισμό, τόσο πέρσι όσο και φέτος διοργανώσαμε την μεταφορά των εγκλωβισμένων παιδιών, που είναι 119 στο σύνολο, για να παρακολουθήσουν παράσταση στο ΘΟΚ και μετά θα τους παραχωρήσουμε γεύμα. Είναι σημαντικό να αναφερθεί ότι αναπτύξαμε συνεργασίες με Πανεπιστήμια για να υπάρχουν προγράμματα, όπως η μεταφορά εγκλωβισμένων παιδιών στις εγκαταστάσεις τους. Δόθηκαν επίσης υποτροφίες. Φοιτήτρια θα διέκοπτε τις σπουδές της, όμως είχαμε επαφές με τον πρύτανη και έλαβε υποτροφία».

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Εξετάζει κίνητρα για επανεγκατασταθέντες η Κυβέρνηση-Συντονισμός αρμοδίων με δράσεις, έμφαση στην εκπαίδευση

Όσον αφορά στις ενέργειες της Υπηρεσίας για διευκόλυνση των διελεύσεων σε ευάλωτες ομάδες, η κα. Αριστοτέλους σημείωσε ότι διαπιστώθηκε ότι υπήρχαν σοβαρές δυσκολίες για τους μαθητές που έπρεπε να μεταφερθούν στις ελεύθερες περιοχές για απογευματινά φροντιστήρια, όταν έπρεπε να επιστρέψουν, περίμεναν αρκετές ώρες, το ίδιο συνέβαινε και για τους ασθενείς. «Μετά από επαφές με το Υπουργείο Εξωτερικών και το Υφυπουργείο Εξωτερικών Υποθέσεων, ανοίξαμε μία τρίτη λωρίδα για να διευκολύνουμε αυτούς τους ανθρώπους και δώσαμε λίστα με δικαιούχους. Πρόσφατα μας έθεσαν πρόβλημα οι καθηγητές και στείλαμε σχετικό κατάλογο στην Αστυνομία και είναι μέσα στους δικαιούχους».

Η Άννα Αριστοτέλους αναφέρθηκε και στην απόφαση που λήφθηκε από το Υπουργικό Συμβούλιο για αλλαγή των λεωφορείων για μεταφορά των κατοίκων στα κατεχόμενα χωριά, έπειτα από εισήγησή της, τόνισε πως «έχουμε λεωφορεία που χρονολογούνται και είχαμε επαφές με τον υπουργό Μεταφορών και εγκρίθηκε η αγορά δύο λεωφορείων. Ένα για την Καρπασία και ένα για τους Μαρωνίτες. Υπογράφηκε το συμβούλιο και υπάρχει χρονοδιάγραμμα για να παραδοθεί. Τόσα χρόνια το λεωφορείο χρονίζει και μέσα σε ενάμιση χρόνο έχουμε πετύχει αρκετά».

Όσον αφορά στο θέμα με τους φοιτητές και τις καταγγελίες για αποκοπή επιδομάτων, η κα. Αριστοτέλους, σημείωσε ότι «διαπιστώσαμε ότι υπήρχε πρόβλημα, επειδή οι επανεγκατασταθέντες φοιτητές που έρχονταν να σπουδάσουν στις ελεύθερες περιοχές, διακόπτετο το επίδομα. Με οδηγίες ΠτΔ έχουμε ετοιμάσει πρόταση και θα κατατεθεί στο επόμενο Υπουργικό, για να λαμβάνει το επίδομα χωρίς να αποκόπτεται. Όσον αφορά στους στρατιώτες επανεγκατασταθέντες, είχαμε επαφή με το Υφυπουργείο Πρόνοιας, να εγκρίνει το επίδομα. Υπάρχει ανθρωποκεντρική πτυχή του θέματος και αυτή είναι η προσέγγισή μας».

Αναφορικά με τα σχέδια επανεγκατάστασης νεαρών ζευγαριών, η Επικεφαλής Ανθρωπιστικών Θεμάτων Αγνοουμένων και Εγκλωβισμένων επεσήμανε ότι παραχωρείται ποσό 15,000 ευρώ για ζευγάρια με παιδιά και 10,000 ευρώ σε ζευγάρια χωρίς παιδιά και είναι σε δύο δόσεις. Παραχωρείται και εφάπαξ ποσό 3,000 ευρώ για επαγγελματική αποκατάσταση και 5,000 ευρώ για οικιστικές συσκευές. Υπάρχει και το σχέδιο των περιστασιακά διαμένοντων για 6,000 ευρώ για ανακαίνιση της κατοικίας.

Όσον αφορά στο θέμα για τους ηλιακούς θερμοσυμφώνων, η κα. Αριστοτέλους τόνισε πως είχε εντοπιστεί το θέμα από την Υπηρεσία και προέβη σε σχετική εισήγηση και στο ερχόμενο Υπουργικό θα εγκριθεί αυτό το θέμα, με ποσό 360,000 ευρώ και 1,200 ευρώ η επιδότηση.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Λύση σε ένα χρονίζον πρόβλημα η τρίτη λωρίδα στο οδόφραγμα-Πώς θα γίνονται οι διελεύσεις εγκλωβισμένων

Πριν ολοκληρώσει η κα. Αριστοτέλους θέλησε να δώσει κάποιους αριθμούς για τα νεαρά άτομα που διαμένουν στα κατεχόμενα. Όπως υπέδειξε, στο Ριζοκάρπασο υπάρχουν 19 βρέφη, 13 παιδιά στο νηπιαγωγείο, 18 στο Δημοτικό, 15 στο εξατάξιο, 3 φοιτητές και ένας στρατιώτης. Στον Κορμακίτη, υπάρχουν 1 βρέφος, 5 παιδιά στο νηπιαγωγείο, 6 στο Δημοτικό, 4 σε Γυμνάσιο, Λύκειο και Τεχνική Σχολή, 9 φοιτητές και δύο στρατιώτες.

Σημειώνεται πως μετά την ανασκόπηση της κατάστασης, τόσο οι καλεσμένοι όσο και οι βουλευτές αναγνώρισαν τις αλλαγές, αφού διαπιστώθηκε πως επιλύθηκαν διάφορα ζητήματα.

Οι απαντήσεις Αστυνομίας για τις βεβαιώσεις

Από πλευράς Αστυνομίας, στη συνεδρία της Επιτροπής Προσφύγων, ο Μάρκος Νικολεττής, επικεφαλής στην Διεύθυνση Ευρωπαϊκής Ένωσης και Διεθνούς Αστυνομικής Συνεργασίας, υπέδειξε πως το σχέδιο για διελεύσεις του Ιουνίου 2022, τροποποιήθηκε τον Απρίλιο του 2024 και απλοποιήθηκαν κάποια αυστηρά κριτήρια, για σκοπούς λήψης επιδόματος. Σημείωσε πως πριν την τροποποίηση, ήταν τέσσερις συνεχόμενες διανυκτερεύσεις, συνεχόμενες και χωρίς να είναι Σαββατοκύριακο και με τροποποίηση, είναι τέσσερις ημέρες, που δεν είναι συνεχόμενες.

«Θεωρούμε ότι είναι καλύτερη η τροποποίηση. Όσον αφορά στον έλεγχο, οι δικαιούχοι έτυχαν ενημέρωση από τα οδοφράγματα, για να δηλώνουν ότι θέλουν να καταγράφονται. Το πρόβλημα εκτιμάται ότι παρατηρείτο στις ώρες αιχμής, που σε κάποιες περιπτώσεις κάποιοι δεν καταγράφονταν, όμως αν το ζητούσαν οι ίδιοι να γίνει, θα γινόταν. Είχαμε αρκετές αναφορές ότι δεν έγινε η καταγραφή».

Απαντώντας σχετικά, ο κ. Νικολεττής τόνισε πως υπάρχουν επτά οδοφράγματα, που ελέγχονται από τις Αρχές της Κυπριακής Δημοκρατίας, χωρίς εκείνα των Βάσεων. Αναφορικά με το αίτημα για να αλλάξει η διαδικασία που ελέγχονται οι διελεύσεις, ο κ. Νικολεττής επεσήμανε ότι «έγινε σκέψη, ακόμη και για να τοποθετηθεί συσκευή, για να έχει ο καθένας την ταυτότητά του και να γίνεται ταυτοποίηση, όμως θα δημιουργηθεί άλλο πρόβλημα. Η ουσία είναι η εξασφάλιση της ταυτότητας του προσώπου για να δούμε αν είναι δικαιούχος. Η διαδικασία αυτή τη στιγμή, επιτρέπει τον έλεγχο. Γίναμε δέκτες καταγγελιών. Στην πάροδο του χρόνου περιορίστηκαν τα παράπονα. Αυτό που κάνει η Αστυνομία είναι οι καταχωρήσεις στα οδοφράγματα. Μπορεί να υπάρχουν περιπτώσεις, όμως δεν θεωρώ ότι είναι στο μεγάλο εύρος που αναφέρεται».

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: «Έχουμε πέντε αιτήσεις για επανεγκατάσταση»-Κραυγή αγωνίας από κατοίκους, αλλάζει το Σχέδιο

Θέμα με το ύψος του επιδόματος

Σημειώνεται πως κατά τη διάρκεια της συζήτησης τέθηκε και θέμα αναφορικά με το ύψος του επιδόματος που λαμβάνουν οι εγκλωβισμένοι και οι επανεγκατασταθέντες. Όπως αναφέρθηκε, από το 2017 το επίδομα είναι το ίδιο και βρίσκεται στα 372 ευρώ ανά άτομο, με τους κοινοτάρχες να ζητούν από το Υπουργείο Οικονομικών να λάβει αποφάσεις επί του θέματος. Από πλευράς της, η Επικεφαλής Ανθρωπιστικών Θεμάτων Αγνοουμένων και Εγκλωβισμένων υπέδειξε πως είναι βασικό πως εδώ και δεκαεπτά χρόνια παραμένει στο ίδιο ύψος το επίδομα που δίνεται σε εγκλωβισμένους και επανεγκατασταθέντες, ενώ ανέφερε τόνισε ότι ήταν από τα πρώτα θέματα που εντόπισε όταν ανέλαβε την θέση της Επικεφαλής και είχε υποβληθεί σχετικό αίτημα στο Υπουργείο Οικονομικών, στο οποίο βρίσκεται πλέον το θέμα.

Μάλιστα, από την πλευρά του, ο κοινοτάρχης της Αγίας Τριάδας, Γιάννης Χατζηγιάννης, ανέφερε πως «εμείς θέλουμε να ακούσουμε τα αποτελέσματα και μία αξιολόγηση του τι έγινε. Για αυτά τα θέματα, είχαμε συνάντηση με την κα. Αριστοτέλους στις 21/6/2024, τον Φεβρουάριο του 2024, έδειξε ενδιαφέρον, προώθησε τα αιτήματά μας στα αρμόδια Υπουργεία και την υπερευχαριστούμε, όμως θέλουμε να ξέρουμε τι έγινε από πλευράς Υπουργείων».

Οι απαντήσεις του Υφυπουργείου Πρόνοιας

Ο γενικός διευθυντής του Υφυπουργείου Κοινωνικής Πρόνοιας, Γιάννης Νικολαΐδης, αναφέρθηκε στις αιτήσεις που υπάρχουν ενώπιον του Υφυπουργείου, αναφορικά με την καταβολή επιδόματος και εξήγησε πως υπήρξε ένα ζήτημα στην Επιτροπή Ενστάσεων, δεδομένου ότι λόγω ασθένειας ενός μέλους, δεν έγιναν κάποιες συνεδριάσεις, ωστόσο αυτό το μέλος αντικαταστάθηκε.

«Από την πρώτη στιγμή, αντιληφθήκαμε ότι υπήρχαν στην πράξη θέματα που χρίζουν βελτίωση. Το ένα ήταν οι τέσσερις συνεχόμενες διανυκτερεύσεις, που θεωρούσαμε καταπιεστικό. Εμείς το αλλάξαμε και το κάναμε για τέσσερις διανυκτερεύσεις που δεν είναι συνεχόμενες. Πάνω στο θέμα του ελέγχου να πούμε το εξής. Θεωρώ ότι μιλούμε για ένα σχέδιο κινήτρων για το οποίο θα έχουμε ένα ελάχιστο έλεγχο, για να αποδεικνύεται ότι δεν ζουν ως φανταστικοί άνθρωποι στα κατεχόμενα. Θεωρώ ότι σε συνεννόηση με την Αστυνομία θα βρούμε τον τρόπο, για να επιλυθεί το θέμα».

Αναφορικά με τις αιτήσεις και κατά πόσο υπήρχαν απορρίψεις, ο κ. Νικολαΐδης σημείωσε πως δεν υπήρξε οποιαδήποτε περίπτωση που να απορριφθεί σχετικό αίτημα και εξήγησε πως δίνεται χρόνος μέχρι να φέρουν τις κατάλληλες βεβαιώσεις οι δικαιούχοι και μετά εξετάζεται.

«Σκεφτήκαμε να κάνουμε το έντυπο βεβαίωσης, τέλη του χρόνου θα αρχίσουμε να το λαμβάνουμε και μπορεί να συζητήσουμε για να υιοθετήσουμε ένα μηχανισμό. Αφουγκραζόμενοι άλλα πράγματα, το σχέδιο επανεγκατάστασης μιλά μόνο για ζευγάρια, το αλλάξαμε και πλέον δικαιούνται και μονήρεις».

Στη συνέχεια, αναφέρθηκε και στο θέμα αλλαγής, αναφορικά με τους δικαιούχους για επίδομα φροντίδας, μία εισήγηση της Επικεφαλής Ανθρωπιστικών Θεμάτων Αγνοουμένων και Εγκλωβισμένων, που διαπίστωσε την ανάγκη μετά από επαφή με τα άτομα που το είχαν ανάγκη. «Πριν έπρεπε να ήταν μονήρεις και να ήταν πάνω από 75 ετών. Πλέον είναι ζευγάρια και είναι πάνω από 65 ετών».

Κληθείς να αναφερθεί στο θέμα των επιδομάτων στους εγκλωβισμένους και επανεγκατασταθέντες, ο κ. Νικολαΐδης τόνισε πως συζητείται στο πλαίσιο της επιδοματικής πολιτικής, όπως γίνεται με τα άλλα επιδόματα που παρέχει η Κυβέρνηση. «Το αποδέχομαι να ζητήσω να ξεχωριστεί. Εμείς δεν θέλουμε να αργήσουμε. Αναλαμβάνω την πρωτοβουλία για να ξεχωριστεί».

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Συνεχίζουν να μην καταγράφονται από την Αστυνομία οι διελεύσεις των επανεγκατασταθέντων-Χάνονται επιδόματα