Στην Ολομέλεια το Νομοσχέδιο για τις Λαϊκές Αγορές-Κρίνεται το μέλλον του μετά τη σωρεία τροποποιήσεων

Μετά από δύο χρόνια συνεχών διαβουλεύσεων και έντονων συζητήσεων, οδηγείται στην Ολομέλεια της Βουλής το Νομοσχέδιο για ρύθμιση της λειτουργίας των Λαϊκών Αγορών, που εξετάστηκε από την Επιτροπή Γεωργίας και Φυσικών Πόρων και για το οποίο καταγράφηκε σειρά τροποποιήσεων επί τροποποιήσεων.

Σκοπός του Νομοσχεδίου είναι η θέσπιση νομοθεσίας για τη ρύθμιση της λειτουργίας των λαϊκών αγορών και ταυτόχρονα η κατάργηση των περί της Ρύθμισης της λειτουργίας των Λαϊκών Αγορών Νόμων του 2013 έως 2019.

Αρχικά το Νομοσχέδιο που κατατέθηκε προνοούσε συνολικά έντεκα τροποποιήσεις, οι οποίες στην πορεία άλλαξαν, κατόπιν διαβουλεύσεων των αρμόδιων υπηρεσιών που συμμετείχαν στις συνεδρίες της Επιτροπής της Βουλής.

Στο πλαίσιο της συζήτησης ενώπιον της Επιτροπής, ο εκπρόσωπος του Τμήματος Γεωργίας ενημέρωσε για τους σκοπούς και τις επιδιώξεις του Νομοσχεδίου, επισημαίνοντας ότι με τις προτεινόμενες ρυθμίσεις στόχος είναι η αντικατάσταση της υφιστάμενης νομοθεσίας για την καλύτερη λειτουργία των λαϊκών αγορών και τη διασφάλιση των συμφερόντων τόσο των παραγωγών όσο και των καταναλωτών. Επίσης σημείωσε πως οι σημαντικότερες διαφοροποιήσεις μεταξύ της ισχύουσας νομοθεσίας και του προτεινόμενου Νόμου είναι η μεταφορά της ευθύνης της εφαρμογής της νομοθεσίας από το Υπουργείο Εσωτερικών στο Υπουργείο Γεωργίας, η απλοποίηση των διαδικασιών, ο περιορισμός της δυνατότητας απόκτησης άδειας χρήσης χώρου αποκλειστικά σε πρόσωπα τα οποία πωλούν εντός λαϊκής αγοράς προϊόντα ιδίας παραγωγής και ο σαφής καθορισμός των αρμοδιοτήτων της συμβουλευτικής επιτροπής.

Τις δικές τους θέσεις έθεσαν επίσης τόσο η Ένωση Δήμων, όσο και η Ένωση Κοινοτήτων, ενώ οι εκπρόσωποι των αγροτικών οργανώσεων συμφώνησαν με τους σκοπούς και τις επιδιώξεις του Νομοσχεδίου, αλλά εξέφρασαν επιφυλάξεις ως προς την υποχρέωση έκδοσης άδειας χρήσης μονάδας για παραγωγούς, οι οποίοι εκχωρούν το δικαίωμα πώλησης των προϊόντων τους σε άλλους παραγωγούς. Ειδικότερα, οι ίδιοι εκπρόσωποι ανέφεραν ότι οι παραγωγοί που δραστηριοποιούνται σε απομακρυσμένες ορεινές περιοχές, οι οποίες βρίσκονται μακριά από τους χώρους που διεξάγεται λαϊκή αγορά, δεν δύναται να εξασφαλίζουν άδειες για κάθε λαϊκή αγορά, ειδικότερα σε περίπτωση κατά την οποία δεν παράγουν ικανοποιητικό αριθμό ειδών ή και ποσότητας προϊόντων, τονίζοντας ότι η παραχώρηση μονάδων στους εν λόγω παραγωγούς ενδεχομένως να καθιστά μονάδες σε λαϊκή αγορά ανεκμετάλλευτες.

Έθεσαν επίσης επιφυλάξεις σε σχέση με τη διάρκεια ισχύος της άδειας χρήσης μονάδας και τα κριτήρια δυνάμει των οποίων δίδεται προτεραιότητα σε αιτητές για την απόκτηση της άδειας χρήσης μονάδας στις περιπτώσεις που ο αριθμός των αιτήσεων είναι μεγαλύτερος από τον διαθέσιμο αριθμό των μονάδων.

Τι προνοούσε αρχικά το Νομοσχέδιο

1. Ο ορισμός της αρμόδιας αρχής που ρυθμίζει τη λειτουργία των λαϊκών αγορών.
2. Ο ορισμός του όρου «λαϊκή αγορά», των προϊόντων που επιτρέπεται να πωλούνται σε αυτήν και των προδιαγραφών τους.
3. Τα πρόσωπα που δύναται να λαμβάνουν άδεια χρήσης χώρου εντός της λαϊκής αγοράς, η διαδικασία, τα τέλη και οι προϋποθέσεις για την έκδοση της άδειας αυτής, καθώς και τα δικαιώματα και οι υποχρεώσεις που η έκδοση τέτοιας άδειας συνεπάγεται.
4. Ο διορισμός συμβουλευτικής επιτροπής από το Υπουργικό Συμβούλιο, η σύνθεση, η λειτουργία, ο σκοπός και οι αρμοδιότητες αυτής.
5. Η διαχείριση των λαϊκών αγορών από την οικεία αρμόδια αρχή και ειδικότερα λεπτομέρειες που αφορούν στον αριθμό και στις προδιαγραφές των μονάδων που παραχωρούνται σε κατόχους άδειας χρήσης χώρου.
6. Η δυνατότητα συμπλεγματοποίησης λαϊκών αγορών.
7. Η παροχή δυνατότητας σε παραγωγό ο οποίος έχει εξασφαλίσει τις απαιτούμενες διά του προτεινόμενου νόμου βεβαιώσεις και άδειες να εκχωρεί το δικαίωμα πώλησης των προϊόντων του σε άλλο παραγωγό, καθώς και οι προϋποθέσεις που απαιτούνται για την πώληση των προϊόντων αυτών από παραγωγό που κατέχει άδεια χρήσης χώρου σε λαϊκή αγορά.
8. Η διενέργεια ελέγχων σε λαϊκές αγορές, οι επιθεωρητές που διεξάγουν τις επιθεωρήσεις αυτές, καθώς και οι εξουσίες και τα καθήκοντά τους.
9. Η ετοιμασία ετήσιων εκθέσεων από τις αρμόδιες αρχές και τη συμβουλευτική επιτροπή.
10. Οι διοικητικές κυρώσεις που δύναται να επιβληθούν στην περίπτωση παράβασης των διατάξεων του προτεινόμενου νόμου και η δυνατότητα άσκησης ιεραρχικής προσφυγής επί της επιβολής των εν λόγω κυρώσεων.
11. Οι ποινές στις οποίες υπόκειται πρόσωπο το οποίο παρεμποδίζει επιθεωρητή από την άσκηση των καθηκόντων του ή αρνείται να παράσχει βοήθεια ή πληροφορία σε επιθεωρητή.
12. Η δυνατότητα έγκρισης, τροποποίησης και ανάκλησης κανόνων λειτουργίας λαϊκής αγοράς από την οικεία αρμόδια αρχή με την έγκριση του Υπουργού Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος.

Οι εισηγήσεις των αγροτικών οργανώσεων και τι απασχόλησε την Επιτροπή

Ακολούθως, οι αγροτικές οργανώσεις, στη βάση των διαφωνιών τους υπέβαλαν σειρά εισηγήσεων, που αφορούσαν, δημιουργία ειδικής κατηγορίας δυνητικών κατόχων άδειας χρήσης μονάδας οι οποίοι θα έχουν δικαίωμα πώλησης των προϊόντων τους στις λαϊκές αγορές μέσω άλλων κατόχων άδειας χρήσης μονάδας χωρίς εξασφάλιση άδειας χρήσης μονάδας ως προνοείται στο νομοσχέδιο αλλά κατόπιν εξασφάλισης από τα αρμόδια κρατικά τμήματα των απαραίτητων δυνάμει του νομοσχεδίου βεβαιώσεων, αδειών ή/και πιστοποιητικών ελέγχου.

Επίσης, την παροχή δυνατότητας σε παραγωγό κατά την ανανέωση της άδειας χρήσης μονάδας να διατηρεί την ίδια μονάδα που κατείχε με την προηγούμενη άδεια. Τέλος, εισηγήθηκαν την τροποποίηση της πρόνοιας η οποία προβλέπει ότι η άδεια χρήσης μονάδας έχει διάρκεια ισχύος από έξι (6) έως δώδεκα (12) μήνες, ώστε η διάρκεια αυτής να προσαρμόζεται ανάλογα στις περιπτώσεις παραγωγών που παράγουν εποχιακά προϊόντα.

Μετά τις διαβουλεύσεις που έγιναν, η Επιτροπή απασχολήθηκε από συνολικά έξι ζητήματα, για τα οποία έκρινε ότι πρέπει να ορίζονται από το Νόμο.

Πρόκειται για:

1. την απαγόρευση πώλησης εντός της λαϊκής αγοράς προϊόντων τα οποία φέρουν εμπορική σήμανση που χρησιμοποιείται ευρέως στην αγορά,
2. την πώληση κρασιών και οινοπνευματωδών ποτών σε λαϊκή αγορά,
3. η διάρκεια ισχύος της άδειας χρήσης μονάδας,
4. τα κριτήρια δυνάμει των οποίων δίδεται προτεραιότητα σε αιτητές για απόκτηση άδειας χρήσης μονάδας,
5. την δυνατότητα στην περίπτωση απουσίας παραγωγού παραχώρησης χρήσης μονάδας σε δικαιούχο παραγωγό και
6. την πώληση προϊόντων οικοτεχνίας σε λαϊκή αγορά.

Αντικείμενο συζήτησης αποτέλεσε η υποχρέωση απόκτησης άδειας χρήσης μονάδας σε λαϊκή αγορά από παραγωγούς, οι οποίοι εκχωρούν το δικαίωμα πώλησης των προϊόντων τους σε άλλους κατόχους άδειας χρήσης μονάδας και η παροχή δυνατότητας πώλησης προϊόντων εντός λαϊκής αγοράς, πέραν των παραγωγών, και σε συγκεκριμένους πωλητές των οποίων τα δικαιώματα διασφαλίστηκαν με τον περί της ρύθμισης της λειτουργίας των Λαϊκών Αγορών Νόμο του 2013.

Εκπρόσωποι του Υπουργείου Γεωργίας, της Νομικής Υπηρεσίας και της Ένωσης Δήμων, εξέφρασαν με τη σειρά τους τις δικές τους επιφυλάξεις, σε σχέση με το ενδεχόμενο παραχώρησης της δυνατότητας σε παραγωγούς να εκχωρούν το δικαίωμα πώλησης των προϊόντων τους σε άλλους κατόχους άδειας χρήσης μονάδας χωρίς την υποχρέωση απόκτησης ιδίας άδειας χρήσης μονάδας σε λαϊκή αγορά, υποστηρίζοντας ότι μία τέτοια παραχώρηση θα καταστρατηγούσε τη φιλοσοφία του νομοσχεδίου για προώθηση προϊόντων ιδίας παραγωγής και θα επέτρεπε περαιτέρω την προώθηση του εμπορίου.

Το ίδιο έπραξαν επίσης και η Ένωση Δήμων, αλλά και οι αγροτικές οργανώσεις.

Η τροποποιήσεις του Υπουργείου Γεωργίας

Κατά τη διάρκεια της συζήτησης, το Υπουργείο Γεωργίας αφού έλαβε υπόψη τις θέσεις και απόψεις που διατυπώθηκαν από μέλη της Eπιτροπής και τους εμπλεκόμενους φορείς, υπέβαλε αναθεωρημένο κείμενο του Νομοσχεδίου.

Aυτό περιλάμβανε:

1. Διαγραφή από τον ορισμό του όρου «παραγωγός» της φράσης «κατά αποκλειστικότητα», ώστε να διασφαλίζεται ότι επιτρέπεται σε ορισμένες περιπτώσεις η πώληση από παραγωγό προϊόντων που δεν είναι ιδίας παραγωγής.
2. Προσθήκη πρόνοιας ώστε να διασαφηνίζεται ότι για σκοπούς πώλησης κρασιού και οινοπνευματωδών ποτών τόσο οι βασικές πρώτες ύλες όσο και το μεταποιημένο προϊόν είναι παραγωγής και παρασκευής του ίδιου του παραγωγού ο οποίος το διαθέτει στη λαϊκή αγορά.
3. Διαγραφή της πρόνοιας η οποία προέβλεπε ότι κάτοχος άδειας χρήσης μονάδας δύναται να κατέχει έως δύο (2) μονάδες εντός της λαϊκής αγοράς.
4. Διαγραφή της υποχρέωσης κοινοποίησης προς την αρμόδια αρχή της γραπτής δήλωσης παραγωγού για εκχώρηση του δικαιώματος πώλησης των προϊόντων του σε άλλο παραγωγό.
5. Προσθήκη προνοιών ώστε οι έλεγχοι στις λαϊκές αγορές να διενεργούνται όχι μόνο από επιθεωρητές των αρμόδιων αρχών, αλλά και από εξουσιοδοτημένους υπαλλήλους του Τμήματος Γεωργίας, των Κτηνιατρικών Υπηρεσιών, του Τμήματος Αλιείας και Θαλασσίων Ερευνών και των Υγειονομικών Υπηρεσιών.
6. Διαγραφή της πρόνοιας σύμφωνα με την οποία παραχωρούνταν η δυνατότητα στην οικεία αρμόδια αρχή, με την έγκριση του Υπουργού Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος, να εγκρίνει, τροποποιεί και ανακαλεί κανόνες λειτουργίας της λαϊκής αγοράς.
7. Τροποποίηση της σχετικής πρόνοιας ώστε η συμβουλευτική επιτροπή να μη διορίζεται από το Υπουργικό Συμβούλιο, αλλά να καθιδρύεται δυνάμει των προνοιών του προτεινόμενου νόμου.

Ακολούθως, η Επιτροπή επέφερε επιμέρους τροποποιήσεις και βελτιωτικές αλλαγές, σε δεκατρία σημεία.

1. ο όρος «παραγωγός» να αφορά πρόσωπο το οποίο έχει εξασφαλίσει τις προβλεπόμενες από τις εκάστοτε αρμόδιες κρατικές υπηρεσίες βεβαιώσεις, άδειες ή/και πιστοποιητικά ελέγχου,
2. να ορίζεται ειδική επιτροπή από την οικεία αρμόδια αρχή η οποία θα εξετάζει τις αιτήσεις παραχώρησης των αδειών χρήσης μονάδας και θα παραχωρεί τις εν λόγω άδειες,
3. η συμβουλευτική επιτροπή να δύναται να ετοιμάζει συμβουλευτικό οδηγό ή εγχειρίδιο προς εκάστη αρμόδια αρχή και να αποστέλλει την ετήσια έκθεση που συντάσσει και στις αρμόδιες αρχές,
4. να παρέχεται η δυνατότητα πώλησης προϊόντων εντός λαϊκής αγοράς όχι μόνο σε παραγωγούς, αλλά και σε πωλητές, οι οποίοι δύναται να πωλούν προϊόντα άλλων παραγωγών, νοουμένου ότι αυτοί ήταν εγγεγραμμένοι ως πλανοδιοπώλες στο Ταμείο Κοινωνικών Ασφαλίσεων πριν από την έναρξη της ισχύος του περί της Ρύθμισης της Λειτουργίας των Λαϊκών Αγορών Νόμου του 2013 και πληρούν τις λοιπές προϋποθέσεις που καθορίζονται στο υπό αναφορά νομοσχέδιο,
5. τα έντυπα της αίτησης παραχώρησης άδειας χρήσης μονάδας, της αίτησης για την έκδοση των βεβαιώσεων και τα έντυπα των ίδιων των βεβαιώσεων που προβλέπονται στο νομοσχέδιο, καθώς και της άδειας χρήσης μονάδας να καθορίζονται από το Τμήμα Γεωργίας, τις Κτηνιατρικές Υπηρεσίες, το Τμήμα Αλιείας και Θαλασσίων Ερευνών και τις Υγειονομικές Υπηρεσίες, ανάλογα με την περίπτωση και αφού προηγηθεί διαβούλευση, και να δημοσιεύονται στην Επίσημη Εφημερίδα της Δημοκρατίας με γνωστοποίηση, κατά περίπτωση, του Υπουργού Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος ή του Υπουργού Υγείας,
6. η άδεια χρήσης μονάδας να ανακαλείται από την ειδική επιτροπή αμέσως μετά την ημερομηνία συνταξιοδότησης του πωλητή ή του παραγωγού,
7. να καθορίζεται προθεσμία σαράντα πέντε (45) ημερών εντός της οποίας ο Υπουργός Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος δύναται να εκδώσει την απόφασή του επί ιεραρχικής προσφυγής,
8. η άδεια χρήσης μονάδας να έχει διάρκεια από τρεις (3) έως δώδεκα (12) μήνες, αντί από έξι (6) έως δώδεκα (12) μήνες που προβλεπόταν στο νομοσχέδιο ως αυτό είχε αρχικά κατατεθεί,
9. οι άδειες χρήσης χώρων οι οποίες παραχωρήθηκαν δυνάμει του υπό κατάργηση νόμου να παραμένουν σε ισχύ έως και έξι (6) μήνες από την ημερομηνία έναρξης της ισχύος του προτεινόμενου νόμου,
10. το ποινικό αδίκημα το οποίο στοιχειοθετείται, σε περίπτωση κατά την οποία πρόσωπο παρεμποδίζει επιθεωρητή ή εξουσιοδοτημένο υπάλληλο από την εκτέλεση των καθηκόντων του ή παραλείπει να παράσχει οποιαδήποτε βοήθεια ή πληροφορία την οποία εύλογα έχει ζητήσει επιθεωρητής ή εξουσιοδοτημένος υπάλληλος, να καθίσταται πλέον διοικητικό παράπτωμα, το οποίο επιφέρει την επιβολή διοικητικών κυρώσεων αντί χρηματικής ποινής και ποινής φυλάκισης,
11. να διαγραφεί το ηλικιακό κριτήριο από τα κριτήρια που λαμβάνονται υπόψη από την ειδική επιτροπή για σκοπούς παραχώρησης άδειας χρήσης μονάδας στην περίπτωση που ο αριθμός των αιτούμενων μονάδων σε λαϊκή αγορά είναι μεγαλύτερος από τον διαθέσιμο αριθμό,
12. η εξέταση της ένστασης για απορριφθείσα αίτηση παραχώρησης άδειας χρήσης μονάδας να διενεργείται από την ολομέλεια του συμβουλίου της αρμόδιας αρχής και
13. να παρέχεται η δυνατότητα επιβολής της διοικητικής κύρωσης για μη έκδοση άδειας χρήσης μονάδας σε πρόσωπο το οποίο διέπραξε περισσότερες από τρεις (3) παραβάσεις σε διάστημα ενός έτους.

Παρόλα αυτά, οι διαδικασίες τροποποιήσεων επί του Νομοσχεδίου δεν ολοκληρώθηκαν, αφού την επιτροπή απασχόλησε εκ νέου το ενδεχόμενο περαιτέρω τροποποίησης του Νομοσχεδίου, ώστε παραγωγοί οι οποίοι εκχωρούν το δικαίωμα πώλησης των προϊόντων τους σε άλλους κατόχους άδειας χρήσης μονάδας να μην υποχρεούνται να εκδίδουν άδεια χρήσης μονάδας, ζήτημα για το οποίο ορισμένα μέλη εξέφρασαν έντονες επιφυλάξεις.

Σχολιάζοντας τις εν λόγω επιφυλάξεις, μέλη της Επιτροπής επισήμαναν ότι η εφαρμογή του νόμου εξαρτάται κυρίως από την ποιότητα των ελέγχων που θα διενεργούνται από την αρμόδια αρχή και τις υπηρεσίες που ορίζονται στο νομοσχέδιο.

Η Επιτροπή, αποφάσισε κατά πλειοψηφία όπως επιφέρει επιπλέον τροποποιήσεις, με τις οποίες μεταξύ άλλων προστίθενται πρόνοιες ώστε:

1. παραγωγοί οι οποίοι δεν κατέχουν άδεια χρήσης μονάδας σε λαϊκή αγορά να δύναται να εκχωρούν το δικαίωμα πώλησης των προϊόντων τους σε κάτοχο άδειας χρήσης μονάδας, νοουμένου ότι προς διασφάλιση της εφαρμογής της νομοθεσίας:

• α. έχουν εξασφαλίσει τις προβλεπόμενες από τις εκάστοτε αρμόδιες κρατικές υπηρεσίες βεβαιώσεις, άδειες ή/και πιστοποιητικά ελέγχου,
• β. η εν λόγω εκχώρηση διενεργείται γραπτώς και κοινοποιείται στην οικεία αρμόδια αρχή και
• γ. τα προς πώληση προϊόντα τα οποία διαθέτει έκαστος κάτοχος άδειας χρήσης μονάδας αποτελούν κατά πλειοψηφία ανά είδος προϊόντα ιδίας παραγωγής,

1. αναφορικά με την πώληση κρασιού και οινοπνευματωδών ποτών σε λαϊκή αγορά, να εφαρμόζονται οι διατάξεις του περί Πωλήσεως Οινοπνευματωδών Ποτών Νόμου,
2. να απαγορεύεται ρητά η πώληση προϊόντων σε λαϊκή αγορά τα οποία φέρουν εμπορική σήμανση που χρησιμοποιείται ευρέως στην αγορά και
3. οι έλεγχοι που διενεργούνται από εξουσιοδοτημένους υπαλλήλους του Τμήματος Γεωργίας, των Κτηνιατρικών Υπηρεσιών, του Τμήματος Αλιείας και Θαλασσίων Ερευνών και των Υγειονομικών Υπηρεσιών να αφορούν και την εξακρίβωση του τόπου προέλευσης, παραγωγής ή/και παρασκευής των προϊόντων που διατίθενται προς πώληση και τα οποία αναγράφονται στην άδεια χρήσης μονάδας στη λαϊκή αγορά.

Τελικά, η Επιτροπή, αφού έλαβε υπόψη όλα όσα τέθηκαν ενώπιόν της και αφού προέβη στις απαραίτητες νομοτεχνικές βελτιώσεις επί του κειμένου αυτού, επιφυλάχθηκε να τοποθετηθεί επί του τροποποιημένου σύμφωνα με τα πιο πάνω νομοσχεδίου κατά τη συζήτησή του ενώπιον της ολομέλειας του σώματος.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ:

• Στην τελική ευθεία η συζήτηση για αλλαγή νομοθεσίας για λαϊκές-Η πρόνοια που προβληματίζει
• Φωνάζουν οι αγρότες για την αταξία με εμπόρους στις λαϊκές-«Ασυδοσία και αθέμιτος ανταγωνισμός»