Οι στόχοι των Fake News σε εμπόλεμη περίοδο και οι εκτιμήσεις για μεγιστοποίηση του υβριδικού πολέμου
Γιώργος Χατζηπαναγή 06:00 - 04 Οκτωβρίου 2024
Η είδηση της απαγωγής του Πρέσβη του Ισραήλ Ονέρ Ανολίκ, που ανάγκασε τον ίδιο να την διαψεύσει με βίντεο που δημοσίευσε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, δείχνει ότι πλέον οι πόλεμοι πέραν των φυσικών μετώπων, έχουν μεταφερθεί και στο διαδίκτυο, αφού οι εμπλεκόμενες πλευρές επιδίδονται σε μια παρτίδα σκάκι μέσω ψευδών ιστοσελίδων ή των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, για να επηρεάσουν όσους παρακολουθούν τις εξελίξεις.
Τα fake news, είναι ένα είδος υβριδικού πολέμου, όπου ο καθένας επιχειρεί να δημοσιεύσει υλικό προς συμφέρον του, με απώτερο σκοπό να καλλιεργήσει θετικό κλίμα για τη δική του πλευρά ή αρνητικό κλίμα για τον αντίπαλό του, όπως φαίνεται να συνέβη τόσο με την περίπτωση του Ισραηλινού Πρέσβη, όσο και δύο βράδια προηγουμένως, όταν δημοσιεύτηκε από έγκριτα μέσα του εξωτερικού, ότι το Ισραήλ ξεκίνησε χερσαία επέμβαση, πριν αυτό συμβεί στην πραγματικότητα.
Πέραν του στόχου ευνοϊκού κλίματος, τα fake news προσπαθούν να ανυψώσουν το ηθικό της εκάστοτε πλευράς ή να τσακίσουν το ηθικό του αντιπάλου, αναλόγως και των εξελίξεων που προκύπτουν κάθε στιγμή του πολέμου και των συνθηκών που δημιουργούνται.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Μήνυμα του Ισραηλινού Πρέσβη στην Κύπρο-«Είμαι καλά, ψευδής η είδηση απαγωγής μου»
Μιλώντας στον REPORTER, ο ειδικός σε θέματα Κυβερνοασφάλειας Ντίνος Παστός, εξήγησε ότι τα fake news με την εξέλιξη της τεχνολογίας, αλλά και τη στασιμότητα από την άλλη του φιλτραρίσματος από πλευράς της ανθρωπότητας, για διερεύνηση μιας πληροφορίας έχει δημιουργήσει πολύ επικίνδυνα δεδομένα για την επόμενη μέρα, δεδομένου ότι στο παιχνίδι μπαίνει πλέον και η τεχνητή νοημοσύνη.
«Ας εξετάσουμε αρχικά τα fake news σε γενικό πλαίσιο. Αν το μελετήσουμε σε περίοδο ειρήνης, τα fake news δημιουργούνται για να χειραγωγήσουν τον κόσμο. Διαβάζω για παράδειγμα ένα τίτλο πίσω από οθόνη, ο οποίος είναι αρκετά πειστικός για κάτι που συμβαίνει. Κάτι παρόμοιο ισχύει και για μια περίοδο πολέμου, μιας πανδημίας, ή μια περίοδο εκλογών και λοιπά. Ο στόχος είναι να ελκύσουν την προσοχή του κόσμου, ώστε να επιδοθούν οι πολίτες σε ένα clickbait».
Σε σχέση με τον πόλεμο, ο κ. Παστός, εξήγησε πως ο στόχος είναι να δημιουργηθεί πανικός ή διείσδυση με αναμετάδοση σε άλλα κοινωνικά δίκτυα. «Αυτό έγινε και στην περίπτωση του Πρέσβη του Ισραήλ. Ήταν πρωτάκουστο να απήχθη ένας αξιωματούχος και ενδεχομένως να δημιουργήθηκε αυτό το fake news για να ανυψωθεί το ηθικό της μιας πλευράς. Γενικά, όλες οι ανακοινώσεις και όλες οι αναρτήσεις σε περίοδο πολέμου, λειτουργούν ως ένας άλλος μίνι πόλεμος. Βλέπουμε τις δηλώσεις της Χαμάς και της Χεσμπολάχ που δημοσιεύουν ειδήσεις και αναμεταδίδονται από τους υποστηριχτές τους. Αυτό συμβαίνει και από την πλευρά του Ισραήλ, οπότε μια τέτοια είδηση βοηθά στην ανύψωση του ηθικού τους».
Στην περίπτωση του Πρέσβη, συνέχισε, βγήκε ο ίδιος και το διέψευσε, ωστόσο ως επί το πλείστον όταν τα fake news αφορούν κάποιο ανώτατο αξιωματούχο, δεν θα βγει ο ίδιος να διαψεύσει κάποια είδηση μιας φυλλάδας ή μιας ψεύτικης ανάρτησης. «Υπήρχε και λόγος που έγινε στον Πρέσβη του Ισραήλ, αφού πήρε μεγάλες διαστάσεις, καθότι πρόκειται για ένα Πολιτικά Εκτεθειμένο Πρόσωπο μιας χώρας που βρίσκεται σε πόλεμο. Άρα πρέπει να γίνεται μία διασταύρωση της πληροφορίας, πριν δημοσιεύεται οτιδήποτε».
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Εκτιμήσεις πως είμαστε ένα βήμα πριν την ανοιχτή σύρραξη Ισραήλ και Ιράν-Οι εκτιμήσεις για την Κύπρο
Η περίπτωση της πληροφορίας για χερσαία επίθεση
Κάτι παρόμοιο συνέβη και στην περίπτωση της πληροφορίας για χερσαία επίθεση στο Ισραήλ, που μεταδόθηκε μια μέρα πριν την πραγματική εισβολή στο Λίβανο, από έγκριτα μέσα του εξωτερικού.
Ο κ. Παστός, εξήγησε πως στη συγκεκριμένη περίπτωση δεν ήταν ένα αμιγώς fake news, αφού η χερσαία επέμβαση επιβεβαιώθηκε λίγο αργότερα. Στην προκειμένη, είχε δημοσιευτεί μια φωτογραφία και ένα βίντεο ενός άρματος που κινείτο μέσα σε ένα χωράφι και ο τίτλος έγραφε ότι ξεκίνησε η χερσαία επιχείρηση.
«Πρακτικά, εκείνη η είδηση μπορεί να ήταν αληθινή, αλλά δεν μπορούσε να την επιβεβαιώσει οποιοσδήποτε. Το γεγονός ότι δεν συνέβη η χερσαία επέμβαση εκείνη τη στιγμή, μπορεί να ήταν, μπορεί και να μην ήταν fake news. Όταν κάποιος χρησιμοποιεί τον όρο “πληροφορίες λένε…”, δεν μπορεί να το χαρακτηρίσει κάποιος, ως fake news. Για παράδειγμα σε άλλη περίπτωση, οι Ηνωμένες Πολιτείες και το Ισραήλ αναφέρθηκαν σε επικείμενο χτύπημα του Ιράν. Μετά από πέντε ώρες έγινε η επίθεση»..
Αξίζει να σημειωθεί ότι κάτι παρόμοιο συμβαίνει και στο Twitter, όταν κάποιοι λογαριασμοί που θεωρούνται έγκριτοι, υποπίπτουν σε κάποια λάθη. Σε εκείνες τις περιπτώσεις, πρέπει να κρίνει ο κόσμος ποιους πρέπει να πιστεύει και ποιους δεν πρέπει να πιστεύει. Διότι όλες οι ειδήσεις σε ένα πόλεμο, εάν δεν είναι από επίσημες πηγές, όπως οι Κυβερνήσεις των χωρών, είναι ειδήσεις από δεύτερο ή τρίτο χέρι, άρα χρειάζονται προσοχή. Η σοβαρότητα, εξήγησε ο κ. Παστός, είναι ένας από τους τρόπους που μπορεί κάποιος να επιβεβαιώσει εάν είναι έγκυρο το περιεχόμενο μιας είδησης, που θα δημοσιεύσει στο μέλλον ένας λογαριασμός ή ένα μέσο ενημέρωσης.
«Όταν δημοσιεύονται ειδήσεις από διεθνή ή ελλαδικά μέσα που θεωρούνται έγκυρα, μπορεί να υποπέσουν σε κάποιο ατόπημα. Το χαρακτηρίζω ατόπημα, διότι δεν πιστεύω πως γίνεται κάτι επί σκοπού. Δυστυχώς η αναγνώριση των fake news είναι δύσκολη, αλλά οι πηγές είναι πάντοτε σημαντικές. Αρκετά blog ή ιστοσελίδες που δεν είναι γνωστές, συνήθως το κάνουν για τις διαφημίσεις ή για να αποκτήσουν κοινό και λοιπά. Αυτές οι σελίδες κερδίζουν ένα κοινό που μπορεί να χαρακτηριστεί ως ευκολόπιστο, αλλά για να μην αδικήσω τους πολίτες, υπάρχουν αρκετοί που το ψάχνουν και ερευνούν κατά πόσον ευσταθεί ή όχι μια είδηση», είπε ο ειδικός σε θέματα Κυβερνοασφάλειας.
Δυστυχώς με τη χρήση της τεχνητής νοημοσύνης, είναι πλέον πολύ εύκολο κάποιος να ξεγελαστεί όταν δει ένα βίντεο και ένα τίτλο, ιδίως όταν είναι και στα ελληνικά. «Αν φύγουμε από το θέμα του πολέμου και μελετήσουμε τις απάτες που έγιναν το τελευταίο διάστημα, θα δούμε ότι γίνονται από ιστοσελίδες που τα άρθρα, οι διαφημίσεις τους, οι σελίδες τους, φαίνονται μια χαρά, αλλά το προϊόν που πωλούν είναι καθαρή απάτη. Βλέπουμε ακόμα και μορφωμένο κόσμο που δεν θα έπρεπε να πιστεύει σε κάποια fake news να εξαπατάται, διότι κάποιοι τους δελεάζουν και λένε “τι έχω να χάσω”. Όταν βάλουν το χέρι τους στη φωτιά, τότε καίγονται».
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Ξανά ΕΣΤΙΑ σταθερότητας για την περιοχή η Κύπρος εν μέσω κλιμάκωσης
«Θα αυξηθεί ο υβριδικός πόλεμος»
Η εκτίμηση του κ. Παστού, είναι πως τα επόμενα χρόνια θα αυξηθεί περισσότερο ο υβριδικός πόλεμος, διότι όσο πιο αρχάριος είναι κάποιος στα θέματα του διαδικτύου, τόσο πιο εύκολα μπορεί να εξαπατηθεί. Πάντα, υπέδειξε ο κ. Παστός, θα υπάρχουν ευκολόπιστοι, όπως και πάντα θα υπάρχουν κακοπροαίρετοι που θέλουν να εξαπατήσουν.
«Το γεγονός πως θα γίνονται χειρότερα τα δεδομένα, φαίνεται κι από τους αριθμούς. Κάθε χρόνο τα προβλήματα αυξάνονται, δεν μειώνονται. Τα fake news, κατά την άποψή μου, μπαίνουν στην ίδια κατηγορία με την απάτη ή την κλοπή. Σε όλα αυτά, ο κοινός παράγοντας είναι ο ανθρώπινος παράγοντας, διότι δεν παίζει ρόλο εάν θα αλλάξει η τεχνολογία. Παίζει ρόλο ότι ο ανθρώπινος παράγοντας δεν εξελίσσεται για να δεχθεί ότι πίσω από μια οθόνη μπορεί να σε πείσει κάποιος για κάτι, ακόμα κι αν είσαι ενημερωμένος».
Αναμφίβολα, υπάρχει μεγαλύτερη ευκολία να ξεγελάσεις κάποιον με την τεχνολογία, απ’ ότι προηγουμένως, απ’ ότι πριν κι αυτό οφείλεται και στην τεχνητή νοημοσύνη που εξελίσσεται συνεχώς.
«Όσο ο κόσμος δεν ασχολείται και πιστεύει ότι δεν θα ξεγελαστεί, θα συνεχίζουν να υπάρχουν fake news και απάτες. Αυτή είναι η συνταγή που μας έφερε μέχρι εδώ σήμερα. Αγνοούμε το πρόβλημα, μέχρι να είναι αργά».
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Ψηλός ο κίνδυνος για κατάρρευση του Λιβάνου-Οι φόβοι για ογκώδεις μεταναστευτικές ροές για την Κύπρο