Ακούει και τον Τατάρ και μετά αποφασίζει τα επόμενα βήματα ο Γενικός Γραμματέας

Το Σάββατο είναι η ημερομηνία ενδιαφέροντος ως προς τα επόμενα βήματα στο Κυπριακό, καθώς είναι η ημέρα που ο ΓΓ του ΟΗΕ θα έχει συνάντηση με τον Ερσίν Τατάρ, κλείνοντας τον κύκλο επαφών στη Νέα Υόρκη και αποκτώντας μια ολοκληρωμένη εικόνα για τις θέσεις του κάθε εμπλεκόμενου μέρους.

Η συνάντηση που είχε με τον Ταγίπ Ερντογάν δεν ήταν ιδιαίτερα ενθαρρυντική, καθώς, όπως δήλωσε η τουρκική Προεδρία, του μετέφερε τις γνωστές θέσεις περί «κυριαρχικής ισότητας» και «ισότιμου διεθνούς καθεστώτος» των κατεχομένων και διατύπωσε τη θέση πως σε μια συνάντηση υπό την αιγίδα του ΟΗΕ, όπως είναι η τριμερής για την οποία γίνονται βολιδοσκοπήσεις από τον Ιούλιο, θα μπορούσαν να συζητηθούν «οι δυνατότητες λύσης εκτός του μοντέλου της ομοσπονδίας». Ο Τούρκος Πρόεδρος δήλωσε, επίσης, προς τον Αντόνιο Γκουτέρες πως «η αναγνώριση της ‘τδβκ’ ως κράτους θα είναι το κλειδί για μια λύση που θα λαμβάνει υπόψη την πραγματικότητα στο νησί».

Δεδομένου ότι, αναχωρώντας για την Νέα Υόρκη, ο εγκάθετος της κατοχής είχε δηλώσει πως πάει για να εξηγήσει στον ΓΓ τους λόγους που δεν μπορεί να πει «ναι» σε μια τριμερή συνάντηση, θεωρητικά η συναίνεση του Ερντογάν θα μπορούσε να εκληφθεί ως θετική, ωστόσο, η «ουρά» η οποία την συνόδευε περιόρισε εκ νέου τα περιθώρια αισιοδοξίας. Ακόμη και αν αποφασιστεί τελικά από τα ΗΕ να πραγματοποιηθεί, είναι ξεκάθαρο πως, με αυτά τα δεδομένα, οι δύο πλευρές θα μιλούν με δύο διαφορετικές γλώσσες.

Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας έστειλε και από το βήμα της Γενικής Συνέλευσης το μήνυμα ότι ένα είναι το πλαίσιο των διαπραγματεύσεων, αυτό της Διζωνικής Δικοινοτικής Ομοσπονδίας με πολιτική ισότητα, όπως προνοείται στα ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας και με πλήρη συμμόρφωση με το δίκαιο, τις αξίες και τις αρχές της ΕΕ. Η τουρκική πλευρά ξεκάθαρα κινείται εκτός αυτού του πλαισίου, αφού απορρίπτει οποιαδήποτε λύση στη βάση της ομοσπονδίας και θέτει ως απαιτούμενο την «κυριαρχική ισότητα» και τα «τρία άλφα» που συνιστούν πυλώνες αναγνώρισης του ψευδοκράτους.

Ο Τατάρ εμφανίστηκε κατενθουσιασμένος με τη διαχείριση που έκανε ο Ερντογάν, πηγαίνοντας μάλιστα και ένα βήμα παραπέρα, ισχυριζόμενος πως «οι πραγματικοί ιδιοκτήτες του νησιού της Κύπρου είναι Τουρκοκύπριοι» και πως «η Κύπρος είναι στην πραγματικότητα προέκταση της Ανατολίας». «Η διαδικασία διαπραγμάτευσης μπορεί να ξεκινήσει μόνο με την αναγνώριση της κυριαρχικής ισότητας. Εάν το νησί παραδοθεί πλήρως στην ΕΕ, η Τουρκία θα χάσει επίσης και δεν είναι δυνατόν να το επιτρέψει αυτό», είπε, επαναλαμβάνοντας ότι θα μεταφέρει στον κ. Γκουτέρες την πρόταση για τα «τρία άλφα», αφού θεωρεί πως αυτή είναι η φόρμουλα που τερματίζει την «απομόνωση». «Θέλουν να διακόψουν τους δεσμούς της Τουρκίας με μια περιπέτεια που θα μας οδηγήσει σε μηδέν στρατιώτες και μηδέν εγγυήσεις κάτω από μια ομοσπονδιακή σκεπή. Θ’ αντισταθούμε μέχρι τέλους», δήλωσε, μη αφήνοντας ιδιαίτερα περιθώρια αισιοδοξίας για έκφραση κάποιας πιο εποικοδομητικής θέσης ενώπιον του ΓΓ του ΟΗΕ.

Η Κυβέρνηση, ωστόσο, αναμένει να ολοκληρωθεί ο κύκλος επαφών, ώστε να έχει επίσημη ενημέρωση από τον Αντόνιο Γκουτέρες ως προς το ποιες θα είναι οι επόμενες του κινήσεις. Ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης έχει καταθέσει κατ’ επανάληψη την ετοιμότητά του, όχι μόνο να προσέλθει σε μία τριμερή συνάντηση, αλλά να προσέλθει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων, με στόχο τη διευθέτηση του Κυπριακού. Είναι, συνεπώς, κατανοητό πως δεν είναι ο ίδιος που θέτει τα εμπόδια και οι πιέσεις θα πρέπει να στραφούν προς την τουρκική πλευρά. Όχι απλώς για να αποδεχθεί να συζητήσει πραγματικά για το ενδεχόμενο επανέναρξης των συνομιλιών, αλλά για να βγει από τον κύκλο της αδιαλλαξίας και του παραλογισμού και να σταματήσει να θέτει ως προαπαιτούμενα την παραβίαση των ψηφισμάτων του ΟΗΕ και την αποδοχή της παρανομίας. Αν δεν συμβεί αυτό, οι συνομιλίες δεν θα έχουν κανένα μέλλον, κάτι που μάλλον αναγνωρίζει και ο ΓΓ.

Παρά την αντιπαραγωγική στάση των Τούρκων, ο Αντόνιο Γκουτέρες, σύμφωνα με την Κυβέρνηση, παρουσιάζεται προσηλωμένος στην πραγματοποίηση τριμερούς συνάντησης, ενδεχομένως επειδή θεωρεί ότι στην ταυτόχρονη παρουσία του Νίκου Χριστοδουλίδη και του Ερσίν Τατάρ (χωρίς τον «κηδεμόνα» του) βρίσκεται το κλειδί που ξεκλειδώνει τη διαδικασία και θα επιτρέψει στις διαπραγματεύσεις να επαναρχίσουν. Ο εγκάθετος της κατοχής μέχρι στιγμής αποφεύγει κάτι τέτοιο σθεναρά, έχοντας βρεθεί ελάχιστες φορές στον ίδιο χώρο με τον Νίκο Χριστοδουλίδη και αυτές στην παρουσία πολλών άλλων ατόμων, ώστε να μην δημιουργούνται συνθήκες πολιτικού διαλόγου. Και από τις δημόσιες δηλώσεις του, τουλάχιστον, φαίνεται να συνεχίζει στο ίδιο τέμπο, εκτός αν η δήλωση Ερντογάν προμηνύει μία αλλαγή γραμμής για το ζήτημα και θα αναδιπλωθεί υποστηρίζοντας ότι η τριμερής πραγματοποιείται για να τον αναγνωρίσουν.

Ο Κυβερνητικός Εκπρόσωπος, πάντως, επανέλαβε ότι δεν μπορεί να γίνει κοινή συνάντηση υπό προϋποθέσεις, ούτε να γίνουν αποδεκτές οι αξιώσεις του τουρκικού καθεστώτος, οι οποίες εκφεύγουν από το συμφωνημένο πλαίσιο. Θα πρέπει, συνεπώς, εάν αποφασιστεί η πραγματοποίηση τριμερούς, σε αυτήν να τεθούν οι ασφαλιστικές δικλείδες ότι δεν θα παρεκτραπεί η τουρκική πλευρά, ώστε να μπορεί να έχει μέλλον η όποια διαδικασία.