Η τεράστια γεωγραφική σημασία της Κύπρου και η πολυδιάστατη επένδυση στην εξωτερική πολιτική

Για πολλά χρόνια η Κύπρος δεν ήταν απλώς μικρή. Ένοιωθε μικρή και συμπεριφερόταν σαν μικρή σε ό,τι αφορά τη διεθνή της παρουσία. Το μικρό μας νησί, όμως, βρίσκεται σε εκείνο το περιβόητο σταυροδρόμι των ηπείρων που μαθαίναμε παιδιά, έχοντας γεωγραφική θέση τεράστιας σημασίας. Και αυτή τη σημασία είναι που αντιληφθήκαμε τα τελευταία χρόνια και αρχίσαμε να μεγαλώνουμε το διεθνές αποτύπωμα της χώρας.

Η διπλωματική εξέλιξη της Κυπριακής Δημοκρατίας είναι πλέον πολύ ορατή, καθώς έχει καταστήσει τον εαυτό της σημαντικό περιφερειακό παίχτη σε μία από τις πιο ταραχώδεις περιοχές του πλανήτη. Σε αυτό σημαντικό ρόλο, πέραν από τις πρωτοβουλίες που αναλαμβάνονται, διαδραματίζουν οι σχέσεις φιλίας και συνεργασίας που χτίζονται εδώ και χρόνια με τα γειτονικά κράτη και δη το Ισραήλ, την Αίγυπτο και την Ιορδανία. Ταυτόχρονα αναπτύσσονταν οι σχέσεις τόσο προς την Μέση Ανατολή όσο και προς τη Δύση και κυρίως τις ΗΠΑ, όπου έχει καταγραφεί τεράστια αναβάθμιση σε διμερές επίπεδο.

Αυτή η συνεργασία δημιουργεί συνθήκες εμπιστοσύνης και διευκολύνει την συνεννόηση και τον συντονισμό, ενώ επιτρέπει στη Λευκωσία, εάν και εφόσον χρειαστεί, να λειτουργεί και διαμεσολαβητικά στην περιοχή, αξιοποιώντας κατ’ αυτόν τον τρόπο την ιδιότητά της ως το κράτος μέλος της ΕΕ που βρίσκεται πιο κοντά στη Μέση Ανατολή. Είναι προφανές πως, αυτή τη στιγμή, η εικόνα της Κύπρου δεν είναι αυτή του μικρού, ασήμαντου νησιού, αλλά μίας χώρας στην οποία μπορούν να βασιστούν για διάφορα ζητήματα.

Ο τελευταίος χρόνος ανέδειξε πως η Κύπρος είναι ένας πολύτιμος σύμμαχος σε ό,τι αφορά την ανθρωπιστική διάσταση στις πρόσφατες πολεμικές συρράξεις. Μέσα σε ένα χρόνο ενεργοποίησε δύο φορές το ειδικό εθνικό σχέδιο «ΕΣΤΙΑ», αρχικά για την εκκένωση των υπηκόων τρίτων χωρών που βρίσκονταν στο Σουδάν και ακολούθως για την εκκένωση από το Ισραήλ. Και ακολούθως, το όραμα της Λευκωσίας για δημιουργία θαλάσσιου ανθρωπιστικού διαδρόμου προς τα παράλια της Γάζας αγκαλιάστηκε και έγινε πράξη μέσα από την «Αμάλθεια», όταν κατέστη πλέον φανερό πως χρειαζόταν να ενισχυθεί η χερσαία παράδοση ανθρωπιστικής βοήθειας από εναλλακτικές διόδους.

Τώρα η Κύπρος ετοιμάζεται για μία ακόμη τεράστια επιχείρηση. Δεδομένης της αυξημένης πιθανότητας να επεκταθεί το επόμενο διάστημα ο πόλεμος και στον Λίβανο, ο κυπριακός μηχανισμός ετοιμάζεται για τη μεγαλύτερη, ίσως, ανθρωπιστική επιχείρηση που ανέλαβε ποτέ. Υπολογίζεται ότι, μέσω του «ΕΣΤΙΑ», μπορεί να χρειαστεί να εκκενωθούν μέχρι και εκατό χιλιάδες πολίτες ξένων χωρών, που ζουν αυτή τη στιγμή στον Λίβανο. Αν και κάποιοι από αυτούς θα διοχετευθούν προς άλλες γειτονικές χώρες, οι ευρωπαίοι εταίροι αλλά και τρίτες χώρες, όπως οι ΗΠΑ και ο Καναδάς, ήδη προσέγγισαν επίσημα την Κύπρο, μετά την γνωστοποίηση της ενεργοποίησης του «ΕΣΤΙΑ» και πλέον γίνεται συγκεκριμένος προγραμματισμός.

Ο συνωστισμός στρατιωτικών δυνάμεων γύρω από την Κύπρο, στα λιμάνια και στις αεροπορικές της βάσεις, παρατηρείται ακριβώς επειδή βρίσκονται σε εξέλιξη οι προετοιμασίες, κατόπιν των σχετικών συμφωνιών, αφού δεν είναι η Κυπριακή Δημοκρατία που αναλαμβάνει την μεταφορά στο ασφαλές κυπριακό έδαφος, αλλά οι ίδιες οι χώρες. Η Κύπρος λειτουργεί σαν διαμετακομιστικός κόμβος, δηλαδή καταφθάνουν οι πολίτες εδώ, είτε με πλοία, είτε (αν υπάρχει η δυνατότητα) με αεροπλάνα και ελικόπτερα και ακολούθως επιβιβάζονται σε εμπορικές πτήσεις, ώστε να μεταφερθούν με ασφάλεια στη χώρα τους.

Εάν παραστεί η ανάγκη, η Κύπρος πέραν από οποιαδήποτε άμεση βοήθεια χρειάζεται, είναι σε θέση να προσφέρει και προσωρινή φιλοξενία μερικών ωρών. Για τον σκοπό αυτό, όπως ενημέρωσε το Υπουργείο Εξωτερικών, έχουν τοποθετηθεί κρεβάτια και έχουν ετοιμαστεί χώροι υγιεινής σε σχολεία στη Λάρνακα, ώστε να μπορούν προσωρινά να φιλοξενηθούν τα άτομα αυτά μέχρι την πτήση τους. Σε αντίθεση με τις περσινές εκκενώσεις, που αφορούσαν σχετικά μικρό αριθμό ατόμων, στην περίπτωση του Λιβάνου αναμένεται να θέλουν να φύγουν μαζικά χιλιάδες άνθρωποι, όπως γνωρίζουμε από το παράδειγμα του 2006, όταν η Κυπριακή Δημοκρατία ανέλαβε το μεγάλο αυτό έργο, χωρίς την οργάνωση και την εμπειρία που έχει σήμερα.

Είναι ξεκάθαρο πως η Κυπριακή Δημοκρατία θεωρείται πλέον πρωταγωνιστής στην περιοχή σε ό,τι αφορά το ανθρωπιστικό κομμάτι και εξαιτίας αυτού της του ρόλου εμπλέκεται (και την εμπλέκουν) πλέον πιο ενεργά και στη διπλωματική αρένα. Το γεγονός αυτό ενοχλεί ιδιαίτερα την Τουρκία και το κατοχικό καθεστώς, που με κάθε ευκαιρία προσπαθούν να διαλύσουν αυτή την αυξανόμενα θετική εικόνα, κατηγορώντας αυθαίρετα την Κύπρο για εμπλοκή στις πολεμικές συρράξεις και συνεπώς για αλλότρια κίνητρα. Αυτές οι κατηγορίες ενισχύονται και από ξένους κατευθυνόμενους λογαριασμούς στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, ενώ πρόσφατα υιοθετήθηκαν και από την Χεζμπολάχ που απείλησε την Κύπρο. Δεν φαίνεται, όμως, να είναι σε θέση να αλλάξουν την αντίληψη που υπάρχει πλέον για τις δυνατότητες και τη βούληση της Λευκωσίας στη διεθνή σκηνή, γεγονός που αυξάνει τον τουρκικό εκνευρισμό.

Η διπλωματία εκδηλώνεται σε πάρα πολλά επίπεδα και πρέπει να εξελίσσεται. Η επένδυση της Λευκωσίας τα τελευταία χρόνια σε μια πιο πολυδιάστατη εξωτερική πολιτική φαίνεται να αποδίδει καρπούς, αναδεικνύοντας την στρατηγική σημασία της χώρας μας, η οποία είναι ανεξάρτητη από το μέγεθος ή τους περιορισμούς της.