Υπόσχεται εκδίκηση το Ιράν μετά τη δολοφονία Χανίγια-Καλεί σε αυτοσυγκράτηση ο διεθνής παράγοντας

Στα ύψη ανεβαίνει το θερμόμετρο στην Μέση Ανατολή μετά την δολοφονία, σε ιρανικό έδαφος, του ηγέτη της Χαμάς, Ισμαήλ Χανίγια, λίγες ώρες μάλιστα αφότου το Ισραήλ ισχυρίστηκε πως δολοφόνησε έναν κορυφαίο διοικητή της Χεζμπολάχ στη Βηρυτό.

Οι διπλές δολοφονίες αποτελούν βαρύ πλήγμα για τη Χαμάς και τη Χεζμπολάχ, αλλά αυξάνουν επίσης το διακύβευμα για το Ιράν, το οποίο υποστηρίζει και τις δύο ομάδες και ορκίστηκε εκδίκηση. Όπως αναρωτιέται ο βρετανικός Guardian σε ανάλυσή του, «θα τροφοδοτήσουν τους αυξανόμενους φόβους ότι ο πόλεμος στη Γάζα θα μπορούσε να κλιμακωθεί σε μια ευρύτερη περιφερειακή σύγκρουση;».

Ανώτερος αξιωματούχος της Χαμάς χαρακτήρισε τη δολοφονία του Χανίγια ως «δειλή πράξη που δεν θα μείνει ατιμώρητη». Οι διαμεσολαβητές Κατάρ και Αίγυπτος προειδοποίησαν ότι θα καθυστερήσουν τις συνομιλίες για κατάπαυση του πυρός και συμφωνία απελευθέρωσης των ομήρων που κρατούνται στη Γάζα.

Ο Χανίγια έγινε στόχος αεροπορικής επιδρομής σε «κατοικία στην Τεχεράνη», δήλωσε η Χαμάς, αφού ταξίδεψε στην ιρανική πρωτεύουσα για την ορκωμοσία του νέου προέδρου της χώρας, Μασούντ Πεζεσκιάν.

Ο ανώτατος ηγέτης του Ιράν, Αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ, δήλωσε ότι επειδή η επίθεση έγινε στην Τεχεράνη, «θεωρούμε την εκδίκησή του ως καθήκον μας». Ο Πεζεσκιάν δήλωσε ότι η χώρα του θα υπερασπιστεί την εδαφική ακεραιότητα και την τιμή της και θα κάνει τους «τρομοκράτες κατακτητές να μετανιώσουν για τη δειλή τους ενέργεια».

Η ισραηλινή κυβέρνηση από την άλλη αρνήθηκε επισήμως να σχολιάσει τον θάνατο του Χανίγια, αλλά το χτύπημα αναγνωρίστηκε ευρέως ως ισραηλινή επιχείρηση τόσο στο εσωτερικό της χώρας όσο και πέραν αυτής. Το Ισραήλ υποσχέθηκε να σκοτώσει όλους τους ηγέτες της Χαμάς μετά τις σφαγές της 7ης Οκτωβρίου και οι υπηρεσίες πληροφοριών του έχουν ιστορικό μυστικών δολοφονιών στο εσωτερικό του Ιράν, με στόχο κυρίως επιστήμονες που εργάζονται στο πυρηνικό πρόγραμμα της χώρας.

Ο στρατηγός εν αποστρατεία Amos Yadlin, πρώην επικεφαλής της Διεύθυνσης Στρατιωτικών Πληροφοριών του Ισραήλ, περιέγραψε τις επιθέσεις το βράδυ της Τετάρτης ως «δύο ποιοτικές επιχειρήσεις των δυνάμεων άμυνας του Ισραήλ εναντίον δύο κορυφαίων τρομοκρατών, μία στη Βηρυτό και μία στην Τεχεράνη».

Οι διεθνείς αντιδράσεις

Ο υπουργός Άμυνας των ΗΠΑ, Λόιντ Όστιν, μιλώντας μετά τις δολοφονίες, δήλωσε ότι η κυβέρνηση Μπάιντεν «κάνει πράγματα για να ρίξει τη θερμοκρασία», αλλά θα έρθει να υπερασπιστεί το Ισραήλ αν δεχθεί επίθεση. Αμερικανοί αξιωματούχοι ηγήθηκαν μιας παγκόσμιας πολύμηνης διπλωματικής προσπάθειας για να αποτρέψουν την κλιμάκωση του πολέμου στη Γάζα σε μια ευρύτερη περιφερειακή σύγκρουση, αλλά τώρα αντιμετωπίζουν μια ακόμη πιο απότομη πρόκληση.

Ο Όστιν, ο οποίος επισκέπτεται τις Φιλιππίνες, δήλωσε ότι πιστεύει ότι μπορεί να αποφευχθεί μια ευρύτερη ανάφλεξη, παρά την απειλή εκδίκησης. «Δεν πιστεύω ότι ο πόλεμος είναι αναπόφευκτος. Το υποστηρίζω αυτό», δήλωσε στους δημοσιογράφους.

Η κυβέρνηση Μπάιντεν πιέζει έντονα τους τελευταίους μήνες για μια τουλάχιστον προσωρινή συμφωνία κατάπαυσης του πυρός και απελευθέρωσης των ομήρων στη Γάζα, όπου σύμφωνα με τις υγειονομικές αρχές της περιοχής σχεδόν 40.000 Παλαιστίνιοι έχουν σκοτωθεί και περισσότεροι από 90.000 έχουν τραυματιστεί από τις 8 Οκτωβρίου.

Ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, Άντονι Μπλίνκεν, δήλωσε την Τετάρτη ότι η Ουάσινγκτον δεν γνώριζε ούτε συμμετείχε στη δολοφονία του Χανίγια και ότι μια συμφωνία κατάπαυσης του πυρός για τη Γάζα εξακολουθεί να είναι ζωτικής σημασίας.

Όμως οι διαπραγματεύσεις είναι πιθανό να παγώσουν μετά τις επιθέσεις των τελευταίων ημερών, και ιδιαίτερα μετά τη δολοφονία του Χανίγια, ο οποίος έπαιζε καθοριστικό ρόλο στις συνομιλίες από τη βάση του στη Ντόχα. Το Κατάρ περιέγραψε την επίθεση ως «επικίνδυνη κλιμάκωση» που θέτει σε κίνδυνο τις συνομιλίες κατάπαυσης του πυρός.

«Πώς μπορεί να πετύχει η διαμεσολάβηση όταν το ένα μέρος δολοφονεί τον διαπραγματευτή της άλλης πλευράς;» έγραψε ο πρωθυπουργός της χώρας, σεΐχης Μοχάμεντ μπιν Αμπντουλραχμάν Αλ Θάνι, στο Χ, ενώνοντας την περιφερειακή χορωδία καταδίκης.

Η Ρωσία και η Τουρκία καταδίκασαν τη δολοφονία του Χανίγια, με τη Μόσχα να την χαρακτηρίζει «εντελώς απαράδεκτη πολιτική δολοφονία», όπως μετέδωσε το πρακτορείο ειδήσεων Tass.

Τι λέει η Χαμάς

Ο ανώτερος αξιωματούχος της Χαμάς Μούσα Αμπού Μαρζούκ δήλωσε σε τηλεοπτικό κανάλι που διοικείται από τη Χαμάς ότι η δολοφονία του Χανίγια ήταν μια «δειλή πράξη που δεν θα μείνει ατιμώρητη». Ο Sami Abu Zuhri, ένας άλλος αξιωματούχος, δήλωσε στο Reuters ότι πρόκειται για «σοβαρή κλιμάκωση» που δεν θα επιτύχει τους στόχους της.

Η Χαμάς έχει επιβιώσει από προηγούμενες δολοφονίες κορυφαίων ηγετών της, συμπεριλαμβανομένου του μέντορα του Χανίγιε Αχμέντ Γιασίν το 2004, και ο Χανίγιε δεν διοικούσε επιχειρήσεις επί τόπου στη Γάζα μετά την αναχώρησή του για εξορία το 2019.

Οι μαχητές της Χαμάς στο εσωτερικό της Γάζας καθοδηγούνται από τον Γιαχία Σινουάρ, ο οποίος θεωρείται ο εγκέφαλος των επιθέσεων της 7ης Οκτωβρίου στις οποίες σκοτώθηκαν περίπου 1.200 άνθρωποι και 250 πιάστηκαν όμηροι.

Πανηγυρισμοί στο Ισραήλ

Η είδηση των δολοφονιών έγινε σε μεγάλο βαθμό δεκτή με χαρά στο Ισραήλ, ως μέρος της ολοκλήρωσης της υπόσχεσης να κυνηγήσει τους υπεύθυνους για τη θηριωδία της 7ης Οκτωβρίου.

Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης γέμισαν με θριαμβευτικά μηνύματα. Ο υπουργός Amichai Chikli μοιράστηκε πλάνα του Χανίγια που φαίνεται να γνέφει στα συνθήματα «θάνατος στο Ισραήλ», με τη λεζάντα «Πρόσεχε τι εύχεσαι» σε μια ανάρτηση στο X.

Θεωρήθηκε επίσης ως δικαίωση για τις δυνάμεις ασφαλείας μετά τις αποτυχίες της 7ης Οκτωβρίου. «Αναβιώνει πραγματικά λίγο από τη χαμένη αξιοπρέπεια της κοινότητας των μυστικών υπηρεσιών του Ισραήλ», δήλωσε ο Tamir Hayman, ένας στρατηγός εν αποστρατεία που όπως και ο Yadlin διετέλεσε επικεφαλής των αμυντικών υπηρεσιών πληροφοριών.

Αλλά ο τακτικός αντίκτυπος δύο πολύπλοκων χτυπημάτων στην καρδιά περιφερειακών πρωτευουσών δεν θα αλλάξει τη συνολική θέση του Ισραήλ, 10 μήνες μετά τον πόλεμο στη Γάζα, είπε.

«Δεν παραγνωρίζω τη σημασία αυτού του γεγονότος, αλλά όσον αφορά τη συνολική στρατηγική στάση του Ισραήλ και την περίπλοκη κατάσταση που αντιμετωπίζουμε για να σταματήσουμε τον πόλεμο και να επιτύχουμε όλους τους στόχους μας, πραγματικά δεν αλλάζει πολλά», είπε.

Κάλεσε την κυβέρνηση να χρησιμοποιήσει το στρατιωτικό της πλεονέκτημα τώρα για να πιέσει για μια συμφωνία κατάπαυσης του πυρός και την επιστροφή των ομήρων και στη συνέχεια να στρέψει την προσοχή της στην εξασφάλιση των βόρειων συνόρων. «Αν συνεχίσουμε [να βασιζόμαστε] σε αυτά τα πολύ καλά τακτικά επιτεύγματα, είμαστε ουσιαστικά στο ίδιο σημείο που ήμασταν και χθες», είπε.

Πηγή: Πρώτο Θέμα

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Ο θάνατος Χανίγια φέρνει πιο κοντά το ενδεχόμενο περιφερειακού πολέμου-Στον αέρα η κατάπαυση του πυρός