Καρφώνει Αρχηγό για διαγραμμένα εξώδικα και κυβερνητικά πιστόλια ο Ελεγκτής-Καταγγελία στην Αρχή κατά της Διαφθοράς

Ολομέτωπη επίθεση, κατά του Αρχηγού Αστυνομίας, εξαπολύει στην έκθεση της η Ελεγκτική Υπηρεσία, σε σχέση με την άρνηση του να παραχωρήσει στοιχεία που αφορούν διαγραμμένα πρόστιμα και παραχώρηση υπηρεσιακού οπλισμού σε ιδιώτες, επικαλούμενος στη μια περίπτωση λόγους δημόσιας τάξης, στην βάση γνωμάτευσης του Γενικούς Εισαγγελέα, με τον Οδυσσέα Μιχαηλίδη να καταγγέλλει από τη μία προσκόμματα και από την άλλη να ανακοινώνει καταγγελία στην Αρχή κατά της Διαφθοράς.

Σε ότι αφορά το πρώτο κεφάλαιο, με τα διαγραμμένα εξώδικα, στην έκθεση του ο Γενικός Ελεγκτής, αναφέρει πως από τον Ιανουάριο του 2023, ζήτησε κατάλογο των εξώδικων προστίμων που δεν έχουν εισπραχθεί, για τα οποία δημιουργήθηκε ποινικός φάκελος, αλλά στη συνέχεια η υπόθεση αποσύρθηκε χωρίς να εισπραχθεί οποιοδήποτε ποσό.

Ωστόσο, η Αστυνομία, όπως αναφέρεται στην έκθεση, αντί να υποβάλει τα στοιχεία που ζητήθηκαν από την Ελεγκτική Υπηρεσία, περιορίστηκε στην αποστολή καταλόγου με τον συνολικό αριθμό των εκδοθέντων εξωδίκων ανά έτος για τα τελευταία τέσσερα χρόνια, καθώς και την τελική τους ταξινόμηση ανά έτος.

«Στην ελλιπή αυτή πληροφόρηση δεν αναφέρεται καν η αξία των εξωδίκων ανά κατηγορία ταξινόμησης, ούτε ανά αδίκημα που αφορούν. Το κυριότερο κώλυμα προέκυψε λόγω του ότι, δεν παρασχέθηκαν οι ονομαστικές πληροφορίες που ζητήθηκαν σε σχέση με τα εξώδικα πρόστιμα που δεν έχουν εισπραχθεί, για τα οποία δημιουργήθηκε ποινικός φάκελος, αλλά στη συνέχεια η υπόθεση αποσύρθηκε χωρίς να εισπραχθεί οποιοδήποτε ποσό, συνεπώς δεν μπορέσαμε να διαπιστώσουμε εάν οι περιπτώσεις αυτές καλύπτονται από την εκ του Συντάγματος απαραίτητη έγκριση του Γενικού Εισαγγελέα», αναφέρει στην έκθεση της η Ελεγκτική Υπηρεσία.

Όπως προκύπτει από την επιστολή του Αρχηγού Αστυνομίας, αλλά και όπως ανέφερε προφορικά κατά τη συνομιλία του με τον Γενικό Ελεγκτή, η στάση αυτή βασίζεται σε νομική γνωμάτευση που ο ίδιος ζήτησε και έλαβε από τον Γενικό Εισαγγελέα.

«Δυστυχώς, παρατηρούμε για ακόμα μια φορά τον Γενικό Εισαγγελέα να παρεμβαίνει στο έργο της Ελεγκτικής Υπηρεσίας, κρίνοντας ο ίδιος ως προς το ποια στοιχεία είναι αναγκαία να μας δοθούν για σκοπούς ελέγχου που διενεργούμε με βάση το Σύνταγμα και τους Νόμους της Δημοκρατίας και αποτρέποντας τους ελεγχόμενους φορείς να μας παρέχουν απρόσκοπτη πρόσβαση στην αναγκαία πληροφόρηση».

Η Ελεγκτική Υπηρεσία, ανέφερε στην έκθεση της, πως σε σχέση με την άρνηση του Αρχηγού να παραδώσει στοιχεία, στην βάση της γνωμάτευσης του Γενικού Εισαγγελέα, ενημέρωσε σχετικά τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, όσο και την Υπουργό Δικαιοσύνης, «χωρίς ωστόσο να ληφθεί οποιαδήποτε ενέργεια για επίλυση του προβλήματος και άρση των εμποδίων στον έλεγχο».

Αναφορικά με την χορήγηση οπλισμού σε ιδιώτες, όπως καταγράφεται στην έκθεση, ζητήθηκε μεταξύ άλλων από τον Αρχηγό Αστυνομίας, όπως κοινοποιήσει όλες τις σχετικές αποφάσεις - μαζί με τις αντίστοιχες Προτάσεις - του Υπουργικού Συμβουλίου, ώστε να διενεργηθεί ο απαραίτητος έλεγχος για να διαπιστωθεί κατά πόσο αυτές συνάδουν με τις σχετικές αποφάσεις.

Στην απάντησή του, ημερομηνίας 25.9.2023, ο Αρχηγός της Δύναμης, αναφερόμενος σε συμβουλή που έλαβε από τον Γενικό Εισαγγελέα, επικαλέστηκε λόγους δημόσιας τάξης και ασφάλειας και αρνήθηκε να μας παραχωρήσει τα ζητηθέντα στοιχεία, αναφέροντας ότι, για σκοπούς ελέγχου, θα ήταν αρκετό να διαθέσει τους αύξοντες αριθμούς των πιστολιών που παραχωρήθηκαν και να διευθετήσει για την επιθεώρησή τους στα γραφεία της Αστυνομίας, χωρίς όμως να μας αποκαλύψει την ταυτότητα των προσώπων στα οποία αυτά έχουν εκδοθεί.

Ωστόσο, η Ελεγκτική Υπηρεσία στην έκθεση της υποδεικνύει πως, «ο προτεινόμενος από τον Αρχηγό τρόπος ελέγχου θα ήταν σαφώς ελλιπής, αφού δεν θα μπορούσε να δώσει στην Υπηρεσία μας την αναγκαία διασφάλιση κατά πόσο οπλισμός παραχωρήθηκε μόνο στα πρόσωπα για τα οποία δόθηκε σχετική έγκριση με Απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου και κατά πόσο τηρήθηκαν τυχόν όροι ή προϋποθέσεις που είχαν τεθεί στην Απόφαση».

Καταγγελία στην Αρχή κατά της Διαφθοράς

Ο Γενικός Ελεγκτής, τονίζει στην έκθεση του, πως η απάντηση του Αρχηγού Αστυνομίας παραβιάζει τις σχετικές πορνείες του νόμου, εξού προχώρησε σε καταγγελία στην Αρχή κατά της Διαφθοράς, δεδομένου πως ο Στέλιος Παπαθεοδώρου ενήργησε στη βάση γνωμάτευση που έλαβε από τον Γενικό Εισαγγελέα.

Όπως αναφέρεται στην απόφαση, «παρατηρούμε συνεπώς για άλλη μία φορά τον Αρχηγό Αστυνομίας να υποκαθιστά τη δική μας κρίση και να αποφασίζει τι στοιχεία και πληροφορίες είναι αναγκαία για να διενεργήσουμε τον έλεγχό μας, με τρόπο παρόμοιο με τον οποίο ενήργησε και στην περίπτωση των εξωδίκων».

Παράλληλα σημειώνει πως, «παρόλο ότι θεωρούμε πως με την απάντησή του αυτή ο Αρχηγός Αστυνομίας παραβίασε τόσο τις πρόνοιες του Άρθρου 116 του Συντάγματος, που θεμελιώνει ξεκάθαρα τις εξουσίες του Γενικού Ελεγκτή για να ελέγχει, μεταξύ άλλων, όλα τα στοιχεία ενεργητικού της Δημοκρατίας, όσο και τις διατάξεις του περί της Καταθέσεως Στοιχείων και Πληροφοριών στον Γενικό Ελεγκτή της Δημοκρατίας Νόμου (Ν.113(Ι)/2002), ο οποίος ποινικοποιεί κάθε παραβίαση της υποχρέωσης κάθε αξιωματούχου και δημόσιου υπαλλήλου για παροχή πληροφοριών και στοιχείων προς τον Γενικό Ελεγκτή, κρίναμε ότι τυχόν υποβολή καταγγελίας μας στον Γενικό Εισαγγελέα, ως δημόσιο κατήγορο, θα ήταν προφανώς αλυσιτελής, αφού ο Αρχηγός ενήργησε στη βάση συμβουλής του».

Την ίδια ώρα, η Ελεγκτική Υπηρεσία στην έκθεση της, θέλησε να τονίσει πως «πρόκειται για ακόμη μια περίπτωση στην οποία οι συνταγματικές εξουσίες της Υπηρεσίας μας περιορίζονται, χωρίς να επιβάλλονται οι προβλεπόμενες κυρώσεις, με ότι αυτό συνεπάγεται στην απρόσκοπτη εκπλήρωση της αποστολής και του έργου μας. Λόγω της σοβαρότητας του θέματος της παρακώλυσης του ελέγχου της Υπηρεσίας μας επί των περιουσιακών στοιχείων της Δημοκρατίας, καθώς και ενδείξεων για κατάχρηση εξουσίας που αφορούσε συγκεκριμένη περίπτωση παραχώρησης δύο πιστολιών στο ίδιο πρόσωπο, ενημερώσαμε σχετικά την Αρχή Κατά της Διαφθοράς με επιστολή μας ημερ. 28.9.2023, την οποία κοινοποιήσαμε και στο Γραφείο του Προέδρου της Δημοκρατίας».

Στην επιστολή της Ελεγκτικής Υπηρεσίας, επισημαίνεται ότι διαπίστωσε πρόσφατα, πως το 2020 δημοσιεύτηκε σε ιστοσελίδα ρεπορτάζ δημοσιογράφου, από το οποίο προκύπτει ότι αυτός κατείχε τον πλήρη κατάλογο των προσώπων στα οποία έχει παραχωρηθεί άδεια οπλοφορίας.

«Αυτός ο κατάλογος, τον οποίο δήθεν για λόγους δημόσιας τάξης και ασφάλειας ο Αρχηγός Αστυνομίας αρνήθηκε να παραδώσει στην Υπηρεσία μας, που είναι πλήρως εξουσιοδοτημένη να χειρίζεται διαβαθμισμένες πληροφορίες, διέρρευσε σε δημοσιογράφο», τονίζει η Ελεγκτική, η οποία την ίδια ώρα, επικρίνει έντονα την στάση του Αρχηγού Αστυνομίας.

«Εκφράσαμε την άποψη ότι μόνο ως δικαιολογία μπορεί να εκληφθεί η θέση του Αρχηγού Αστυνομίας ότι δεν μας παραχωρεί τα ζητηθέντα στοιχεία δήθεν για λόγους δημόσιας τάξης και ασφάλειας, γεγονός που μας δημιουργεί αυξημένη ανησυχία ως προς τα ευρήματα που θα μπορούσαν να προκύψουν σε τέτοιο έλεγχο. Τέλος, υποδείξαμε ότι, παρόλο που ούτε ο Αρχηγός Αστυνομίας προέβαλε τον ισχυρισμό ότι η Υπηρεσία μας δεν έχει αρμοδιότητα διενέργειας του συγκεκριμένου ελέγχου, εάν το Υπουργικό Συμβούλιο έχει την άποψη αυτή, τότε η θέση του αυτή θα είναι απόλυτα σεβαστή και η διαφορά που θα προκύψει θα μπορεί να επιλυθεί με παραπομπή στο Ανώτατο Συνταγματικό Δικαστήριο με βάση το άρθρο 139 του Συντάγματος. Αν, από την άλλη, έχει και το Υπουργικό Συμβούλιο τη θέση ότι προφανώς έχουμε αρμοδιότητα ελέγχου της συγκεκριμένης κρατικής περιουσίας, εκφράσαμε την άποψη πως ουδείς λόγος δημόσιας τάξης και ασφάλειας μπορεί να τεθεί για την άρνηση παραχώρησης των Αποφάσεων που ζητούνται με την παρούσα, πρώτον γιατί το Σύνταγμα δεν θέτει τέτοιους περιορισμούς στους ελέγχους που διεξάγουμε και δεύτερο γιατί, όπως επεξηγούμε πιο πάνω, δεν μπορεί τέτοιοι λόγοι να προβάλλονται επιλεκτικά. Μέχρι την ημερομηνία σύνταξης της παρούσας Έκθεσης, ούτε το Γραφείο του Προέδρου της Δημοκρατίας, ούτε το Υπουργικό Συμβούλιο απάντησαν στις επιστολές μας».

Πώς απαντά η Αστυνομία

«Στην έκθεση του Γενικού Ελεγκτή απαντά ο Αρχηγός Αστυνομίας, ο οποίος μεταξύ άλλων αναφέρεται στα δύο πιο πάνω θέματα, ενώ τοποθετείται και σε σχέση με την ασφάλεια και μεταφορά σε αστυνομικά οχήματα των παιδιών του Προέδρου της Δημοκρατίας.

Αυτούσια ανακοίνωση

Για την αποκατάσταση των πραγματικών δεδομένων, μετά την δημοσίευση της έκθεσης της Ελεγκτικής Υπηρεσίας για την Αστυνομία, η Αστυνομία Κύπρου επιβάλλεται όπως δώσει τις δικές της απαντήσεις, με σκοπό πάντα την διαφάνεια, την διαφύλαξη του κύρους της, αλλά και του ρόλου, που καλείται από το Σύνταγμα της Κυπριακής Δημοκρατίας να επιτελέσει, διαφυλάσσοντας τη νομιμότητα, την ασφάλεια και την ισονομία στη χώρα μας.
Υπηρεσιακά οχήματα

Όπως ήδη έχει τονιστεί στην Ελεγκτική Υπηρεσία από τον Αρχηγό Αστυνομίας, μέσω απαντητικής επιστολής, δεν θα ήταν ορθή η δημοσιοποίηση ευαίσθητων θεμάτων ασφάλειας. Σε σχέση με την ασφάλεια και μεταφορά σε αστυνομικά οχήματα των παιδιών του Προέδρου της Δημοκρατίας, αυτό επιτρέπεται στη βάση σχετικής Αστυνομικής Διάταξης.

Μεταξύ άλλων, στη συγκεκριμένη Αστυνομική Διάταξη αναφέρεται ότι, επιτρέπεται να μεταφέρονται σε αστυνομικά οχήματα, πρόσωπα τα οποία κινδυνεύουν από οποιαδήποτε αιτία, με σκοπό την προστασία τους.

Σύμφωνα με νομολογία του Ανώτατου Δικαστηρίου, οι Αστυνομικές Διατάξεις θεσπίζονται δυνάμει Νόμου και αποτελούν δευτερογενή νομοθεσία και έχουν την ίδια ισχύ με τις Κανονιστικές Διοικητικές Πράξεις και σε καμία περίπτωση, όπως αναφέρεται στην σχετική έκθεση του Γενικού Ελεγκτή, τίθεται θέμα κατάχρησης εξουσίας.

Πάγια θέση της Αστυνομίας είναι η μη δημοσιοποίηση ευαίσθητων θεμάτων και ιδιαίτερα θεμάτων που άπτονται της ασφάλειας προσώπων.

Για το σκοπό αυτό, ο ίδιος ο Αρχηγός Αστυνομίας κάλεσε σε συνάντηση λειτουργούς της Ελεγκτικής Υπηρεσίας, για να συζητήσουν και να ενημερωθούν για τα συγκεκριμένα θέματα ασφάλειας, ωστόσο αυτή η συνάντηση δεν πραγματοποιήθηκε ποτέ αφού δεν υπήρξε ανταπόκριση.

Όσον αφορά τη διαδικασία, για καταλογισμούς του κόστους αποκατάστασης των ζημιών που προξενήθηκαν σε αστυνομικά οχήματα, από δυστυχήματα την ευθύνη των οποίων είχαν τα μέλη μας, από τη μελέτη των οδικών συγκρούσεων, δεν είχε διαπιστωθεί ότι οποιαδήποτε οδική τροχαία σύγκρουση προκλήθηκε από αλόγιστη, απερίσκεπτη ή επικίνδυνη οδήγηση από μέρους του μέλους της Αστυνομίας, ούτως ώστε να ενεργοποιηθούν οι πρόνοιες της εγκυκλίου του Γενικού Εισαγγελέα, ημερομηνίας 21/02/2012.

Οι πλείστες των περιπτώσεων αφορούσαν συνήθεις οδικές συγκρούσεις από αυτές που συμβαίνουν καθημερινά στους δρόμους, οι οποίες προκλήθηκαν από στιγμιαία απροσεξία ή αμέλεια. Κάποιες άλλες περιπτώσεις συνέβησαν στο πλαίσιο των επαγγελματικών δραστηριοτήτων των μελών μας, για εκπλήρωση των βασικών σκοπών της αποστολής τους, που είναι η πρόληψη και εξιχνίαση του εγκλήματος αλλά και η διαφύλαξη της δημόσιας τάξης και ασφάλειας.

Όλες οι τροχαίες συγκρούσεις που εμπλέκονται αστυνομικά οχήματα, διαβιβάζονται στην Τροχαία Αρχηγείου για μελέτη και τελικές οδηγίες, ως προς τον παραπέρα χειρισμό του. Εκεί και όπου κρίνεται αναγκαίο, οι υποθέσεις προωθούνται στη Νομική Υπηρεσία για οδηγίες.

Αναφορικά με το Σύστημα Φωτοεπισήμανσης, για το 2022, ο Λειτουργός Φωτοεπισήμανσης (Διευθυντής Τμήματος Τροχαίας Αρχηγείου) προχώρησε στην ποινική δίωξη 94 περιπτώσεων που αφορούσαν οχήματα διαφόρων Κρατικών Υπηρεσιών (που δυνατό να τύχουν εξαίρεσης) εκ των οποίων οι 41 περιπτώσεις αφορούν οδηγούς αστυνομικών οχημάτων.

Για το θέμα των εξωδίκων προστίμων και ανεκτέλεστων ενταλμάτων, η Αστυνομία ανταποκρίθηκε θετικά σε όλα τα αιτήματα της Ελεγκτικής Υπηρεσίας, παρά τις πολλές και συνεχείς εναλλαγές στο περιεχόμενο των αιτημάτων αυτών.

Όσον αφορά στα ονομαστικά στοιχεία στον κατάλογο των εξωδίκων προστίμων, η απόφαση για μη παροχή των στοιχείων αυτών, βασίστηκε τόσο στη σχετική γνωμάτευση από τον Γενικό Εισαγγελέα, όσο και στην συμμόρφωση προς τη νομοθεσία Περί Προστασίας Προσωπικών Δεδομένων.

Παρόλα αυτά, μετά την εκ νέου διαφοροποίηση του σχετικού αιτήματος από πλευράς Ελεγκτικής Υπηρεσίας, η Αστυνομία ανταποκρίθηκε θετικά και παρέδωσε κατάλογο τέτοιων εξωδίκων προστίμων, χωρίς ονομαστική αναφορά.

Αναφορικά με το θέμα της παραχώρησης οπλισμού σε ιδιώτες, για λόγους ασφάλειας, όπως επεξήγησε η Αστυνομία και γραπτώς σε σχετική επιστολή της με ημερομηνία 25 Σεπτεμβρίου 2023, προς το Γενικό Ελεγκτή, λόγοι δημόσιας τάξης και ασφάλειας, επέβαλλαν και επιβάλλουν, τη μη παραχώρηση των στοιχείων των προσώπων που κατέχουν τέτοιες άδειες οπλοφορίας, καθώς και των λόγων για τους οποίους τους παραχωρήθηκε τέτοια άδεια. Ως εκ τούτου δεν ήταν δυνατό να παραχωρηθούν τόσο τα στοιχεία κατόχων, όσο και η αξιολόγηση κινδύνου, όπως και οι αποφάσεις του Υπουργικού Συμβουλίου.

Αντ’ αυτού η Ελεγκτική Υπηρεσία ενημερώθηκε, ότι θα μπορούσε να της παραχωρηθεί ο κατάλογος με τους αύξοντες αριθμούς των όπλων, καθώς και ότι λειτουργοί της θα μπορούσαν να ταυτοποιήσουν με φυσικό έλεγχο, τα όπλα αυτά, στα γραφεία της Αστυνομίας, χωρίς αναφορά στα πρόσωπα που τα κατέχουν. Ο Γενικός Ελεγκτής δεν ανταποκρίθηκε στην πρόσκληση του Αρχηγού για επιθεώρηση των συγκεκριμένων όπλων.

Σε σχέση με ποσότητα πυρομαχικών που κρίθηκε ως ακατάλληλη για χρήση και αποθήκευση, αλλά παρέμεινε εντός αποθήκης οπλισμού/πυρομαχικών, (303,000 κροτίδες) διευκρινίζεται ότι, παρέμεινε προσωρινά για λίγες μέρες εντός αποθήκης και ακολούθως, καταστράφηκε με βάση το σχετικό πρωτόκολλο.

Γενικότερα, οι επιχειρησιακές απρόοπτες ανάγκες, που ενδέχεται να επιβάλλουν βραχυπρόθεσμη αποθήκευση υλικών, όπως οπλισμό ή πυρομαχικά, τυγχάνουν ανάλογης ασφαλούς διαχείρισης, με πρωταρχικό γνώμονα την ασφάλεια.

Την ευθύνη και εμπειρογνωμοσύνη για τα θέματα που αφορούν οπλισμό και πυρομαχικά, φέρει ο Κλάδος Πυροτεχνουργών, όπου τα μέλη του είναι υπεύθυνα και κατέχουν την κατάλληλη εκπαίδευση και γνώση για τον τρόπο χειρισμού/φύλαξης/αποθήκευσης/καταστροφής τους, λαμβάνοντας υπόψην πάντοτε το βαθμό επικινδυνότητας, το είδος, την ποσότητα κ.λπ.

Καταλήγοντας, τονίζεται με τον πιο εμφαντικό τρόπο ότι η Αστυνομία Κύπρου, διαχρονικά συνεργάζεται με την Ελεγκτική Υπηρεσία, τόσο για τη συμμόρφωση της με τη νομοθεσία, όσο και για υλοποίηση των συστάσεων της. Όσον αφορά στις συστάσεις της πρόσφατης Έκθεσης, η Αστυνομία μελετά διεξοδικά τις συστάσεις αυτές και εκεί και όπου προκύπτει ανάγκη, προχωρά σε απαραίτητα διορθωτικά μέτρα.

Τονίζεται, τέλος ότι η Αστυνομία Κύπρου παραμένει πάντοτε προσηλωμένη στην διατήρηση του νόμου και της Τάξης».