Έδειξε οργανωμένο σχέδιο με ανάμειξη δικηγορικού και ενός πλέγματος εταιρειών για πολιτογραφήσεις το Ανώτατο

«Η εν λόγω μαρτυρία υποστηρίζει τις υπόνοιες ότι υπήρχε ένα σχέδιο οργανωμένο και συντονισμένο, με την ανάμειξη δικηγορικού γραφείου στην Κύπρο και ενός μεγάλου πλέγματος εταιρειών εγγεγραμμένων τόσο στην Κύπρο όσο και στο εξωτερικό, οι οποίες ασχολούνταν με την προσέλκυση επενδυτών με απώτερο σκοπό την εξασφάλιση κατ' εξαίρεση πολιτογράφησης αυτών και των οικογενειών τους. Σε αυτό το πλαίσιο, οι υπόνοιες ενισχύονται από μαρτυρία περί του ότι οι αιτήσεις πιστοποιούνταν από Πρωτοκολλητές στην απουσία των αιτητών, αποκρύπτονταν στοιχεία από τα αρμόδια Υπουργεία για σκοπούς έγκρισης των αιτήσεων, υπήρχαν πιέσεις για την έγκριση των αιτήσεων με ανεπαρκή στοιχεία, έγιναν συμβάσεις με αιτήματα για μειωμένο συντελεστή ΦΠΑ, κατά παράβαση της σχετικής νομοθεσίας, χρησιμοποιήθηκαν εικονικές συναλλαγές και συμφωνίες και εικονικά ή πλαστά έγγραφα, και μαρτυρία περί του ότι τελικώς ενώ τα χρήματα των επενδυτών έπρεπε να παρέμεναν στην Κύπρο για συγκεκριμένο απαιτούμενο χρονικό διάστημα, αυτά πολύ πιο σύντομα κατέληγαν πίσω στο εξωτερικό στις εταιρείες. Όλες οι εμπλεκόμενες εταιρείες φέρονται να έχουν ως τελικό πραγματικό δικαιούχο τον Αιτητή, ο οποίος μάλιστα φαίνεται να χρησιμοποίησε τις ίδιες μεθόδους για να εξασφαλίσει και τη δική του κατ' εξαίρεση πολιτογράφηση».

Τα όσα καταγράφει η απόφαση του Ανωτάτου, το οποίο εξέτασε αίτηση για άδεια για καταχώριση αίτησης για έκδοση προνομιακού εντάλματος Certiorari, που στην ουσία θα ακυρώνει ένταλμα σύλληψης που εκδόθηκε τον Απρίλιο του 2023 σε βάρος προσώπου που έλαβε χρυσό διαβατήριο, δείχνει τον τρόπο που ενεργούσαν οι παράνομες αλυσίδες, εκμεταλλευόμενες τις τρύπες του κυπριακού επενδυτικού προγράμματος, με τις κατ' εξαίρεση πολιτογραφήσεις ξένων επενδυτών.

Ανάμεσα σε αυτούς, Καμποτζιανός που έλαβε τόσο ο ίδιος, όσο η σύζυγος και ο γιος του, διαβατήρια με ψευδείς παραστάσεις και με απόκρυψη ουσιωδών γεγονότων, σύμφωνα και με την έκθεση της Τριμελούς Επιτροπής, όπως για παράδειγμα ότι λόγω των επιχειρηματικών τους δραστηριοτήτων στη χώρα τους, ανεστάλη η χρηματοδότηση της χώρας τους από τη Διεθνή Τράπεζα. Σημειώνεται, πως και τα τρία διαβατήρια ανακλήθηκαν με απόφαση Υπουργικού Συμβουλίου τον Δεκέμβριο του 2021.

Εναντίον του Καμποτζιανού, εκδόθηκε ένταλμα σύλληψης και ερευνήθηκε για 19 αδικήματα, τα οποία φέρονται να διαπράχθηκαν στην Κυπριακή Δημοκρατία κατά τα έτη 2012-2021 και σχετίζονται με το κυπριακό επενδυτικό πρόγραμμα. Μεταξύ αυτών, τα αδικήματα της συνωμοσίας προς καταδολίευση, προς διάπραξη κακουργήματος και προς διάπραξη πλημμελήματος, κατάχρηση εξουσίας, παραμέληση υπηρεσιακού καθήκοντος, δεκασμού δημόσιου λειτουργού, συναλλαγές με αντιπρόσωπους οι οποίες υποδηλώνουν διαφθορά, εξασφάλιση εγγραφής με ψευδείς παραστάσεις και πλαστογραφία.

Πλέγμα εταιρειών και μεταφορές εκατομμυρίων

Σύμφωνα με τα όσα καταγράφονται στην όρκο του αστυνομικού, η μαρτυρία του οποίου εξετάστηκε από το Ανώτατο, από τον έλεγχο των φακέλων των εν λόγω προσώπων, διαπιστώθηκε ότι τα τρία αυτά πρόσωπα αιτήθηκαν μέσω συγκεκριμένου δικηγορικού γραφείου την παραχώρηση της κυπριακής υπηκοότητας, βάσει των κριτηρίων για κατ' εξαίρεση πολιτογράφηση αλλοδαπών επενδυτών-επιχειρηματιών.

Οι αιτήσεις των εν λόγω προσώπων, παρουσιάστηκαν από το δικηγορικό γραφείο και κατόπιν αιτήματος δικηγόρου του γραφείου, πιστοποιήθηκαν από Πρωτοκολλητή Επαρχιακού Δικαστηρίου, στην απουσία τους.

Η επένδυση της συζύγου του ύποπτου Καμποτζιανού, αφορούσε την αγορά μετοχών εταιρείας εγγεγραμμένης στην Κύπρο και δύο διαμερισμάτων από εταιρείες ομίλου, επίσης εγγεγραμμένων στην Κύπρο. Η επένδυση είχε συνολική αξία περί τα τρία εκατομμύρια, ενώ τα χρήματα εμβάστηκαν σε λογαριασμό ο οποίος ανοίχθηκε από το δικηγορικό γραφείο, με δικαίωμα υπογραφής μόνο από τον δικηγόρο και κατέληξαν στον λογαριασμό της εταιρείας που αγόρασε μετοχές η σύζυγος του υπόπτου. Αυτή η εταιρεία, άνηκε στην xx, εγγεγραμμένη στο Χονγκ Κονγκ, της οποίας διευθυντής ήταν ο ίδιος. Επίσης, ο ύποπτος ήταν διευθυντής και σε άλλες εταιρείες εγγεγραμμένες σε άλλες αλλοδαπές δικαιοδοσίες, όλες συνδεδεμένες μεταξύ τους.

Η xx προχώρησε στη δημιουργία ενός επενδυτικού πλάνου για να προσελκύει Κινέζους επενδυτές στην Κύπρο για αγορά μετοχών. Από τους 21 επενδυτές, υπήρχαν τέσσερις οικογένειες επενδυτές, οι οποίες συνδέονταν μεταξύ τους και κατά τον χρόνο της πολιτογράφησης τους, διευθυντής της εταιρείας, που ήταν εγγεγραμμένη στην Κύπρο, ήταν πρόσωπο που η σύζυγος εργαζόταν στην Πρεσβεία της Κίνας στην Κύπρο.

Όπως αναφέρεται στον όρκο του ανακριτή που καταγράφεται στην απόφαση του Δικαστηρίου, οι πλείστοι επενδυτές πλήρωναν συνολικά €2-€2,5εκ. με πιστωτικές κινέζικες κάρτες, με εμβάσματα μικρών ποσών σε λογαριασμούς μια εταιρείας και ακολούθως μεταφέρονταν σε λογαριασμούς άλλης ή σε λογαριασμός πελατών που δημιουργούσε το δικηγορικό γραφείο. Σύμφωνα με κατάθεση υπαλλήλου της Κεντρικής Τράπεζας, αυτές οι πράξεις συνιστούν ύποπτες συναλλαγές και η εταιρεία είχε υποχρέωση, βάσει του άρθρου 27 του Νόμου, να ενημερώσει περί τούτων τη ΜΟΚΑΣ.

Από μελέτη των φακέλων και με βάση ανακριτικές καταθέσεις που λήφθηκαν από Πρωτοκολλητές, διαπιστώθηκε ότι οι αιτήσεις 19 επενδυτών και μελών των οικογενειών τους, πιστοποιήθηκαν κατόπιν παρουσίας των αιτήσεων από το δικηγορικό γραφείο και στην απουσία των αιτητών.

Περαιτέρω, από εξετάσεις υλικού που παραλήφθηκε από την ΚΕΔΙΠΕΣ, διαπιστώθηκε ότι ένα μεγάλο ποσό μεταφέρθηκε από την εταιρεία της Κύπρου στην xx, ενώ τα χρήματα των επενδυτών που κατατίθεντο, ποσοστό της επένδυσης ύψους 25% κατέληγε σε σύντομο χρονικό διάστημα σε λογαριασμούς στην Κίνα, με οδηγίες των διευθυντών της εταιρείας που είναι εγγεγραμμένη στην Κύπρο, δυνάμει συμφωνίας μεταξύ των εταιρειών.

Πολιτογραφήσεις χωρίς όλα τα έγγραφα

Επιπρόσθετα, σύμφωνα πάντα με τα όσα καταγράφει η απόφαση, κατόπιν διατάγματος αποκάλυψης τραπεζικών λογαριασμών, διαφάνηκε πως το υπό αναφορά δικηγορικό γραφείο συνεργαζόταν με τον ένα εκ των Διευθυντών των εμπλεκόμενων εταιρειών, κάτι το οποίο επιβεβαιώθηκε από ηλεκτρονική αλληλογραφία που παραδόθηκε στην Αστυνομία.

Επίσης, σε ανακριτική κατάθεση πρώην υπαλλήλου της Μονάδας Κανονιστικής Συμμόρφωσης της Συνεργατικής Κεντρικής Τράπεζας, εντοπίστηκαν ύποπτοι επενδυτές της εταιρείας που είναι εγγεγραμμένη στην Κύπρο, ενώ ο ένας εξ αυτών καταζητείται από τις Κινέζικες Αρχές. Επίσης, εναντίον του Διευθυντή της εταιρείας εκδόθηκε ένταλμα σύλληψης, ενώ ανακρινόμενος ανέφερε πως η εταιρεία συνεργαζόταν με το υπό αναφορά δικηγορικό γραφείο για την πολιτογράφηση των επενδυτών, εξού και εντοπίστηκαν ιδιωτικές επικοινωνίες και ηλεκτρονική αλληλογραφία.

Ωστόσο, από τις εξετάσεις στα έγγραφα, διαφάνηκε πως απουσίαζαν σημαντικά έγγραφα των επενδυτών από την Καμπότζη, ενώ από ηλεκτρονική επικοινωνία φαίνεται ότι υπήρχε συνεννόηση, όπως οι αιτήσεις πολιτογραφήσεων υπηκόων της Καμπότζης γίνουν δεκτές με λιγότερα έγγραφα, καθότι αδυνατούσαν να παρουσιάσουν όλα τα απαιτούμενα έγγραφα.

Επιπρόσθετα, από τις εξετάσεις ο ανακριτής ανέφερε πως φαίνεται να υπήρχε συνεργασία και αλληλοενημέρωση μεταξύ του δικηγόρου και του διευθυντή της εταιρείας από την αρχή των σχεδιασμών για τις πολιτογραφήσεις των επενδυτών, ενώ καταγράφεται ενημέρωση του δικηγορικού γραφείου για πιέσεις προς το Υπουργείο Εσωτερικών για να πολιτογραφηθούν συγκεκριμένοι επενδυτές.

Η Αστυνομία, μεταξύ άλλων, είχε εξασφαλίσει ένταλμα έρευνας στο εν λόγω δικηγορικό γραφείο, έπειτα από την οποία κατασχέθηκαν διάφορα τεκμήρια, ενώ από εξετάσεις που ακολούθησαν σε διάφορα έγγραφα, ο ανακριτής ανέφερε πως είχα καταρτιστεί έγγραφα για την αγορά μετοχών από εταιρεία, με αιτήσεις για διεκδίκηση μειωμένου συντελεστή ΦΠΑ, καθώς και ενοικιαστήρια και άλλα έγγραφα. Ωστόσο, ο μειωμένος συντελεστής απαγορεύεται από τον Νόμο του ΦΠΑ του 2000, εντούτοις, επειδή τέτοιες αιτήσεις είχαν εγκριθεί, αυτό προκάλεσε απώλεια εσόδων ύψους €70.000 για κάθε περίπτωση στο Κράτος. Μέχρι στιγμής εντοπίστηκαν δέκα τέτοιες αιτήσεις.

Σημειώνεται, πως το εν λόγω δικηγορικό γραφείο, όπως αναφέρει στον όρκο του ο ανακριτής, καταχώρισε 303 αιτήσεις για πολιτογραφήσεις.

Εικονικές πληρωμές και τιμολόγια

Παράλληλα, στους φακέλους των Υπουργείων Εσωτερικών και Οικονομικών, υπάρχουν αγοραπωλητήρια έγγραφα και αποδείξεις πληρωμής σε άλλες εταιρείες, με τις οποίες συνδέεται ο ύποπτος και εισήγηση προς τον διευθυντή του Υπουργείου Οικονομικών για την έγκριση της αίτησης του, με βάση την αγορά από τον τελευταίο γης εντός του οποίου θα ανεγείρετο ξενοδοχείο και άλλου διαμερίσματος έναντι πληρωμής με χρήματα που ήρθαν από το εξωτερικό.

Οι πληρωμές φαίνεται να ήταν εικονικές και με την ανάμειξη δύο εταιρειών, το ένα αγοραπωλητήριο έγγραφο εμφανίζεται να φέρει ημερομηνία υπογραφής του προγενέστερη της ημερομηνίας δημιουργίας του και τα χρήματα να προήλθαν από εταιρεία του υπόπτου στην Πορτογαλία.

Επιπρόσθετα, το 2012 συστάθηκε άλλη εταιρεία στην Κύπρο, με μοναδική μέτοχο τη μητέρα του υπόπτου, ενώ γραμματέας ήταν δικηγόρος από το εμπλεκόμενο δικηγορικό γραφείο. Από εξετάσεις, ο ανακριτής ανέφερε πως διαφάνηκε ότι η εν λόγω εταιρεία έλαβε χρήματα από άλλη, με την συμβολή του δικηγορικού γραφείου, παρουσιάζοντας συμφωνία δανείου, τιμολόγια και άλλα έγγραφα.

Σύμφωνα με τα στοιχεία, όπως αυτά παρουσιάστηκαν στο Δικαστήριο, φαίνεται ότι με την καθοδήγηση του δικηγόρου ετοιμάστηκαν εικονικά τιμολόγια και συμφωνία δανείου για να δικαιολογηθεί η μεταφορά των χρημάτων. Το ποσό της μεταφοράς παρουσιάζεται ως δάνειο, αλλά ταυτόχρονα χρησιμοποιήθηκε και ως δικαιολογητικό για την κατ' εξαίρεση πολιτογράφηση του υπόπτου, χωρίς να αποκαλυφθεί σε οποιοδήποτε Υπουργείο ο δανεισμός.

Παρόλο που τα χρήματα έπρεπε να βρίσκονταν στην Κυπριακή Δημοκρατία για τρία έτη, εντούτοις επιστράφηκαν στον επενδυτή με την αποπληρωμή του δανείου εντός ενός έτους.

Ερμηνεία για την κατάχρηση εξουσίας ανεξαρτήτως ότι δεν είναι δημόσιος υπάλληλος

Ο ύποπτος, προσφεύγοντας στο Δικαστήριο για ακύρωση του σχετικού εντάλματος έρευνας που εκδόθηκε σε βάρος του, υποστήριξε μέσω των δικηγόρων του (σ.σ Ν.Α. Θεοδώρου & Σία Δ.Ε.Π.Ε.) πως η μαρτυρία έχει τεθεί με γενικό τρόπο, χωρίς να συσχετίζεται και να συγκεκριμενοποιείται το κάθε αδίκημα με τη μαρτυρία και τον ύποπτο, ενώ ανέφερε ότι υπάρχουν αδικήματα τα οποία εκ των πραγμάτων ο ύποπτος δεν δύναται να διαπράξει. Επιπρόσθετα, ήταν η θέση του πως δεν υπάρχει μαρτυρία, η οποία δημιουργεί εύλογη υπόνοια περί διάπραξης αδικήματος από τον ύποπτο.

Ωστόσο, το Δικαστήριο διαφώνησε με την θέση του υπόπτου, πως η μαρτυρία που κατατέθηκε με σκοπό την εξασφάλιση εντάλματος σύλληψης, δεν ήταν ικανή να δημιουργήσει εύλογη υποψία για την διάπραξη των υπό διερεύνηση αδικημάτων. Αντιθέτως, το Ανώτατο ανέφερε πως από τα όσα καταγράφονται στην μαρτυρία, δείχνει ένα σχέδιο οργανωμένο και συντονισμένο, με την ανάμειξη δικηγορικού γραφείου στην Κύπρο και ενός μεγάλου πλέγματος εταιρειών εγγεγραμμένων τόσο στην Κύπρο όσο και στο εξωτερικό.

Όπως ανέφερε το Δικαστήριο στην απόφαση του, η ιδιότητα του υπόπτου ως διευθυντή ή μετόχου των εταιρειών, δεν θα πρέπει να ιδωθεί αποσπασματικά και μικροσκοπικά, αλλά στο σύνολο της μαρτυρίας, «η οποία τείνει να καταδείξει τέτοιες ενέργειες των εταιρειών του υπόπτου οι οποίες δεν μπορούν να διαχωριστούν από αυτόν και να κριθούν ως εντελώς ανεξάρτητες. Το κριτήριο δεν είναι η απόδειξη της διάπραξης, αλλά η δημιουργία εύλογης υπόνοιας περί της εμπλοκής του στη διάπραξη αδικημάτων, κάτι το οποίο φαίνεται από το όλο σχέδιο».

Περαιτέρω, το Δικαστήριο υπέδειξε πως δεν είναι αναγκαίος ο συσχετισμός της μαρτυρίας με το κάθε αδίκημα, από τη στιγμή που προσδιορίζονται τόσο τα αδικήματα όσο και οι αποδιδόμενες ενέργειες ή παραλείψεις του υπόπτου, ενώ σημείωσε πως η τεθείσα μαρτυρία ήταν επαρκής για να δημιουργήσει εύλογη υποψία για τη διάπραξη των αδικημάτων της συνωμοσίας.

«Παρόλο που δεν αναφέρεται ρητώς η όποια συνεννόηση μεταξύ των αναφερόμενων στον όρκο προσώπων και του υπόπτου, εντούτοις μέσα από το περιεχόμενο του όρκου, τόσο από την περιγραφή όσο και από την αναφορά σε συγκεκριμένες επικοινωνίες και έγγραφα, διαφαίνεται ότι το όλο πλαίσιο γεγονότων ήταν ένα προσχεδιασμένο και συνεννοημένο σχέδιο μεταξύ των εμπλεκομένων. Προκύπτει επίσης πως η καταδολίευση αφορά στις κατ' ισχυρισμό δόλιες ενέργειες οι οποίες είχαν απώτερο στόχο την έγκριση των αιτήσεων πολιτογράφησης».

Σε ό,τι αφορά τα αδικήματα της κατάχρησης εξουσίας, της παραμέλησης υπηρεσιακού καθήκοντος και δεκασμού δημόσιου λειτουργού, το Ανώτατο στην απόφαση του, ανέφερε πως δεν δύνανται εξ αντικειμένου να διαπραχθούν από τον ύποπτο καθότι αυτός ουδέποτε είχε την ιδιότητα του δημόσιου λειτουργού. Ωστόσο, υπέδειξε πως τα εν λόγω αδικήματα και πάλι προσδιορίζονται με σαφήνεια, κρίνοντας παράλληλα πως: «Αυτά δύνανται να διαπραχθούν από τους αυτουργούς αλλά και από συνεργούς οι οποίοι μάλιστα φέρουν την ίδια ποινική ευθύνη ως οι αυτουργοί και δύνανται να καταδικαστούν ως συνεργοί ακόμη και αν κατηγορούνται μόνο ως αυτουργοί, αρκεί να κριθεί ότι είχαν την απαραίτητη γνώση για τα στοιχεία που συνιστούν το αδίκημα. Επομένως, θεωρώ ότι η ενώπιον του Δικαστηρίου μαρτυρία είναι τέτοιας φύσης η οποία αφενός δημιουργεί εύλογη υποψία περί της διάπραξης των εν λόγω ποινικών αδικημάτων από δημόσιους λειτουργούς και αφετέρου ότι ο Αιτητής ενέχεται στη διάπραξη αυτών ως συνεργός. Και αυτά τα αδικήματα διακρίνονται με τον ίδιο τρόπο από τα υπόλοιπα».

Αναγκαία η έκδοση εντάλματος σύλληψης

Σε ότι αφορά το ζήτημα που τέθηκε ως προς το κατά πόσο ήταν αναγκαία η έκδοση του εντάλματος σύλληψης του υπόπτου, το Δικαστήριο θέλησε να αναφέρει πως από την ημερομηνία έναρξης της υπόθεσης μέχρι και σήμερα, ο ύποπτος αναζητήθηκε χωρίς να εντοπιστεί, με τις πληροφορίες να αναφέρουν πως βρίσκεται στην Λάρνακα.

Σύμφωνα με τον όρκο του αστυνομικού, στον οποίο αναφέρθηκε το Δικαστήριο, από έλεγχο που έγινε στο σύστημα αφιξοαναχωρήσεων, δεν εντοπίζεται πρόσφατα στην Κυπριακή Δημοκρατία και συνεπώς είναι άγνωστη η ημερομηνία αναχώρησης του, ενώ υπάρχει μεγάλη πιθανότητα η άφιξη και αναχώρηση του να έγιναν μέσω μη ελεγχόμενων περιοχών από τη Δημοκρατία.

Δεδομένου πως ο ύποπτος δεν εντοπίστηκε, οι έρευνες της Αστυνομίας δεν έχουν ολοκληρωθεί και ως εκ τούτου το Δικαστήριο έκρινε πως είναι το ένταλμα σύλληψης είναι αναγκαίο.

«Η σύλληψη του υπόπτου είναι ευλόγως αναγκαία και ανάλογη για τη διερεύνηση των αδικημάτων, αλλά και προς αποφυγή μαρτύρων από τους οποίους λήφθηκαν ή πρόκειται να ληφθούν καταθέσεις σε σχέση με την υπόθεση, καταστροφής τεκμηρίων και προς αποφυγή της πιθανότητας διαφυγής του υπόπτου από τις μη ελεγχόμενες περιοχές της Δημοκρατίας», ανέφερε το Δικαστήριο.

Το Ανώτατο παραχώρησε άδεια για καταχώρηση αίτησης για έκδοση προνομιακού εντάλματος Certiorari, μόνο για τέσσερις από τις δεκαεννέα κατηγορίες, οι οποίες δεν προσδιορίζονται στον όρκο όπως τα υπόλοιπα αδικήματα.