Οι προτεραιότητες του κόσμου, οι παράλληλες ατζέντες και οι ανούσιες συζητήσεις

Aν και βρισκόμαστε στον Οκτώβριο, στα μέσα δηλαδή του Φθινοπώρου, σε μία πορεία προς την κορύφωση του προεκλογικού αγώνα, συχνά δίνεται η εντύπωση πως οι υποψήφιοι δεν έχουν καταφέρει ακόμη να συντονιστούν σωστά με την κοινωνία. Δηλώνουν ότι βγήκαν στον κόσμο, του μίλησαν, κατέγραψαν τις ανάγκες του κι έχουν πλήρη εικόνα για το τι πρέπει να αλλάξει. Τα ζητήματα στα οποία συχνά επιλέγουν να δώσουν σημασία, όμως, είναι πολλές φορές μια άβυσσος μακριά από αυτά που οι απλοί πολίτες προβάλλουν.

Ακόμη και στο πρόσφατο debate μεταξύ των τριών βασικών υποψηφίων, είδαμε να αναλώνεται χρόνος για πράγματα που δεν αποτελούν προτεραιότητα αυτή τη στιγμή. Τα δύο ρεπορτάζ του ΡΙΚ, στα οποία δόθηκε ο λόγος σε απλούς πολίτες να εκφράσουν τους προβληματισμούς τους, και μεταδόθηκαν κατά τη διάρκεια του debate, από μόνα τους υποδεικνύουν στους υποψήφιους πότε ξέφυγαν από τα ζητήματα προτεραιότητας.  

Και δεν χρειάζονταν καν αυτά τα ρεπορτάζ. Μια βόλτα οπουδήποτε υπάρχει κόσμος που συζητά, μπορεί να πείσει και τον πιο δύσπιστο υποψήφιο ότι κανείς δεν ιεραρχεί ψηλά αυτή τη στιγμή ερωτήματα όπως το ύψος του δημόσιου χρέους το 2013, με τις ψήφους ποιων κομμάτων εξελέγη ο Γλαύκος Κληρίδης ή ποιος είπε τι στο Κραν Μοντανά. Μπορεί αυτά τα ζητήματα να έχουν αδιαμφισβήτητη πολιτική και ιστορική αξία αλλά απουσιάζουν από την καθημερινότητά μας, πέραν του ότι ρεαλιστικά δεν μπορούν πλέον με οποιονδήποτε τρόπο να αλλάξουν, αφού είναι γεγονότα του παρελθόντος.

Είναι, ωστόσο, σαφές πως συνεχίζουν να εμφιλοχωρούν στις προεκλογικές συζητήσεις, όπως και πολλά άλλα που αποτελούν είτε παρελθοντολογίες είτε επουσιώδη θέματα είτε ακόμη και κομματικές προτεραιότητες, απλώς και μόνο επειδή εξυπηρετούν προεκλογικές σκοπιμότητες. Η επίκληση τέτοιων ζητημάτων θεωρούν οι πολιτικοί μας ότι βοηθά στη δημιουργία συνθηκών πόλωσης και φανατισμού, δηλαδή συναισθηματικής εκλογικής συμπεριφοράς, με την ελπίδα να βοηθήσει στην συσπείρωση. Αντί, δηλαδή, να προσπαθήσουν να διορθώσουν τα λάθη που οδηγούν στα φαινόμενα αποσυσπείρωσης, επαναφέρουν τις πρακτικές αυτές -που ενδεχομένως να έχουν αποξενώσει αρκετό κόσμο από το κομματικό σύστημα- για να την αυξήσουν.

Ένα από τα πιο τρομακτικά πράγματα που μπορούν να συμβούν σε κάποιον στην Κύπρο αυτό τον καιρό είναι να του έρθει ο λογαριασμός του ρεύματος. Είναι η στιγμή που ο πολίτης αντιλαμβάνεται πόσο μεγάλο μέρος του εισοδήματός του διοχετεύεται σε κάτι τόσο βασικό. Σε αρκετές περιπτώσεις, μάλιστα, το ποσό υπερβαίνει τις οικονομικές δυνατότητες του νοικοκυριού, δεδομένων και των υπόλοιπων εξόδων. Κι αυτό είναι ένα θέμα που απασχολεί τον καθένα μας, γιατί επηρεάζει τον καθένα μας. Και απαιτούν όλοι λύσεις συγκεκριμένες και άμεσες, που θα γίνουν ταυτόχρονα με τις ενέργειες που θα δρομολογηθούν για μόνιμες λύσεις σε βάθος χρόνου. Όχι θεωρητικές συζητήσεις, όχι ανεφάρμοστες υποσχέσεις. Κι η ίδια επιτακτική ανάγκη υπάρχει και για άλλα θέματα που «καίνε» τώρα τις ζωές μας.

Είναι τεράστια πλάνη να πιστεύει κανείς πως οι πολίτες θα αισθανθούν λιγότερη ανασφάλεια ή θα αισθανθούν ελπίδα, αν τα πρόσωπα που ευελπιστούν να αναλάβουν τη διοίκηση αυτού του κράτους την επόμενη πενταετία δείχνουν να αποκλίνουν με τόση ευκολία από τις δικές τους ανησυχίες, να μην τις παίρνουν στα σοβαρά ή να καταναλώνουν ίδια ή περισσότερη ενέργεια σε θέματα που δεν νοιάζουν τους πολλούς.

Προφανώς και η προεκλογική εκστρατεία δεν μπορεί να είναι μονοθεματική. Και διαφορετικές ομάδες πολιτών έχουν διαφορετικές προτεραιότητες, αναλόγως των συνθηκών και ενδιαφερόντων τους και είναι απαραίτητο να καλυφθούν όλα τα θέματα. Για κάποιους θα είναι πάντοτε το πιο σημαντικό πρόβλημα το Κυπριακό. Για άλλους θα είναι τα οικονομικά ζητήματα που προέκυψαν και μέρα με την μέρα οξύνονται. Άλλοι ανήκουν σε επαγγελματικές ή δημογραφικές ομάδες με συγκεκριμένα προβλήματα. Κι είναι σημαντικό όλα αυτά τα θέματα να συμπεριλαμβάνονται στην προεκλογική συζήτηση. Το ζήτημα είναι ο τρόπος που συζητούνται. Αν μέσα από αυτόν τον διάλογο προκύπτουν λύσεις ή όχι. Αν γίνεται για το παρόν και το μέλλον ή το παρελθόν. Αν λέγονται πράγματα απλώς για να ειπωθούν, χωρίς ουσία και χωρίς σχεδιασμό. Αν είναι κούφιες υποσχέσεις, από αυτές που θα ξεχαστούν την επομένη των εκλογών ή αν αποτελούν συγκεκριμένη δέσμευση των υποψηφίων, συνοδευόμενη από το ανάλογο πλάνο εφαρμογής της.  

Τα κόμματα και τα επιτελεία έχουν συχνά τη δική τους ατζέντα. Εκείνη που βολεύει το δικό τους αφήγημα. Εκείνη που πλήττει περισσότερο τον αντίπαλό τους και ανεβάζει την αξιοπιστία του δικού τους υποψηφίου. Μια παράλληλη ατζέντα εντυπώσεων, που αποσκοπεί στη συσπείρωση των δικών τους ψηφοφόρων και θέτει σε δεύτερη μοίρα την πλατιά μάζα και τις δικές της προτεραιότητες. Γι’ αυτό και εκλαμβάνονται ως ανειλικρινή όταν εκφράζουν το ενδιαφέρον τους για τα προβλήματα του κόσμου. Επειδή θυσιάζουν συνεχώς την ευκαιρία να δείξουν ότι ευθυγραμμίζονται μαζί του στο βωμό της μικροπολιτικής και της ευκαιριακής προσπάθειας συσπείρωσης δυνάμεων.

Έχουμε ακόμη αρκετό καιρό μπροστά μας μέχρι τις Προεδρικές Εκλογές. Αρκετό καιρό για να ακούσουμε περισσότερη πολιτική συζήτηση και λιγότερη προσωπική αντιπαράθεση. Αρκετό καιρό για να κάνουν οι υποψήφιοι μια ιεράρχηση συμβατή με εκείνην του απλού κόσμου, που αναζητά στα προγράμματά τους καλύτερες μέρες. Αρκετό καιρό για να πάρουν τους πολίτες στα σοβαρά, ώστε να μπορούν να τους πάρουν σοβαρά οι πολίτες.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ:

• Οι δύο όψεις της κυπριακής κοινωνίας εν μέσω προεκλογικού
• Συζήτησαν οι τρεις, τσακώθηκαν οι δύο στο debate των βασικών υποψηφίων