Κάτι κινείται στο Κυπριακό-Αντιπροτάσεις και διάλογος δια της πλαγίας με παγίδες

Κινητικότητα που την δεδομένη στιγμή δεν ήταν καθόλου αναμενόμενη, έφερε η επίσκεψη του Βοηθού Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ για την Ευρώπη, την Ασία και την Αμερική στο Τμήμα Πολιτικών και Ειρηνευτικών Υποθέσεων, Μιροσλάβ Γιέτζια, ο οποίος είδε χθες σε ξεχωριστές συναντήσεις τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας και τον κατοχικό ηγέτη Ερσίν Τατάρ.   

Η σημαντική εξέλιξη που μετέφερε στους δύο ηγέτες ο κ. Γιέτζια, αφορούσε κυρίως την απόφαση του Γενικού Γραμματέα, να διατηρήσει έστω και στον αναπνευστήρα την προσπάθεια του για επανέναρξη του διαλόγου μεταξύ των δύο πλευρών. Μετά από σχεδόν ένα χρόνο από την τελευταία του απόπειρα για επανέναρξη του διαλόγου και μετά το φιάσκο για το αν ο Ερσίν Τατάρ αρχικά συμφώνησε και αργότερα αναδιπλώθηκε σε σχέση με τον διορισμό ειδικού απεσταλμένου, ο Αντόνιο Γκουτέρες, ανακοίνωσε δια του αντιπροσώπου του το επόμενο του βήμα. 

Αυτό το βήμα είναι η ανάληψη της ευθύνης για να συνομιλούν από τις δύο πλευρές από τους στενούς συνεργάτες του που υπηρετούν ως βοηθοί του Αντόνιο Γκουτέρες στον ΟΗΕ. Αυτό ανακοίνωσε ο Νίκος Αναστασιάδης χθες το βράδυ. Όπως εξήγησε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας,   τα Ηνωμένα Έθνη στην προσπάθεια τους να δημιουργήσουν συνθήκες επανέναρξης του διαλόγου, θα ενεργούν δια της Γενικής Γραμματείας. Δηλαδή είτε μέσω του κ. Γιέτζια, είτε άλλων που θα εκπροσωπούν τον Γενικό Γραμματέα.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Δεν διορίζει απεσταλμένο ο Γκουτέρες, αναλαμβάνουν αξιωματούχοι των ΗΕ

Αφενός η εν λόγω απόφαση του Αντόνιο Γκουτέρες, αξιολογείται ως ένα θετικό βήμα στην προσπάθεια επανέναρξης του διαλόγου, αφετέρου επί της ουσίας ενδεχομένως να ικανοποιεί και την κατοχική δύναμη, που όλο αυτό το διάστημα σε πλήρη ταύτιση με την Τουρκία, ζητούσαν ο όποιος απεσταλμένος ή εκπρόσωπος ή αντιπρόσωπος του Γενικού Γραμματέα να μη λάβει όρους εντολής από το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ.

Κι αυτό διότι, εάν ο Αντόνιο Γκουτέρες διόριζε τον εκπρόσωπο του ο οποίος θα λάμβανε τους όρους εντολής από το Συμβούλιο Ασφαλείας και ακολούθως θα ερχόταν στην Κύπρο για να συναντήσει τους δύο ηγέτες, τότε θα ήταν υποχρεωμένος να παραμείνει εντός του πλαισίου που έχει καθορίσει το Συμβούλιο Ασφαλείας μέσα από τα ψηφίσματα του, τα οποία περιγράφουν μια λύση Ομοσπονδίας. Μιας λύσης δηλαδή, που σήμερα ο κατοχικός ηγέτης απορρίπτει ως παρωχημένη, ενώ προβάλλει τις αναθεωρημένες θέσεις της άλλης πλευράς, για λύση δύο κρατών. 

Συνεπώς ο κίνδυνος τη δεδομένη στιγμή, δεν είναι άλλος από την επισημοποίηση των απαράδεκτων τουρκικών θέσεων μέσω αυτής της διαδικασίας, που σύμφωνα με τα όσα δήλωσε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, δεν θα εμπλέκει το Συμβούλιο Ασφαλείας. Όπως δήλωσε χθες το βράδυ ο Νίκος Αναστασιάδης, «αντί να συζητούμε για διορισμό Ειδικού, Προσωπικού ή άλλως πως Απεσταλμένου του Γενικού Γραμματέα από τρίτες ή άλλες χώρες αυτό τον ρόλο θα αναλάβει ο Γενικός Γραμματέας δια αντιπροσώπων που υπηρετούν τα Ηνωμένα Έθνη, δια αξιωματούχου των Ηνωμένων Εθνών». 

Μέχρι στιγμής δεν έχει αποκρυσταλλωθεί τελείως ποια ακριβώς θα είναι η φόρμουλα που προτείνουν τα Ηνωμένα Έθνη, ωστόσο, είναι πλέον ξεκάθαρο πως με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, το Κυπριακό επανέρχεται στη σφαίρα της επικαιρότητας, με τις ελπίδες ωστόσο να είναι έτσι κι αλλιώς να είναι ελάχιστες για να βγει οτιδήποτε θετικό, από τη στιγμή που η άλλη πλευρά εμμένει στις απαράδεκτες θέσεις της. 

Σε ένα άλλο επίπεδο κατά τη διάρκεια της συνάντηση του Βοηθού Γενικού Γραμματέα με τον κατοχικό ηγέτη, δόθηκαν από τον κατοχικό ηγέτη στον εκπρόσωπο του ΟΗΕ, οι αντιπροτάσεις της κατοχικής δύναμης σε σχέση με τα Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης που είχε προτείνει ο Νίκος Αναστασιάδης. 

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Aπειλεί ξανά ο Ερντογάν-Θυμήθηκε την εισβολή στην Κύπρο και τη Μικρασιατική Καταστροφή

Οι αντιπροτάσεις του Τατάρ

Η αντιπρόταση ουσιαστικά περιλαμβάνει τέσσερα θέματα, ενώ ο Τατάρ επιφυλάχθηκε για να παρουσιάσει ακόμα δύο τις επόμενες ημέρες. 

Τα έξι συνολικά ΜΟΕ που προτείνει ο Τατάρ αφορούν, (α) κοιτάσματα υδρογονανθράκων, (β) ηλεκτρική διασύνδεση της Κύπρου με την ΕΕ μέσω Τουρκίας, (γ) συνεργασία για τη χρήση ηλιακής ενέργειας, (δ) κοινή χρήση υδάτινων πόρων, (ε) αποναρκοθέτηση και (στ) αντιμετώπιση παράνομης μετανάστευσης. 

Στο μεταξύ οι προτάσεις του κατοχικού ηγέτη, συνοδεύονται με τη σημείωση πως η όποια συνεργασία με την Κυπριακή Δημοκρατία, θα γίνει στη βάση των δύο κρατών και της ισότητας μεταξύ των δύο πλευρών. Επί της ουσίας των προτάσεων του, ο Τατάρ για τα κοιτάσματα υδρογονανθράκων εξήγησε στον αξιωματούχο του ΟΗΕ πως προτείνει τη θέσπιση ενός μηχανισμού για την από κοινού λήψη αποφάσεων σχετικά με τους φυσικούς πόρους γύρω από τη νήσο, οι οποίοι ανήκουν και στα δύο μέρη, συμπεριλαμβανομένης της εξερεύνησης, της εξόρυξης, της χρήσης και της εμπορίας αυτών των πόρων, με βάση την αρχή της ισότητας, με μια επιτροπή που θα συσταθεί υπό την εποπτεία του ΟΗΕ με τη συμμετοχή εκπροσώπων των αρμόδιων αρχών των δύο μερών. 

Σε ό,τι αφορά την ηλεκτρική διασύνδεση της Κύπρου με την ΕΕ δια μέσου της Τουρκίας, ο Τατάρ προτείνει τα συστήματα ηλεκτρικής ενέργειας των δύο πλευρών που είναι ήδη διασυνδεδεμένα, να διασυνδεθούν και με την Τουρκία, έτσι ώστε να αντιμετωπιστούν οι μεγάλες ανάγκες που υπάρχουν σήμερα και να προωθηθεί πιο εύκολα η μετάβαση στην πράσινη ενέργεια. 

Σε ό,τι αφορά την συνεργασία των δυο πλευρών στο πεδίο της πράσινης ενέργειας, ο κ. Τατάρ ανέφερε ότι μέσω μιας μικτής επιτροπής που προβλέπεται να συσταθεί σε αυτό το πλαίσιο, είναι δυνατόν να συνεργαστούμε με στόχο το μέγιστο όφελος από την ηλιακή ενέργεια.

Ανάλογη είναι και η πρόταση του για τους υδάτινους πόρους αφού προτείνει τη σύσταση επιτροπής μεταξύ των δύο κοινοτήτων που θα μελετά την ορθολογική χρήση και ανάπτυξη των πόρων γλυκού νερού και στις δύο πλευρές του νησιού της Κύπρου. Μάλιστα προτείνει το νερό που παραδίδεται από την Τουρκία (σ.σ. την αποκάλεσε μητέρα πατρίδα) στο ψευδοκράτος να αξιοποιηθεί στο πλαίσιο αυτής της συνεργασίας.

Ο Τατάρ μετά τη συνάντηση με τον Γιέτζια δήλωσε πως κάλεσε τον ΟΗΕ να ενθαρρύνει τον Πρόεδρο Αναστασιάδη να εξετάσει τις προτάσεις του με καλή θέληση, ενώ πρόσθεσε πως, «τώρα η μπάλα είναι στην ελληνική πλευρά. Είμαστε έτοιμοι να κάνουμε θετικά βήματα για το μέλλον του νησιού μας και της περιοχής μας, ας συνεργαστούμε σε αυτά τα σημαντικά ζητήματα».

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Tραβά το σχοινί o Τατάρ-Διαβίβασε μέσω Γιέτζια πρόταση συνεργασίας «δύο κρατών»