Κυπριακό ξανά του χρόνου με υγεία-Βολεύεται η Άγκυρα, στριμωγμένη η Λευκωσία

Μπορούμε να αναμένουμε κάτι για το Κυπριακό τους επόμενους μήνες; Αυτό είναι το ερώτημα που πολλοί θέτουν παρακολουθώντας το ακόμα υπό διαμόρφωση διεθνές σκηνικό, που σε αδρές γραμμές περιλαμβάνει τα νέα δεδομένα μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, την τεράστια αύξηση αγαθών σε όλο τον κόσμο και την επιδίωξη του δυτικού κόσμου να απεξαρτηθεί ενεργειακά από τη Ρωσία.

Πρόκειται για ένα πραγματικό ντόμινο εξελίξεων που επισπεύδει αλλαγές που υπό άλλες συνθήκες θα χρειάζονταν δεκαετίες για να επιτευχθούν. Μέσα σε αυτό το σκηνικό, επιχειρείται, τόσο εντός όσο και εκτός Κύπρου να δημιουργηθούν εκείνα τα δεδομένα που σε πρώτο χρόνο θα επιτρέψουν την έναρξη μιας νέας προσπάθειας για να έρθουν πιο κοντά οι δύο πλευρές και σε δεύτερο στάδιο, εάν το επιτρέψουν οι συνθήκες, γιατί όχι να ανοίξει και ο δρόμος για επανέναρξη των ουσιαστικών συνομιλιών που θα οδηγήσει σε λύση του Κυπριακού.  

Και όλα αυτά την ώρα που η Τουρκία, όχι μόνο παγιώνει τα τετελεσμένα στην Αμμόχωστο, αλλά αυτή την περίοδο προετοιμάζει νέες προκλήσεις, που όχι μόνο δημιουργούν ακόμη μεγαλύτερη δυσπιστία και απομακρύνουν κάθε πιθανότητα για να βρεθούν οι εμπλεκόμενες πλευρές σε ακτίνα συνεννόησης, αλλά παγιώνει καταστάσεις μέσω των οποίων η Άγκυρα στέλνει το μήνυμα, πως ούτε θέλει, ούτε επιδιώκει να δημιουργήσει στο ελάχιστο ένα κλίμα εμπιστοσύνης ή συνεννόησης.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Οι έρευνες στην ΑΟΖ και η προετοιμασία της Άγκυρας για νέες πειρατικές ενέργειες

Τα δεδομένα

Εδώ και καιρό έχει γραφτεί πως τουλάχιστον μέχρι τα μέσα του 2023, δεν θα πρέπει να αναμένεται η ανάληψη της οποιασδήποτε πρωτοβουλίας για επανέναρξη των διαπραγματεύσεων. Κι αυτό διότι, εκκρεμούν σε Κύπρο και Τουρκία οι Προεδρικές Εκλογές, κάτι που παραδοσιακά η Άγκυρα χρησιμοποιεί συχνά για να μην υποχρεωθεί να μπει σε μια νέα διαδικασία. Ήδη σχετικά μηνύματα έχουν σταλεί εδώ και περίπου ένα μήνα στη Λευκωσία, με τους μεσάζοντες να μεταφέρουν στον Νίκο Αναστασιάδη, τις προθέσεις του Ταγίπ Ερντογάν για να μην κινηθεί φύλο μέχρι τον Ιούνιο του 2023. Αντιθέτως η Τουρκία, ρίχνει λάδι στη φωτιά με την δημιουργία νέων τετελεσμένων στην Αμμόχωστο.

Από την άλλη πλευρά, τα νέα δεδομένα που δημιούργησε η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, και η μεγάλη ανάγκη της Ευρώπης να απεξαρτηθεί από το ρωσικό φυσικό αέριο, επανάφερε στη σφαίρα της επικαιρότητας τα διάφορα σχέδια, είτε για κατασκευή του αγωγού EastMed, είτε ακόμα και για κατασκευή αγωγού που θα μεταφέρει φυσικό αέριο από τα κοιτάσματα της ανατολικής Μεσογείου, μέσω Τουρκίας στην υπόλοιπη Ευρώπη.

Αυτό το τελευταίο, είναι το σενάριο που συνδέθηκε άμεσα το προηγούμενο διάστημα με την κινητικότητα στο Κυπριακό. Ξένοι κύκλοι, αλλά και κάποιοι στο εσωτερικό, εκμεταλλεύτηκαν τις συνθήκες για να επαναφέρουν αυτά τα σενάρια, στην επικαιρότητα, προωθώντας το συγκεκριμένο σενάριο. Σενάριο πάντως που τουλάχιστον από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας δεν τιθεται καν ως θέμα προς συζήτηση. Μόλις τον περασμένο μήνα κληθείς να σχολιάσει τις στα όρια του προβοκατόρικου, δηλώσεις του Μελβούτ Τσαβούγλου, ο οποίος κάλεσε τις Βρυξέλλες να αναλάβουν πρωτοβουλία για να περάσει ο αγωγός φυσικού αερίου μέσω Τουρκίας προς την Ευρώπη, είπε πως η Άγκυρα, αν πραγματικά θέλει να συνομιλούμε, πριν και πάνω από όλα θα πρέπει να αναγνωρίσουν την Κυπριακή Δημοκρατία.

Το δεύτερο σημείο που τόνισε ο Νίκος Αναστασιάδης, ήταν πως είναι εξίσου σημαντικό να αποδεχθούν την πρόταση της Λευκωσίας, είτε για διάλογο προς καθορισμό των διαχωριστικών γραμμών μεταξύ της ΑΟΖ της Κυπριακής Δημοκρατίας και της Τουρκίας, ή να γίνει προσφυγή σε επιδιαιτησία.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Ιωάννης Κασουλίδης: ΕΕ και ΝΑΤΟ οφείλουν να βρουν απαντήσεις στην τουρκική προσέγγιση

Ακολούθως, είχε δηλώσει ο Πρόεδρος, εάν συμβούν αυτά, τότε τα πάντα μπορούν να μπουν στο τραπέζι, αν και εφόσον οι μελέτες δείξουν ότι μπορεί να είναι προσφορότερη μια ανάλογη λύση.

Στο ίδιο μήκος κύματος κινήθηκε και ο Ιωάννης Κασουλίδης αυτή την εβδομάδα, ξεκαθαρίζοντας πως ανάλογες ιδέες για όδευση αγωγών μέσω Κύπρου προς την Τουρκία, «αντιμετωπίσαμε και στο παρελθόν και είναι πιθανόν να τις αντιμετωπίσουμε και στο μέλλον. Δεν είμαστε αρνητικοί, αλλά οι προϋποθέσεις που θέτουμε είναι σαφείς: οποιαδήποτε συμφωνία θα πρέπει να σέβεται την κυριαρχία και τα κυριαρχικά δικαιώματα της Κυπριακής Δημοκρατίας. Να είναι οικονομικά βιώσιμη και περιβαλλοντικά αποδεκτή. Για να γίνει κάτι τέτοιο πρέπει να προηγηθεί επίλυση του Κυπριακού και διευθέτηση των διαφορών με την Τουρκία, όπως η συμφωνία για την ΑΟΖ».

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Οι γεωτρήσεις που έρχονται, τα σενάρια για τερματικό και η ρεαλιστική επιλογή

Τα συμπεράσματα

Με δεδομένο ωστόσο, πως η Τουρκία, ούτε να αναγνωρίσει την Κυπριακή Δημοκρατία, αλλά ούτε θα αποδεχθεί να προκαθορίσει τα όρια των ΑΟΖ των δύο χωρών, γίνεται ευκόλως αντιληπτό, πως δεν υπάρχει καμία πιθανότητα για να υπάρξει κάτι τέτοιο, παρά και τις όποιες πιέσεις ασκούνται στη Λευκωσία για να εμπλακεί σε μια τέτοια συζήτηση.

Τίποτα δηλαδή, στην παρούσα φάση δεν οδηγεί στο συμπέρασμα πως κάτι μπορεί να αλλάξει το επόμενο διάστημα, πέραν των ήδη προγραμματισμένων κινήσεων που θα γίνουν από τα Ηνωμένα Έθνη με αποκορύφωμα την έκθεση καλών υπηρεσιών των ερχόμενο μήνα που θα κατατεθεί στο Συμβούλιο Ασφαλείας τον ερχόμενο μήνα.

Πάντως και στο κομμάτι των Μέτρων Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης, τα οποία κατατέθηκαν ως επίσημη πρόταση από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, δεν αναμένεται η οποιαδήποτε κίνηση από τη στιγμή που η άλλη πλευρά απορρίπτει το κομμάτι εκείνο που αφορά το καθεστώς της Αμμοχώστου αν και καλοβλέπει τις πρόνοιες για το αεροδρόμιο της Τύμβου και του λιμανιού της Αμμοχώστου. Εξάλλου οι πληροφορίες των τελευταίων ημερών για κινητικότητα εντός καλοκαιριού, μέσω των ΜΟΕ, δεν επιβεβαιώνεται από καμία πλευρά στην παρούσα φάση.

Στη μεγάλη εικόνα καταγράφεται ξεκάθαρα η πρόθεση της Τουρκίας, να αφήσει τον χρόνο να κυλήσει, εδραιώνοντας τα τετελεσμένα στην Αμμόχωστο αλλά και στις υπόλοιπες περιοχές, την ώρα που προετοιμάζεται και για νέες προκλήσεις στο κομμάτι των θαλάσσιων ερευνών για εντοπισμό υδρογονανθράκων. Από την άλλη πλευρά η Λευκωσία παραμένει εγκλωβισμένη, μη δείχνοντας ωστόσο και την ελάχιστη επιδίωξη για να ασκηθούν πιέσεις από τον ξένο παράγοντα προς την Άγκυρα, την ώρα βέβαια που τα βλέμματα του πλανήτη, είναι στραμμένα στην Ουκρανία.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Ικανοποιημένος ο Αναστασιάδης-Όσα είπε στον Μπάιντεν ο Μητσοτάκης για Κυπριακό