Οι δύο αναγνώσεις για το κόψιμο Ευσταθίου, οι αιχμές και η ανάγκη μεταρρύθμισης
14:45 - 12 Μαΐου 2022
Οι διαφορετικές αναγνώσεις ανάμεσα σε διοίκηση του ΡΙΚ και τον δημοσιογράφο Ντίνο Φοινικαρίδη, φαίνεται να ήταν αυτό που οδήγησε στην παραίτηση του τελευταίου, έπειτα από την μη εμφάνιση του βουλευτή της ΕΔΕΚ, Κωστή Ευσταθίου, από την εκπομπή «Από Μέρα σε Μέρα», την περασμένη Πέμπτη, ζήτημα που τελικά λύθηκε εντός του Ραδιοφωνικού Ιδρύματος Κύπρου.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Παρεμβάσεις, απόπειρα φίμωσης ΜΜΕ και προσπάθεια καταστρατήγησης μιας εξουσίας
Το θέμα, συζητήθηκε στην Επιτροπή Εσωτερικών της Βουλής, όπου ενεγράφη το θέμα, στην οποία τόσο οι δύο πλευρές, όσο και ο βουλευτής της ΕΔΕΚ, έδωσαν το παρών τους. Μάλιστα, όλοι κατέθεσαν τη δική τους θέση για όσα συνέβησαν και οδήγησαν στην μη παρουσία του βουλευτή στην εκπομπή, με τα μέλη της Επιτροπής να καταλήγουν στο συμπέρασμα ότι χρήζει μεταρρύθμισης ο νόμος που διέπει τη δημοσιογραφική δεοντολογία και την ελευθερία του Τύπου.
Κατά τη διάρκεια της συζήτησης, τέθηκαν από βουλευτές και άλλα γεγονότα που αφορούν το ΡΙΚ, τα οποία συνέβησαν στο παρελθόν, όπως για παράδειγμα η διακοπή της εκπομπής «Πατάτες Αντιναχτές» και της εκπομπής το Ανδρέα Γιόρτσιου «Ηappy Hour», όπως και η μη πρόσκληση του Μακάριου Δρουσιώτη για παρουσίαση του βιβλίου του, «Συμμορία».
Κατά τη διάρκεια της συνεδρίας, ο Κοινοβουλευτικός Εκπρόσωπος του ΑΚΕΛ, Γιώργος Λουκαΐδης, έθεσε σειρά ερωτημάτων αναφέροντας χαρακτηριστικά ότι ήθελε από το ΡΙΚ να λειτουργεί ως πρότυπο στην αμεροληψία, τη δεοντολογία και ως παράδειγμα προς μίμηση, όπως είπε χαρακτηριστικά.
«Πρέπει να προστατευθεί από απαράδεκτα φαινόμενα, όπως ότι κόπηκε η εκπομπή του Γιόρτσιου, ενώ προηγουμένως κόπηκαν οι ”Πατάτες Αντιναχτές”. Με ποια κριτήρια κόπηκε η εκπομπή; Έχετε λογική εξήγηση πέραν του ότι είχε ενοχλητικές αναφορές προς το κυβερνών κόμμα; Επίσης, η Ελίτα Μιχαηλίδου προσκάλεσε τον Μακάριο Δρουσιώτη να παρουσιάσει το βιβλίο του, ασχέτως αν διαφωνεί κάποιος με το εν λόγω βιβλίο. Υπάρχει κάποια λογική να γίνεται παρουσίαση του βιβλίου του Παπαχελά και όχι του Δρουισώτη; Άλλα παρουσιάζονται και άλλα αποφασίστηκε να κοπούν», είπε ο κ. Λουκαΐδης.
Σε ότι αφορά στο θέμα που ανέκυψε με τον Ντίνο Φοινικαρίδη, ο Κοινοβουλευτικός Εκπρόσωπος του ΑΚΕΛ, υποστήριξε πως έγινε χαμός για να παρεμποδιστεί η παρουσία του Κωστή Ευσταθίου. «Αφήνεται εκτεθειμένο τον συνάδελφο με την ανακοίνωση που εκδώσατε. Είναι σαν να και απαίτησε ο συνάδελφος να βγει στην εκπομπή».
Διευκρινίσεις από τον Πρόεδρο του Δ.Σ.
Λαμβάνοντας τον λόγο, ο πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου του ΡΙΚ, Μιχάλης Μιχαήλ, υπεραμύνθηκε των ενεργειών που έγιναν από πλευράς του Δ.Σ., σημειώνοντας ότι δεν γνωρίζει οποιοδήποτε δημοσιογράφο του Ιδρύματος που να έχει προβεί σε καταγγελία για παρέμβαση, ενώ τόνισε πως οι δημοσιογράφοι του ΡΙΚ, έχουν δικαίωμα να προσκαλέσουν όποιον θέλουν στις εκπομπές που παρουσιάζουν.
Για την περίπτωση του Ανδρέα Γιόρτσιου θέλησε να μην τοποθετηθεί, αφού όπως ανέφερε δεν ήταν εκεί ο ίδιος όταν κόπηκε η εκπομπή, επισημαίνοντας ότι υπάρχει νομική αγωγή από πλευράς του δημοσιογράφου, κατά του ΡΙΚ και δεν θέλει να αναφέρει οτιδήποτε.
Σε σχέση με την Ελίτα Μιχαηλίδου, απάντησε πως «βγάλαμε ανακοίνωση. Η κ. Μιχαηλίδου κάνει συγκεκριμένο πρόγραμμα. Δηλαδή τι; Θα αρχίσει τώρα ο Κημήτρης να κάνει κοινωνικά θέματα; Δεν ρώτησε κανένα η Ελίτα. Μπορει οποιοσδήποτε να φέρει τον Μακάριο Δρουσιώτη. Δεν είναι δική μου υπόθεση να τον καλέσω».
Αναφερόμενος στον κ. Φοινικαρίδη, ο πρόεδρος του Δ.Σ. του ΡΙΚ, υπογράμμισε ότι δεν έγινε οποιαδήποτε παρέμβαση, αλλά υπήρξε μια ασυνεννοησία στο Τμήμα Ειδήσεων. «Ο πρώτος που καλέστηκε σε εκπομπές του ΡΙΚ σε φορές είναι ο Ονούφριος Κουλλά του ΔΗΣΥ και μετά είναι οι Άριστος Δαμιανού και Κωστής Ευσταθίου, δεν μπορεί να καταλογίσει κάποιος ότι στερείται ο λόγος στον κ. Ευσταθίου».
Οι αναφορές του κ. Μιχαήλ ενόχλησαν τον πρόεδρο της Επιτροπής, Άριστο Δαμιανού, ο οποίος εξήγησε ότι βρίσκεται στη Βουλή και το σώμα μπορεί να ασκεί πολιτική στο ΡΙΚ, αλλά όχι το αντίθετο.
«Με ενόχλησε η χθεσινή ανακοίνωση. Κάνατε χειρισμούς για ανατροπή της κατάστασης. Υπάρχει στρεψοδικία από μέρους σας», σημείωσε ο κ. Δαμιανού.
Με τη σειρά του, ο Γενικός Διευθυντής του ΡΙΚ, Θανάσης Τσόκκος, παραδέχθηκε ότι υπάρχουν μεγάλες δυνατότητες βελτίωσης και δόθηκαν οδηγίες στους νομικούς τους συμβούλους για εκσυγχρονισμό του νόμου για το ΡΙΚ. Παράλληλα όμως, τόνισε πως δεν μπορεί να μηδενίζεται η δουλειά που γίνεται στο Ίδρυμα.
Η ανάγνωση Νικολάου για τα γεγονότα
Όταν πήρε το λόγο ο διευθυντής ειδήσεων του ΡΙΚ, Γιάννης Νικολάου, παρέθεσε με γραπτό κείμενο του στους βουλευτές, τα γεγονότα που συνέβησαν και οδήγησαν στην παραίτηση του Ντίνου Φοινικαρίδη, από τη δική του σκοπιά.
Όπως ανέφερε ο κ. Νικολάου την Πέμπτη 28 Απριλίου και ώρα 21:45, έλαβε κλήση από τον Κωστή Ευσταθίου, για να παρουσιαστεί στην τηλεόραση του ΡΙΚ και να κάνει δηλώσεις για την ΕΔΕΚ, το συνέδριο για την οποία θα λάμβανε χώρα το επόμενο Σαββατοκυρίακο.
Ο κ. Νικολάου, είπε, όπως εξήγησε, στον κ. Ευσταθίου πως αν είναι κάτι σημαντικό να βγει, όμως ο τρόπος που επέλεξε να το κάνει δεν είναι ο ενδεδειγμένος. «Του είπα να εκδώσει ανακοίνωση κι αν κρίνουμε ότι πρέπει να τον βγάλουμε και μου είπε θα το κάμει. Μέχρι να φύγω από το γραφείο μου εκείνη τη μέρα δεν ήρθε ανακοίνωση και ζήτησα αν έρθει να ενημερωθώ. Την επόμενη μέρα απουσίαζα από την πρωινή σύσκεψη, αλλά είδα από τον οδηγό ότι θα ήταν καλεσμένος ο Ηλίας Μυριάνθους, ενώ ενημερώθηκαν ότι θα έβγαινε και ο Κωστής Ευσταθίου. Πήρα τηλέφωνο και ρώτησα έντονα αν θα βγει ο κ. Ευσταθίου, αφού δεν ενημερώθηκα. Μου είπαν από την παραγωγή ότι δεν ενημερώθηκα γιατί πέντε λεπτά προηγουμένως πήρε τηλέφωνο και ζήτησε να βγει. Είπα ότι δεν πρέπει να βγει, ενώ ανέφερα ότι με παρέκαμψε».
Συνεχίζοντας, ο κ. Νικολάου είπε πως ο Ντίνος Φοινικαρίδης του ανέφερε πως εάν δεν έβγαινε ο Κωστής Ευσταθίου, θα παραιτηθεί και το ζήτησα γραπτώς, κάτι που ο δημοσιογράφος το έπραξε μετά το τέλος της εκπομπής.
«Ενημέρωσα ότι γίνεται αποδεκτή από την πρώτη Ιουλίου. Μετά με πήρε τηλέφωνο και ήταν πιο συκγαταβατοικός. Το απόγευμα του Σαββάτου μου έστειλε ξανά επιστολή και με ευχαρίστησε που έκανα δεκτή την παραίτησή του. Δεν απάντησα, για να καταλαγιάσουν τα πράγματα».
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Παρέμβαση, κόψιμο Ευσταθίου και παραίτηση Φοινικαρίδη
Ενοχλημένος ο Ευσταθίου-«Μην με ξανακαλέσετε»
Αφού ολοκλήρωσε τις αναφορές του ο Γιάννης Νικολάου, το λόγο πήρε ένας άλλος άμεσα εμπλεκόμενος, ο Κωστής Ευσταθίου, ο οποίος παρουσιάστηκε έντονα ενοχλημένος από το γεγονός ότι ακούει συνεχώς το όνομά του, ως σαν να έχει διαπράξει ένα έγκλημα, όπως είπε. Σκοπός του, όπως εξήγησε, ήταν να κάνει μια παρέμβαση για το κόμμα που αγαπά και το κόμμα το οποίο μεγάλωσε.
«Ήμου στο Στρασβούργο και ως μέλος της ΕΔΕΚ, ήθελα να κάνω μια παρέμβαση. Πήρα τηλέφωνο στο ΡΙΚ, που αλλού θα έπρεπε να τηλεφωνούσα; Είναι κακό; Περίπου ναι. Θα έπρεπε να περιμένω από τα κανάλια να με καλέσουν. Ζήτησα από τον φίλο μου τον Γιάννη Νικολάου, χωρίς να βάλω μπροστά την ιδιότητά μου. Μου είπε να κάνω γραπτή παρέμβαση για να αξιολογηθεί. Θεώρησα ότι δεν έπρεπε να βγάλω. Από ποιο να αξιολογηθεί; Πήρα το Φοινικαρίδης, μου είπε να με βγάλει. Έγινε ένα μπέρδεμα με τις γραμμές, και δεν βγήκα, μου είπαν θα μου εξηγήσουν αργότερα».
Τότε ο κ. Ευσταθίου δεν έδωσε όπως είπε καμία σημασία, ενώ το βράδυ εκείνης της ημέρας είχε ιδιωτική επικοινωνία με τον Ντίνο Φοινικαρίδη, την οποία δεν θέλησε να αποκαλύψει, αφού όπως είπε έδωσε το λόγο του.
«Δεν κατάλαβα, που έπρεπε να πάρω; Αν νομίζουν ότι με το να μη με καλέσουν για τους επόμενους οκτώ μήνες θα ρεφάρουν αφού βγήκα πολλές φορές, ας το κάνουν. Είμαι περίεργος και συναισθηματικά φορτισμένο για το ποιος έγραψε ότι βγήκα περισσότερες φορές στην εκπομπή. Ας μη με ξανακαλέσουν για ένα χρόνο για να κατέβω στη λίστα. Μετατρέπεται την αυτολογοκρισία του ΡΙΚ σε ζήτημα Κωστή Ευσταθίου».
Ο πρόεδρος της Επιτροπής, Άριστος Δαμιανού σημείωσε πως διαπιστώνει προσπάθεια να προσωποποιηθεί το πρόβλημα, χαρακτηρίζοντας το αυτό απαράδεκτο. «Έχει σημασία όταν βγαίνει ένας βουλευτής να έχει να πει κάτι. Θεωρώ ότι αν έχει κάτι να πει, πρέπει να βγει».
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: ΒΙΝΤΕΟ: Η επιστροφή του Φοινικαρίδη και πώς τοποθετήθηκε στην εκπομπή του
Η ανάγνωση Φοινικαρίδη
Ακολούθως, ο λόγος δόθηκε στον Ντίνο Φοινικαρίδη, ο οποίος παρέθεσε τα γεγονότα από τη δική του πλευρά. Εξήγησε αρχικά ότι ο Ηλίας Μυριάνθους είχε καλεστεί στην εκπομπή από την προηγούμενη ημέρα σε πάνελ, για άλλο θέμα. Το βράδυ της Πέμπτης ενημερώθηκε από πηγή ότι ο Κωστής Ευσταθίου ήθελε να τοποθετηθεί για το θέμα της ΕΔΕΚ και τότε του απέστειλε μήνυμα, λέγοντας του να τον ενημερώσει, όπως και έπραξε περί τις 10:40 το πρωί της Παρασκευής.
«Μετά πήρα αμέσως την εκπρόσωπο Τύπου της ΕΔΕΚ, Μαρία Παναγιώτου και της είπα για την παρέμβαση του κ. Ευσταθίου και της ζήτησα να βγει ο κ. Σιζόπουλος και μου είπε ότι θα ενημερώσει. Στις 11:55, ενώ ήμουν στον αέρα, πήρα μήνυμα από την παραγωγή ότι ο κ. Γιάννης Νικολάου ζήτησε να μη βγει. Το εξέλαβα ως παρέμβαση και τους είπα να του μεταφέρουν ότι ζήτησα να βγει για τέσσερις λόγους. 1) Έχει δημοσιογραφικό ενδιαφέρον το θέμα, 2) ζήτησα αντίδραση από τον Μαρίνο Σιζόπουλο, 3) θα έβγαινε σε όλα τα άλλα μέσα ενημέρωσης και 4) είναι ντροπή να του πούμε να μη βγει από τη στιγμή που προηγουμένως του είπαμε εντάξει».
Όπως ενημέρωσε τη Βουλή ο δημοσιογράφος, ο κ. Νικολάου επέμενε και εκείνος ενημέρωσε ότι θα παραιτείτο, με τον διευθυντή ειδήσεων του ΡΙΚ να του ζητά να το δώσει γραπτώς, ενώ στις 13:10 ενημερώθηκε ότι ο κ. Σιζόπουλος δεν θέλει να παρέμβει.
«Τέλειωσε η εκπομπή, έδωσα παραίτηση. Παραιτήθηκα γιατί έπρεπε να κοπεί ο Κωστής. Τι πρόβλημα υπήρχε; Πρέπει να δικαιολογούμε τα αυτονόητα; Μου επιβεβαίωσε την παραίτησή μου και μου είπε ότι θα γίνει με την επόμενη ρώτα, αλλά δεν κατάλαβα αν θα είναι στις 10 Ιουνίου ή στις 10 Ιουλίου. Μου είπε αν μπορούμε και νωρίτερα, θα το κάνουμε».
Ο κ. Φοινικαρίδης χαρακτήρισε θλιβερή την αναφορά του Γιάννη Νικολάου για τις φορές που καλέστηκε ο Κωστής Ευσταθίου και δεν θέλησε να τη σχολιάσει, ενώ εξήγησε ότι επέστρεψε στα καθήκοντά του, μετά από επιστολή που έλαβε από τον Γενικό Διευθυντή του ΡΙΚ, Θανάση Τσόκκο, ο οποίος του είπε ότι επιθυμεί την παραμονή του και τον διαβεβαίωσε ότι γεγονότα που τον οδήγησαν σε παραίτηση, θα αποφευχθούν στο μέλλον.
Εξετάζει το ζήτημα η Επιτροπή Δημοσιογραφικής Δεοντολογίας
Η Επιτροπή Δημοσιογραφικής Δεοντολογίας, δια στόματος της προέδρου της, Έλλης Κοτζιαμάνη ενημέρωσε ότι από την πρώτη στιγμή που είδε το φως το περιστατικό, έκριναν ότι έπρεπε να τοποθετηθούν, ενώ σημείωσε ότι θα τεθεί σε συζήτηση στην Επιτροπή την ερχόμενη Τετάρτη.
«Δεν εξετάζουμε τη σχέση του Ντίνου Φοινικαρίδη με το ΡΙΚ, αλλά στην ελευθερία του Τύπου. Προκύπτει θέμα ελευθερίας της έκφρασης του δημοσιογράφου και όχι του μέσου. Υπάρχει ανησυχητικό φαινόμενο πολιτικής παρέμβασης στα ΜΜΕ», υπέδειξε η κ. Κοτζιαμάνη.
Από την πλευρά του, ο πρόεδρος της Ένωσης Συντακτών, Γιώργος Φράγκος υπογράμμισε πως η ελευθερία της έκφρασης είναι σαφώς διαβρωμένη, ενώ στάθηκε στο πλευρό του Ντίνου Φοινικαρίδη, ο οποίος όπως είπε υπερασπίστηκε με αξιοπρέπεια την ιδιότητά του.
Οι βουλευτές εκτίμησαν ότι χρειάζεται μεταρρύθμιση για να μπει σε στέρεες βάσεις ο νόμος. Σημειώνεται ότι η συζήτηση θα συνεχιστεί σε επόμενη συνεδρία της Επιτροπής.
Οι τοποθετήσεις μετά τη συνεδρία
Σε δηλώσεις του μετά τη συνεδρία, ο πρόεδρος του Δ.Σ. του ΡΙΚ, Μιχάλης Μιχαήλ, είπε πως η ελευθερία του Τύπου και η ανεξαρτησία των δημοσιογράφων είναι αδιαπραγμάτευτα.
Επίσης, ανακοίνωσε ότι προωθούνται δομικές αλλαγές στο ΡΙΚ και ήδη, όπως είπε, δόθηκαν οδηγίες στους νομικούς συμβούλους για ετοιμασία προτάσεων για αλλαγές στην νομοθεσία και τους κανονισμούς του ΡΙΚ, κυρίως στα θέματα ενημέρωσης, ώστε η δημόσια ραδιοτηλεόραση να συνάδει με τα σημερινά δεδομένα της κοινωνίας και της πολιτείας.
Ο Γενικός Διευθυντής του ΡΙΚ Θανάσης Τσόκος εντός της Επιτροπής είπε πως το ίδρυμα ελέγχεται από την Αρχή Ραδιοτηλεόρασης και η Διεύθυνση αφού μελέτησε την έκθεση της Αρχής δεν έχει διαπιστώσει το οτιδήποτε αρνητικό για τη λειτουργία του ΡΙΚ. Αντιθέτως, είπε ο κ. Τσόκος, η Αρχή διαπιστώνει και δηλώνει πως το ΡΙΚ επιτελεί στο ακέραιο το καθήκον του.
Σημείωσε πως δεν υπήρξε καμία πρόθεση να κοπεί ο Κωστής Ευσταθίου και απέδωσε το περιστατικό σε κακή ενδοϋπηρεσιακή συνεννόηση. Είπε πως υπήρξε προσπάθεια και συνεννόηση με τον Ντίνο Φοινικαρίδη και για αυτό το λόγο ο δημοσιογράφος επανήλθε στα καθήκοντα του.
Ο Πρόεδρος της Επιτροπής Εσωτερικών Άριστος Δαμιανού σε δηλώσεις του μετά τη συνεδρία, ανέφερε για το περιστατικό πως παρά το ότι δεν έχει ολοκληρωθεί η συζήτηση μπορούν να εξαχθούν κάποια ασφαλή συμπεράσματα. Το πρώτο, είπε ότι πρέπει να τυγχάνει σεβασμού η δημοσιογραφική δεοντολογία και η ελευθερία του δημοσιογράφου. Επίσης, θα πρέπει να σημειωθεί πως το αυτονόητο δικαίωμα ενός δημοσίου προσώπου, ενός εκλεγμένου βουλευτή να τοποθετηθεί για ζητήματα δημοσίου ενδιαφέροντος παρεμποδίστηκε από μια εσωτερική διαδικασία στο ΡΙΚ.
Τόνισε πως τόσο εντός Βουλής όσο και εκτός, θα συνεχιστεί η προσπάθεια ούτως ώστε οι αυτονόητες πολιτικές παρεμβάσεις στο ΡΙΚ και αλλού -και δεν έχουμε αυταπάτες γιατί πάντα υπήρχαν- να μειωθούν και ταυτόχρονα να μειωθούν και τα προβλήματα.