Μεγάλη ευκαιρία ή παγίδα-Τα δεδομένα για το αίτημα των ΗΠΑ για ρωσικό οπλισμό

Μια μεγάλη συζήτηση ξεκίνησε από τη στιγμή που έγινε γνωστή, η κρούση Αμερικανών διπλωματών προς τη Λευκωσία, με στόχο να προμηθευτούν με τα ρωσικά οπλικά συστήματα που διαθέτει η Εθνική Φρουρά για να ενισχύσουν την άμυνα της Ουκρανίας, έτσι ώστε να αντιμετωπιστεί με ακόμα μεγαλύτερη επιτυχία η ρωσική εισβολή.

Η Κύπρος χωρίς να το επιδιώξει θα βρεθεί, εάν τελικά οι διεργασίες προχωρήσουν στο μάτι του κυκλώνα, αφού πλέον η υποστήριξη της προς την Ουκρανία, δεν θα παραμείνει σε προφορικό επίπεδο με ευχολόγια καταδίκες και αποστολή ανθρωπιστικής βοήθειας, αλλά θα μετουσιωθεί σε παροχή στρατιωτικής βοήθειας. Βέβαια για να προχωρήσει και να ανάψει το πράσινο φως σε μια τέτοια εξέλιξη, η Λευκωσία θέτει ως όρο την αντικατάσταση των ρωσικών οπλικών συστημάτων με αντίστοιχα αμερικανικά, που θα ενταχθούν άμεσα στον στόλο της ΕΦ.

Αξίζει να σημειωθεί πως αντίστοιχη πρόταση με αυτή που έγινε προς τη Λευκωσία, απηυθύναν οι Αμερικάνοι και προς την Τουρκία, στην οποία πρότειναν να παραδώσει το ρωσικό αντιαεροπορικό σύστημα S-400 στην Ουκρανία, με αντάλλαγμα την επάνοδο της στο πρόγραμμα για την προμήθεια των πολεμικών αεροσκαφών F-35. Τα πράγματα με την Τουρκιά ωστόσο, είναι ιδιαίτερα πιο σύνθετα αφού η Άγκυρα επιχειρεί να διαδραματίσει ένα μεσολαβητικό ρόλο και σε καμία περίπτωση δεν θα ήθελε να τον χαλάσει ενισχύοντας την ουκρανική αεράμυνα εις βάρος του Βλαντιμίρ Πούτιν.

Πάντως η αμερικανική πρόταση προς τη Λευκωσία, έχει άλλο ένα επίπεδο. Δεν θα πρόκειται για άμεση ενίσχυση της ουκρανικής άμυνας από την Κυπριακή Δημοκρατία, αλλά παράδοση του ρωσικής κατασκευής εξοπλισμού στις ΗΠΑ, οι οποίες στη συνέχεια θα παραδώσουν με τη σειρά τους τα οπλικά συστήματα στην Ουκρανία. Πάντως οι ενστάσεις εντός της Κυβέρνησης, αφορούν μόνο το σημείο της αντικατάστασης των ρωσικής κατασκευής οπλικών συστημάτων.

Αυτό άφησε να νοηθεί εμμέσως πλην σαφώς και στη λιτή ανακοίνωση που εξέδωσε χθες ο υπουργός Άμυνας Χαράλαμπος Πετρίδης, ο οποίος κληθείς να σχολιάσει τις πληροφορίες, δήλωσε πως, «το Υπουργείο Άμυνας δηλώνει ότι δεν πρόκειται να μειώσει καθ` οιονδήποτε τρόπο τις αποτρεπτικές αμυντικές δυνατότητες μιας υπό κατοχή χώρας».

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: «Ναι» με αστερίσκο ο ΔΗΣΥ, «όχι» το ΑΚΕΛ για αποστολή εξοπλισμού-Η θέση του ΥΠΑΜ

Τα σημαντικά πλεονεκτήματα

Το όλο θέμα αναμένεται να απασχολήσει την Κυβέρνηση σε ανώτατο επίπεδο της επόμενες ώρες και ημέρες, χωρίς να αποκλείεται ακόμα και η σύγκληση του Εθνικού Συμβουλίου για να συζητηθεί και με τα πολιτικά κόμματα, αναλόγως βέβαια και της τύχης που θα έχουν οι διεργασίες μεταξύ Κύπριων και Αμερικανών σε επίπεδο Υπουργείων Άμυνας. Το μεγάλο πλεονέκτημα της αμερικανικής πρότασης, είναι πως αυτό θα προσφέρει στην Εθνική Φρουρά μια σημαντική ανανέωση και αναβάθμιση των οπλικών συστημάτων της, η οποία δεν θα μπορούσε να συμβεί κάτω από άλλες συνθήκες και ειδικά με αμερικανικά συστήματα.

Επιπλέον θα πρέπει να ληφθεί υπόψη πως οι κυρώσεις από τη Δύση κατά της Ρωσίας, αργά η γρήγορα θα επηρεάσουν τη συντήρηση και την ετοιμότητα των εν λόγω οπλικών συστημάτων, αφού θα είναι δύσκολο εώς ακατόρθωτο να εφοδιαστεί η Εθνική Φρουρά με τα απαραίτητα εξαρτήματα, τα οποία εφοδιάζεται από τη Μόσχα. 

Κι αυτό διότι μπορεί να έγιναν σημαντικά βήματα για άρση του αμερικανικού εμπάργκο, ωστόσο, αυτό δεν σήμαινε σε καμία περίπτωση πως η Κύπρος θα μπορούσε να εξοπλιστεί με ότι πιο σύγχρονο διαθέτει ο αμερικανική αμυντική βιομηχανία, όπως για παράδειγμα τους πυραύλους Patriot. Η αποδοχή όμως, από πλευράς Κύπρου του αμερικανικού αιτήματος, ενδεχομένως να σήμαινε και την ολική άρση του αμερικανικού εμπάργκο, ανοίγοντας μιε τον πιο επίσημο τρόπο την αμερικανική αγορά για ενίσχυση της Εθνικής Φρουράς. 

Στην Κύπρο η Νούλαντ

Το θέμα αναμένεται να απασχολήσει και τις συναντήσεις που θα έχει κατά την εδώ παρουσία της η Βοηθός Υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ αρμόδια για Πολιτικές Υποθέσεις, Βικτόρια Νούλαντ, η οποία φτάνει στην Κύπρο αύριο. Στο πλαίσιο της επίσκεψης της η κα. Νούλαντ θα συναντηθεί την Πέμπτη το πρωί, στο Προεδρικό Μέγαρο, με τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, Νίκο Αναστασιάδη. Η Αμερικανίδα διπλωμάτης το απόγευμα της Τετάρτης θα επισκεφθεί, συνοδευόμενη από τον ΥΠΕΞ, Ιωάννη Κασουλίδη, την Πλατεία παρά το Μεσαιωνικό Κάστρο στη Λάρνακα,  όπου βρίσκεται το γλυπτό με τίτλο «Άγκυρα – Καρδία», δωρεά της πόλης της Οδησσού, που κοσμεί το παραλιακό μέτωπο της πόλης του Ζήνωνα. Εκεί στην παρουσία και άλλων επισήμων, η κα. Νούλαντ, ο κ. Κασουλίδης και ο Πρέσβης της Ουκρανίας στην Κύπρο, Ruslan Nimchynskyi, θα προβούν σε δηλώσεις.

Αργότερα η κα. Νούλαντ και ο κ. Κασουλίδης θα μεταβούν στο εκπαιδευτικό Κυπριακό Κέντρο για τη Χερσαία και Θαλάσσια Ασφάλεια και την Ασφάλεια Λιμένων CyCLOPS που δημιουργήθηκε και λειτουργεί στη Λάρνακα, με τη συνδρομή και στήριξη των ΗΠΑ. Εκεί οι δυο αξιωματούχοι θα έχουν συνομιλίες, θα τελέσουν τα εγκαίνια του Κέντρου και θα προβούν σε δηλώσεις.

Διιστάμενες απόψεις στα κόμματα

Πάντως τα κόμματα προσεγγίζουν σε πρώτο επίπεδο αυτή την εξέλιξη με διαφορετικό φακό. Ο Δημοκρατικός Συναγερμός δια στόματος του αναπληρωτή προέδρου του, Χάρη Γεωργιάδη, τάχθηκε υπέρ της στήριξης της Ουκρανίας με όλα τα μέσα, περιλαμβανομένης της αποστολής εξοπλισμού από όσα κράτη έχουν τη δυνατότητα να το πράξουν, μεταξύ των οποίων σημείωσε είναι η Ελλάδα και οι εταίροι της Κύπρου στην Ευρωπαϊκή Ένωση. «Είναι αυτή η βοήθεια», πρόσθεσε ο Χάρης Γεωργιάδης, «που επιτρέπει στην Ουκρανία να συνεχίσει την αντίστασή της απέναντι στη ρωσική επιδρομή. Κατανοούμε βέβαια, ότι η αποστολή εξοπλισμού εκ μέρους της Κύπρου δεν είναι εφικτή χωρίς την αντικατάστασή του».

Ωστόσο επισήμανε πως αυτό θα πρέπει να συμβεί αφού πρώτα, «υπάρχουν επιλογές για αντικατάσταση μέρους έστω του εξοπλισμού της Εθνικής Φρουράς, με τρόπο που δεν θα υπονομεύει τις αποτρεπτικές μας δυνατότητες, δεν θα προκαλεί δυσβάστακτο οικονομικό κόστος και θα συμβαδίζει με τον πολιτικό προσανατολισμό της χώρας μας, αυτές θα πρέπει υπεύθυνα να διερευνηθούν», κατέληξε.

Εντελώς διαφορετική είναι η προσέγγιση του ΑΚΕΛ στο όλο ζήτημα, αφού σε ανακοίνωση του το κόμμα εξέφρασε την «κάθετη», όπως τονίζει αντίθεση του, στην ικανοποίηση του αμερικανικού αιτήματος.

Το ΑΚΕΛ κάλεσε την Κυβέρνηση να τοποθετηθεί επίσημα σε σχέση με τα δημοσιεύματα, που όπως σημειώνει, «μιλούν για απαίτηση των ΗΠΑ προς την Κύπρο για να τους παραχωρηθούν τα ρωσικά όπλα της Εθνικής Φρουράς προκειμένου να ενισχύσουν περαιτέρω στρατιωτικά την Ουκρανία. Το ζήτημα είναι εξαιρετικά σοβαρό και δεν μπορεί να μένει αιωρούμενο από πλευράς κυβέρνησης».

Την ίδια ώρα, η Εζεκία Παπαϊωάννου υπενθύμισε ότι ο Υπουργός Εξωτερικών ενώπιον της Κοινοβουλευτικής Επιτροπή Εξωτερικών και Ευρωπαϊκών Υποθέσεων στις 8 Μαρτίου 2022 είχε αποκλείσει το ενδεχόμενο αποστολής στρατιωτικού εξοπλισμού στην Ουκρανία.

«Η εμπλοκή της Κύπρου στην στρατιωτική αντιπαράθεση στην Ουκρανία ούτε συμβάλλει στην ειρήνη και τον τερματισμό της αιματοχυσίας, ούτε προστατεύει τα συμφέροντα της χώρας μας», τονίζεται στην ανακοίνωση.

Επισήμανε εξάλλου ότι, «την ώρα που τα δημοσιεύματα παρουσιάζουν την κυβέρνηση Συναγερμού έτοιμη να ικανοποιήσει τέτοιες αξιώσεις των ΗΠΑ, η Τουρκία, η κατοχική δύναμη, έχει αναγορευθεί με τις ευλογίες και των ΗΠΑ, σε «ειρηνοποιό δύναμη» στο Ουκρανικό, παρόλο που αρνείται να εφαρμόσει οποιεσδήποτε κυρώσεις ενάντια στη Ρωσία».

«Το ΑΚΕΛ επαναλαμβάνει ότι ο δρόμος της στρατιωτικής κλιμάκωσης θα έχει ολέθριες συνέπειες για το λαό της Ουκρανίας που υπόκειται τη ρωσική εισβολή, αλλά και συνολικά για την Ευρώπη και τον κόσμο», κατέληξε η ανακοίνωση του ΑΚΕΛ.

Με πιο μετριοπαθή στάση, αλλά ζητώντας την άμεση σύγκληση του Εθνικού Συμβουλίου, τοποθετήθηκε η ΔΗΠΑ-Συνεργασία, η οποία αναφέρει σε ανακοίνωση της πως, «με δεδομένη την εξαιρετική σοβαρότητα του θέματος -το οποίο άπτεται όχι μόνο της κρατικής ασφάλειας της Κυπριακής Δημοκρατίας, αλλά και της θέσης της πατρίδας μας στον κόσμο, τα επόμενα χρόνια, στο νέο γεωπολιτικό περιβάλλον που διαμορφώνεται- σημειώνει τα εξής: 

• Αποφάσεις που επηρεάζουν ύψιστα κρατικά συμφέροντα δεν πρέπει να τίθενται στη σφαίρα δημόσιας συζήτησης, ώστε να αποφεύγεται πιθανή εκμετάλλευση ή και αυτοπαγίδευση. 

• Η πλήρης τήρηση των Αρχών του Διεθνούς Δικαίου και των συμβατικών υποχρεώσεων της είναι αδιαπραγμάτευτη για μια χώρα που τελεί ακόμη υπό κατοχή, όπως τη δική μας». 

Την ίδια ώρα η ΔΗΠΑ τονίζει εμφαντικά ότι η τεράστια κρισιμότητα του θέματος επιβάλλει τη σύγκληση του Εθνικού Συμβουλίου και λεπτομερέστατη ανάλυση όλων των πολιτικών, αμυντικών και διπλωματικών παραμέτρων που τίθενται, με στόχο την όσο το δυνατόν καλύτερη εξυπηρέτηση των συμφερόντων της Κυπριακής Δημοκρατίας. 

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Μήνυμα Κυβέρνησης για κοινά στοιχεία του πολέμου στην Ουκρανία με την Κύπρο