Full time εισβολέας, part time ειρηνοποιός και στο βάθος κίνδυνος για Κυπριακό
06:30 - 29 Μαρτίου 2022
Ακόμα πιο επικίνδυνους ατραπούς, που θα δημιουργήσουν νέα δεδομένα τα οποία θα μεταβάλουν προς το χειρότερο τις συνθήκες για λύση του Κυπριακού, προκαλούν οι διεθνείς και περιφερειακές εξελίξεις σε συνδυασμό και με τις πρωτοβουλίες και στοχεύσεις του Τούρκου Προέδρου Ταγίπ Ερντογάν, ο οποίος άρπαξε από τα μαλλιά τις ευκαιρίες που του έδωσε η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία.
Μετά από ένα μήνα πολέμου, πλέον οι στοχεύσεις της Τουρκίας είναι ξεκάθαραες. Σε ότι αφορά τον ίδιο τον πόλεμο, ο Ταγίπ Ερντογάν πέτυχε να ανάγει τη χώρα του ως έναν σημαντικό μεσολαβητή, τον οποίο μπορούν να εμπιστευθούν, τόσο η Ρωσία του Βλαντιμίρ Πούτιν όσο και η Δύση στο πρόσωπο του Βλοντιμήρ Ζελένσκι. Σε δεύτερο επίπεδο, είναι ξεκάθαρη πλέον και η στόχευση του Τούρκου Προέδρου να εκμεταλλευτεί την ανάγκη της Ευρώπης για ενεργειακή απεξάρτηση από το ρωσικό φυσικό αέριο, μετατρέποντας την Τουρκία σε κόμβο προώθησης του φυσικού αερίου της Μέσης Ανατολής και της Ασίας προς τη Γηραιά Ήπειρο.
Και τα δύο είναι άμεσα συνυφασμένα με το Κυπριακό, αφού την ώρα που ο Ερντογάν προσφέρει στους συνομιλητές τους αυτά που θα ήθελαν να άκουσουν, καταθέτει και τις ανάλογες απαιτήσεις. Δεν είναι τυχαίο πως μεταξύ των ηγετών που προσκλήθηκαν και παρακάθισαν σε συνομιλίες με τον Τούρκο Πρόεδρο ήταν ο Πρωθυπουργός του Ισραήλ και ο Γερμανός Καγκελλάριος. Στον απόηχο αυτών των συναντήσεων ο φιλοκυβερνητικός Τύπος της Άγκυρας, περιέγραψε το... ειδυλλιακό σκηνικό όπως έχει πλέον διαμορφωθεί. Μεταφέροντας τις δηλώσεις του Τούρκου Προέδρου, για την προοπτική της περιφερειακής συνεργασίας στην Ανατολική Μεσόγειο, στο πεδίο της ενέργειας, η τουρκική εφημερίδα «Τούρκιγιε» σε δημοσίευμά της εστιάζει στις απόψεις ειδικών για την αξιοποίηση των ενεργειακών κοιτασμάτων της περιοχής.
Ο Ερντογάν δήλωσε ότι το νέο όραμα με τις χώρες της περιοχής θα ανοίξει νέες πύλες για την Τουρκία και δήλωσε ότι δεν θα το ανακοινώσει αυτή τη στιγμή, αλλά ευχήθηκε ότι μετά από τις επαφές που θα έχει με τις γειτονικές χώρες θα προκύψουν νέες ευκαιρίες. Μάλιστα οι πληροφορίες των τουρκικών μέσων για το τι πέτυχε στις συνομιλίες που είχε ο Ταγίπ Ερντογάν, τόσο στην Τουρκία όσο και κατά την παραμονή του στις Βρυξέλλες για τη Σύνοδο του ΝΑΤΟ, αποδόθηκαν υπό τον τίτλο, «Ειρήνη φυσικού αερίου στην Μεσόγειο, η Τουρκία βρίσκεται στο κέντρο όλων των διαδρομών», ενώ στην περιγραφή σημειώνεται πως στο επίκεντρο των συζητήσεων βρίσκεται το ενδεχόμενο της συνεργασίας στον άξονα Τουρκίας-Ισραήλ-Αιγύπτου-Κύπρου.
Μάλιστα Τούρκοι αναλυτές που προσκλήθηκαν να καταθέσουν τις απόψεις τους για το θέμα, αναφέρθηκαν σε μια εξίσωση win win, από τη στιγμή που η Ευρώπη, όπως σημειώνουν, «ενδέχεται να παρέμβει στην Ελλάδα και στη ‘νότια Κύπρο’», όπως χαρακτηρίζουν την Κυπριακή Δημοκρατία.
Τι έγινε όμως κατά τη διάρκεια των συνομιλιών του Ταγίπ Ερντογάν με τον Ισραηλινό Πρωθυπουργό και τον Γερμανό Καγκελλάριο; Των επισκέψεων των δύο ηγετών στην Τουρκία, ακολούθησαν μια σειρά από σευνάρια για αφενός αναθέρμανση των σχέσεων Τουρκίας-Ισραήλ και αφετέρου τη διατήρηση των άριστων σχέσεων Τουρκίας-Γερμανίας. Το τεράστιο πρόβλημα που αντιμετωπίζει σήμερα η Ευρωπαϊκή Ένωση για απεξάρτιση από τ ρωσικό φυσικό αέριο, αποτελεί νούμερο 1 προτεραιότητα και πολλοί βλέπουν την Τουρκία ως τη λύση του προβλήματος.
Στην όλη εξίσωση μπαίνει με ευκολία και το Κυπριακό, αφού κάποιοι άδραξαν την ευκαιρία για να επαναφέρουν μια παλιά και εξαντλημένη συζήτηση για την κατασκευή ενός χερσαίου αγωγού που θα μεταφέρει το φυσικό αέριο της λεκάνης της ανατολικής Μεσογείου στην Ευρώπη μέσω Τουρκίας. Συζήτηση που συνδέεται άμεσα και με τη λύση του Κυπριακού.
Μια τέτοια άποψη διατύπωσε σε άρθρο του και ο Ευρωβουλευτής του ΑΚΕΛ, Νιαζί Κιζίλγιουρεκ. Έγραψε στο tvxs o κ. Κιζίλγιουρεκ: «Η ΕΕ αναζητεί τρόπους να απεξαρτητοποιηθεί ενεργειακά από την Ρωσία και έτσι αναγκάζεται να δώσει μεγαλύτερη έμφαση στην «Πράσινη Συμφωνία» (Green Deal). (…) Από τότε που οι ΗΠΑ αναίρεσαν το έργο Eastmed, έχουμε ήδη δει να δημιουργούνται νέες ενεργειακές πολιτικές στην περιοχή μας. (…)Η λεκάνη της Ανατολικής Μεσογείου μπορεί να καλύψει τις ενεργειακές ανάγκες της ΕΕ έως ότου εφαρμοστεί πλήρως η «Πράσινη Συμφωνία». Όλοι γνωρίζουν ότι ο πιο πρακτικός και βιώσιμος τρόπος για την μεταφορά φυσικού αερίου της Μεσογείου στην Ευρώπη είναι μέσω της Τουρκίας. Αναμφίβολα, ένα τέτοιο έργο ενδιαφέρει άμεσα την Κύπρο. Είναι ξεκάθαρο ότι το φυσικό αέριο μπορεί και πρέπει να αποτελεί κίνητρο για την επίλυση του Κυπριακού προβλήματος».
Την ίδια ώρα ο ευρωβουλευτής του ΑΚΕΛ, διαβλέπει πως διαμορφώνεται ένα μομέντουμ που αν αξιοποιηθεί σωστά μπορεί να φέρει είτε μεγάλη πρόοδο, ως μορφή Μέτρων Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης είτε την συνολική επίλυση του Κυπριακού.
Η άποψη του κ. Κιζίλγιουρεκ δεν συμπεριλαμβάνει, ωστόσο, στην εξίσωση τον κίνδυνο η Ευρώπη στο τέλος της ημέρας να μετατοπίσει το πρόβλημα υπερεξάρτησης από τη Ρωσία σε υπερεξάρτηση από την Τουρκία, θυσιάζοντας μάλιστα και την Κύπρο. Η Λευκωσία αργά η γρήγορα θα κληθεί να τοποθετηθεί και να αναλάβει πρωτοβουλίες, είτε αυτές αφορούν την απεξάρτηση της Ευρώπης από το ρωσικό φυσικό αέριο στο βαθμό που η ίδια μπορεί να συμβάλει και αφετέρου στο θέμα του Κυπριακού. Τότε είναι που θα πρέπει να υπενθυμίσει σε όλους, εντός και εκτός Κύπρου, τι συμβαίνει στην Κύπρο από το 1974 μέχρι σήμερα και ειδικά τι συνέβη από την ημέρα εκλογής στη θέση του κατοχικού ηγέτη του Ερσίν Ταταρ, με τα τετελεσμένα στην Αμμόχωστο, τις εκτός πλαισίου θέσεις στο Κυπριακό και τις προκλήσεις στην Αποκλειστική Οικονομική της Ζώνη.
Μπορεί η Κύπρος να εμπιστευθεί την Τουρκία, ή καλύτερα μπορεί η Ευρώπη να εμπιστευθεί την Τουρκία; Αυτό το ερώτημα είναι που θα πρέπει να απαντηθεί πρώτα από τη Λευκωσία και στη συνέχεια από το Βερολίνο και τις Βρυξέλλες πριν αναληφθεί οποιαδήποτε πρωτοβουλία που θα συσχετίζει την αποκατάσταση της εμπιστοσύνης μεταξύ των εμπλεκομένων στο Κυπριακό με τα ενεργειακά. Ειδικά από τη στιγμή που, τόσο ο κατοχικός ηγέτης όσο και η κατοχική δύναμη επιμένουν σε θέσεις για παραμονή εγγυήσεων, κυριαρχική ισότητα, παραμονή στρατευμάτων και λύση δύο κρατών κι από την άλλη λειτουργούν καιροσκοπικά επιχειρώντας να εμφανιστούν ως κράτος που προάγει την παγκόσμια σταθερότητα και την ειρήνη, όταν βέβαια δεν παραβιάζει το ελληνικό FIR, δεν μεταβάλλει το status quo στα κατεχόμενα και δεν εισβάλλει με πολεμικές φρεγάτες στην κυπριακή ΑΟΖ.