Αντιδράσεις, φωνές και αναπομπές... το πρόγευμα για τη Μεταρρύθμιση των Δήμων

Τα πρώτα σύννεφα, πριν καλά καλά καθαρογραφτούν και δημοσιευθούν στην επίσημη εφημερίδα της Κυβέρνησης τα κείμενα του Νόμου, άρχισαν να σχηματίζονται γύρω από τη Μεταρρύθμιση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Κι αυτό διότι μια σειρά κοινοτήτων διαφωνούν και αντιδρούν έντονα με τη συνένωση τους με Δήμους, την ίδια ώρα που ανάλογους προβληματισμούς έχει και ο ίδιος ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, ο οποίος μάλιστα με επιστολή του χθες ανέπεμψε τμήματα του Νόμου που αφορούν τις εν λόγω κοινότητες και τις κοινότητες του Ακάμα που προβλέπεται να συνενωθούν με την Πόλη Χρυσοχούς.  

Ουσιαστικά οι μεγάλες αντιδράσεις των τοπικών κοινωνιών, αλλά και του ιδίου του Προέδρου της Δημοκρατίας εστιάζονται στη δημιουργία του Δήμου Δυτικής Πάφου με τη συνένωση της Πέγειας με κάποιες από τις κοινότητες που γειτνιάζουν με το Εθνικό Πάρκο του Ακάμα. Πρόκειται για τις κοινότητες Ακουρσού, Ίνειας, Κάθικα, Κάτω Αρόδων, Κισσόνεργας και Πάνω Αρόδων, που μετονομάζονται στα αντίστοιχα ομώνυμα δημοτικά διαμερίσματα του Δήμου Δυτικής Πάφου, ο οποίος με τροπολογία των Οικολόγων μετονομάζεται σε δήμο Ακάμα.

Υπενθυμίζεται ότι η εν λόγω συνένωση, είναι προϊόν τροπολογίας που κατατέθηκε από το ΑΚΕΛ και στηρίχθηκε από το ΔΗΚΟ, τους Οικολόγους και το ΕΛΑΜ, ωστόσο προκάλεσε έντονη αντίδραση των κοινοτήτων, όχι μόνο όσων θα συνενωθούν με την Πέγεια, αλλά και άλλων κοινοτήτων της περιοχής που θα συμπλεγματοποιούνταν με βάση τις πρόνοιες του Νομοσχεδίου πριν την τελική πρόταση που έφερε τα πάνω κάτω.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Έτοιμη να εργαστεί για συμπλεγματοποιήσεις στην Τ.Α. η Ένωση Κοινοτήτων

Πρόγευμα για το τι θα ακολουθήσει

Πάντως αποτελεί κοινή ομολογία πως πέραν από την περίπτωση της Δυτικής Πάφου και των κοινοτήτων του Ακάμα, η Μεταρρύθμιση και οι συνενώσεις που εγκρίθηκαν από τη Βουλή, ενδεχομένως να δημιουργήσουν περισσότερα προβλήματα από όσα θεωρητικά θα επιλύσουν. Κι αυτό διότι, αποτελεί κοινή παραδοχή και των ίδιων των κομμάτων που έχουν την ευθύνη της τελικής μορφής των συνενώσεων πως η βιωσιμότητα, η οικονομική γεωγραφία αλλά και η ίδια η γεωγραφία, μπήκαν σε δεύτερη μοίρα μπροστά στα μικροπολιτικά συμφέροντα.

Τέτοια εξάλλου, εξυπηρετήθηκαν και στην περίπτωση του Δήμου Δυτικής Πάφου. Ανάλογα υπήρξαν και στη Λάρνακα, την ελεύθερη Αμμόχωστο, τη Λευκωσία και τη Λεμεσό. Αν πραγματικά τα κόμματα επιζητούσαν Μεταρρύθμιση που θα αναμόρφωνε και θα έδινε νέα πνοή στην Τοπική Αυτοδιοίκηση, τότε ο αριθμός των δήμων, ενδεχομένως να ήταν και μονοψήφιος.

Αντιθέτως τα κόμματα κατέληξαν στον αριθμό των 20 δήμων με τους ειδικούς να εκτιμούν πως κάποιοι εξ αυτών θα αντιμετωπίζουν, όπως το πράττουν και σήμερα άλλωστε, προβλήματα βιωσιμότητας. Η εν λόγω αναπομπή του Προέδρου της Δημοκρατίας, είναι προς την ορθή κατεύθυνση για να προλάβει δυσκολότερες καταστάσεις για τις εν λόγω κοινότητες, αλλά εξυπηρετεί και την αρχική φιλοσοφία της Μεταρρύθμισης που ήταν η συνένωση κρίσιμων μαζών. Η απάλειψη της Χλώρακας και της Έμπας, όπως αποφασίστηκε από τη Βουλή, δεν εξυπηρετούσε αυτόν τον σκοπό, αλλά άλλους που είχαν να κάνουν με οικονομικά, πολιτικά και τοπικιστικά συμφέροντα. Η συμπερίληψη της όπως την προτείνει ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας τον εξυπηρετεί.

Η επιχειρηματολογία της αναπομπής

Ο Νίκος Αναστασιάδης, μετά κι από σχετική γνωμάτευση που έλαβε από τον Γενικό Εισαγγελέα, αποφάσισε την αναπομπή του Νόμου, υποδεικνύοντας προς τη Βουλή πως η εφαρμογή των αναπεμπόμενων διατάξεων, ενδέχεται να προκαλέσει σοβαρά διοικητικά, πρακτικά, πολεοδομικά, κοινωνικά, οικονομικά και λειτουργικά προβλήματα στη μελλοντική ανάπτυξη των Κοινοτήτων. Παράλληλα, η μοναδική περίπτωση των Κοινοτήτων του Ακάμα θα διασπασθεί και θα απωλέσει τη διοικητική της ομοιογένεια με κίνδυνο να απωλέσει και τη μοναδικότητά της. 

Μάλιστα επισημαίνει πως σε πρακτικό επίπεδο, οι κίνδυνοι εφαρμογής των αναπεμπόμενων διατάξεων που στην ουσία τους θα επιτρέπουν ουσιαστικά τη μη ισότιμη μεταχείριση των επηρεαζόμενων δημοτών τους, ενώ θα καταστρατηγούν τον πολεοδομικό σχεδιασμό της ευρύτερης περιοχής. Την ίδια ώρα υποδεικνύει πως οι σχετικές διατάξεις, όχι μόνο δεν συνάδουν, αλλά αντιμάχονται τον ουσιαστικό σκοπό της μεταρρύθμισης της τοπικής αυτοδιοίκησης, που προσδιορίζεται ως η δημιουργία δυναμικών και λειτουργικών διοικητικών μονάδων ικανών να ανταπεξέλθουν στις αυξημένες ευθύνες τους, θα οδηγήσουν σε δυσλειτουργία, αφού η εφαρμογή τους όπως εν τέλει διαμορφώθηκαν, καθίσταται ουσιαστικά και πρακτικά αναποτελεσματική. 

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Φρένο Προέδρου στη Μεταρρύθμιση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης-Οι λόγοι της αναπομπής

Πήγε περίπατο το Τοπικό Σχέδιο Ακάμα

Στην εντεκασέλιδη επιστολή του, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας αναφέρει επίσης πως η τροποποίηση των ορίων της περιοχής εντός της οποίας ο νέος Δήμος θα ασκεί αρμοδιότητα, όπως και η κατάργηση του προαναφερόμενου συμπλέγματος υπηρεσιών κοινοτήτων, ενδεχόμενα να βρίσκεται σε αντίθεση με το Άρθρο 177 του Συντάγματος. 

Ειδικότερα σημειώνεται ότι, ο ενδεχόμενος διαχωρισμός της οντότητας των κοινοτήτων θα δυσχεράνει την εφαρμογή του Τοπικού Σχεδίου Ακάμα, το οποίο βρίσκεται στο τελικό στάδιο της διαδικασίας εκπόνησης και σύντομα θα τεθεί σε εφαρμογή, τόσο σε επίπεδο πολεοδομικής όσο και σε επίπεδο οικοδομικής αδειοδότησης, ανατρέποντας το συνολικό πολεοδομικό-χωροταξικό σχεδιασμό και προγραμματισμό της ανάπτυξης των κοινοτήτων, όπως αυτός έχει μελετηθεί και προωθεί από το εν λόγω Τοπικό Σχέδιο. 

Η ενσωμάτωση των επτά κοινοτήτων της περιοχής Ακάμα (με εξαίρεση στο Φάσλι) στους υφιστάμενους Δήμους Πέγειας και Πόλης Χρυσοχούς, εξηγεί ο Νίκος Αναστασιάδης, «δυνατό να επιφέρει πιέσεις για εντατικοποίηση της ανάπτυξης, ειδικά των μη επιθυμητών αναπτύξεων, εκτός ορίου ανάπτυξης, και να οδηγήσει σταδιακά την περιοχή των κοινοτήτων σε αστικοποίηση. Επιπλέον, η ενσωμάτωση των κοινοτήτων στους δυο αστικούς Δήμους αναμένεται ότι θα εντείνει το φαινόμενο της αστυφιλίας, που μαστίζει τις Κοινότητες αυτές, προς τα κέντρα των Δήμων, εις βάρος της υπαίθρου. Ως εκ των ανωτέρω εξάγεται, ότι οι οκτώ κοινότητες του Ακάμα έχουν μεγαλύτερες προοπτικές βιώσιμης ανάπτυξης παραμένοντας σε μια ενιαία λειτουργική και διοικητική οντότητα, που θα διασφαλίζει την ιστορικότητα και την κοινή τους κληρονομιά, προς όφελος του τοπίου και του περιβαλλοντικού πλούτου της περιοχής». 

Τι ζητούσαν οι κοινότητες

Υπενθυμίζεται πως οι κοινότητες ήταν σύμφωνες με τη δημιουργία ενός συμπλέγματος κοινοτήτων που θα αποτελείτο από τα 13 χωριά της Λαόνας και του Ακάμα, που μεταξύ τους υπήρχε αγαστή συνεργασία τα τελευταία χρόνια. Εξάλλου οι εν λόγω κοινότητες τελούν και εν αναμονή της εκπόνησης και του Τοπικού Σχεδίου Ακάμα, το οποίο επιθυμούν και αναμένουν εδώ και καιρό, για να δώσει λύσεις στα πάγια προβλήματα που αντιμετωπίζουν.

Πλέον με βάση τις πρόνοιες του Νόμου που ψηφίστηκε από τη Βουλή, οι εν λόγω κοινότητες διασπώνται στα τρία, αφού κάποιες εξ αυτών συνενώθηκαν με τον δήμο Πόλεως Χρυσοχούς, όπως το Νέο Χωριό, άλλες επτά με τον δήμο Δυτικής Πάφου, ενώ κάποιες εξ αυτών συμπεριλήφθηκαν σε σύμπλεγμα κοινοτήτων.

Εξυπηρετήθηκε η Πέγεια

Την ίδια ώρα, εξυπηρετήθηκε πλήρως η απαίτηση της Πέγειας για να μη συνενωθεί με την Έμπα και τη Χλώρακα καθιστώντας την τρίτη μεγαλύτερη πληθυσμιακή μάζα του νέου δήμου που προτεινόταν. Ειδικότερα με βάση την πρόταση του Υπουργείου Εσωτερικών, η οποία στηρίχθηκε από τους βουλευτές του ΔΗΣΥ και της ΔΗΠΑ Συνεργασίας, προτείνετο αρχικά ο Δήμος Δυτικής Πάφου να αποτελείται από τον Δήμο Πέγειας, και τις κοινότηες Κισσόνεργας, Χλώρακας και Έμπας.

Έτσι θα εδημιουργείτο μια σημαντική πληθυσμιακή μάζα που θα ικανοποιούσε τις ελάχιστες απαιτήσεις βιωσιμότητας της Μεταρρύθμισης. Ωστόσο υπήρξαν έντονες αντιδράσεις από την Πέγεια, η οποία αποτελεί, λόγω του τουρισμού, ένα πλούσιο δήμο που δεν θα ήθελε να χάσει κατ΄ ουδένα λόγο τον έλεγχο της διαχείρισης. Σε αυτό το πλαίσιο προτάθηκε και το ανακάτεμα της τράπουλας για τη συνένωση της με τις κοινότητες της περιοχής του Ακάμα, που προκάλεσε όμως τεράστιες αντιδράσεις. Υπενθυμίζεται ότι η Χλώρακα και η Έμπα, παρά το γεγονός ότι διαθέτουν ένα σημαντικό αριθμό κατοίκων, παραμένουν κοινότητες και συμπλεγματοποιούνται, την ίδια ώρα που οι μικρές κοινότητες που γειτνιάζουν με τον Ακάμα, μετατρέπονται σε δημοτικά διαμερίσματα.

Ποια λύση προτείνει ο Πρόεδρος

Ο Πρόεδρος καλεί τη Βουλή να ψηφίσει, αντί την ίδρυση του Δήμου Ακάμα, την ίδρυση του Δήμου Δυτικής Πάφου, ο οποίος να αποτελείται από το Δήμο Πέγειας και τις κοινότητες Ακουρσού, Κισσόνεργας, Χλώρακας, Έμπας και Λέμπας, ώστε να διασφαλίζεται η κρίσιμη πληθυσμιακή μάζα που απαιτείται για τη βιωσιμότητα του δήμου, χωρίς να εντάσσονται σε αυτόν κοινότητες της περιοχής Ακάμα. Επιπλέον προτείνει την αφαίρεση των κοινοτήτων της περιοχής Ακάμα και συγκεκριμένα των κοινοτήτων Ανδρολύκου, Δρούσειας και Νέου Χωριού από τον νέο Δήμο  Πόλης Χρυσοχούς.

Σε ότι αφορά τις κοινότητες ο πρόεδρος καλεί τη Βουλή να καταργήσει το Σύμπλεγμα Η που αφορά τις κοινότητες Έμπα, Λέμπα και Χλώρακαι και ένταξη των κοινοτήτων της περιοχής Ακάμα σε Ενιαίο Σύμπλεγμα που θα αποτελείται από, την Ανδρολύκου, τις Κάτω Αρόδες, τις Πάνω Αρόδες, τη Δρούσεια, την Ίννια, τον Κάθηκα, το Νέο Χωρίο και το Φασλί.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ:

• Αυξάνεται το μισθολογικό κόστος για αιρετούς της ΤΑ-Οι μισθοί πριν και μετά
• Τα οξύμωρα της Μεταρρύθμισης-Μείωσαν δήμους, άυξησαν συμβούλους κι αντιδημάρχους
• Ορόσημο ο Μάιος του 2024 για την εφαρμογή της μεταρρύθμισης της Τ.Α.