Οι φιλόδοξοι σχεδιασμοί και οι μεγάλες προκλήσεις του Υπουργείου Εσωτερικών

Έτοιμος και φιλόδοξος ότι εντός του 2022, το Υπουργείο Εσωτερικών θα καταφέρει να αντιμετωπίσει τις σημαντικές προκλήσεις που βρίσκονται ενώπιον του, παρουσιάζεται ο Νίκος Νουρής, που την ίδια ώρα, δηλώνει  αισιόδοξος, ότι μια σειρά από σημαντικά ζητήματα, τα οποία προέκυψαν το 2021, εντός του τρέχοντος έτους θα επιλυθούν.

Η ιεράρχηση των προτεραιοτήτων του Υπουργείου Εσωτερικών για το 2022 είναι ξεκάθαρη, υπογραμμίζει σε εφ' όλης της ύλης συνέντευξη που παραχώρησε στον REPORTER, ο Νίκος Νουρής, ο οποίος ανέλυσε τους επτά πυλώνες που θα επικεντρωθεί στους επόμενους μήνες, ιεραρχώντας τους, κατά σειρά προτεραιότητας. Μάλιστα, ο κ. Νουρής, αναφέρθηκε και σε ένα από τους κύριους στόχους που τέθηκαν για τη νέα χρονιά και που αφορά τη συνεργασία μεταξύ των Υπουργείων Εσωτερικών και Οικονομικών, για να ανακοινωθούν μια σειρά νέων σχεδίων κινήτρων, για την αναβάθμιση της παλιάς Λευκωσίας, σε μια προσπάθεια που καταβάλλεται για την εξάλειψη του φαινομένου της γκετοποίησης.

Την ίδια ώρα, ο υπουργός Εσωτερικών, δηλώνει αποφασισμένος, έτσι ώστε, να κλείσει οριστικά το ζήτημα της Μεταρρύθμισης της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, με την ψήφιση των τριών Νομοσχεδίων από τη Βουλή, αλλά και την προετοιμασία που επιβάλλεται να γίνει, για να εφαρμοστεί η Μεταρρύθμιση το 2024 χωρίς προβλήματα. Το δεύτερο μεγάλο ζήτημα που καλείται να διαχειριστεί είναι αυτό του μεταναστευτικού με το Υπουργείο να εστιάζεται στην Πράσινη Γραμμή, αλλά και στο κεφάλαιο των επιστροφών μεταναστών. Ταυτόχρονα, σημαντικά ζητήματα για το Υπουργείο, είναι η στεγαστική πολιτική, η πολεοδομική αδειοδότηση, η διαχείριση των Τουρκοκυπριακών περιουσιών και η προσφυγική πολιτική.

Πρώτο ζήτημα η Τοπική Αυτοδιοίκηση

Πρώτιστος στόχος του Υπουργείου Εσωτερικών, είναι το θέμα της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, για το οποίο ο κ. Νουρής, όχι μόνο σε κατάληξη, αλλά και σε ορθή κατάληξη της Μεταρρύθμισης που θα καθιστά τους Δήμους βιώσιμους και πιο κοντά στους πολίτες. Μεγάλη βαρύτητα, από το Υπουργείο δίνεται και στην επόμενη ημέρα της ψήφισης, αφού θα πρέπει να ακολουθήσει ένας μαραθώνιος, έτσι ώστε να γίνουν όλα όσα πρέπει, σε σχέση με την εφαρμογή της Μεταρρύθμισης. 

«Το πρώτο θέμα το οποίο έχουμε μπροστά μας αυτή τη στιγμή, είναι το ζήτημα της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, το οποίο ευελπιστώ ότι θα έχει μια σωστή και καλή κατάληξη για να έχουμε μια βιώσιμη Τοπική Αυτοδιοίκηση. Βεβαίως, είναι στη Βουλή το συγκεκριμένο ζήτημα, αλλά θέλω να ελπίζω ότι όπως έχουμε λειτουργήσει συναινετικά αυτό το τρίμηνο που πέρασε, έτσι θα έχουμε και σε αυτή την τελευταία διαδρομή που απέμεινε μέχρι την Ολομέλεια, θα επικρατήσει η συναίνεση και θα καταλήξουμε σε ένα βιώσιμο σχέδιο».

Μιλώντας για την επόμενη ημέρα της ψήφισης, ο κ. Νουρής επισημαίνει ότι, «απο την επόμενη μέρα, θα έχουμε πάρα πολλή δουλειά να κάνουμε, ως Υπουργείο Εσωτερικών, διότι θα υπάρξουν τα μεταβατικά συμβούλια τα οποία έχουν αρκετή δουλειά, μέχρι να διαμορφώσουμε το τελικό σχήμα μέχρι το 2024».

Οι διπλοί στόχοι στο μεταναστευτικό

Αναμφισβήτητα, ένα από τα ζητήματα που κυριάρχησαν τον προηγούμενο χρόνο και ακόμα αναζητούν λύση, είναι το μεταναστευτικό, καθώς οι ροές συνεχίζουν ολοένα να αυξάνονται, ενώ την ίδια ώρα λαμβάνονται πολλαπλά μέτρα για την αντιμετώπιση του φαινομένου, που ταλανίζει τη χώρα. Όπως εξηγεί ο κ. Νουρής οι βασικοί στόχοι του Υπουργείου είναι δύο. 

«Η στόχευσή μας πλέον είναι διπλή και ξεκάθαρη. Πρώτο, είναι η διαχείριση και επόπτευση της πράσινης γραμμής για να μπορέσουμε να μειώσουμε τις ροές. Από τη στιγμή που καταφέραμε να μειώσουμε τις ροές από τις άλλες τρεις εισόδους που είχαμε στη Δημοκρατία, δηλαδή τους εικονικούς γάμους, τους εικονικούς φοιτητές και τις θαλάσσιες ροές, είναι ξεκάθαρο ότι η αχίλλειος πτέρνα μας αυτή τη στιγμή είναι η πράσινη γραμμή, άρα εστιάζουμε το ενδιαφέρον μας στην πράσινη γραμμή».

Παράλληλα, το δεύτερο θέμα που επιδιώκει να διαχειριστεί το Υπουργείο Εσωτερικών, είναι το το θέμα τις επίσπευσης των διαδικασιών για τις επιστροφές. «Ήδη, έχουμε εκπονήσει και βρίσκονται σε ισχύ σχέδια εθελούσιων επιστροφών, με συγκεκριμένα κίνητρα ανάλογα με τη χώρα που βρίσκεται ο καθένας από τους μετανάστες και προσπαθούμε, παρά το γεγονός ότι αναμένουμε την Ευρωπαϊκή Ένωση να ολοκληρώσει συμφωνίες επιστροφών με τρίτες χώρες, εντούτοις δεν έχουμε την πολυτέλεια να περιμένουμε και γι’ αυτό προχωρούμε μόνοι μας με συγκεκριμένες συμφωνίες και χώρες, ιδιαίτερα με χώρες της Ασίας. Ήδη, κάναμε πριν δεκαπέντε ημέρες την πρώτη πτήση στο Βιετνάμ, προχωρούμε αυτή τη στιγμή με το Μπαγκλαντέζ, το Πακιστάν και το Νεπάλ, στείλαμε προτάσεις, περιμένουμε και ελπίζουμε να υπάρξει ανταπόκριση για να μπορέσουν να πραγματοποιηθούν κανονικά οι επιστροφές».

Εξάλλου, το μεταναστευτικό είναι ένα ζήτημα που απασχολεί και την Ευρωπαϊκή Ένωση και μέσα σε αυτό το πλαίσιο ο Υπουργός Εσωτερικών, προχώρησε σε επαφές με τον Γάλλο ομόλογό του, ενόψει και της ανάληψης της προεδρίας της Ε.Ε. από τη Γαλλία. «Ζητήσαμε συγκεκριμένη βοήθεια από τη Γαλλία για να μας βοηθήσει με τις γαλλόφωνες χώρες της υποσαχάριας Αφρικής, το Κογκό, το Καμερούν και τη Νιγηρία, για να μπορέσει να αρχίσει η διαδικασία επιστροφών στις συγκεκριμένες χώρες. Η στόχευσή μας λοιπόν είναι πάρα πολύ συγκεκριμένη. Για τις ροές από την πράσινη γραμμή και τις εκροές με τα θέματα επιστροφών».

Στεγαστική πολιτική με εστίαση στις ορεινές περιοχές

Σχέδια στήριξης για τους κάτοικους ορεινών περιοχών πρόκειται να εξαγγείλει επίσης το Υπουργείο του κ. Νουρή, σε μια προσπάθεια που καταβάλλεται ώστε να ενισχυθούν οι ορεινές περιοχές, καθώς μέσα από τα σχέδια στεγαστικής πολιτικής, διαφάνηκε η σημαντική βοήθεια που έλαβαν αυτοί των ακριτικών περιοχών τους προηγούμενους μήνες. 

«Το τρίτο θέμα είναι η στεγαστική μας πολιτική. Σε τρεις εβδομάδες αναμένουμε ότι θα ήμαστε έτοιμοι να εξαγγείλουμε τα επικαιροποιημένα σχέδια στεγαστικής πολιτικής, με ιδιαίτερη αναφορά τη βελτίωση των κινήτρων στις ορεινές περιοχές. Το σχέδιο που έχουμε ήδη σε εφαρμογή από την 1η του Μάρτη του 2021, όμως πήραμε τα μηνύματα, αξιολογήσαμε τα σχέδια, είδαμε ότι πρέπει να κάνουμε πρόσθετες βελτιώσεις προς τις ορεινές περιοχές, καθώς στις ακριτικές έχουμε ήδη πάρα πολύ καλά αποτελέσματα».

Όπως εξήγησε ο κ. Νουρής, πρόκειται να προκηρυχτούν βελτιωμένα σχέδια για τις ορεινές περιοχές, καθώς επίσης και να τρπλασιαστεί ο προϋπολογισμός για το τρέχων έτος. Ειδικότερα το Υπουργείο Εσωτερικών ανέβασε τον προϋπολογισμο από 5 εκατομμύρια στα δεκαπέντε, «ούτως ώστε να δώσουμε», εξήγησε ο υπουργός, «τη δυνατότητα σε κόσμο να εκμεταλλευτεί τα σχέδια και να βοηθήσουμε κυρίως τις ορεινές περιοχές».

Επέκταση πολεοδομικής αδειοδότησης σε σύνθετα κτήρια

Ιδιαίτερη έγνοια του Υπουργείου Εσωτερικών, αποτελούν επίσης και οι πολεοδομικές αδειοδοτήσεις και ο χρόνος ο οποίος χρειάζεται ώστε να εγκριθούν. Σύμφωνα με τον κ. Νουρή, από τους επόμενους μήνες ο θεσμός έκδοσης πολεοδομικής και οικοδομικής άδειας, πρόκειται να επεκταθεί και στα πιο σύνθετα κτήρια και οποιοσδήποτε θα μπορεί να εκδίδει άδεια σε διάστημα δέκα ημερών, χωρίς να υπάρχει πλέον η γνωστή γραφειοκρατία. 

«Ο τέταρτος πυλώνας μας είναι ο πυλώνας της πολεοδομικής αδειοδότησης. Από την 1η Οκτωβρίου του 2020, εφαρμόσαμε μια ριζοσπαστική προσέγγιση και εκδίδουμε άδεια κατοικίας μέχρι διπλοκατοικία σε δέκα μέρες, νοουμένου ότι υποβάλλονται τα σχέδια ηλεκτρονικά», εξήγησε ο υπουργός, προσθέτοντας πως μέχρι σήμερα έχουν εκδοθεί 2,547 αιτήσεις μέσα στην πρώτη χρονιά εφαρμογής του νέου θεσμού.

Η επέκταση που θα τεθεί σε εφαρμογή από την 1η Ιουνίου του 2022, ο θεσμός της έκδοσης άδειας πολεοδομικής και οικοδομικής επεκτείνεται στα πιο σύνθετα κτήρια, δηλαδή πολυκατοικίες, ώστε να σταματήσει η γραφειοκρατία και η ταλαιπωρία των πολιτών. Ωστόσο ο υπουργός υπέδειξε πως εξίσου σημαντικό είναι, «να μειώσουμε τα θέματα διαφθοράς και αδιαφάνειας. Γιατί κάποιος που έκανε μέχρι σήμερα μια αίτηση, διαμαρτυρόταν ότι έκαναν ενάμισι χρόνο να του βγάλουν άδεια και αντιλαμβάνεστε ότι άφηναν υπονοούμενα πως χρηματίζονται οι λειτουργοί του δημοσίου κτλ».

Η επέκταση και η ολοκλήρωση της πολεοδομικής αδειοδότησης, ο κ. Νουρής ευελπιστεί ότι θα γίνει εφικτή μέσα στο 2022 με το Νομοσχέδιο που αφορά τις άδειες για μεγάλες επενδύσεις. «Υπάρχει εδώ και δεκαοκτώ μήνες το νομοσχέδιο που καταθέσαμε στη Βουλή, που αφορά τις λεγόμενες στρατηγικές επενδύσεις. Εκείνες που είναι πάνω από 24 εκατομμύρια ευρώ, που είναι πολυώροφα κτήρια, καταθέσαμε νομοσχέδιο για τις οποίες η αδειδότησή τους θα γίνεται σε δώδεκα μήνες. Γιατί χρειάζονται και περιβαλλοντικές μελέτες γι’ αυτά και είναι πιο σύνθετα. Άρα η φιλοσοφία του νομοσχεδίου έγκειται στο ότι θα ορίζεται ένας πρότζεκτ μάνατζερ, ως εκπρόσωπος που θα ασχολείται μόνο με αυτές τις υπηρεσίες και η αίτηση θα εκδίδεται σε δώδεκα μήνες. Με την ψήφιση αυτού του νομοσχεδίου, θα κλείσουμε και το κεφάλαιο της πολεοδομικής αδειοδότησης και τελειώνει μια χρονίζουσα εκκρεμότητα που υπήρχε στη Δημοκρατία».

Τα κριτήρια πίσω από τις Τουρκοκυπριακές περιουσίες

Οι Τουρκοκυπριακές περιουσίες και ο τρόπος διαχείρισής τους, συνιστούν άλλο ένα μεγάλο πονοκέφαλο για το Υπουργείο Εσωτερικών, το οποίο θα επιχειρήσει να διαμορφώσει τα κριτήρια, τα οποία ισχύουν μέχρι σήμερα χωρίς καμία αλλαγή από το 1974, ώστε να μην υπάρχει ανισότητα ανάμεσα στους πρόσφυγες, αλλά και οικονομικό έλλειμα για το κράτος. 

«Ο πέμπτος σημαντικότατος πυλώνας είναι η διαχείριση των Τουρκοκυπριακών περιουσιών. Έχω πει στη Βουλή ότι θεωρώ ότι τα σημερινά κριτήρια που ισχύουν για τη διαχείριση των Τουρκοκυπριακών περιουσιών για τα οποία κηδεμόνας είναι το Υπουργείο Εσωτερικών, είναι κριτήρια τα οποία δημιουργούν δυο προβλήματα. Πρώτο, ανισότητα μεταξύ των προσφύγων, γιατί κάποιοι παίρνουν τεράστιες περιουσίες και κάποιοι δεν έχουν τη δυνατότητα να πάρουν. Και το δεύτερο είναι ότι με τον τρόπο με τον οποίο λειτουργούν σήμερα τα κριτήρια, δημιουργείται κάθε χρόνο ένα έλλειμμα στη διαχείριση των Τ/κ περιουσιών μεταξύ 6 και 7 εκατομμύρια, τα οποία καλείται να πληρώσει ο φορολογούμενος πολίτες».

Όπως σημείωσε ο Υπουργός, «δεν δέχομαι να κρατώ και να διαχειρίζομαι μια περιουσία αξίας οκτώ δισεκατομμυρίων και να ζητώ κάθε χρόνο, επειδή υπάρχουν λανθασμένα κριτήρια, να πληρώνει ο φορολογούμενος πολίτης 6-7 εκατομμύρια για τον προϋπολογισμό. Πρέπει να εξορθολογίσουμε τα κριτήρια. Εμείς τελειώσαμε τη μελέτη μας, μέχρι τον Φεβρουάριο θα καλέσω όλους τους εμπλεκόμενους φορείς, θα ακούσω τις απόψεις τους, θα συμφωνήσουμε και θα διαμορφώσουμε την τελική πρόταση και θα την πάρω στη Βουλή για ψήφιση. Είναι κάτι πολύ σημαντικό, το οποίο τρέχει από το 1974, χωρίς να αλλάξει τίποτα στα κριτήρια, με αποτέλεσμα να έχουμε όλα αυτά τα προβλήματα».

Κατεδάφιση, αναβάθμιση και διαφοροποίηση πεπαλαιωμένων πολυκατοικιών

Μόνο απαρατήρητη δεν θα μπορούσε να περάσει ασφαλώς και η εικόνα που παρουσιάζουν προσφυγική συνοικισμοί, με τον κ. Νουρή, να σηκώνει το γάντι και να σημειώνει ότι το Υπουργείο Εσωτερικών, προγραμμάτισε ήδη κατεδαφίσεις πολυκατοικιών, αναβαθμίσεις αλλά και διαφοροποιήσεις σε κάποιες άλλες, ώστε οι άνθρωποι που διαμένουν σε αυτές να ζουν μέσα σε ανθρώπινες και φυσιολογικές συνθήκες. 

«Η προσφυγική πολιτική είναι επίσης ένα από τα θέματα που μας απασχολεί. Στην στεγαστική προσφυγική πολιτική είναι τεράστια η απήχηση που έχουμε, με αποτέλεσμα να έχουμε εξαιρετικά ψηλές δαπάνες για να την καλύψουμε. Δεν είναι μόνο τα σχέδια τα στεγαστικά προσφυγικά που έχουμε αλλά είναι και αυτά των συνοικισμών. Υπάρχουν συνοικισμοί εξαιρετικά πεπαλαιωμένοι. Στα πλαίσια των δυνατοτήτων μας, σαν Υπουργείο Εσωτερικών, προγραμματίσαμε κάποιες κατεδαφίσεις πολυκατοικιών, κάποιες αναβαθμίσεις και κάποιες διαφοροποιήσεις στο καθεστώς διαμονής ανθρώπων μέσα. Είναι ένα σύνθετο πλέγμα η προσφυγική πολιτική, αλλά βρίσκεται ψηλά στις προτεραιότητές μας».

Κίνητρα για τον εκμοντερνισμό της παλιάς Λευκωσίας με φόντο την γκετοποίηση

Έβδομος πυλώνας για το Υπουργείο Εσωτερικών, είναι επίσης η αναβάθμιση της παλιάς Λευκωσίας, σε μια προσπάθεια που καταβάλλεται για την εξάλειψη του φαινομένου της γκετοποίησης. Σύμφωνα με τον κ. Νουρή, μετά την απόφαση για τη μετακίνηση της αρχιτεκτονικής σχολής της Φανερωμένης, πρόκειται να παραχωρηθούν πολεοδομικά και οικονομικά κίνητρα σε όλους τους ιδιοκτήτες που έχουν ιδιοκτησίες στην εντός των τειχών Λευκωσία, για την αναβάθμιση των κτηρίων τους. 

Ο τελευταίος σημαντικός πυλώνας για το 2022, ανέφερε ο κ. Νουρής, «είναι αυτό που θα εξαγγείλουμε με τον Υπουργό Οικονομικών, στις αρχές Φεβρουαρίου. Η πολεοδομική παρέμβαση του κράτους στη Λευκωσία, η οποία συνίσταται από τη μετακίνηση της αρχιτεκτονικής σχολής της Φανερωμένης και συνοδεύεται με την παραχώρηση πολεοδομικών και οικονομικών κινήτρων, σε όλους τους ιδιοκτήτες που έχουν ιδιοκτησίες στην περιτοιχισμένη πόλη της Λευκωσίας, ώστε να τους βοηθήσουμε να αναβαθμίσουν τα κτήρια τους».

Επίσης, πρόκειται να δοθούν κίνητρα, ώστε να μετατρέψουν κάποιοι σε φοιτητικές εστίες τα κτήρια τους για τους φοιτητές που θα φοιτούν στην πόλη. «Θα δώσουμε αναβαθμισμένους συντελεστές δόμησης για να μπορέσουν να αποκτήσουν οικοδομικό όφελος οι ιδιοκτήτες και να βοηθηθούν για να διορθώσουν τα κτίσματά τους. Και έτσι βελτιώνοντας τα κτίσματα, προσδοκούμε ότι θα άρουμε και το πρόβλημα της γκετοποίησης της παλιάς πόλης. Διότι ένας που θα επιδιορθώσει το παλιό του κτίριο στη Λευκωσία, προφανώς αν του δώσουμε κίνητρα, δεν θα επιτρέψει να έχει μέσα τσουβαλιασμένους ανθρώπους. Είναι μια ήπια παρέμβαση αυτή από το Υπουργείο, ώστε να δώσει κίνητρα στους ιδιοκτήτες για να αποφευχθεί και να εξαληφθεί το φαινόμενο της γκετοποίησης».