Σπάνε αυγά ή χαλούν τη συνταγή της Μεταρρύθμισης-Στα βαθιά η Βουλή για Τ.Α.

Στην πιο κρίσιμη φάση εισέρχονται οι συζητήσεις στην επιτροπή Εσωτερικών της Βουλής, η οποία σήμερα, μετά από σκληρή δουλειά και αφού κατάφερε να καλύψει το μεγαλύτερο έδαφος, μπαίνει στα βαθιά αφού ενώπιον των μελών της θα τεθούν προς συζήτηση δύο από τα πλέον ακανθώδη ζητήματα για τα οποία υπάρχουν διαφορετικές προσεγγίσεις.   

Πρόκειται για το ζήτημα των συνενώσεων και το ζήτημα των δημοψηφισμάτων, για τα οποία ειδικά στην προηγούμενη σύνθεση της επιτροπής Εσωτερικών, είχαν καταγραφεί διιστάμενες απόψεις μεταξύ των κομμάτων, ενώ κανείς δεν μπορεί να προβλέψει με σιγουριά ποιο θα είναι το τελικό αποτέλεσμα. 

Σε μεγάλο βαθμό η σημερινή συζήτηση θα καταδείξει, κατά πόσον οι βουλευτές και τα κόμματα, είναι διατεθειμένα να γυρίσουν την πλάτη και να σπάσουν αυγά σε σχέση με τις πιέσεις και τις φωνές που καθημερινά φτάνουν στα αυτιά τους από τοπικές κοινωνίες που ζητούν συγκεκριμένες ή καθόλου συνενώσεις, ή εάν στο τέλος θα υποκύψουν και θα καταλήξουν σε μια Μεταρρύθμιση, η οποία σε μεγάλο βαθμό θα αλλάξει φιλοσοφία με τη δημιουργία περισσότερων δήμων, από ότι προέβλεπαν οι μελέτες που έγιναν για την Τοπική Αυτοδιοίκηση. 

Εξίσου σημαντικές διαφορές καταγράφηκαν στο παρελθόν και για το θέμα των δημοψηφισμάτων. Ειδικά κάποια από τα κόμματα της αντιπολίτευσης, διατηρούν επιφυλάξεις κατά πόσον θα ήταν σωστό να ολοκληρωθεί η Μεταρρύθμιση χωρίς προηγουμένως να λάβει το πράσινο φως από τους άμεσα επηρεαζόμενους, τους δημότες των πόλεων και των κοινοτήτων που επηρεάζονται. 

Σύμφωνα με τον προγραμματισμό της Βουλής, όπως αυτός εγκρίθηκε όταν τα κόμματα συμφωνούσαν στην αναβολή των δημοτικών εκλογών του Δεκεμβρίου, μέχρι να οδηγηθούν τα τρία Νομοσχέδια προς ψήφιση στην Ολομέλεια, εκκρεμούν μόλις δύο συνεδρίες της επιτροπής Εσωτερικών. Η σημερινή και η έκτακτη που έχει ορισθεί για την ερχόμενη Δευτέρα, επομένως συνάγεται το συμπέρασμα πως με τον ένα ή τον άλλο τρόπο τα επόμενα 24ωρα θα είναι εξαιρετικά σημαντικά, ενδεχομένως και τα πιο κρίσιμα για την πορεία που θα πάρει μια από τις σημαντικότερες Μεταρρυθμίσεις που έχουν γίνει ποτέ στον τόπο. 

Το δεύτερο ζήτημα που θα τεθεί επί τάπητος είναι αυτό των δημοψηφισμάτων, για το οποίο υπάρχει καταγεγραμμένη από την προηγούμενη σύνθεση της Βουλής, η απαίτηση του ΑΚΕΛ και του Δημοκρατικού Κόμματος για διενέργεια τοπικών δημοψηφισμάτων. Θέση της Κυβέρνησης ένα τέτοιο εγχείρημα θα έθετε σε κίνδυνο ολόκληρη την προσπάθεια για τη Μεταρρύθμιση, αφού σε περίπτωση που έστω και ένας μόνο δήμος ή κοινότητα πει όχι στη Μεταρρύθμιση, αυτό θα είχε απρόβλεπτες συνέπειες. Η αντιπρόταση Νουρή στην απαίτηση του ΔΗΚΟ και του ΑΚΕΛ, ήταν η διενέργεια ενός Παγκύπριου Δημοψηφίσματος, η οποία μάλιστα οδηγήθηκε στην Ολομέλεια της Βουλής όπου καταψηφίστηκε. 

Μετά από αρκετούς μήνες το θέμα επανέρχεται ενώπιον των βουλευτών και πλέον με νέες ισορροπίες μεταξύ των κομμάτων αναμένεται να συζητηθεί. Με δεδομένες τις θέσεις των δύο μεγάλων κομμάτων της αντιπολίτευσης, αλλά και τις θέσεις του κυβερνώντος κόμματος αλλά κα της ΔΗΠΑ-Συνεργασίας που αντιτίθενται στα τοπικά δημοψηφίσματα, το κλειδί βρίσκεται στα μικρότερα κόμματα, που θα κληθούν να καταθέσουν τις θέσεις τους. 

Επειδή, πάντως, ασκούνται, σύμφωνα με πληροφορίες του REPORTER, μεγάλες πιέσεις προς τους βουλευτές και των μικρότερων κομμάτων, όπως είναι το ΕΛΑΜ, η ΕΔΕΚ και οι Οικολόγοι, δεν αποκλείεται κάποια εξ αυτών των κομμάτων να τεθούν υπέρ της διενέργειας τοπικών δημοψηφισμάτων, και να γείρουν την πλάστιγγα προς τη θέση του ΑΚΕΛ και του ΔΗΚΟ. 

Για όλα τα ακανθώδη ζητήματα, αναμένεται να υπάρχει μια πιο ξεκάθαρη εικόνα μετά και από τη σημερινή συνεδρία της Βουλής, ενώ δεν αποκλείεται να υπάρξει έντονος απόηχος από την πλευρά των δημάρχων και των δημοτικών συμβουλίων γενικότερα που δείχνουν ιδιαίτερη σημασία και συσχετίζουν τις συνενώσεις με το ζήτημα των δημοψηφισμάτων. 

Επιστρέφοντας στα δύσκολα ζητήματα, είναι γνωστό και καθημερινά συγκεκριμένα δημοτικά συμβούλια, δήμαρχοι και πολίτες φροντίζουν να στείλουν το μήνυμα, είτε μέσω ανακοινώσεων που εκδίδουν, είτε με τηλεφωνήματα προς τους βουλευτές και τον αρμόδιο υπουργό, πως δεν επιθυμούν τις συνενώσεις και πως διαφωνούν με την πρόταση που έχει τεθεί ενώπιον της Βουλής. Υπενθυμίζεται ότι από την αρχική μελέτη προτεινόταν η δημιουργία 14 δήμων, ωστόσο η τελική Κυβερνητική πρόταση που κατατέθηκε πριν από περίπου δύο χρόνια, πρότεινε τη δημιουργία 17 δήμων. Μετά από πιέσεις και διαφωνίες φτάσαμε στους δεκαεννέα, ενώ σήμερα υπάρχουν σκέψεις για 21 δήμους, με κάποια κόμματα μάλιστα να υποδεικνύουν πως δεν χάθηκε ο κόσμος εάν τελικά είναι 22. 

Ωστόσο, κάτι τέτοιο θα σήμαινε πως τα οικονομικά δεδομένα που προβλέπονταν να είναι πολύ ενθαρρυντικά για το μέλλον και τη βιωσιμότητα των Δήμων, ανατρέπονται και πλέον η όλη φιλοσοφία, αλλά και το εγχείρημα μιας γενναίας και ριζικής Μεταρρύθμισης, δέχθηκαν εκπτώσεις. Αν υπολογίσει κανείς ότι σήμερα λειτουργούν Παγκύπρια 30 δήμοι οι έξι εκ τους οποίους δημιουργήθηκαν πριν από περίπου μια δεκαετία, είναι ευκόλως κατανοητό ότι μιλάμε για μια μεταρρύθμιση με μόλις τρεις ή τέσσερις δήμους λιγότερους από όσους λειτουργούσαν μέχρι πριν από λίγα χρόνια. Οι φωνές από συγκεκριμένες περιοχές που φωνάζουν για τη Μεταρρύθμιση είναι γνωστές. Στην Πάφο υπάρχουν έντονες φωνές από την Πέγεια και τη Γεροσκήπου, στη Λάρνακα υπάρχουν οι προειδοποιήσεις της Αραδίππου, στη Λευκωσία υπάρχουν αποφάσεις από δημοτικά συμβούλια, όπως του Τσερίου και της Αγλαντζιάς, ενώ στην ελεύθερη Αμμόχωστο σχεδόν όλοι οι δήμοι βρίσκονται σε θέση μάχης, ασκώντας αφόρητες πιέσεις προς την Κυβέρνηση και τα κόμματα, με το «τοπικιστικό πατριωτισμό» να είναι αυτό το διάστημα στο ζενίθ του. 

Το στοίχημα για τη Βουλή στην παρούσα φάση είναι να καταλήξει στον τελικό αριθμό ισορροπώντας μεταξύ των «θέλω» των τοπικών κοινωνιών και τα οικονομικά δεδομένα που προέκυψαν μέσα από μελέτες και σε γενικές γραμμές αποδεικνύουν πως όσο πιο κοντά στον αριθμό δεκαεπτά είναι οι δήμοι, τόσο πιο ευοίωνα μπορούν να είναι τα οικονομικά δεδομένα τους και οι προοπτικές τους. Αυτό ωστόσο δεν γίνεται αντιληπτό από αρκετούς τοπικούς άρχοντες, οι οποίοι επιζητούν να διαφυλάξουν τα κεκτημένα τους, ενώ απειλούν ακόμα και με άμεσες παραιτήσεις σε περίπτωση που δεν ληφθούν υπόψη οι ευαισθησίες τους. 

Εναπόκειται δηλαδή στα κόμματα, αλλά και την Κυβέρνηση να καταλήξουν στον μαγικό αριθμό που αναλόγως με το ποιος θα είναι θα απαντά και στο ερώτημα εάν στο βωμό των κομματικών συμφερόντων και της προσπάθειας να μην εξαγριώσουν τους ψηφοφόρους τους τα κόμματα θα θυσιάσουν μια από τις σημαντικότερες Μεταρρυθμίσεις. Πάντως η πρόθεση που υπάρχει από όλους στην επιτροπή Εσωτερικών, είναι πως ανεξαρτήτως εάν υπάρξει ομοφωνία ή όχι, η πρόταση της πλειοψηφίας να είναι αυτή που θα οδηγηθεί στην Ολομέλεια, όπου κάθε κόμμα διατηρεί το δικαίωμα για να καταθέσει τροποποιητικό Νομοσχέδιο που θα τεθεί προς ψήφιση. 

Όποια κι αν είναι η κατάληξη της σημερινής συνεδρίας αλλά και της συνεδρίας της Δευτέρας, θα πρέπει να θεωρείται δεδομένο πως τα Νομοσχέδια θα οδηγηθούν προς ψήφιση, το αργότερο στην πρώτη Ολομέλεια μετά τις γιορτές των Χριστουγέννων, αν και η προσπάθεια θα είναι να ψηφιστούν πριν από τους προϋπολογισμούς, που είναι προγραμματισμένοι για ψήφιση στις 15, 16 και 17 Δεκεμβρίου.