To colpo grosso Νουρή με το δημοψήφισμα και τα γκρίζα σημεία της πρότασής του

Έκπληξη και σειρά ερωτημάτων προκάλεσε σε κάποια κόμματα η πρόταση που κατέθεσε ο υπουργός Εσωτερικών, Νίκος Νουρής, με την οποία προτείνει τη διεξαγωγή παγκύπριου δημοψηφίσματος, ταυτόχρονα με τις βουλευτικές εκλογές τις 30ης Μαΐου, με ερώτημα σχετικά με την προώθηση ή όχι της Μεταρρύθμισης της Τοπικής Αυτοδιοίκησης.

Η πρόταση του υπουργού Εσωτερικών, την οποία ο ίδιος κατέθεσε δημόσια χθες στη βάση γνωμάτευσης που ζήτησε την 1η Φεβρουαρίου από τον Γενικό Εισαγγελέα, περιλαμβάνει δημοψήφισμα για τη μεταρρύθμιση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης ταυτόχρονα με τις βουλευτικές εκλογές στις 30 Μαΐου. Υπενθυμίζεται ότι, πρόθεση της Κυβέρνησης ήταν να μην διεξαχθεί δημοψήφισμα ή τοπικά δημοψηφίσματα για τη Μεταρρύθμιση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, ωστόσο η επιτροπή Εσωτερικών της Βουλής, περιέλαβε σχετική πρόνοια κατά τη διάρκεια της συζήτησης του Νομοσχεδίου που κατέθεσε το Υπουργείο Εσωτερικών.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Αιφνιδιαστική πρόταση Νουρή για ΤΑ-Ενιαίο δημοψήφισμα ταυτόχρονα με βουλευτικές

Για το συγκεκριμένο ζήτημα, ο υπουργός Εσωτερικών απευθύνθηκε στη Νομική Υπηρεσία ζητώντας σχετική γνωμάτευση, για το τι θα έπρεπε να πράξει με τον Γιώργο Σαββίδη να απαντά πως, δεν μπορεί να τίθεται ενώπιον του λαού ένας νόμος ο οποίος έχει ήδη ψηφιστεί.

Το ταλαιπωρημένο ζήτημα της Μεταρρύθμισης, βρίσκεται ένα βήμα πριν τη ψήφιση του από τη Βουλή, με την πλειοψηφία των κομμάτων να τάσσεται ναι μεν υπέρ, αλλά να απαιτεί τη διεξαγωγή δημοψηφισμάτων. Μάλιστα αυτό που ζητά η πλειοψηφία των κομμάτων, δεν είναι ένα ενιαίο δημοψήφισμα, όπως αυτό που προτείνει η Κυβέρνηση, όπου οι πολίτες θα ταχθούν υπέρ ή κατά της Μεταρρύθμισης, αλλά τοπικά δημοψηφίσματα.

Θέλοντας να συγκεράσει τις διαφορές μεταξύ της κυβερνητικής θέσης και των θέσεων της πλειοψηφίας των κομμάτων, ο Νίκος Νουρής θα θέσει σήμερα ενώπιον του Υπουργικού Συμβουλίου πρόταση με την οποία θα προτείνει στη Βουλή τη διεξαγωγή ενός παγκύπριου δημοψηφίσματος, ταυτόχρονα με τις εκλογές για ανάδειξη των μελών της Βουλής των Αντιπροσώπων.

«Οι πρόνοιες του νόμου είναι σαφέστατες, οι απαντήσεις πρέπει να είναι καταφατικές ή αρνητικές, το ορίζει το σχετικό άρθρο του νόμου, θα διατυπωθεί προφανώς το ερώτημα, αν η Βουλή θα υιοθετήσει τη θέση της Κυβέρνησης, άρα θεωρούμε ότι με αυτό τον τρόπο αφενός μεν σεβόμενοι τις απόψεις των κοινοβουλευτικών κομμάτων, δίνουμε τη δυνατότητα ακριβώς μετά τις τόσες πολλές συζητήσεις να υπάρχει και η άποψη του κυρίαρχου λαού», δήλωσε χθες ο υπουργός Εσωτερικών.

Μετά και το πράσινο που αναμένεται να ανάψει στην πρόταση Νουρή το Υπουργικό, το όλο ζήτημα θα επιστρέψει στη Βουλή, αφού σύμφωνα με το Σύνταγμα για τη διεξαγωγή δημοψηφίσματος απαιτείται σχετική έγκριση από την Ολομέλεια του σώματος. Πάντως με βάση τις ισορροπίες εντός της βουλής, διαφαίνεται πως η σχετική πρόταση θα περάσει με πλειοψηφία.

Αξίζει να σημειωθεί πως ανάλογη πρόταση είχε καταθέσει προ καιρού και ο βουλευτής της Συνεργασίας Δημοκρατικών Δυνάμεων, Μαρίνος Μουσιούττας, ο οποίος είχε εκφράσει τις επιφυλάξεις του σχετικά με την τροπή που είχαν πάρει τα πράγματα, μετά από τις εισηγήσεις της πλειοψηφίας των κομμάτων στην επιτροπή Εσωτερικών. Ο κ. Μουσιούττας είχε επισημάνει πως σε περίπτωση που το δημοψήφισμα πραγματοποιείτο σε τοπικό επίπεδο και μάλιστα τον Δεκέμβριο του 2023, θα δημιουργούσε τον κίνδυνο, να χαθεί η προεργασία που θα γινόταν μέχρι εκείνη τη στιγμή για συνένωση των υπηρεσιών των Δήμων, σε περίπτωση που σε κάποιες περιοχές, οι δημότες ψήφιζαν κατά της Μεταρρύθμισης. Για αυτό τον λόγο είχε προτείνει τη δημιουργία ενός παγκύπριου δημοψηφίσματος πριν ξεκινήσουν οι διαδικασίες για συνένωση υπηρεσιών των δήμων με γενικό ερώτημα, υπέρ ή κατά της Μεταρρύθμισης.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Οι βουλευτικές βάζουν σε περιπέτειες τη Μεταρρύθμιση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης

Τα γκρίζα σημεία
Πέραν της γενικής εντύπωσης, ότι προφανώς μερίδα των κομμάτων της αντιπολίτευσης θα ικανοποιηθεί με τη σχετική πρόταση, εγείρονται παράλληλα και μια σειρά άλλων ζητημάτων που θα πρέπει να απαντηθούν από την Κυβέρνηση, σχετικά με τη διενέργεια του δημοψηφίσματος.

Ένα εξ αυτών αφορά το γεγονός ότι σύμφωνα με τη γνωμάτευση του Γιώργου Σαββίδη δεν μπορεί να τεθεί σε δημοψήφισμα ένας Νόμος που έχει εγκριθεί από τη Βουλή. Από την άλλη πλευρά ωστόσο, αυτό σημαίνει πως οι πολίτες θα κληθούν να ψηφίσουν για μια Μεταρρύθμιση, η οποία στη συνέχεια, υπάρχει πιθανότητα να αλλάξει όταν θα οδηγηθεί στην Ολομέλεια για ψήφιση και εκεί τα κόμματα θα μπορούν να καταθέσουν τροποποιήσεις. Κάτι που σημαίνει επί της ουσίας ότι οι πολίτες θα κληθούν να εγκρίνουν κάτι που δεν γνωρίζουν.

Επίσης αυτό που δεν ξεκαθαρίζεται από το Υπουργείο Εσωτερικών, είναι τι θα τεθεί στο δημοψήφισμα προς ψήφιση, αφού η αρχική πρόταση που κατατέθηκε από το Υπουργείο Εσωτερικών για τη Μεταρρύθμιση έχει υποστεί σοβαρές αλλαγές κυρίως σε ότι αφορά τον αριθμό των Δήμων, αλλά και σε σχέση με την αρχή που θα έχει την ευθύνη έκδοσης πολεοδομικών αδειών. Συνεπώς θα πρέπει να ξεκαθαρίσει αν προς ψήφιση θα τεθεί η πρόταση που πέρασε με πλειοψηφία από την επιτροπή Εσωτερικών, ή η αρχική πρόταση όπως κατατέθηκε από το Υπουργείο Εσωτερικών.

Οι αντιδράσεις των κομμάτων
Ο ΔΗΣΥ μέσω της βουλεύτριας του κόμματος, Ξένιας Κωνσταντίνου, εξέφρασε την ικανοποίηση του για τη διεξαγωγή ενός ενιαίου δημοψηφίσματος. «Θέλω να πω ότι είναι με ικανοποίηση που διαπιστώνουμε ότι και η Γενική Εισαγγελία βεβαίως, προκρίνει τη διεξαγωγή εάν και εφόσον θα γίνει, ενός ενιαίου δημοψηφίσματος. Είμαστε επίσης ενήμεροι αναφορικά με την εισήγηση του Υπουργού Εσωτερικών προς το Υπουργικό Συμβούλιο για τη διεξαγωγή ενός ενιαίου δημοψηφίσματος σε σχέση με τη μεταρρύθμιση της τοπικής αυτοδιοίκησης παράλληλα, μαζί με τη διεξαγωγή των βουλευτικών εκλογών του 2021, θέση με την οποία και συμφωνούμε», δήλωσε η κ. Κωνσταντίνου.

Στην αντίπερα όχθη η Ελένη Μαύρου η οποία είναι και πρόεδρος της επιτροπής Εσωτερικών της Βουλής, κατηγόρησε την Κυβέρνηση πως, αντί να δώσει λόγο στους πολίτες προσφεύγει σε μεθοδεύσεις που τους ακυρώνουν.

«Το ΑΚΕΛ», δήλωσε η Ελένη Μαύρου, «έχει καταθέσει εδώ και δυο σχεδόν χρόνια την πρόταση του για διενέργεια τοπικών δημοψηφισμάτων στο πλαίσιο της μεταρρύθμισης της τοπικής αυτοδιοίκησης. Τονίζαμε μάλιστα ότι των δημοψηφισμάτων θα πρέπει να προηγηθεί ένας ευρύς διάλογος με τις τοπικές κοινωνίες ώστε να αντιληφθούν γιατί χρειάζεται η συνένωση δυνάμεων και πώς μέσα από αυτή θα βελτιωθεί η ποιότητα ζωής τους και οι αναπτυξιακές προοπτικές των πόλεων μας».

Παράλληλα υπενθύμισε ότι, «ο Ευρωπαϊκός Χάρτης της Τοπικής Αυτοδιοίκησης ο οποίος κυρώθηκε από την Κυπριακή Δημοκρατία αναγνωρίζει ρητά το δικαίωμα των πολιτών να συμμετέχουν στη διαχείριση των δημοσίων υποθέσεων και ρυθμίζει, μεταξύ άλλων, και τη διαδικασία τυχόν αλλαγών των εδαφικών ορίων της κάθε αρχής τοπικής αυτοδιοίκησης».

«Δεν θα υπεισέλθουμε», συνέχισε η πρόεδρος της επιτροπής Εσωτερικών, «στη νομική πτυχή. Είναι εμφανές ότι ο Γενικός Εισαγγελέας απαντά στο πως θα διευκολυνθεί η εφαρμογή του κυβερνητικού νομοσχεδίου και όχι στο πως θα διασφαλιστεί ο λόγος και ρόλος των πολιτών στη διαδικασία της μεταρρύθμισης. Παραγνωρίζεται ακόμα και το γεγονός ότι δημοψηφίσματα προβλέπονται και στην υφιστάμενη νομοθεσία και έχουν ήδη διεξαχθεί σε αρκετές περιπτώσεις».

«Αντί η κυβέρνηση να συζητήσει εποικοδομητικά την πρόταση για τοπικά δημοψηφίσματα προσφεύγει σε μεθοδεύσεις που παραγνωρίζουν πλήρως τον ανθρωποκεντρικό χαρακτήρα της τοπικής αυτοδιοίκησης και ακυρώνουν, με συνοπτικές διαδικασίες, το δικαίωμα των πολιτών να έχουν λόγο και ρόλο στην εξέλιξη των τοπικών κοινωνιών, στο πως διαμορφώνεται η καθημερινότητα τους», κατέληξε η κ. Μαύρου.

Πάντως η ΕΔΕΚ η οποία και στη Βουλή είχε ταχθεί υπέρ της διεξαγωγής δημοψηφισμάτων, εξέφρασε την ικανοποίηση της για την πρόταση του υπουργού Εσωτερικών. Σε δηλώσεις του το μέλος του Πολιτικού Γραφείου του κόμματος, Μαρίνος Θεοδώρου, επεσήμανε πως η ΕΔΕΚ από την πρώτη στιγμή τάχθηκε ξεκάθαρα υπέρ της διεξαγωγής των δημοψηφισμάτων πριν από την τελική έγκριση των νομοσχεδίων που σχετίζονται με την μεταρρύθμιση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Ως εκ τούτου, το κόμμα, υιοθετεί την εισήγηση της κυβέρνησης για δημοψήφισμα στις 30 Μαΐου.

«Από τη στιγμή που η Τοπική Αυτοδιοίκηση είναι η πλησιέστερη εξουσία προς τους πολίτες, η πολιτεία έχει υποχρέωση να διασφαλίσει τη συμμετοχή των πολιτών σε όλη αυτή τη διαδικασία. Αυτό εξάλλου αποτελεί βασική προϋπόθεση, από τη στιγμή που οι δήμοι έχουν συσταθεί με δημοψηφίσματα,  με δημοψηφίσματα πρέπει να αποφασίσουν και για το μέλλον τους, στο πλαίσιο της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, πάντα πριν από την ψήφιση του σχετικού νομοσχεδίου», κατέληξε ο κ. Θεοδώρου.

Θετικά στην πρόταση του Νίκου Νουρή, τάχθηκε και το Κίνημα Αλληλεγγύη. Σε ανακοίνωση του κόμματος σημειώνεται πως το Κίνημα Αλληλεγγύη δεν φέρει καμιά ένσταση στη διεξαγωγή δημοψηφίσματος για την τοπική αυτοδιοίκηση, ωστόσο δεν θεωρεί πως οι επόμενοι τρεις μήνες είναι αρκετοί για την ορθή ενημέρωση των πολιτών σε σχέση με το ζήτημα.

«Για το Κίνημα Αλληλεγγύη είναι ουσιώδες οι πολίτες να είναι ορθά ενημερωμένοι, να γνωρίζουν τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα της μεταρρύθμισης που θα καθορίσει την καθημερινότητα όλων μας. Θα πρέπει να γίνει εκτενής ενημέρωση και συζήτηση με τους πολίτες», σημειώνεται στην ανακοίνωση.

«Το Κίνημα Αλληλεγγύη τάσσεται ξεκάθαρα υπέρ οποιασδήποτε δημοκρατικής διαδικασίας, όπως άλλωστε είναι και τα δημοψηφίσματα. Θεωρούμε δε πως αν είναι να γίνει δημοψήφισμα είναι πολύ καλύτερα να γίνει πριν από τις συνενώσεις υπηρεσιών», καταλήγει η ανακοίνωση.