Το παρασκήνιο της λίστας κυρώσεων-Το βέτο για Μινσκ και οι ενστάσεις τριών χωρών
06:42 - 29 Αυγούστου 2020
Ο κατάλογος των κυρώσεων που παρουσιάστηκαν από τον Ζοζέπ Μπορέλ προφορικά στους ΥΠΕΞ έχει ως στόχο τη δημιουργία κόστους, τόσο σε οικονομικό όσο και σε τεχνικό επίπεδο. Συγκεκριμένα προβλέπεται το κλείσιμο της στρόφιγγας των ευρωπαϊκών κονδυλίων προς την Τουρκία, αλλά και την απαγόρευση δανεισμού σε τουρκικές τράπεζες από κρατικές τράπεζες της Ε.Ε..
Εξάλλου, προβλέπεται και η ένταξη και νέων προσώπων στη λίστα προσώπων που θα απαγορεύεται να ταξιδέψουν στην Ε.Ε., όπως έγινε ήδη με δύο στελέχη της ΤΡΑΟ, ενώ είναι σε εξέλιξη η διαδικασία, με τα νέα ονόματα που πρότεινε η Κυπριακή Δημοκρατία για να μπουν στην σχετική λίστα.
Πέρα από τα όποια θετικά προέκυψαν από την Άτυπη Σύνοδο των ΥΠΕΞ, είναι ξεκάθαρο πως η διαδικασία μέχρι την εφαρμογή των κυρώσεων είναι μια χρονοβόρα διαδικασία που δεν θα πρέπει να αναμένεται πριν από τον Οκτώβριο.
Σύμφωνα με την επιχειρηματολογία της κυπριακής πλευράς, δεν είναι δυνατό να αποφασίζονται κυρώσεις κατά της Λευκορωσίας για εκλογική νοθεία και άσκηση βίας κατά διαδηλωτών και όχι κατά της Τουρκίας που παραβιάζει με τις ενέργειές της το Διεθνές Δίκαιο στην Ανατολική Μεσόγειο.
Κατά την παρέμβασή του το απόγευμα της Πέμπτης, ο υπουργός Εξωτερικών κατέστησε σαφές ότι εξαρτά τη σύμφωνη γνώμη του για τις κυρώσεις κατά της Λευκορωσίας από το αποτέλεσμα της συζήτησης για την Τουρκία την Παρασκευή.
Με άλλα λόγια, χωρίς κυρώσεις κατά της Άγκυρας δεν θα υπάρξουν κυρώσεις κατά του Μινσκ. Την άποψη του κ. Χριστοδουλίδη στήριξε ο κ. Δένδιας. Η στάση αυτή φαίνεται να εντυπωσίασε. Στη συνεδρίαση της Παρασκευής, μόνο η Ιταλία, η Μάλτα και η Γερμανία έδειξαν δισταγμό, αλλά τελικά συναίνεσαν.
Η επιφύλαξή τους αφορούσε το προσφυγικό και την αντίδραση της Τουρκίας. Στην περίπτωση της Γερμανίας, επιπρόσθετος λόγος διστακτικότητας είναι ο διαμεσολαβητικός ρόλος που έχει αναλάβει ανάμεσα στην Ελλάδα και την Τουρκία.
Σε ό,τι αφορά τις μικρές χώρες, ειδικά της Αν. Ευρώπης, ο βασικότερος παράγοντας να συμφωνήσουν σε κυρώσεις κατά της Άγκυρας, ήταν ότι επρόκειτο για ζήτημα αμφισβήτησης της εθνικής κυριαρχίας κρατών-μελών της ΕΕ από την Τουρκία.
Προς την ορθή κατεύθυνση θεωρεί η Λευκωσία ότι είναι τα συμπεράσματα του άτυπου Συμβουλίου Εξωτερικών Υποθέσεων, σε ό,τι αφορά τις προκλητικές ενέργειες της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο.
Ορόσημο η 24η Σεπτεμβρίου
Μιλώντας στην κρατική τηλεόραση ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Χριστοδουλίδης, υπέδειξε ότι η περίοδος έως το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο της 24ης Σεπτεμβρίου θα χαρακτηριστεί από έντονες διεργασίες και βάσει, της απόφασης της Άτυπης Συνόδου των υπουργών Εξωτερικών, θα γίνει λήψη μέτρων τα οποία εισηγήθηκε η Κυπριακή Δημοκρατία από τα μέσα Ιουνίου, με στόχο τον τερματισμό των τουρκικών προκλήσεων.
Επιθυμία, τόνισε ο υπουργός Εξωτερικών, είναι η αποκλιμάκωση της έντασης από πλευράς της Τουρκίας. Εάν αυτό δεν γίνει ως τότε, είναι αντιληπτό, σημείωσε, ότι εισερχόμαστε σε μια νέα κατάσταση πραγμάτων.
Ο Νίκος Χριστοδουλίδης δήλωσε ότι στη σύνοδο του Βερολίνου, η Λευκωσία επιδίωξε διασύνδεση της κατάστασης στη Λευκορωσία με το θέμα της συμπεριφοράς της Τουρκίας. «Δεν μπορεί να υπάρχουν», σημείωσε, «διαφορετικές προσεγγίσεις ή επιλεκτική ευαισθησία όταν παραβιάζονται αρχές και αξίες της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Επισήμανε παράλληλα, ότι «υπήρξε στη σύνοδο πολιτική συμφωνία για τις επόμενες κινήσεις της Ένωσης και επαναβεβαιώθηκε η κοινή ευρωπαϊκή θέση ότι ο καθορισμός θαλάσσιων συνόρων γίνεται μέσα από διάλογο, βάσει του Διεθνούς Δικαίου και της Σύμβασης της Θάλασσας.
Ο υπουργός Εξωτερικών, κατέληξε υποδεικνύοντας ότι ειδικότερα στην περίπτωση της Κύπρου, «υπάρχει κάλεσμα της Ευρωπαϊκής Ένωσης και κρατών μελών προς την Άγκυρα,να ανταποκριθεί στην ετοιμότητα της Λευκωσίας για διάλογο ή να γίνει παραπομπή του θέματος στο δικαστήριο της Χάγης».
Προς αυτή την κατεύθυνση ο ύπατος εκπρόσωπος άφησε ανοικτό το παραθυράκι του διαλόγου, σημειώνοντας πως θα εργαστεί και προσωπικά προς αυτή την κατεύθυνση. Παράλληλα ευχαρίστησε τη Γερμανία για την πρωτοβουλία που ανέλαβε.