Για την τελευταία ο ΠτΔ, για τις εμμονές του ο Τατάρ-Στις ΗΠΑ χωρίς προσδοκίες

Έντονη κινητικότητα, η οποία ωστόσο δεν αναμένεται ότι θα συνοδευτεί από σημαντικές εξελίξεις, αναμένεται αυτή την εβδομάδα σε διπλωματικό επίπεδο, σε σχέση με το Κυπριακό, στο περιθώριο της 77ης Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ, που πραγματοποιείται στη Νέα Υόρκη. Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας μεταβαίνει αύριο στην έδρα του ΟΗΕ, όπου αναμένεται να έχει σημαντικές επαφές με ξένους ηγέτες, αλλά και με τον Γενικό Γραμματέα του ΟΗΕ, Αντόνιο Γκουτέρες.   

Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας μεταβαίνει στη Νέα Υόρκη για την τελευταία του ομιλία ενώπιον της Γενικής Συνέλευσης, από την οποία θα στείλει ισχυρά μηνύματα σε σχέση με το Κυπριακό, θα υπογραμμίσει τις πρωτοβουλίες που ο ίδιος ανέλαβε για άρση του αδιεξόδου, το οποίο, όπως θα υπογραμμίσει, παραμένει λόγω των απαράδεκτων τουρκικών θέσεων που εκπίπτουν από τα σχετικά ψηφίσματα του ΟΗΕ. 

Η ομιλία του Προέδρου της Δημοκρατίας ενώπιον της Γενικής Συνέλευσης, είναι προγραμματισμένη για την Παρασκευή, 23 Σεπτεμβρίου, στις 4 το απόγευμα, ώρα Κύπρου, ενώ την ίδια ημέρα ο Πρόεδρος Αναστασιάδης θα συναντηθεί στις  7 και 15 το απόγευμα, ώρα Κύπρου,  με τον Γενικό Γραμματέα.

Οι προσδοκίες για κάποια θετική εξέλιξη από την παρουσία του Νίκου Αναστασιάδη στην έδρα του ΟΗΕ, είναι αισθητά μειωμένες, αφενός διότι ο Ερσίν Τατάρ επιμένει στις απαράδεκτες θέσεις του, αφετέρου διότι δεν υπάρχει διάθεση από καμία πλευρά, ενόψει και των εκλογικών αναμετρήσεων σε Κύπρο και Τουρκία, να αναληφθεί η οποιαδήποτε πρωτοβουλία στην παρούσα φάση. 

Η παρουσία του Προέδρου στις ΗΠΑ, έρχεται στον απόηχο άρσης του αμερικανικού εμπάργκο όπλων προς την Κυπριακή Δημοκρατία, γεγονός που εκνεύρισε, τόσο την Άγκυρα όσο και τους εγκάθετους της στα κατεχόμενα. Η Τουρκία αναμένεται στο περιθώριο της Γενικής Συνέλευσης να ασκήσει πιέσεις, έτσι ώστε να «διορθωθεί», όπως αναφέρει χαρακτηριστικά και το τουρκικό Υπουργέιο Εξωτερικών η συγκεκριμένη απόφαση. 

Από την άλλη πλευρά ο Νίκος Αναστασιάδης αναμένεται να έχει σειρά επαφών με ξένους ομολόγους του σε μια προσπάθεια να σταλεί από τρίτους το μήνυμα προς τον Ταγίπ Ερντογάν πως οι θέσεις του για το Κυπριακό είναι απαράδεκτες και πως όσο το δυνατό πιο σύντομα, θα πρέπει να αναθεωρηθούν, έτσι ώστε να ανοίξει ένα παράθυρο ελπίδας για ένα γύρο διαπραγματεύσεων, εντός των παραμέτρων του ΟΗΕ. 

Πάντως ο Ερσίν Τατάρ φρόντισε πριν αναχωρήσει για τη Νέα Υόρκη, όπου για άλλη μια φορά θα κινηθεί στη σκιά της τουρκικής αντιπροσωπείας, φρόντισε να στείλει τα σχετικά μηνύματα για λύση δύο κρατών και κυριαρχική ισότητα. Μιλώντας σε δημοσιογράφους αφού ενημέρωσε την ολομέλεια του «κοινοβουλίου» για το Κυπριακό σε κλειστή συνεδρίαση, ο Τατάρ είπε ότι ενημέρωσε τους «βουλευτές» πριν τη μετάβασή του στη Νέα Υόρκη και απάντησε σε ερωτήσεις.

Πώς κινείται ο Τατάρ

Επαναλαμβάνοντας ότι εάν δεν γίνει αποδεκτή η κυρίαρχη ισότητα της «ΤΔΒΚ» δεν είναι δυνατόν να προχωρήσει η επίσημη διαδικασία διαπραγμάτευσης, ο Τατάρ σημείωσε ότι αυτή η επίσημη πολιτική αξιολογήθηκε και με την Τουρκία και ότι στη Νέα Υόρκη θα αναφέρουν ότι αν πρόκειται να υπάρξει συμφωνία στην Κύπρο, αυτή πρέπει να γίνει στη βάση της κυριαρχικής ισότητας.

Ο Τατάρ ανάφερε ότι στις διάφορες τεχνικές επιτροπές συζητούν το πώς θα εξελιχθούν οι σχέσεις μεταξύ των δύο «λαών» στις επίσημες διαδικασίες διαπραγμάτευσης «στη βάση των δύο κρατών» και υποστήριξε ότι μεταξύ των θεμάτων που μπορούν να συζητηθούν είναι ο διαμοιρασμός του φυσικού πλούτου γύρω από το νησί, η επίλυση των προβλημάτων υπάρχουν στον ηλεκτρισμό και την ενέργεια με τη σύνδεση στο «σύστημα δικτύου» με καλώδιο που θα τραβηχτεί στην Τουρκία, η οποία απέχει μόλις 40 μίλια, οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, η συμβολή στην επίλυση της λειψυδρίας με τη μεταφορά νερού από την Τουρκία προς «την νότια Κύπρο», όπως χαρακτήρισε τις ελεύθερες περιοχές του νησιού, η συνεργασία μεταξύ των «δύο κρατών» για αποναρκοθέτηση σε 29 διαφορετικές περιοχές και η σύσταση επιτροπών που περιλαμβάνουν θεσμικά όργανα της «ΤΔΒΚ» για την εξάλειψη των προβλημάτων που προκύπτουν από την παράτυπη μετανάστευση.

Επαναλαμβάνοντας ότι δεν είναι δυνατόν να γίνουν αποδεκτά τα μέτρα οικοδόμησης εμπιστοσύνης (ΜΟΕ) που προτείνουν οι Ελληνοκύπριοι, ο Τατάρ ισχυρίστηκε ότι είναι απαράδεκτο, για παράδειγμα, με την πρόταση για το παράνομο αεροδρόμιο της Τύμπου, να συνδεθούν οι γραμμές του FIR με τη «νότια Κύπρο» και να τερματιστεί η συνεργασία του παράνομου αεροδρομίου της Τύμπου με την Άγκυρα. Υποστήριξε ότι απαράδεκτη είναι και η πρόταση της ελληνοκυπριακής πλευράς για το λιμάνι της κατεχόμενης Αμμοχώστου και εξέφρασε την θέση ότι αυτά μπορούν να τεθούν στην ημερήσια διάταξη μόνο μετά τη συνολική λύση.

Αναφέροντας ότι δεν είναι δυνατόν η τουρκοκυπριακή πλευρά να αποδεχθεί ποτέ την επιστροφή του Βαρωσιού και την αφαίρεσή του από τα «σύνορα» της «ΤΔΒΚ», ο Τατάρ πρόσθεσε ότι «δεν είναι δυνατόν να προχωρήσουμε σε περιεκτικές διαπραγματεύσεις χωρίς να γίνει αποδεκτή η κυρίαρχη μας ισότητα».

«Αυτό που προσπαθούμε να κάνουμε τώρα στο πλαίσιο των τεχνικών επιτροπών είναι να κινηθούμε με τη συνεργασία των δύο πλευρών», ανέφερε επαναλαμβάνοντας ότι οι «αρχές» της «ΤΔΒΚ» και οι «αρχές του νότου», όπως χαρακτήρισε την Κυπριακή Δημοκρατία, «μπορούν να συνεργαστούν σε διάφορα θέματα και σε αυτό το πλαίσιο, οι προτάσεις που υποβάλαμε την 1η και την 8η Ιουλίου ήταν αυτές που αναφέρθηκαν παραπάνω». Υποστήριξε ότι με την εφαρμογή αυτών των προτάσεων δεν θα μπορεί να τεθεί θέμα επέκτασης της εξουσίας της Κυπριακής Δημοκρατίας στην βόρεια κατεχόμενη Κύπρο.

Ο Τατάρ τέλος ανέφερε ότι κατά την ενημέρωση της «βουλής» εξήγησε γιατί η ομοσπονδία τελείωσε και δεν προσφέρει καμία ελπίδα και ισχυρίστηκε ότι «η νοοτροπία των Ελληνοκυπρίων είναι γεμάτη από σοβαρές παγίδες και ο στόχος τους είναι να εξαλείψουν την ‘ΤΔΒΚ’ επεκτείνοντας την εξουσία τους στον βορρά και να οδηγήσουν τους Τουρκοκύπριους σε χειρότερη κατάσταση από την προ του 1974 περίοδο».

«Δεν θα δεχτούμε ποτέ να μας μετατρέψουν σε μειονότητα», είπε και καταλήγοντας ευχαρίστησε τον «πρόεδρο» του «κοινοβουλίου», Ζορλού Τορέ και τον «πρωθυπουργό» Ουνάλ Ουστέλ για την πρόσκληση που του απηύθυναν για να προβεί σε ενημέρωση του «σώματος».

Πώς θα κινηθεί ο Πρόεδρος

Ο Νίκος Αναστασιάδης, με δεδομένο ότι, (α) η Τουρκία και ο Τατάρ παραμένουν αμετακίνητοι στις απαράδεκτες θέσεις τους (β) ο ίδιος θα είναι στη θέση του λιγότερο από έξι μήνες, (γ) ακολουθούν οι εκλογές στην Τουρκία και εκτός απροότπου και στην Ελλάδα το καλοκαίρι, δεν αναμένεται να επιδιώξει την οποιαδήποτε πρωτοβουλία για να δημιουργηθούν ευνοϊκές συνθήκες για το Κυπριακό. 

Αντιθέτως, αναμένεται πως αφού είναι και η τελευταία του παρουσία ενώπιον της Γενικής Συνέλευσης, ότι θα επιχειρήσει να κάνει έναν απολογισμό, ο στόχος του οποίου θα είναι να καταδείξει σε όλο τον κόσμο, τις ευθύνες της άλλης πλευράς για το αδιέξοδο και το ναυάγιο των συνομιλιών. Ο Νίκος Αναστασιάδης αναμένεται, επίσης, ότι θα αναφερθεί στην προσπάθεια που ξεκίνησε ουσιαστικά από το 2014 και κορυφώθηκε στο Κρανς Μοντάνα, τις προσπάθειες που έγιναν από την πλευρά μας στη συνέχεια, καθώς επίσης και την αλλαγή στάση της άλλης πλευράς από την ημέρα που κέρδισε τις ψευδοεκλογές ο Ερσίν Τατάρ. 

Την ίδια ώρα αναμένεται ότι θα καλέσει τη διεθνή κοινότητα να ενσκήψει στο Κυπριακό, να ασκήσει πίεση στην Τουρκία για να επανέλθει στις ράγες της λύσης και θα διαβεβαιώσει για την ετοιμότητα της δικής μας πλευράς για επανέναρξη των διαπραγματεύσεων στη βάση των παραμέτρων του ΟΗΕ. 

Στο μεταξύ σήμερα ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας στις 11 το πρωί, ο Πρόεδρος Αναστασιάδης θα βρίσκεται στο Λονδίνο, στο Αβαείο του Ουέστμινστερ, για να παρευρεθεί στην κηδεία της Βασίλισσας Ελισάβετ Β’ μαζί με δεκάδες ξένους ηγέτες και αρχηγούς κρατών. Τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας θα συνοδεύει η Πρώτη Κυρία Άντρη Αναστασιάδη.