Η Άννα Αριστοτέλους έσπασε τη γυάλινη οροφή και τους έβαλε γυαλιά

Υπάρχει μια αόρατη, γυάλινη οροφή. Ένα κοινωνικό τείχος για τις γυναίκες. Σεξιστικές αντιλήψεις για την ικανότητά τους και για τον ρόλο τους στην κοινωνία που δεν τις αφήνουν να προχωρήσουν. Που τις εμποδίζουν να καταλάβουν συγκεκριμένα αξιώματα, που τις εμποδίζουν να πάρουν προαγωγές, που εμποδίζουν την ίση μισθοδοσία τους. Όχι γιατί δεν μπορούν, όχι γιατί δεν θέλουν, όχι γιατί δεν προσπαθούν. Αλλά επειδή ένα σύστημα με πατριαρχικές ρίζες προτάσσει, συνειδητά και υποσυνείδητα, το φύλο τους και τους ρόλους που του προσδίδουν. Κι υπάρχει μία γυναίκα που στην Κύπρο, όχι απλώς έσπασε μια τέτοια γυάλινη οροφή, αλλά την έκανε κομματάκια. Και υπάρχουν και κάποιοι άντρες που προσπάθησαν να κάνουν τη δική της ακεραιότητα και αξιοπρέπεια κομματάκια…  

Ο όρος γυάλινη οροφή πρωτοχρησιμοποιήθηκε τη δεκαετία του 1970 από την Marilyn Loden για να περιγράψει το αόρατο εμπόδιο που συχνά αντιμετωπίζουν οι γυναίκες στην προσπάθειά τους να ανελιχθούν επαγγελματικά. Η ίδια δήλωσε, σε συνέντευξή της στο BBC, πως η θέση της ήταν πως αυτά τα φράγματα στην πρόοδο ήταν πολιτισμικά και όχι προσωπικά και αυτά προκαλούσαν τη μεγαλύτερη ζημιά στις ευκαιρίες και τις επαγγελματικές φιλοδοξίες. Σχεδόν 45 χρόνια μετά από αυτή την πρώτη αναφορά της Loden, η γυάλινη οροφή συνεχίζει να δημιουργεί φράγματα στην επαγγελματική ανέλιξη εκατομμυρίων γυναικών σε όλο τον κόσμο.

Η Άννα Αριστοτέλους έσπασε τη γυάλινη οροφή των Κεντρικών Φυλακών. Ανέλαβε μία θέση που, μέχρι την ημέρα του διορισμού της, προοριζόταν αποκλειστικά για άντρες. Και από πολλούς αμφισβητείτο κατά πόσο μπορεί μια γυναίκα να ανταπεξέλθει. Όμως η νεαρή νομικός που ανέλαβε τις Κεντρικές Φυλακές, όχι απλώς ανταποκρίθηκε, αλλά πήρε τα κομματάκια της γυάλινης οροφής και τους έβαλε γυαλιά.

Η Διευθύντρια των Φυλακών έκανε τη δική της επανάσταση, επειδή άλλαξε τη φιλοσοφία του σωφρονισμού στη χώρα μας. Αντιμετωπίζει ως τιμωρία την στέρηση της ελευθερίας, όχι την στέρηση της ανθρωπιάς. Πήρε μια φυλακή με συχνές εξεγέρσεις και αυτοκτονίες και την μετέτρεψε σε παγκόσμιο πρότυπο ανθρώπινης φυλακής, επειδή ξεκίνησε να αντιμετωπίζει τον κρατούμενο ως άνθρωπο, που κάποια στιγμή θα επιστρέψει ανάμεσα σε άλλους ανθρώπους και πρέπει να μπορεί να επανενταχθεί επιτυχώς στον κοινωνικό ιστό κι όχι να επιστρέψει στις παλιές του συνήθειες πιο μοχθηρός, έτοιμος να εκδικηθεί την κοινωνία. Γέμισε τις Φυλακές με βιβλία και τέχνη και γήπεδα. Μέχρι και φουσκωτά για τα παιδιά των κρατουμένων έφερνε, για να μπορούν να περάσουν έστω και λίγο ποιοτικό χρόνο ως γονείς, δείχνοντας τους ποια είναι τα σημαντικά της ζωής. Μετέτρεψε τις Φυλακές σε χώρο μετάβασης, όπου αυτοί που μπαίνουν εγκληματίες συχνά βγαίνουν καλύτεροι, νομοταγείς άνθρωποι. Και η μείωση του ποσοστού υποτροπής από το 50% στο 15% αποδεικνύει πως αυτή η αλλαγή νοοτροπίας έκανε την Κύπρο μια πιο ασφαλή χώρα.  

Το νέο καθεστώς που δημιούργησε στις Κεντρικές Φυλακές έκανε την Άννα Αριστοτέλους πρόσωπο κοινής αποδοχής. Όλοι αναγνωρίζουν τη βελτίωση και όλοι παρουσιάζονται πρόθυμοι να την ακούσουν, παρά το γεγονός πως δεν υιοθετούν πάντοτε όλοι τις εισηγήσεις της. Χαίρει σεβασμού από όλο το πολιτικό φάσμα και το έργο της ίδιας και των συνεργατών της αναγνωρίζεται σε παγκόσμιο επίπεδο, καθώς οι κυπριακές Φυλακές σαρώνουν τα βραβεία σε διάφορα προγράμματα και μέχρι και το Netflix ήρθε να διερευνήσει τι τις κάνει τόσο ξεχωριστές.

Και παρά το γεγονός πως πολίτες και πολιτικό προσωπικό αναγνωρίζουν τα επιτεύγματα των Κεντρικών Φυλακών επί των ημερών της Άννας Αριστοτέλους, είναι ξεκάθαρο πως σε κάποιους δεν αρέσουν. Δεν τους αρέσει που άλλαξαν οι κανόνες εντός του σωφρονιστικού ιδρύματος. Δεν τους αρέσει που μια γυναίκα, πλαισιωμένη από άλλες γυναίκες, έφερε την επανάσταση σε έναν ανδροκρατούμενο χώρο. Και προσπάθησαν να την καταστρέψουν.

Και η κ. Αριστοτέλους ούτε αυτή τη φορά δίστασε. Βγήκε μπροστά και κατήγγειλε διαφθορά. Κατήγγειλε πως ανώτατο στέλεχος της Αστυνομίας γνώριζε ότι κρατούμενος είχε στην κατοχή του κινητό τηλέφωνο και όχι απλώς δεν ενημέρωσε τη Διεύθυνση των φυλακών, αλλά του έδινε οδηγίες να την παρακολουθεί και να συλλέγει στοιχεία εναντίον της ίδιας και της υποδιευθύντριας, με στόχο να τις «κάψει».  

Τα κίνητρα του αστυνομικού παραμένουν άγνωστα. Είναι κάτι που προφανώς θα εξετάσει η Δικαιοσύνη. Το γεγονός, όμως, παραμένει ένα: Ότι μία γυναίκα, δημιουργώντας μία ομάδα με έντονη γυναικεία παρουσία, άλλαξε προς το καλύτερο το σύστημα σωφρονισμού στη χώρα μας. Και πως ένας άντρας σε θέση εξουσίας ήθελε να την καταστρέψει για κάποιο, άγνωστο δικό του όφελος. Κι αφού η γυάλινη οροφή είχε πια σπάσει προσπάθησε να πετάξει λάσπη και πέτρες για να τα καταφέρει. Να δολοφονήσει τον χαρακτήρα της σε μια προσπάθεια να κάμψει την ακεραιότητά της.

Ως αντίδραση σε μία σοβαρότατη καταγγελία, στα social media άρχισαν να κάνουν την εμφάνισή τους διάφορες αναφορές ότι η Άννα Αριστοτέλους δεν είναι τέλεια και έχει ελαττώματα, αφήνοντας να εννοηθεί ότι θα πρέπει να αποδοθεί σε αυτήν μερίδιο ευθύνης για την στοχοποίησή της. Λες και είναι κάποιου είδους προαπαιτούμενο η τελειότητα όταν μια γυναίκα κατέχει κάποιο σημαντικό αξίωμα (πότε ψάχνουν για άντρες χωρίς ελαττώματα, αλήθεια;). Άλλο ένα αόρατο εμπόδιο, να βρίσκεται. Προφανώς η κ. Αριστοτέλους είναι άνθρωπος και ως τέτοια δεν είναι τέλεια. Και δεν πειράζει. Γιατί δεν ελέγχεται για την τελειότητά της, όπως δεν θα έπρεπε να ελέγχεται για το φύλο της. Ελέγχεται για το έργο της.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ:

• «Ήξεραν για τα στοιχεία, φαίνεται να μην ήθελαν την καταγγελία της Αριστοτέλους»
• Είδε εκ πρώτης όψεως ποινικά ο Εισαγγελέας, αρχίζει την έρευνα ο Αιμιλιανίδης
• Έστειλε μηνύματα με πολλούς αποδέκτες η Αριστοτέλους-Κατήγγειλε και περιμένει
• Ευθείες βολές κρατουμένων-«Σκευωρία καιροσκόπων, τα ονόματα τους θα δουν το φως»
• Ειρηνική διαμαρτυρία στήριξης στις Φυλακές-Δίπλα στην διευθύντρια οι κρατούμενοι