Έστησε στον τοίχο την Αστυνομία η Βουλή για την 19χρονη-Καταιγισμός ερωτημάτων

Στο… εδώλιο του κατηγορουμένου κάθισε Αστυνομία και πρωτόδικο Δικαστήριο, οι οποίοι καλούνται να δώσουν εξηγήσεις ενώπιον της Βουλής, στον απόηχο της απόφασης για την 19χρονη Βρετανίδα που κατήγγειλε βιασμό από δώδεκα Ισραηλινούς, απόφαση η οποία κατακεραυνώνει και δείχνει μια σειρά από λάθος χειρισμούς, που εξέθεσαν την Κύπρο διεθνώς. 

Παρά το γεγονός ότι η απόφαση εκδόθηκε στις 31 Ιανουαρίου, μέχρι στιγμής η Αστυνομία και η Νομική Υπηρεσία που βρέθηκαν στο μάτι του κυκλώνα δεν τοποθετήθηκαν ως προς το ερώτημα τι μέλλει γενέσθαι, ενώ η Κοινοβουλευτική Επιτροπή Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων συγκάλεσε έκτακτη συνεδρίαση, ζητώντας απαντήσεις.

Στην Επιτροπή έχει κληθεί η υπουργός Δικαιοσύνης και Δημοσίας Τάξεως και ο Αρχηγός Αστυνομίας, οι οποίοι ωστόσο δεν παρευρέθηκαν με τους βουλευτές να το σχολιάζουν στα πηγαδάκια ποικιλοτρόπως. Επίσης, στη συνεδρίαση κλήθηκαν η Επίτροπος Διοικήσεως και Προστασίας Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων,  εκπρόσωποι του Ανωτάτου Δικαστηρίου, της Νομικής Υπηρεσίας της Δημοκρατίας, των Υπηρεσιών Κοινωνικής Ευημερίας του Υφυπουργείου Κοινωνικής Πρόνοιας, του Γραφείου Χειρισμού Θεμάτων Βίας στην Οικογένεια και Κακοποίησης Ανηλίκων της Αστυνομίας Κύπρου και του Οργανισμού Κρατικών Υπηρεσιών Υγείας (ΟΚΥπΥ).

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: «Ανακρίνεται» στη Βουλή η Αστυνομία για 19χρονη και πρωτόκολλα για έμφυλη βία

Η πρόεδρος της Επιτροπής, Ειρήνη Χαραλαμπίδου, ξεκινώντας τη συζήτηση ανέφερε πως η  Κύπρος βρέθηκε ξανά σε πολύ δύσκολη θέση με βάση τα δημοσιεύματα για περί μη δίκαιης δίκης, σε ό,τι αφορά στο βιασμό μίας γυναίκας από δώδεκα άνδρες.

«Η κάλυψη από διεθνή μέσα δείχνουν απίστευτα κενά. Μη δίκαιη δίκη. Είναι ένα χαστούκι σε όλο το δικαστικό σύστημα. Εγείρονται ζητήματα στο θέμα κατάρτισης των ατόμων και πώς διεκπεραιώνουν το έργο τους. Όσα είδαν το φως της δημοσιότητας δεν περιποιούν τιμή σε κανένα. Μία κοπέλα 19 χρόνων κατήγγειλε βιασμό και σχεδόν να την πάρουμε φυλακή».

Η κα. Χαραλαμπίδου, συνεχίζοντας, διερωτήθηκε «αν ήταν Κύπρια που κατάγγελλε θα την χειριζόμασταν το ίδιο; Πώς γίνεται ένας δικαστής να καταγράφεται στην απόφαση του Ανωτάτου ότι δεν έκανε δίκαιη δίκη; Να θέσω  ακόμη έναν παράγοντα. Επρόκειτο για άτομο που δεν μιλούσε αγγλικά. Πώς λήφθηκαν καταθέσεις και πώς ανακρίθηκε αυτή η κοπέλα; Νιώθω ντροπή και να μην πω τι άλλο αισθάνομαι».

Από πλευράς του, ο βουλευτής του ΑΚΕΛ, Γιώργος Κουκουμάς, στη δική του τοποθέτηση ανέφερε πως η απόφαση του Ανωτάτου, «που είναι η αφορμή για να συζητήσουμε, είναι σταθμός. Τεκμηρίωσε την κολοσσιαία αποτυχία του κράτους να διερευνήσει νέα βιασμό. Ή μπορεί να μην είναι αποτυχία, αλλά συστημικός σεξισμός, που διαπερνά όλη την πορεία από την Αστυνομία μέχρι το δικαστήριο. Το ερώτημα είναι τι είναι βιασμός; Η γυναίκα, τότε, λιντσαρίστηκε από το  διαδικτυακό όχλο. Βιασμός είναι αν δεν υπάρχει συναίνεση, όχι αν φορά προκλητικά ρούχα και πήγε με 2 η 3 ταυτόχρονα».

Ο κ. Κουκουμάς έστρεψε τα πυρά του και στον υπουργό Μεταφορών, αναφέροντας πως «αν ο κ. Καρούσος ενοχλείται για το brand name της Αγίας Νάπας, πρέπει να εφαρμοστούν οι διαδικασίες. Αν επέμβει η Πρεσβεία του Ισραήλ, πάλι πρέπει να εφαρμοστούν οι διαδικασίες».

Στη συνέχεια έθεσε μία σωρεία ερωτημάτων:

-Η Αστυνομία αναγνωρίζει ότι έχει ευθύνες;

-Υπάρχουν πρωτοκολλά στην Αστυνομία και πως τα εφαρμόζουμε;

-Πώς χειρίζεται η Αστυνομία απ’ εδώ και πέρα την υπόθεση;

-Τι κάνουν σήμερα οι αστυνομικοί που ερευνήσαν;

-Τι γίνεται με τους ιατροδικαστές;

-Υπάρχει πρωτόκολλο για τους ιατροδικαστές, για το πώς χειρίζονται μια υπόθεση βιασμού;

-Για το δικαστήριο: πώς αναλαμβάνει την ευθύνη ο δικαστής, μετά από μια τέτοια κολοσσιαία αποτυχία;

-Για ΟκΥΠΥ: αν πάμε σε ένα νοσοκομείο δημόσιο, ξέρει κάποιος στο ΤΑΕΠ τι θα κανεί, αν μια γυναίκα πάει και καταγγείλει βιασμό;

Ο βουλευτής του ΑΚΕΛ έκανε αναφορά και για το ρόλο των ΜΜΕ, τονίζοντας πως «βλέπουμε σημεία και τέρατα από τα ΜΜΕ. Διαβάζουμε σε εφημερίδες και ιστοσελίδες π. Χ. "Την σκότωσε γιατί την αγαπούσε". Εφαρμόζεται ο κώδικας της Αρχής ραδιοτηλεόρασης;».

Στην δική της τοποθέτηση, η βουλευτής του Δημοκρατικού Συναγερμού, Ρίτα Σούπερμαν υπέδειξε πως πρωτόκολλα και εγχειρίδια υπάρχουν. «Το θέμα είναι πως εφαρμόζονται. Υπάρχει έλεγχος στην εφαρμογή τους και στήριξη στους ανθρώπους που τα εφαρμόζουν. Θέτω ενώπιον σας τις εκθέσεις της Greta. Σε όλες γίνονται εισηγήσεις να δουλέψουν καλύτερα τα κράτη για την έμφυλη βία».

Συνεχίζοντας, η βουλεύτρια του κυβερνώντος κόμματος τόνισε πως «σε ό,τι αφορά στην αστυνομική ερευνά, ο ανακριτής σε πολλές περιπτώσεις, θεωρεί ότι το θύμα λέει ψέματα. Αυτό πρέπει να αλλάξει. Και οι ανακρίσεις πρέπει να αλλάξουν και να μην γίνεται με ερώτηση- απάντηση». Προσθέτοντας σημείωσε πως οι δικαστές έχουν έλλειψη ευαισθησίας.

«Η ομολογία δεν είναι ο σύντομος δρόμος προς τη δικαιοσύνη. Σίγουρα, η ομολογία δεν πρέπει να ανακουφίζει, αλλά να προβληματίζει και να ψάχνουμε περισσότερο τα στοιχεία. Να γίνεται πιο ενδελεχής έρευνα για την ομολογία. Υπάρχουν πολλές περιπτώσεις που πολλοί ομολογήσαν ψευδώς ότι έκαναν κάτι ανά το παγκόσμιο, αλλά δεν το έκαναν».

Αναφορικά με το ρόλο των ΜΜΕ, η κα. Σούπερμαν σημείωσε πως «δεν είναι έντιμο από μέρους των δημοσιογράφων να ασχολούνται με αυτό που πουλά. Για παράδειγμα, η 24χρονη στη Θεσσαλονίκη, μέσα σε λίγες μέρες, είδαν το φως τα μηνύματα της και μπορούσαν να προετοιμαστούν καλύτερα οι συνήγοροι των κατηγορουμένων».

Στη συνέχεια, το λόγο πήρε η επίσης βουλευτής του ΔΗΣΥ, Φωτεινή Τσιρίδου, η οποία ανέφερε πως «στο δευτεροβάθμιο επίπεδο, είδαμε πως λειτούργησε η δικαιοσύνη. Με τη μεταρρύθμιση της δικαιοσύνης θέλουμε να κάνουμε και τριτοβάθμιο δικαστήριο. Χαιρετίζουμε την απόφαση του Ανωτάτου. Υπάρχουν θέματα που πρέπει να προωθήσουμε ως κοινοβούλιο και αφορούν την Αστυνομία. Θέλουμε να δούμε τα λάθη που καταγράφηκαν, μέσα από τη δικαστική απόφαση, αλλά και τι πράξαμε για να γίνουμε καλύτεροι».

Στην δική της τοποθέτηση, η βουλεύτρια των Οικολόγων, Αλεξάνδρα Ατταλίδου υπέδειξε πως «κάποιοι δεν μπορούν να καταλάβουν τι σημαίνει να είσαι γυναίκα στην Κύπρο. Υπάρχει μισογυνισμός. Αυτό συνέβη με τη 19χρονη. Τη διαπόμπευσε αυτή η κοινωνία. Δεν σκέφτηκε ότι ήταν 19 χρονών και ακόμα και ψέματα να έλεγε, δεν υπολογίστηκε η ηλικία της».

Πρόσθεσε, δε, πως «δεν είναι μόνο οι γυναίκες που το περνούν αυτό, είναι και οι ΛΟΑΤΚΙ. Οι διαφορετικοί δεν είναι αποδεχτοί από αυτή την κοινωνία. Είδαμε βίντεο να κυκλοφορεί, αλλά δεν έγινε καμία σύλληψη γι’ αυτό. Όταν οι ισραηλινοί επέστρεψαν στην χώρα τους, τους υποδέχθηκαν ως ήρωες. Κατοχυρώσαμε τη σύμβαση της Κωνσταντινούπολης για τη βία και αυτή ακόμα δεν πέρασε στην Αστυνομία».

Συνεχίζοντας, υπογράμμισε πως «δεν απαιτείται διείσδυση για να είναι βιασμός ή να έχει μώλωπες για να είναι βιασμός. Μπορεί μια γυναίκα να παγώσει αν της επιτεθούν και να μην μπορεί να αντιδράσει. Η Αστυνομία εξέτασε τι έγινε σε εκείνο το ξενοδοχείο; Η Αρχή ραδιοτηλεόρασης εξέτασε πως καλύφθηκε το θέμα;», διερωτήθηκε.

Η απάντηση του Υπουργείου Δικαιοσύνης

Στη συνέχεια πήρε εκ νέου το λόγο η πρόεδρος της Επιτροπής, Ειρήνη Χαραλαμπίδου, η οποία απευθυνόμενη στον εκπρόσωπο του Υπουργείου Δικαιοσύνης, ανέφερε ότι «η εικόνα που είδαμε για αυτή την υπόθεση, δεν περιποιεί τιμή για την κυπριακή κοινωνία. Έχετε σοβαρότατο ρόλο να διαδραματίσετε».

Ο εκπρόσωπος του Υπουργείου, απαντώντας υπέδειξε πως «είναι μια πολύ σοβαρή υπόθεση. Είναι η πρώτη φορά που δοκιμάζονται οι Αρχές για τη σύμβαση τη Κων/πολης. Όπως αναφέρει το Δικαστήριο, "το βράδυ της 27ης με ξημερώματα 28ης μετατράπηκε από θύμα σε θύτη". Πρόκειται για πολύ σημαντική απόφαση. Επικοινωνήσαμε από την πρώτη στιγμή με τον Αρχηγό και ζήτησε η υπουργός σημείωμα. Η υπουργός έδωσε οδηγίες να μελετηθεί σε βάθος και σε όλες τις παραμέτρους η απόφαση. Όσες αλλαγές πρέπει να γίνουν στα πρωτόκολλα θα γίνουν. Η σύμβαση της Κων/πόλης καθιερώθηκε το 2017 και θα σας πει περισσότερα η κ. Λαμπρινίδου».

Σε ό,τι αφορά στον ορισμό του βιασμού, ο εκπρόσωπος του Υπουργείου τόνισε πως «θέλω να πω ότι ο νέος ποινικός κώδικας, θέτει τη συναίνεση ως κεντρικό σημείο αναφοράς. Ορίζεται, επίσης, ότι ένα θύμα βιασμού, δεν πρέπει να έχει σημάδια, για να ορίζεται θύμα βιασμού. Υπάρχουν οδηγίες της υπουργού στην Αστυνομία και όσες αλλαγές πρέπει να γίνουν, θα γίνουν».

Η τοποθέτηση της Αστυνομίας

Στη συνέχεια, η κα. Χαραλαμπίδου σημείωσε πως «ακούσαμε πολλές φορές την κα. Λαμπριανίδου να αναφέρεται στα πρωτόκολλα και λοιπά. Όταν ήρθε η ώρα να δοκιμαστούν αποτύχαμε παταγωδώς. Επίσης, δοκιμάζονται οι προσωπικές αντιλήψεις από δικαστές όταν παίρνουν αποφάσεις από την έδρα. Αλλάζουν τα δεδομένα, αλλά δεν βλέπουμε βελτίωση».

Στη συνέχεια το λόγο πήρε η προϊστάμενη του Τμήματος Καταπολέμησης Εγκλήματος, Κυριακή Λαμπριανίδου, τόνισε πως «τα πρωτόκολλα που αναπτύχθηκαν, σε ό,τι αφορά το βιασμό, εκπονήθηκαν το 2021, τον Φλεβάρη. Είναι πολύ λεπτομερές το πρωτόκολλο, το οποίο δεν είχαμε το 2019. Από το 2019 έγιναν βήματα και θα γίνουν κι αλλά. Από το Νοέμβριο του 2020 είχαμε φέρει βρετανίδες εμπειρογνώμονες, για να αξιολογήσουν τον τρόπο ερευνάς. Τον Μάρτιο θα πάνε μέλη μας στο Ηνωμένο Βασίλειο να δουν εκεί τις διαδικασίες. Επίσης, για τα θέματα έμφυλης βίας, αυξήθηκαν κατά 45% οι καταγγελίες. Αυτή η αύξηση αφορά το χειρισμό που γίνεται».

Τα καρφιά Ειρήνης και οι ερωτήσεις των βουλευτών

Στο σημείο αυτό, την διέκοψε η πρόεδρος της Επιτροπής, η οποία με έντονο ύφος, επεσήμανε ότι «αυτή τη στιγμή έφυγαν δυο επικίνδυνοι δραπέτες και άκουγα τον εκπρόσωπο της Αστυνομίας ότι περιμένουμε την έκθεση. Αυτό που μας λείπει είναι η κουλτούρα. Αν σε παιδί δικό μου συμπεριφέρονταν όπως στη βρετανίδα, δεν ξέρω τι θα συνέβαινε. Έχουμε θέμα επάρκειας. Δεν γίνεται να βάζετε ένα αστυνομικό με ανύπαρκτη γνώση, να εξετάζει καταγγελίες. Έχουμε πρόβλημα στην Αστυνομία. Δεν είναι οι αστέρες που κάνουν τους κάλους αστυνομικούς. Η περίπτωση η δική μου το 2015, έπεσε στα χεριά εξαιρετικών αστυνομικών, αλλά δεν είναι όλοι έτσι».

Παίρνοντας το λόγο, η κα. Ατταλίδου υπέβαλε την ερώτηση «γιατί δεν έκανε παρέμβαση ο Αρχηγός στη διάρκεια αυτής της υπόθεσης»;

Για να λάβει την απάντηση από την κα. Λαμπριανίδου «δεν μπορώ να απαντήσω εκ μέρους του πρώην Αρχηγού Αστυνομίας. Η νέα ηγεσία έκανε αρκετά άλματα. Δημιουργήθηκαν κλιμάκια το 2020. Αυτά έγιναν το 2019».

Σε παρέμβασή της, η κα. Χαραλαμπίδου ξεκαθάρισε ότι «δεν είναι θέμα αρχηγού. Πολλοί αρχηγοί κυνηγούσαν τις διαρροές, πάρα το περιεχόμενο των διαρροών», με την κα. Ατταλίδου να προσθέτει πως «τα κλιμάκια χειρίζονται όλα τα είδη βίας ή την ενδοοικογενειακή βία;».

Η κα. Λαμπριανίδου απάντησε πως «είναι εξειδικευμένα για αυτές τις μορφές βίας. Έχουμε 20 άτομα στο αρχηγείο και 60 άτομα Παγκύπρια που ασχολούνται με αυτά τα θέματα. Εκπαιδεύσαμε αρχικά 40 ανακριτές σε θέματα έμφυλης βίας. Είχαμε γυναίκες αναμεσά στους ανακριτές, ήταν ένας μεγάλος αριθμός. Τα κλιμάκια μας εμπίπτουν στα ΤΑΕ. Σε αυτή την περίπτωση, θα εξέταζαν γυναίκες του ΤΑΕ».

Ο βουλευτής του ΑΚΕΛ, Γιώργος Κουκουμάς, επέβαλε τις ερωτήσεις «αυτά τα νέα εργαλεία που έχουμε, ελέγχει κάποιος τους ανακριτές ότι τα κάνουν σωστά; Έγινε κάποια διαδικασία για τους εμπλεκόμενους αστυνομικούς; Έγινε πειθαρχική έρευνα;», με την κα. Χαραλαμπίδου να υποβάλλει την ερώτηση «είδαν το φως της δημοσιότητας αποσπάσματα από την κατάθεση της Αγγλίδας;».

Στη συνέχεια το λόγο πήρε δεύτερη εκπρόσωπος της Αστυνομίας, υποδεικνύοντας πως μελετάται η απόφαση του Δικαστηρίου, σε συνεργασία με τη νομική υπηρεσία, με την κα. Χαραλαμπίδου να προσθέτει πως «εγώ αυτές τις έρευνες τις φοβάμαι. Έφυγαν δυο άτομα και ακόμα ψάχνουν να βρουν τι πήγε λάθος. Πέρασαν δυο χρόνια και ακόμα περιμένουμε να δούμε αν θα γίνει κάτι;».

Η κα. Σούπερμαν, παίρνοντας το λόγο, σημείωσε πως «εισηγούμαι μέσα στην εκπαίδευση που γίνεται να αλλάξει η συνέντευξη και η ανάκριση και να μην γίνεται με βάση τον τρόπο, που θέλει ο κάθε αστυνομικός. Θέλω να ρωτήσω επίσης, πώς εξασφαλίζεται ότι αυτοί οι ανακριτές θα μείνουν σε αυτά τα κλιμάκια και δεν θα μετατεθούν;», με την κα. Λαμπριανίδου να απαντά «τα πρωτόκολλα είναι τα ίδια για τα κλιμάκια και τα ΤΑΕ.Είμαστε σε συνεχή επικοινωνία με τα κλιμάκια, ψάχνουμε τρόπους για να λύνουμε τα προβλήματα. Οι αστυνομικοί που χειρίστηκαν την υπόθεση το 2019, δεν είναι στα κλιμάκια μας.».

Έλαβε προαγωγή ο ανακριτής;

Παρέμβαση έκανε η εκπρόσωπος του Δικτύου ενάντια στη βία κατά των γυναικών, Ζέλια Γρηγορίου, τονίζοντας πως «ο ανακριτής στην υπόθεση της 19χρονης πήρε προαγωγή και βρίσκεται εκτός Κύπρου. Ήταν κύριος μάρτυρας κατηγορίας σε υπόθεση μαστροπείας και διακόπηκε η δίκη, λόγω λαθών που έκανε στην υπόθεση. Ήταν μάρτυρας κατηγορίας σε άλλη υπόθεση, όταν κλάπηκε μαρτυρικό υλικό, το οποίο ήταν το κύριο υλικό για αναγνώριση βιαστή 19χρονης».

Η τοποθέτηση αυτή, προκάλεσε την αντίδραση της κας. Χαραλαμπίδου, η οποία, αναφερόμενη στην Αστυνομία, ξεκαθάρισε ότι «θέλω να εξετάσετε εάν έχει πάρει προαγωγή, αντί να τεθεί υπό διερεύνηση. Θέλω γραπτή απάντηση μέχρι την άλλη Δευτέρα.

Η απάντηση του Ανωτάτου

Παίρνοντας το λόγο ο εκπρόσωπος του Ανωτάτου υπέδειξε πως «το Ανώτατο έδρασε με ταχύτητα και εξέδωσε απόφαση για αποκατάσταση της Δικαιοσύνης», με την κα. Χαραλαμπίδου να απαντά ότι «θέλω να θέσω ενώπιον σας ότι παρότι πέρασαν αυστηρές ποινές για υποθέσεις παιδοφιλίας και σεξουαλικών αδικημάτων, οι ποινές είναι χαμηλές».

Τοποθετήθηκε και η Νομική Υπηρεσία

Στη συνέχεια, τη δική της τοποθέτηση έκανε και η Νομική Υπηρεσία, με την εκπρόσωπο να αναφέρει πως «στο μέτρο που μας αναλογεί, μελετούμε την απόφαση του Ανωτάτου. Έχουμε ζητήσει από την Αστυνομία και μας προωθήθηκε ο φάκελος του βιασμού. Συστάθηκε ομάδα στη Νομική Υπηρεσία, υπό το φως της απόφασης. Θα επαναξιολογήσουμε την περαιτέρω πορεία της αρχικής καταγγελίας. Είμαστε πάντα εδώ να συνδράμουμε στο νομοθετικό πλαίσιο. Εάν υπάρχουν κενά, είμαστε στη διάθεση σας».

Η κα. Χαραλαμπίδου εξέφρασε την απορία «νομοθεσίες έχουμε, αλλά πως τις εφαρμόζουμε;», ενώ πρόσθεσε πως «η κα. Ζέλια Γρηγορίου αναφέρθηκε πριν σε υπόθεση που έχασε μαρτυρικό υλικό».

Για να πάρει το λόγο η κα. Γρηγορίου και να αναφέρει πως «βρήκαν βίντεο σε CCTV και την επόμενη μέρα εκείνο το βίντεο εξαφανίστηκε»

Η κα. Χαραλαμπίδου, απευθυνόμενη στην εκπρόσωπο της Νομικής Υπηρεσίας, ρώτησε «όταν εντοπίζετε κενά στη διεκπεραίωση ερευνών και χάνονται υποθέσεις, πως το χειρίζεστε; Τι κάνει ο Γενικός;», με την εκπρόσωπο της Υπηρεσίας να αναφέρει πως «οι παρατηρήσεις μπαίνουν σε φάκελο, όπως και οι αδυναμίες που οδήγησαν στην απόφαση του δικαστηρίου. Απ’ εκεί και πέρα, στέλνετε στην Αστυνομία και είναι ευθύνη του Αρχηγού να διερευνήσει αν προκύπτουν πειθαρχικά αδικήματα».

Η τοποθέτηση του Παγκύπριου Δικηγορικού Συλλόγου

Τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο εκπροσώπησε ο γραμματέας του, Νικόλας Τσαρδελλής, ο οποίος ανέφερε πως «δεν διασφαλίστηκαν τα δικαιώματα της 19χρονης, όπως φάνηκε από την απόφαση. Είναι σημαντικό αυτό που ανέφερε η κ. Λαμπριανίδου για τις διαδικασίες που άλλαξαν. Πρέπει να εφαρμοστούν αυτές οι διαδικασίες».

Η κα. Χαραλαμπίδου, του επέβαλε την ερώτηση «στην απόφαση του δικαστηρίου λέει ότι δεν επετράπητε σε μια συνάδελφο σας, στη συνήγορο της 19χρονης να κάνει σωστά τη δουλειά της. Έχετε θέση επ’ αυτού;», με τον κ. Τσαρδελλή να απαντά ότι «αντικείμενο στην υπόθεση δεν ήταν βιασμός. Αυτό που εξεταζόταν ήταν η δημόσια βλάβη. Το Ανώτατο δεν κατέληξε ότι υπήρχε βιασμός. Με όλο το σεβασμό, πρέπει να είμαστε προσεχτικοί στις τοποθετήσεις μας».

Με την κα. Χαραλαμπίδου να απαντά ότι «υπάρχει απόφαση του Ανωτάτου ότι δεν επηρεάζεται μια δίκη από δημοσιές τοποθετήσεις. Το ίδιο το θύμα δεν θα μπορέσει να ισορροπήσει μέσα της αυτό που της συνέβη. Δεν θα ξαναφέρει κανένας πίσω τους 12 να τους δικάσει...».

Ο κ. Τσαρδελλής σημείωσε πως λάθη γίνονται παντού, όχι μόνο στην Κύπρο, με την πρόεδρο της Επιτροπής να ρωτά «πόσες λάθος αποφάσεις δικαιούται ένας δικαστής;» και πρόσθεσε πως «γίναμε πρωτοσέλιδο στην Times του Λονδίνου, γι’ αυτούς τους χειρισμούς».

Ο κ. Τσαρδελλής ανέφερε πως το ζήτημα κατέληξε όπως κατέληξε «λόγω λανθασμένης νομικής κρίσης».

Η στάση του κ. Τσαρδελλή προκάλεσε την αντίδραση της κας. Ατταλίδου εκφράζοντας την απορία «ο δικηγορικός σύλλογος είναι εδώ για να δικαιολογήσει τον δικαστή;», με τον κ. Τσαρδελλή να απαντά «είμαι εδώ για να αναφερθώ επί της απόφασης, την κρίση του δικαστή την έκανε το Ανώτατο».

Η θέση της Επιτρόπου Διοικήσεως

Το γραφείο της Επιτρόπου Διοικήσεως εκπροσώπησε στη συνεδρία της Επιτροπής η Νάσια Διονυσίου, η οποία σημείωσε πως «από τι 2010 κάναμε πολλά διαβήματα και εφαρμόστηκε ένα πρωτόκολλο, αρχικά στην Αγία Νάπα, οπού παρατηρήσαμε ότι ήταν το μεγαλύτερο πρόβλημα. Βρέθηκε το ζήτημα συστημικού σεξισμού και ρατσισμού, για το πως αντιμετωπίζουμε τις γυναίκες όταν καταγγέλλουν βιασμό. Όταν τέθηκε θέμα θεσμικού ρατσισμού, το 1995 στην Βρετάνια, μετά τη δολοφονία ενός μαύρου παιδιού, έγινε έρευνα από δικαστή που τέλειωσε τη διερεύνηση έπειτα από 3 χρόνια. Αυτή η απόφαση άλλαξε όλο το νομοθετικό πλαίσιο στη Βρετάνια και υιοθετήθηκε από την Ε. Ε.».

Πρόσθεσε, δε, ότι «καλούμαστε μετά από τέτοιες υποθέσεις, όπως συνέβη στην υπόθεση Μεταξά. Τα αποτελέσματα των αλλαγών θα φανούν σε πέντε, δέκα  δεκαπέντε χρόνια. Υπάρχει καταγραφή των καταγγελιών για βιασμό; Πόσες ελέγχθηκαν, πόσες οδηγήθηκαν ενώπιον Δικαστηρίου; Η Αστυνομία έθεσε κάποια κλιμάκια. Μια γυναίκα, όμως, γνωρίζει τα δικαιώματα της; Γνωρίζει πότε θεωρείται βιασμός ή θα πάει εκεί στην Αστυνομία και θα της πουν θα το διερευνήσουν οι μικροπαραβάσεις; Θα μπορούσαν, επίσης να βιντεογραφούνται οι καταθέσεις του θύματος και του θύτη; Επίσης κάποιες χώρες έχουν απαγορεύσει την επίκληση στο σεξουαλικό ιστορικό του θύματος. Αυτό έχει διαφανεί ότι προσβάλλει το θύμα και κάποιες χώρες απαγορεύσαν στην επίκληση του σεξουαλικού ιστορικού».

Στο σημείο αυτό η κα. Χαραλαμπίδου ζήτησε από την κα. Λαμπριανίδου όπως τους στείλει γραπτώς πόσες υποθέσεις βιασμών καταγγέλθηκαν και πόσες πήγαν ενώπιον του Δικαστηρίου.

Απαντά στα πυρά η Ένωση Συντακτών

Εκπροσωπώντας την Ένωση Συντακτών Κύπρου, η Τώνια Σταυρινού σημείωσε πως «υπάρχει μεγάλο πρόβλημα στα ΜΜΕ για τα σεξουαλικά εγκλήματα κυρίως. Θα σταθώ στο θέμα κουλτούρας. Η Ένωση Συντακτών είναι το συνδικαλιστικό όργανο των δημοσιογράφων, υπάρχει η Αρχή Ραδιοτηλεόρασης και υπάρχει και η αρχή δεοντολογίας. Ο κώδικας δημοσιογραφικής δεοντολογίας δημιουργήθηκε το 1997 και καλύπτει αυτά τα θέματα με γενικότητα. Σκοπεύουμε να αναθεωρήσουμε τον κώδικα για τίτλους χαρακτηρισμούς και λοιπά».

Πρόσθεσε στη συνέχεια πως «υπάρχει θέμα κουλτούρας και συζητάμε για εκπαιδεύσεις. Δεν ξέρω που βρίσκεται, αλλά είμαστε σε συνεννόηση με Αρχή Ραδιοτηλεόρασης και επιτροπή δεοντολογίας. Κάτι που εντοπίσαμε αφορά τα δελτία τύπου της Αστυνομίας, όπως ότι φωτογραφίζουν το θύμα ή ακόμα ότι μπορεί ένα θύμα να ήταν μεθυσμένο και λοιπά».

Η κα. Σταυρινού πρόσθεσε πως «”η φωνή” πέτυχε να παραλείπονται στοιχεία από δελτία τύπου, γιατί θυμάμαι παράδειγμα που έλεγε ένα δελτίο της Αστυνομίας "αλλοδαπή γυναίκα κάτοικος χωριού της επ. Λάρνακας, χωρισμένη. Αμέσως φωτογραφιζόταν το παιδί».

Έδωσε στοιχεία η Ζέλια

Η εκπρόσωπος του Δικτύου ενάντια στη βία κατά των γυναικών, Ζέλια Γρηγορίου, στην τοποθέτησή της, έκανε κάποιες αναφορές. «Η κα. Διονυσίου έθεσε θέμα να εξετάσουμε πόσες καταγγελίες γίνονται. Νομίζω θα βγάλουμε πλασματικά συμπεράσματα. Θέλω να θέσω την περίπτωση της μητέρας του Στυλιανού. Είναι γυναίκα που δεν της έμειναν δόντια, αλλά πήγαινε και κατάγγελλε στην Αστυνομία, αλλά δεν έγινε τίποτα. Λανθασμένη νομική κρίση ή μισογυνισμός; Υπάρχει η περίπτωση που  δικαστής που το 2017 και έγινε δίκη στη Λεμεσό, όταν η Κύπρος καταδικάστηκε από το ΕΔΑΔ, μετά από παράπονο που άσκησε ο πατέρας της Ράντεβα. Σε εκείνη την υπόθεση που είχαν αθωωθεί οι αστυνομικοί και ο δικαστής την ανέφερε ως καλλιτέχνιδα, ενώ αναφερόταν συνεχώς στη λέξη καμπαρέ».

Συνεχίζοντας, αναφέρθηκε σε συγκεκριμένο δικαστή, τονίζοντας πως «έτυχαν για άλλα θύματα βιασμού, όπως Ινδές ή Φιλιππινέζες. Υπάρχει περίπτωση Ινδής, στο Παραλίμνι, που κατήγγειλε βιασμό και την πήραν σε καταφύγιο στη Δερύνεια. Ξέρετε αν υπάρχει καταφύγιο στη Δερύνεια; Μετά την πήραν φυλακή και μετά στη Μεννόγεια, για απέλαση. Παρενέβη το trafficking και έγινε δίκη. Ο Παπαθανασίου έβγαλε αναξιόπιστη μάρτυρα αστυνομικό στην υπόθεση της Ινδής, γιατί αναφέρθηκε σε ένα ξάδελφο της η Ινδή, ενώ δεν ήταν ξάδελφος της. Ο ίδιος ο Παπαθανασίου, σε άλλη περίπτωση βιασμού δεν έκανε κανένα σχόλιο για το μάρτυρα υπεράσπισης που ήταν γενετιστής. Είπε στην απόφαση του ότι είχαμε διείσδυση πάνω από 5 δευτερόλεπτα, αρά ήταν βιασμός. Υπάρχει χρονικό περιθώριο στο βιασμό;», διερωτήθηκε.

Τη διαφωνία της, στις τοποθετήσεις του Υπουργείου Δικαιοσύνης, όσον αφορά στα περί δοκιμασίας της σύμβασης της Κων/πολης, εξέφρασε η Σουζάνα Παύλου, εκπροσωπώντας τη Συμβουλευτική Επιτροπή Ψυχικής Υγείας στην οικογένεια, σημειώνοντας πως «δυστυχώς δεν μεταφράστηκε ο νόμος σε κανονισμούς. Εάν εφαρμοζόταν αυτός ο νόμος, ίσως θα μπορούσαμε κάποια πράγματα να τα αποφύγουμε. Επίσης, το 2020 εφαρμόστηκε το σπίτι της γυναίκας. Η απόφαση λήφθηκε για την εφαρμογή της σύμβασης της Κων/πολης. Δημιουργήθηκε μια δομή για να παρέχει τις ακόλουθες υπηρεσίες. Λήψη μέτρων για στήριξη του θύματος, ψυχολογική και οικονομική στήριξη, λήψη κατάθεσης από την Αστυνομία και λοιπά. Το ερώτημα είναι κατά ποσόν θα αξιοποιήσουμε τη δομή αυτή».