Ο κώδικας σιωπής που έσπασε, η σημασία δημοσιοποίησης και η λύτρωση των θυμάτων

Τα στόματα σιγά σιγά ανοίγουν και οι καταγγελίες διαδέχονται η μια την άλλη για σοβαρά σεξουαλικά εγκλήματα στην Κύπρο, που βλέπουν καθημερινά πλέον, το φως της δημοσιότητας.

Αρκετά θύματα έμεναν σιωπηλά για χρόνια, με τις φρικτές εμπειρίες να τα στοιχειώνουν και να σημαδεύουν ολόκληρη τη ζωή τους. Ωστόσο ο κώδικας σιωπής έσπασε, με τα θύματα να προχωρούν σε δημόσιες καταγγελίες. Εξομολογούνται όσα είχαν συσσωρευμένα μέσα στην ψυχή τους για χρόνια, φθάνοντας έτσι στη λύτρωση και την κάθαρση.

«Νιώθουν αυτή τη λύτρωση και την κάθαρση, επειδή έχουν τόσα συσσωρευμένα μέσα τους. Νιώθουν να φεύγει ένα βάρος από μέσα τους. Ένα βάρος, το οποίο κουβαλούσαν για χρόνια και θέλουν να φύγει από πάνω τους. Όμως δεν είχαν τη δύναμη, αλλά ούτε και τα αυτιά να τους ακούσουν», ανέφερε μιλώντας στον REPORTER, ο ψυχολόγος Νίκος Γεωργίου

Το ερώτημα που τίθεται είναι εάν πρέπει να δημοσιοποιούνται αυτές οι καταγγελίες, όπως γίνεται και στο εξωτερικό. Ο Δρ. Γεωργίου ξεκαθάρισε πως η δημοσιοποίηση τέτοιων καταγγελιών είναι επιτακτική, προσθέτοντας πως με αυτό τον τρόπο δίνεται το βήμα και η ώθηση στα θύματα, να μιλήσουν και να ενώσουν τις φωνές τους.

«Αυτό γίνεται λόγω της κοινωνικής επιρροής. Όταν κάποιος κάνει την αρχή, εμείς τείνουμε ως ανθρώπινα όντα να συμπαρασυρόμαστε και να ακολουθούμε. Αφού γίνει η αρχή και πει κάποιο άτομο ότι υπήρξε θύμα, τότε πιο εύκολα μπορεί να σπάσει η σιωπή άλλου θύματος. Η σιωπή προκύπτει λόγω του φόβου. Φοβούνται την κατακραυγή του κόσμου και τις ενδεχόμενες αρνητικές επιπτώσεις. Επίσης, φοβούνται το κόστος που θα έχει η ζωή τους, δηλαδή ότι μπορεί αυτό να τους στιγματίσει. Εάν και εφόσον, που συνήθως αυτό συμβαίνει, ο θύτης έχει εξουσία, φοβούνται και τις συνέπειες από την πηγή της εξουσίας. Όταν λοιπόν, αυτές οι υποθέσεις δημοσιοποιούνται νιώθουν "δεν είμαι μόνος μου σε αυτό"».

Ο Δρ Γεωργίου, εξήγησε ότι αν δεν βγουν στην επιφάνεια αυτά θέματα, τότε τα θύματα θα μπορέσουν να μιλήσουν πιο δύσκολα. «Είναι πολύ σημαντική η δημοσιοποίηση αυτών των υποθέσεων. Αφού μιλήσουν και άλλα θύματα και αγκαλιαστεί αυτό ευρύτερα από την κοινωνία, το θύμα σκεπτόμενο ότι δεν θα στιγματιστεί, θα σπάσει τη σιωπή του. Αν δεν νιώσουν την άνεση, την ασφάλεια και ότι υπάρχουν και άλλα θύματα, δεν θα το κάνουν. Σε αρκετές περιπτώσεις, μπορεί να γίνει καταγγελία, αλλά να φθάνει μέχρι ένα σημείο και σταματά. Λένε στα θύματα, "που πας να μπλέξεις, ο συγκεκριμένος έχει μεγάλη εξουσία". Τέτοιου είδους συμπεριφορές που συναντούν στον δρόμο τους τα θύματα, τα αποθαρρύνουν από το να προχωρήσουν την καταγγελία τους και να την φθάσουν μέχρι τέλος. Όμως εάν νιώθουν ότι κατήγγειλαν και άλλα άτομα κάτι αντίστοιχο, προχωρούν».

Ερωτηθείς εάν η έκταση που πήρε το Κυπριακό #metoo θα έχει και συνέχεια, ο κ. Γεωργίου απάντησε καταφατικά.

«Παλαιότερα, ήταν μεμονωμένες οι καταγγελίες και δεν είχε τέτοιο εύρος και έκταση το θέμα, αλλά ούτε ο κόσμος γνώριζε. Τώρα όμως που γνωρίζει ο κόσμος, υπάρχει κοινωνική κατακραυγή και κοινωνική απαίτηση, στο να υπάρξει καταδίκη σε αυτά τα φαινόμενα. Αν δεν έπαιρνε τόση έκταση το θέμα, δεν θα έπαιρνε τόσες διαστάσεις. Στο παρελθόν το θύμα μπορεί να αναγκαζόταν στο τέλος να αποσύρει τις καταγγελίες. Τώρα όμως με τη δημοσιοποίηση δεν μπορούν να αποσυρθούν όλες αυτές οι καταγγελίες. Η δημοσιοποίηση βοηθάει πάρα πολύ στο να οδηγηθούν τέτοιες περιπτώσεις στα δικαστήρια και να καταδικαστούν οι ένοχοι, άλλα και άλλα θύματα να ανοίξουν το στόμα τους και να μην σιωπούν όπως γινόταν τα προηγούμενα χρόνια».

Σε σχέση με το ποια συναισθήματα νιώθει το θύμα, το οποίο βίωσε σεξουαλική κακοποίηση, ο Δρ Γεωργίου είπε πως τα θύματα δεν πρέπει να ρίχνουν αυτές τις εμπειρίες στο πίσω μέρος του μυαλού τους ή να τις βάζουν κάτω από το χαλί, απλά για να μην τους πονάνε.

«Δεν είναι κάτι που λύνεται με την αποσιώπηση. Θα πρέπει να μιλήσουν, να τα εξωτερικεύσουν και να λυθεί. Σίγουρα ένα θύμα που βιώνει κάτι τέτοιο θα νιώθει λύπη, θυμό, οργή και απογοήτευση. Χαμηλώνει η αυτοεκτίμηση του, νιώθει ενοχές, νιώθει τύψεις, κατακερματίζεται γενικότερα η αυτοεκτίμηση του και η αυτοπεποίθηση του. Νιώθει όλα αυτά τα συναισθήματα. Θα συμβούλευα το θύμα, να μην νιώθει ότι φταίει για οτιδήποτε, γιατί συχνά οι θύτες προσπαθούν να μεταφέρουν την ευθύνη στα θύματα ή επίσης να τα εκφοβίσουν με έμμεσο ή άμεσο τρόπο να μη μιλήσουν με εκφοβισμούς και απειλές. Το θύμα δεν πρέπει να νιώθει τις τύψεις και τις ενοχές που του μεταφέρει ο θύτης. Δεν πρέπει να σταθούν σε αυτό το αρνητικό γεγονός. Θα πρέπει να προχωρήσουν. Σίγουρα θα συμβούλευα τα θύματα να μιλήσουν, γιατί πλέον η κοινωνία έχει καταλάβει ότι δεν πρέπει να γίνονται ανεκτές τέτοιες συμπεριφορές. Τα θύματα πρέπει να εξωτερικεύουν και τα ίδια τα συναισθήματά τους και την εμπειρία τους, γιατί μόνο έτσι λύνεται ένα αρνητικό γεγονός».

Κληθείς να απαντήσει με ποιο τρόπο μπορούν να επουλωθούν οι πληγές των θυμάτων, είπε ότι  αυτό θέλει χρόνο, όμως μπορούν να επουλωθούν και να προχωρήσουν τη ζωή τους. «Τα θύματα θα πρέπει να το εξωτερικέψουν και στο οικογενειακό τους περιβάλλον, ώστε να πάρουν και τη στήριξη από το υποστηρικτικό δίκτυο που υπάρχει δίπλα τους. Εάν τα θύματα από μόνα τους δεν μπορούν, θα ήταν καλό να τους βοηθήσει και ένας ειδικός για να επουλωθούν οι πληγές. Εξαρτάται από διάφορους παράγοντες η έκβαση και η διαχείριση του συγκεκριμένου γεγονότος. Εξαρτάται από τον χαρακτήρα του ίδιου του θύματος, εξαρτάται από το πόσο δυνατός είναι και από το πόσο υποστηρικτικό δίκτυο έχει. Επίσης, εξαρτάται και από το πόσο βαθιά ήταν η σεξουαλική κακοποίηση γενικότερα και για πόσο διάστημα γινόταν, αλλά και από την ηλικία του θύματος. Αυτοί είναι οι παράγοντες».

Όσον αφορά στον χειρισμό τέτοιων υποθέσεων, ο Δρ Γεωργίου ανέφερε ότι θα πρέπει να λαμβάνονται πολύ σοβαρά υπόψη και να μην υποτιμούνται, υποδεικνύοντας ότι οι Αρμόδιες Αρχές «δεν πρέπει να παίρνουν το μέρος της πηγής της εξουσίας, εκείνου που έχει την εξουσία και προβαίνει σε αυτή την πράξη, είτε είναι πολιτικός, είτε είναι ο οποιοσδήποτε. Πρέπει να τις αξιολογούν σωστά και να τις παίρνουν παρακάτω στα αρμόδια όργανα. Εκ των γεγονότων, φαίνεται ότι ορισμένες υποθέσεις δεν έτυχαν του ανάλογου χειρισμού και της δέουσας προσοχής που θα έπρεπε να τύχουν. Τώρα που βγαίνουν όλα αυτά στην επιφάνεια, σημαίνει ότι κάποιες υποθέσεις τα προηγούμενα χρόνια, δεν έλαβαν την απαραίτητη προσοχή».

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ:

• Σπάει τη σιωπή 25 χρόνια μετά, καταγγέλλει τον πρώην Μητροπολίτη-«Νιώθω αηδία»
• «Μου έβαλε ποτό, έχασα τις αισθήσεις μου… Μετά τον είδα να με βιάζει με τα ράσα»
• Κατέθεσε για τον πρώην Μητροπολίτη ο Αρχιεπίσκοπος-«Θα καθαιρεθεί αν πάει Δικαστήριο»
• Δέκα χρόνια μετά... συνέρχεται ο ΠΙΣ για το γιατρό που κατηγορείται για σεξουαλική παρενόχληση
• «Έψαχναν» για πέντε μήνες να επιδόσουν κλήση στο γιατρό αλλά εργαζόταν κανονικά