Καθηγητές, νηπιαγωγοί, περίπτερα και κέντρα αναψυχής στο στόχαστρο του Οδυσσέα

Στη δημοσιότητα δόθηκε το πρωί της Δευτέρας η Ειδική Έκθεση της Ελεγκτικής Υπηρεσίας για το Τμήμα Φορολογίας, στην οποία διαπιστώνεται, σύμφωνα με τα συμπεράσματα ότι σε ορισμένες περιπτώσεις, ο ελεγχόμενος οργανισμός, παρουσιάζει  αδυναμίες ως προς τη συμμόρφωση με τη σχετική νομοθεσία/Κανονισμούς και τη διαχείριση των  διαθέσιμων πόρων του κατά τρόπο οικονομικό, αποδοτικό και αποτελεσματικό.  

Επιπλέον, η Ελεγκτική Υπηρεσία διαπιστώνει καθυστέρηση στην εξέταση και έκδοση  φορολογιών, αδυναμίες στον εντοπισμό αδήλωτων εισοδημάτων από φορολογούμενους ή/και  νέων περιπτώσεων προσώπων τα οποία υπέχουν φορολογική υποχρέωση αλλά είναι άγνωστα  στο Τμήμα και σε περίπτωση μη συμμόρφωσης των φορολογουμένων με τις διατάξεις της  νομοθεσίας, το Τμήμα φαίνεται να μην προβαίνει σε όλες τις περιπτώσεις στη λήψη μέτρων, όπως  αυτά καθορίζονται στη νομοθεσία, αδυναμίες που καταδεικνύουν την ανάγκη για επικαιροποίηση  και εκσυγχρονισμό των μηχανογραφημένων συστημάτων του Τμήματος κ.λπ.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Η μικρογραφία του Οδυσσέα, το άδειασμα από πολιτικούς φίλους και ένα στοίχημα

Μάλιστα στην έκθεση περιλαμβάνονται ειδικές αναφορές για συγκεκριμένες επαγγελματικές ομάδες που ενδεχομένως να φοροδιαφεύγουν, ενώ επαναλαμβάνεται ειδική αναφορά στο μειωμένο ΦΠΑ για πρώτη κατοικια που εκμεταλλεύτηκαν ξένοι επενδυτές.

Τα σημαντικότερα ευρήματα των ελέγχων, είναι τα ακόλουθα:

♦ Ακύρωση του Διορισμού του Εφόρου Φορολογίας και Βοηθών Εφόρων Φορολογίας από το  Διοικητικό Δικαστήριο, με ενδεχόμενες σημαντικές οικονομικές συνέπειες για το Κράτος. Η  ΕΔΥ προχώρησε στον διορισμό του Εφόρου Φορολογίας με ισχύ από 1.7.2022.

♦ Συσσώρευση καθυστερημένων εσόδων ύψους πέραν των 2 δισ. ευρώ.

♦ Συσσωρευμένες φορολογίες υπό ένσταση.

♦ Μη υποβολή δηλώσεων εισοδήματος από φυσικά και νομικά πρόσωπα για αριθμό  φορολογικών ετών και μη επιβολή φορολογιών από το Τμήμα, με βάση την κρίση του  Εφόρου, ως προβλέπει η σχετική νομοθεσία, με αποτέλεσμα την απώλεια εσόδων του  Κράτους.

♦ Φορολογούμενοι που δεν δηλώνουν όλα τα εισοδήματά τους ή δηλώνουν μέρος τους, με  σημαντική απώλεια εσόδων από το Κράτος.

♦ Καθυστέρηση στην εξέταση και έκδοση φορολογιών από το Τμήμα. 

♦ Εταιρείες εγγεγραμμένες στο Τμήμα Εφόρου Εταιρειών και Διανοητικής Ιδιοκτησίας (ΤΕΕΔΙ), που δεν είναι εγγεγραμμένες στο Τμήμα Φορολογίας – Άμεση Φορολογία (δεν έχουν  φάκελο φόρου εισοδήματος) και δεν υποβάλλουν δηλώσεις εισοδήματος.

♦ Εντοπισμός περιπτώσεων εταιρειών, με κύκλο εργασιών ο οποίος δηλώθηκε για σκοπούς  έμμεσης φορολογίας, ο οποίος, ωστόσο, δεν δηλώθηκε για σκοπούς άμεσης φορολογίας ή  είναι μεγαλύτερος από αυτόν που δηλώθηκε για άμεση φορολογία.

♦ Απουσία μηχανισμού τακτικής συμφιλίωσης του κεντρικού λογιστικού συστήματος (FIMAS), με τα επιμέρους μηχανογραφικά συστήματα και άλλες πηγές πληροφόρησης, από το  λογιστήριο του Τμήματος Φορολογίας, με αποτέλεσμα να μην μπορεί να επιβεβαιωθεί η  πληρότητα και ορθότητα των εισπράξεων του Τμήματος.

♦ Μη αντιπαραβολή/αξιοποίηση πληροφόρησης των συστημάτων του Τμήματος (ΤΕΠ Vs ΦΠΑ) και μη αξιοποίηση πληροφόρησης από άλλα Κυβερνητικά Τμήματα.

♦ Εντοπίστηκαν υπάλληλοι του δημόσιου και του ευρύτερου δημόσιου τομέα που κατέχουν  μετοχές ή/και έχουν θέση Διευθυντή/Γραμματέα σε ιδιωτικές εταιρείες, οι οποίοι δεν  εξασφάλισαν τη σχετική άδεια, σε αντίθεση με τις πρόνοιες της νομοθεσίας ή/και των  Κανονισμών που εφαρμόζονται στην κάθε περίπτωση.

♦ Εσωτερικοί συμψηφισμοί μεγάλων ποσών ΦΠΑ, χωρίς τη διενέργεια επιτόπιων ελέγχων και  ελέγχων από το γραφείο (desk audits).

♦ Καθυστέρηση στην επιστροφή ΦΠΑ από το Κράτος, με αποτέλεσμα την καταβολή  σημαντικού ποσού τόκων.

♦ Επιπρόσθετα έσοδα που προκύπτουν από καταγγελίες που υποβάλλονται από πολίτες στην  Υπηρεσία μας. 

♦ Χαμηλό ποσοστό επισκέψεων ελέγχου στα υποστατικά των εγγεγραμμένων στο Μητρώο  ΦΠΑ προσώπων.

♦ Χρήση από επενδυτές του Κυπριακού Επενδυτικού Προγράμματος του μειωμένου  συντελεστή ΦΠΑ (5%), για την ιδιόκτητη κατοικία που αγοράζουν/ανεγείρουν, για την  οποία η Υπηρεσία μας δεν συμφωνεί, με βάση και τη σχετική Ευρωπαϊκή Οδηγία. 

♦ Εντοπισμός περιπτώσεων εταιρειών, που προβαίνουν σε συναλλαγές με συνδεδεμένα  πρόσωπα, με ενδεχόμενο τη μη τήρηση των προνοιών της σχετικής νομοθεσίας.

♦ Εντοπισμός σοβαρών αδυναμιών στην καταγραφή και παρακολούθηση του χρόνου  προσέλευσης και αποχώρησης των υπαλλήλων του Τμήματος και ανομοιομορφία στον  γενικότερο χειρισμό του συστήματος καταγραφής/παρακολούθησης του χρόνου εργασίας  των υπαλλήλων του Τμήματος. 

ΔΕΙΤΕ ΟΛΟΚΛΗΡΗ ΤΗΝ ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΛΕΓΚΤΙΚΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑΣ ΕΔΩ

Οι επαγγελματικές ομάδες στην ακιδα του Ελεγκτή

Στο στόχαστρο αθλητές

Σε ειδικό κεφάλαιο η Ελεγκτική Υπηρεσία κάνει λόγο για ενδεχόμενη φοροδιαφυγή αθλητών που λαμβάνουν εισοδήματα/ χορηγίες από τον Κυπριακό Οργανισμό Αθλητισμού (ΚΟΑ)

Από προκαταρκτικό έλεγχο που διενεργήθηκε από την Υπηρεσία, μετά από ανώνυμη  καταγγελία που λήφθηκε σχετικά με το πιο πάνω θέμα, στη βάση στοιχείων που εξασφαλίστηκαν  από τον ΚΟΑ, διαπιστώθηκε ότι σε κάποιες περιπτώσεις αθλητών, δεν υποβάλλονται δηλώσεις  εισοδήματος ή δεν δηλώνονται όλα τα εισοδήματα που λήφθηκαν ως «χαριστικές παροχές»  ή/και επαγγελματική αποκατάσταση από τον ΚΟΑ. 

Ενδεικτικά  αναφέρεται ότι, σε 5 περιπτώσεις προσώπων, σύμφωνα με τις δηλώσεις εισοδήματός  τους για τα έτη 2016-2019, προέκυψε διαφορά στα εισοδήματα/παροχές συνολικού ύψους  €478.395. Επίσης, σε 8 περιπτώσεις προσώπων δεν υποβλήθηκαν καθόλου δηλώσεις για εισοδήματα συνολικού ύψους €783.970, που αφορούν στην ίδια περίοδο (2016-2019). Σχετικά  αναφέρουμε ότι, σε 4 από τις 8 περιπτώσεις προσώπων, σύμφωνα με το μηχανογραφικό  σύστημα ΤΕΠ, αυτά είναι άγνωστα στο Τμήμα, ενώ μία περίπτωση αφορά σε πρόσωπο που έχει  υποχρέωση μόνο για ακίνητη ιδιοκτησία.

Δημόσιοι Υπάλληλοι διευθυντές και μέτοχοι σε ιδιωτικές εταιρείες

Από έρευνα που διεξήχθηκε από την Υπηρεσία μας, κατόπιν αιτήματος της Κοινοβουλευτικής  Επιτροπής Θεσμών, Αξιών και Επιτρόπου Διοικήσεως στη συνεδρία, ημερ. 3.11.2021 και στη βάση  στοιχείων που εξασφαλίστηκαν την περίοδο Νοεμβρίου 2021–Μαρτίου 2022 από τους  διάφορους Οργανισμούς/Αρχές/Δήμους/Συμβούλια, εντοπίσαμε μεγάλο αριθμό εργαζομένων  στον Ευρύτερο Δημόσιο Τομέα (ΕΔΤ), οι οποίοι κατέχουν μετοχές σε μία ή περισσότερες ιδιωτικές  εταιρείες και άλλοι οι οποίοι είναι Διευθυντές ή/και Γραμματείς σε ιδιωτικές εταιρείες ή  ταυτόχρονα κατέχουν μετοχές και είναι Διευθυντές ή Γραμματείς, για τους οποίους θα έπρεπε να  διερευνηθεί εάν εξασφάλισαν τη σχετική άδεια, σύμφωνα με τις πρόνοιες της σχετικής  νομοθεσίας ή/και Κανονισμών που εφαρμόζονται σε κάθε περίπτωση.

Ειδικότερα, για τις 71 περιπτώσεις Οργανισμών/Αρχών/Δήμων/Συμβουλίων του  ΕΔΤ στους οποίους, με βάση τη σχετική νομοθεσία ή/και Κανονισμούς, απαιτείται η εξασφάλιση  σχετικής άδειας/έγκρισης για συμμετοχή σε ιδιωτικές εταιρείες, η Υπηρεσία μας εντόπισε 535  εργαζόμενους (ποσοστό 6,23%), οι οποίοι φαίνεται (με βάση τον αριθμό ταυτότητας) να  κατέχουν μετοχές σε μία ή περισσότερες ιδιωτικές εταιρείες, 321 εργαζόμενους (ποσοστό 3,74%)  να είναι Διευθυντές σε ιδιωτικές εταιρείες και 301 εργαζόμενους (ποσοστό 3,5%) να είναι  Γραμματείς σε ιδιωτικές εταιρείες και οι οποίοι ενδεχομένως να μην εξασφάλισαν τη σχετική  άδεια, σε αντίθεση με τις πρόνοιες της σχετικής νομοθεσίας/Κανονισμών.

Η Υπηρεσία απέστειλε σε κάθε Οργανισμό/Αρχή/Δήμο/Συμβούλιο του ΕΔΤ, για τις δικές τους  αναγκαίες ενέργειες, πίνακες που αφορούν στους υπαλλήλους τους, οι οποίοι, σύμφωνα με  στοιχεία του Τμήματος Εφόρου Εταιρειών και Διανοητικής Ιδιοκτησίας, φαίνεται να κατέχουν  μετοχές ή/και να έχουν θέση Διευθυντή ή/και θέση Γραμματέα σε ιδιωτικές εταιρείες.

Σχετικά αναφέρουμε ότι, το Τμήμα Δημόσιας Διοίκησης του Υπουργείου Οικονομικών, με αφορμή  τα αποτελέσματα του ελέγχου της Υπηρεσίας μας που προηγήθηκε και αφορούσε στους  Δημόσιους υπαλλήλους - εντοπίστηκαν πέραν των 1.900 εργαζομένων να κατέχουν μετοχές σε  ιδιωτικές εταιρείες ή να είναι Διευθυντές ή/και Γραμματείς σε ιδιωτικές εταιρείες πληροφόρησε ότι προχώρησε στην έκδοση σχετικής Εγκυκλίου, ημερ. 17.5.2021. Η Εγκύκλιος  υπενθυμίζει την υποχρέωση που έχουν οι κρατικοί υπάλληλοι, με βάση τη νομοθεσία, να  εξασφαλίζουν άδεια για κατοχή μετοχών ή για συμμετοχή στη διοίκηση εταιρειών. Όσον αφορά  στα μέλη της Αστυνομίας, για τα οποία δεν υπάρχει νομοθετική ρύθμιση για το θέμα αυτό, μας  κοινοποιήθηκε επιστολή που στάλθηκε από το Τμήμα Δημόσιας Διοίκησης του Υπουργείου Οικονομικών στο Υπουργείο Δικαιοσύνης και Δημοσίας Τάξεως, με την οποία εισηγήθηκε όπως  εξεταστεί το ενδεχόμενο περίληψης σχετικής αντίστοιχης διάταξης στον περί Αστυνομίας Νόμο.

Συναφώς η Ελεγκτική Υπηρεσία ότι, καθ΄ υπόδειξη της ίδιας πιο πάνω Επιτροπής της Βουλής των  Αντιπροσώπων, αναφορικά με τα αποτελέσματα της έρευνας για τους Δημόσιους υπαλλήλους, η  Υπηρεσία μας ενημέρωσε με ξεχωριστές επιστολές όλους τους αρμόδιους φορείς (Γενικούς  Διευθυντές των Υπουργείων, ανεξάρτητους αξιωματούχους κ.ά) για τις δικές τους ενέργειες, στο  πλαίσιο της νομοθεσίας.

Σε επιστολή μας, ημερ. 12.4.2022, που στάλθηκε στον Πρόεδρο της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής  Θεσμών αναφέραμε, μεταξύ άλλων, ότι η θέση της Υπηρεσίας μας είναι ότι, τόσο για τους  υπαλλήλους του Δημόσιου τομέα όσο και για τους υπαλλήλους του ΕΔΤ, θα πρέπει να ισχύει κατ’  αναλογία η ίδια πρόνοια στη σχετική νομοθεσία/Κανονισμούς, αναφορικά με τη συμμετοχή των  υπαλλήλων σε ιδιωτικές εταιρείες (κατοχή μετοχών ή/και κατοχή θέσης Διευθυντή/Γραμματέα)  και ότι ακόμα πιο σημαντική είναι η λήψη μέτρων, ώστε η νομοθεσία να εφαρμόζεται και όσοι  την παραβιάζουν να υπόκεινται στις προβλεπόμενες κυρώσεις.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Γκρεμίζουν τους σχεδιασμούς των υποψηφίων διαβατήρια και παρακολουθήσεις

Ιδιοκτήτες περιπτέρων

Από δειγματοληπτικό έλεγχο που διεξήχθη από την Υπηρεσία την περίοδο Ιανουαρίου – Φεβρουαρίου του 2021, σε φυσικά και νομικά πρόσωπα που είναι ιδιοκτήτες περιπτέρων, με  σκοπό να διαπιστωθεί η εφαρμογή της σχετικής νομοθεσίας και ειδικότερα κατά πόσο, οι  ιδιοκτήτες περιπτέρων δηλώνουν όλα τα εισοδήματά τους, ώστε αυτά να φορολογηθούν,  διαπιστώσαμε ότι, σε αρκετές περιπτώσεις δεν υποβλήθηκε για κανένα έτος ή δεν υποβλήθηκαν  για όλα τα έτη δηλώσεις εισοδήματος ή/και εργοδότη (IR7) ή/και δηλώσεις ΦΠΑ στο Τμήμα  Φορολογίας. Επίσης, σε διάφορες περιπτώσεις ο κύκλος εργασιών που δηλώθηκε στο Τμήμα  Φορολογίας – Έμμεσοι Φόροι (ΦΠΑ) είτε ήταν αρκετά μεγαλύτερος από τον κύκλο εργασιών που  δηλώθηκε στο Τμήμα Φορολογίας - Άμεσοι Φόροι (ΤΕΠ), είτε δεν δηλώθηκε στο ΤΕΠ/δεν  υποβλήθηκαν σχετικές δηλώσεις εισοδήματος για σκοπούς φορολογίας.

Ενδεικτικά παραδείγματα αναφέρουμε πιο κάτω: 

α. Συγκεκριμένη εταιρεία, σύμφωνα με το σύστημα ΦΠΑ, υπέβαλε δηλώσεις για την περίοδο  1.1.2010 μέχρι 31.12.2018. Ο κύκλος εργασιών της για την περίοδο 2010-2018 ανήλθε συνολικά  σε €3.585.399, από το οποίο ποσό ύψους €2.725.328 αφορά στην περίοδο 2012-2018, ποσό που  φαίνεται να μην δηλώθηκε στο ΤΕΠ την αντίστοιχη περίοδο για σκοπούς φόρου εισοδήματος. Το  Τμήμα φορολογίας επέβαλε φορολογίες για τα φορολογικά έτη 2010 και 2011, το έτος 2019 και  2020, αντίστοιχα.

β. Συγκεκριμένη εταιρεία, σύμφωνα με το σύστημα ΦΠΑ, υπέβαλε δηλώσεις για την περίοδο  1.7.2004 μέχρι 31.12.2020. Ο κύκλος εργασιών της για την περίοδο 2010-2018 ανήλθε συνολικά  σε €2.843.607, από το οποίο ποσό ύψους €1.386.786 αφορά στην περίοδο 2013-2018, ποσό που φαίνεται να μην δηλώθηκε στο ΤΕΠ την αντίστοιχη περίοδο για σκοπούς φόρου εισοδήματος. Το  Τμήμα φορολογίας επέβαλε φορολογίες για τα φορολογικά έτη 2004-2011, με βάση τις δηλώσεις  της εταιρείας, χωρίς οποιαδήποτε αναπροσαρμογή του εισοδήματος, ενώ για διασφάλιση των  εσόδων του Κράτους, θα έπρεπε να είχαν επιβληθεί φορολογίες τουλάχιστον μέχρι και το έτος  2014, στη βάση της σχετικής νομοθεσίας και ειδικότερα του άρθρου 23 του Νόμου 4/78, καθώς  επίσης και του άρθρου 13 του ίδιου Νόμου.

γ. Συγκεκριμένη εταιρεία, σύμφωνα με το σύστημα ΦΠΑ, υπέβαλε δηλώσεις για την περίοδο  1.5.2003 μέχρι 31.12.2011. Ο κύκλος εργασιών της για την περίοδο 2003-2007 ανήλθε συνολικά  σε €1.930.802 (£1.130.048) και για τα έτη 2008-2011 σε €1.211.648, ποσά που φαίνεται να μην  δηλώθηκαν για σκοπούς φόρου εισοδήματος. Σχετικά αναφέρουμε ότι, σύμφωνα με το σύστημα,  η εγγραφή της εταιρείας ακυρώθηκε από το Μητρώο ΦΠΑ στις 31.12.2011, λόγω κλεισίματος της  επιχείρησης.

δ. Συγκεκριμένη εταιρεία, σύμφωνα με το σύστημα ΦΠΑ, υπέβαλε δηλώσεις για την περίοδο  2010-2013. Ο κύκλος εργασιών της για την περίοδο αυτή ανήλθε συνολικά σε €1.546.724, ποσό  που φαίνεται να μην δηλώθηκε για σκοπούς φόρου εισοδήματος. Σχετικά αναφέρουμε ότι,  σύμφωνα με το σύστημα, η εγγραφή της εταιρείας ακυρώθηκε από το Μητρώο ΦΠΑ στις  31.12.2013, λόγω κλεισίματος της επιχείρησης.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Είναι και θέμα πατριωτισμού τα διαβατήρια

Κέντρα Εστίασης και αναψυχής

Από δειγματοληπτικό έλεγχο, που διεξήγαγε η Ελεγκτική Υπηρεσία την περίοδο Μαρτίου 2018-Μαρτίου 2019, διαπιστώθηκε ότι σε αρκετές περιπτώσεις φορολογούμενων ιδιοκτητών κέντρων εστίασης και  αναψυχής δεν υποβλήθηκε για κανένα έτος ή δεν υποβλήθηκαν για όλα τα έτη δηλώσεις  εισοδήματος ή/και δηλώσεις εργοδότη (IR7) ή/και δηλώσεις ΦΠΑ στο Τμήμα Φορολογίας, σε  αντίθεση με τη σχετική νομοθεσία, με ενδεχόμενη απώλεια εσόδων για το Κράτος. Επίσης,  εντοπίσαμε περιπτώσεις όπου ο κύκλος εργασιών που δηλώθηκε για σκοπούς ΦΠΑ, συνολικού  ύψους €95,3 εκ., δεν δηλώθηκε στο Τμήμα για σκοπούς φόρου εισοδήματος/δεν υποβλήθηκαν  σχετικές δηλώσεις εισοδήματος για σκοπούς άμεσης φορολογίας, ενώ σε άλλες περιπτώσεις ο  κύκλος εργασιών που δηλώθηκε για σκοπούς ΦΠΑ διαφέρει σημαντικά από τον κύκλο εργασιών  που δηλώθηκε στο Τμήμα για σκοπούς φόρου εισοδήματος.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Επιμένει ο Οδυσσέας για διαβατήρια-Επανήλθε με στοιχεία για το μειωμένο ΦΠΑ

Νηπιαγωγοί και βρεφοπαιδοοικονοόμοι

Από δειγματοληπτικό έλεγχο , διαπιστώθηκε ότι σε αρκετές περιπτώσεις τα  πρόσωπα αυτά δεν υποβάλλουν δηλώσεις εισοδήματος ή/και δηλώσεις εργοδότη ή/και  υποβάλλουν φορολογικές δηλώσεις με μεγάλη καθυστέρηση, με ενδεχόμενο την απώλεια  εσόδων του Κράτους. Επίσης, εντοπίστηκαν περιπτώσεις όπου υποβλήθηκαν δηλώσεις, αλλά ο  κύκλος εργασιών που δηλώθηκε για σκοπούς εισοδήματος, φαίνεται να διαφέρει σημαντικά από  αυτόν που υπολογίστηκε από την Υπηρεσία μας, με βάση τον αριθμό παιδιών που καταγράφηκαν  κατά τις επιθεωρήσεις του Τμήματος Υπηρεσιών Κοινωνικής Ευημερίας, σε σταθμούς σε  συγκεκριμένες περιόδους και τα σχετικά δίδακτρα που δηλώθηκαν στο Υπουργείο Παιδείας,  Πολιτισμού, Αθλητισμού και Νεολαίας. Επίσης, διαπιστώσαμε ότι το Τμήμα, όσον αφορά στην  άμεση φορολογία, δεν φαίνεται να προβαίνει σε πλήρη αξιοποίηση της πληροφόρησης που  λαμβάνει ή δύναται να λάβει από τα άλλα κυβερνητικά Τμήματα/μηχανογραφημένα συστήματα  και τον Έφορο Εταιρειών και Διανοητικής Ιδιοκτησίας.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Στο... stop list όλης της Κυβέρνησης ο Οδυσσέας-Το τρίπτυχο της αντεπίθεσης

Καθηγητές Μέσης Εκπαίδευσης

Από τον δειγματοληπτικό έλεγχο που διεξήχθη από την Υπηρεσία μας το 2020, για να  διαπιστωθεί η εφαρμογή της σχετικής νομοθεσίας και ειδικότερα κατά πόσο οι καθηγητές Μέσης  Εκπαίδευσης δηλώνουν όλα τα εισοδήματά τους, διαπιστώσαμε ότι, σε μεμονωμένες  περιπτώσεις φορολογούμενων και των συζύγων τους, δεν υποβλήθηκε για κανένα έτος ή δεν  υποβλήθηκαν για όλα τα έτη δηλώσεις εισοδήματος ή και υποβλήθηκαν καθυστερημένα, σε  αντίθεση με τη σχετική νομοθεσία, με ενδεχόμενη απώλεια εσόδων για το Κράτος. Επίσης,  παρατηρήθηκε ότι, σε αρκετές περιπτώσεις, οι φορολογούμενοι ενέγραψαν επ’ ονόματί τους  κινητή ή/και ακίνητη περιουσία, η οποία φαίνεται να μην δικαιολογείται από τα εισοδήματά τους. Επιπλέον, παρατηρήσαμε ότι, σε κάποιες περιπτώσεις, οι φορολογούμενοι ενδεχομένως να  μην δηλώνουν όλα τα εισοδήματα τους (π.χ. ενοίκια από ακίνητα που έχουν εγγεγραμμένα επ’  ονόματί τους, μερίσματα ή μισθό που λαμβάνουν από συμμετοχή τους σε εταιρείες κ.λπ.).

Ο Έφορος τον Απρίλιο του 2022, μας πληροφόρησε, μεταξύ άλλων, ότι για συγκεκριμένους καθηγητές ζητήθηκε η υποβολή Κατάστασης Κεφαλαίου για τα έτη 2015-2020 και για όσες έχουν  υποβληθεί εξετάζονται, ενώ για τις υπόλοιπες έχει προχωρήσει η διαδικασία λήψης δικαστικών  μέτρων.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Επιμένει ο Οδυσσέας για διαβατήρια-Επανήλθε με στοιχεία για το μειωμένο ΦΠΑ

Μειωμένος συντελεστής ΦΠΑ 5%

Από την εξέταση περιπτώσεων πολιτογραφήσεων προέκυψε ένα οριζόντιο θέμα, που αφορά στη  χρήση από επενδυτές του ΚΕΠ μειωμένου συντελεστή ΦΠΑ για την ιδιόκτητη μόνιμη κατοικία  που αγοράζουν, ο Γενικός Ελεγκτής επαναλαμβάνει τα ευρήματα στην έκθεση του για το Τμήμα Φορολογίας.

Η Υπηρεσία μας δεν συμφωνεί με την απόφαση του Τμήματος Φορολογίας, ως γενική θέση, για  χρήση μειωμένου συντελεστή ΦΠΑ για την αγορά ή ανέγερση κατοικίας από φυσικά πρόσωπα,  τα οποία αιτούνται για κατ’ εξαίρεση πολιτογράφηση ως επενδυτές. Θέση της Υπηρεσίας μας  είναι ότι οι πρόνοιες του περί Φόρου Προστιθέμενης Αξίας Νόμου, Ν.95(Ι)/2000 θα πρέπει να  είναι πλήρως εναρμονισμένες με την Οδηγία 2006/112/ΕΚ, σύμφωνα με την οποία, μεταξύ  άλλων, επιτρέπεται ο μειωμένος συντελεστής ΦΠΑ στην «παράδοση, ανέγερση, ανακαίνιση και  μετασκευή κατοικιών στο πλαίσιο κοινωνικής πολιτικής».

Η Υπηρεσία επεσήμανε ότι στις περιπτώσεις εφαρμογής μειωμένου συντελεστή ΦΠΑ, για την  αγορά ή ανέγερση πρώτης κατοικίας, υπάρχουν αδυναμίες, καθώς και ανυπαρξία κατάλληλων  δικλίδων ασφαλείας, οι οποίες μπορεί να επιτρέψουν κατάχρηση εκ μέρους των αγοραστών.

Από έλεγχο της Υπηρεσίας μας, σε φακέλους που αφορούν σε πρόσωπα που έχουν αιτηθεί και  τύχει έγκρισης για επιβολή μειωμένου συντελεστή ΦΠΑ για κατοικία, στο πλαίσιο του ΚΕΠ, δεν  εντοπίστηκε οποιαδήποτε ένδειξη αναφορικά με τη διενέργεια τυχόν ελέγχου από το Τμήμα  Φορολογίας, μετά την έγκριση για επιβολή μειωμένου συντελεστή ΦΠΑ.

Αναφορικά με τα πιο πάνω, ο Έφορος Φορολογίας μάς ανέφερε, μεταξύ άλλων, ότι ορθά  επιβάλλεται ο μειωμένος συντελεστής και στις περιπτώσεις αιτητών, οι οποίοι πολιτογραφούνται  στη Δημοκρατία, από τη στιγμή που δεν υπάρχει οποιαδήποτε διάταξη στην περί ΦΠΑ  νομοθεσία, που να εξαιρεί τις περιπτώσεις αυτές.

Η Υπηρεσία μας ζήτησε και εξασφάλισε στις 31.3.2021 τη σχετική αλληλογραφία που είχε το  Τμήμα με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, αναφορικά με τον μειωμένο συντελεστή ΦΠΑ 5% για την  αγορά ή ανέγερση πρώτης κατοικίας.

Από τη σχετική αλληλογραφία φαίνεται ότι το Υπουργείο Οικονομικών απέστειλε στις 12.1.2021, στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, σχετικά στοιχεία τα οποία είναι ελλιπή, όσον αφορά στο ισχύον  νομικό καθεστώς για τον μειωμένο συντελεστή ΦΠΑ 5% για την αγορά ή ανέγερση κατοικίας.  Συγκεκριμένα, δεν έγινε αναφορά στον τροποποιητικό Νόμο 119(Ι)/2016, με τον οποίο  απαλείφθηκε το ανώτατο συνολικό εμβαδόν (275 τ.μ.) της κατοικίας. Ως εκ τούτου, για κατοικίες  ανεξαρτήτως αξίας και εμβαδού εφαρμόζεται για τα πρώτα 200 τ.μ. ο μειωμένος συντελεστής ΦΠΑ 5%, τηρουμένων των προϋποθέσεων του Νόμου.

Πληροφοριακά αναφέρουμε ότι, συζητείται ενώπιον της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής  Οικονομικών και Προϋπολογισμού, σχετική Πρόταση Νόμου για τον μειωμένο συντελεστή 5%  στην παράδοση/ανέγερση κατοικιών. Η Υπηρεσία μας επισήμανε κατά τη συζήτηση του σχετικού  νομοσχεδίου στην εν λόγω Επιτροπή, μεταξύ άλλων, ότι στην εισηγητική έκθεση του Υπουργείου  Οικονομικών, ημερ. 3.1.2022, για τον προτεινόμενο περί Φόρου Προστιθέμενης Αξίας  (Τροποποιητικό) Αρ. (4) Νόμο του 2021, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εντόπισε (σχετική η επιστολή της, ημερ. 15.7.2021) διάφορα θέματα που παραβιάζουν το κοινοτικό κεκτημένο και μεταξύ αυτών  αναφέρεται ότι επωφελούνται του μειωμένου συντελεστή ΦΠΑ 5% όλοι οι πολίτες της Κυπριακής  Δημοκρατίας ή πολίτες της ΕΕ από άλλα κράτη μέλη ή υπήκοοι τρίτων χωρών, κατά την αγορά  κατοικίας στην Κύπρο, ανεξάρτητα από τα εισοδήματα, τα περιουσιακά στοιχεία και την  οικονομική κατάσταση του δικαιούχου.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Είναι και θέμα πατριωτισμού τα διαβατήρια