Σε επιφυλακή για την ευλογιά των πιθήκων το Υπ. Υγείας-Συγκλήθηκε σύσκεψη
19:48 - 23 Ιουλίου 2022
Ο ιός της ευλογιάς των πιθήκων εξαπλώνεται και ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας αποφάσισε να κηρύξει παγκόσμιο συναγερμό. Σημειώνεται ότι πρόκειται για το ανώτατο επίπεδο συναγερμού.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Παγκόσμιο συναγερμό κήρυξε ο ΠΟΥ για την ευλογιά των πιθήκων
Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας κρούει τον κώδωνα του κινδύνου, μετά τα 17.000 κρούσματα ευλογιάς των πιθήκων, που έχουν εντοπιστεί σε 74 χώρες στον κόσμο.
«Αποφάσισα να κηρύξω κατάσταση έκτακτης ανάγκης για την δημόσια υγεία σε παγκόσμια κλίμακα», δήλωσε ο γενικός διευθυντής του ΠΟΥ, Τέντρος Αντανόμ Γκεμπρεγέσους, κατά την διάρκεια συνέντευξης Τύπου.
Συγκάλεσε σύσκεψη ο Χατζηπαντέλα
Την ίδια ώρα, σε πλήρη ετοιμότητα είναι αρμόδιες υπηρεσίες υγείας στην Κύπρο, μετά από την πιο πάνω απόφαση του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας.
Συγκεκριμένα, οι αρμόδιες Υπηρεσίες του Υπουργείου Υγείας βρίσκονται σε ετοιμότητα για να αντιμετωπίσουν περιστατικά της ευλογιάς των πιθήκων, βάσει των πρωτοκόλλων που έχουν ετοιμαστεί.
Μάλιστα, ο υπουργός Υγείας, Μιχάλης Χατζηπαντέλα, συγκάλεσε σύσκεψη ετοιμότητας για τη νόσο, την ερχόμενη Δευτέρα, στο νοσοκομείο αναφοράς, το Γενικό Νοσοκομείο Λευκωσίας.
Όλα όσα αφορούν τα πρωτόκολλα που καταρτίστηκαν
- Καθορισμό της διαδικασίας διαχείρισης ύποπτων και επιβεβαιωμένων περιστατικών,
- Καταγραφή των περιστατικών στη βάση νενομισμένης διαδικασίας από πλευράς δημόσιας υγείας (ιχνηλάτηση επαφών, επικοινωνία με κρούσματα κτλ) από την Μονάδα Επιδημιολογικής Επιτήρησης και Ελέγχου των Λοιμωδών Νοσημάτων των Ιατρικών Υπηρεσιών και Υπηρεσιών Δημόσιας Υγείας,
- Καθορισμό της διαδικασίας μεταφοράς ύποπτων περιστατικών,
- Καθορισμό του Γενικού Νοσοκομείου Λευκωσίας ως το νοσοκομείο αναφοράς για ύποπτα ή επιβεβαιωμένα περιστατικά ενηλίκων και του Μακάρειου Νοσοκομείου για παιδιά.
- Έναρξη διαδικασιών ανάπτυξης των μεθοδολογιών εργαστηριακού ελέγχου της ασθένειας από το μικροβιολογικό εργαστήριο του Γενικού Νοσοκομείου Λευκωσίας και το εργαστήριο μοριακής ιολογίας του Ινστιτούτου Νευρολογίας και Γενετικής Κύπρου,
- Πραγματοποίηση συμφωνίας με εργαστήρια του εξωτερικού για πιθανή άμεση αποστολή δείγματος,
- Δήλωση συμμετοχής σε κοινή Ευρωπαϊκή προκήρυξη (joint procurement) για αγορά εμβολίου,
- Δήλωση συμμετοχής σε κοινή Ευρωπαϊκή προκήρυξη (joint procurement) για αγορά αντιϊικών φαρμάκων,
- Καθορισμό του τρόπου διαχείρισης πιθανού ύποπτου περιστατικού σε πύλες εισόδου της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Πληροφορίες για την ευλογιά των πιθήκων από το Υπουργείο
Τι είναι η ευλογιά των πιθήκων;
- Η ευλογιά των πιθήκων είναι μια σπάνια ιογενής λοίμωξη που προκαλείται από συγγενικό με τον ιό της ευλογιάς του ανθρώπου ιό και ως επί το πλείστον εμφανίζεται σε τροπικές περιοχές της Κεντρικής και Δυτικής Αφρικής. Ονομάστηκε έτσι γιατί ανακαλύφθηκε για πρώτη φορά σε πίθηκο στα τέλη της δεκαετίας του 1950, ενώ το πρώτο κρούσμα σε άνθρωπο σημειώθηκε το 1970.
Ποιοι οι τρόποι μετάδοσης της νόσου;
- Πρωτογενής μετάδοση περιγράφεται κυρίως μέσω επαφής με μολυσμένα άγρια ζώα (πρωτεύοντα ή τρωκτικά) σε περιοχές της Κεντρικής και Δυτικής Αφρικής ή με μολυσμένα ζώα συντροφιάς.
- Περιστατικά δευτερογενούς μετάδοσης από άνθρωπο σε άνθρωπο περιγράφονται μέσω του αναπνευστικού συστήματος μετά από εισπνοή μεγάλου μεγέθους σταγονιδίων, καθώς και με επαφή με δερματικές βλάβες του πάσχοντος ή με μολυσμένα αντικείμενα (π.χ. κλινοσκεπάσματα ή πετσέτες που χρησιμοποίησε ασθενής). Σε κάθε περίπτωση η μεταδοτικότητα της νόσου από άνθρωπο σε άνθρωπο θεωρείται μικρή.
- Υπάρχουν σπάνιες περιπτώσεις μετάδοσης της νόσου μετά από κατανάλωση κρέατος από μολυσμένο ζώο που δεν μαγειρεύτηκε επαρκώς ή με επαφή με το δέρμα ή το τρίχωμα του ζώου.
Υπάρχει κίνδυνος μόλυνσης από τα κατοικίδια ζώα;
- Υπήρξαν στο παρελθόν περιστατικά μετάδοσης της νόσου από τα κατοικίδια ζώα, μετά όμως από επαφή των ζώων αυτών με μολυσμένα ζώα από την Κεντρική ή Δυτική Αφρική. Άρα ο κίνδυνος αυτός για τη χώρα μας είναι εξαιρετικά μικρός.
Πως εκδηλώνεται η νόσος;
- Η πλειοψηφία των ατόμων που μολύνθηκαν από τον ιό δεν εμφανίζουν συμπτώματα. Για τα άτομα που θα εκδηλώσουν συμπτώματα αυτά εμφανίζονται 5-21 ημέρες μετά από τη μόλυνση (συνηθέστερα περίπου στη 12η ημέρα). Αυτά μπορεί να περιλαμβάνουν πυρετό, κεφαλαλγία, μυαλγίες, οσφυαλγία, διόγκωση λεμφαδένων, ρίγος και αδυναμία. Μια έως τρεις ημέρες μετά τον πυρετό εμφανίζεται χαρακτηριστικό εξάνθημα αρχικά ως κηλίδες και βλατίδες, οι οποίες εξελίσσονται σε φυσαλίδες και φλύκταινες και μετά σε εφελκίδες που τελικά υποχωρούν. Εντοπίζεται αρχικά στο κεφάλι και στο πρόσωπο και στη συνέχεια επεκτείνεται στον κορμό και στα άκρα, περιλαμβανομένων των παλαμών και των πελμάτων. Σημειώνεται πως σε κάποια από τα πρόσφατα κρούσματα στην Ευρώπη το εξάνθημα παρατηρήθηκε αρχικά στην περιγεννητική περιοχή και στη συνέχεια επεκτάθηκε στα άλλα σημεία του σώματος.
Ποια η θεραπεία της ευλογιάς των πιθήκων;
- Η αντιμετώπιση είναι συνήθως συμπτωματική. Οι περισσότεροι ασθενείς αναρρώνουν σε 2-4 εβδομάδες.
- Νοσηλεία μπορεί να χρειαστεί για αντιμετώπιση των συμπτωμάτων ή για πρόληψη της μετάδοσης της νόσου.
Μπορώ να προστατέψω τον εαυτό μου από τη νόσηση;
- Μπορώ να εφαρμόσω ορισμένους αυτονόητους κανόνες. Ο βασικότερος είναι η αποφυγή άμεσης ή έμμεσης επαφής με άτομα που εμφανίζουν συμπτωματολογία της νόσου. Επίσης, πρέπει να τηρώ τα βασικά μέτρα ατομικής υγιεινής (τακτικό πλύσιμο χεριών με νερό και σαπούνι ή χρήση αλκοολούχου αντισηπτικού). Σαφώς εάν ταξιδέψω σε χώρες της Κεντρικής ή Δυτικής Αφρικής αποφεύγω επαφή με άγρια ζώα.
Πότε χρειάζεται να επικοινωνήσω με τον προσωπικό ιατρό μου;
- Θεωρείται πολύ απομακρυσμένο να έχετε το συγκεκριμένο νόσημα αν δεν έχετε ταξιδέψει πρόσφατα στη Κεντρική ή Δυτική Αφρική ή αν δεν έχετε έρθει σε στενή επαφή με κάποιο που έπασχε από τη νόσο.
- Εντούτοις, επικοινωνήστε με τον προσωπικό σας ιατρό αν έχετε εξάνθημα με φυσαλίδες και: α) Έχετε επιστρέψει από τη Δυτική ή Κεντρική Αφρική τις τελευταίες 3 εβδομάδες, β) Έχετε έρθει σε επαφή με κάποιον που είχε ευλογιά των πιθήκων τις τελευταίες 3 εβδομάδες, γ) Έχετε έρθει σε επαφή με κάποιον που είχε ύποπτες δερματικές βλάβες τις τελευταίες 3 εβδομάδες.
«Αυξημένος ο κίνδυνος στην Ευρώπη»
Παρότι διευκρίνισε ότι ο κίνδυνος για τον κόσμο είναι σχετικά χαμηλός, επεσήμανε ότι στην Ευρώπη είναι αυξημένος.
Ο γενικός διευθυντής του ΠΟΥ διευκρίνισε ότι η επιτροπή των ειδικών δεν κατόρθωσε να συμφωνήσει και παρέμεινε διχασμένη σχετικά με την αναγκαιότητα κήρυξης του ανώτατου επιπέδου συναγερμού και, για το λόγο αυτό, ο Τέντρος Αντανόμ Γκεμπρεγέσους έλαβε την απόφαση.
«Είναι μία έκκληση για ανάληψη δράσης, αλλά δεν είναι η πρώτη», δήλωσε ο Μάικ Ράιαν, υπεύθυνος καταστάσεων έκτακτης ανάγκης του ΠΟΥ, προσθέτοντας ότι ελπίζει πως αυτό θα οδηγήσει σε ανάληψη συλλογικής δράσης κατά της νόσου.
«Βρισκόμαστε μπροστά σε μια κατάσταση έξαρσης του ιού ανά τον κόσμο. Η νόσος διασπείρεται με ταχύτητα, όμως μέχρι στιγμής δεν γνωρίζουμε πολλά», σημείωσε ο επικεφαλής του ΠΟΥ.
Κυριακίδου: Η ΕΕ είναι έτοιμη να ενισχύσει την απάντησή της
Η ΕΕ είναι έτοιμη να ενισχύσει την απάντησή της για την αντιμετώπιση της ευλογιάς των πιθήκων, τόνισε η επίτροπος Υγείας και Ασφάλειας Τροφίμων, Στέλλα Κυριακίδου, μετά την ανακοίνωση του ΠΟΥ για παγκόσμια έκτακτη ανάγκη για τη δημόσια υγεία.
«Παρακολουθούμε ενεργά την κατάσταση από την πρώτη μέρα και τα εμβόλια κατά της ευλογιάς των πιθήκων παραδίδονται ήδη στα κράτη – μέλη μας. Είμαστε έτοιμοι να ενισχύσουμε την απάντησή μας στην ΕΕ», επισήμανε η κυρία Κυριακίδου, με ανάρτησή της στο Twitter.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Ο ΠΟΥ θα αποφασίσει αν θα σημάνει το ανώτατο επίπεδο συναγερμού για ευλογιά των πιθήκων
Φάουτσι: Υποεκτιμημένα τα κρούσματα
«Καμπανάκι» για την ευλογιά των πιθήκων και από τον διευθυντή του Εθνικού Ινστιτούτου Αλλεργιών και Λοιμωδών Νοσημάτων των ΗΠΑ, Άντονι Φάουτσι.
«Είναι κάτι που πρέπει, οπωσδήποτε, να λάβουμε σοβαρά υπ’ όψιν. Δεν γνωρίζουμε ακόμη το εύρος και τις δυνατότητές της, αλλά πρέπει να λειτουργήσουμε σαν να έχει την ικανότητα να διασπαρεί πολύ περισσότερο απ’ ό,τι τώρα», δήλωσε ο Άντονι Φάουτσι.
Κρούσματα ευλογιάς έχουν καταγραφεί σχεδόν σε όλες τις πολιτείες της Αμερικής, με Νέα Υόρκη, Καλιφόρνια, Ιλινόις και Φλόριντα να έχουν τα περισσότερα περιστατικά.
Σύμφωνα με τον ειδικό, ο αριθμός των περιπτώσεων που έχουν καταγραφεί στη χώρα, είναι «πιθανώς υποτιμημένος» και υπάρχει άμεση ανάγκη για αύξηση των τεστ.
Προανήγγειλε δε, πως θα διανεμηθούν 700.000 εμβόλια σε κοινότητες έως τα τέλη Ιουλίου.
Οι ΗΠΑ έχουν υπερτριπλασιάσει τις δόσεις του εμβολίου κατά της ευλογιάς από την περασμένη εβδομάδα, σύμφωνα με το Υπουργείο Υγείας και Ανθρωπίνων Υπηρεσιών. Ωστόσο, τα νούμερα υπολείπονται κατά πολύ, σε σχέση με τα κρούσματα.
Προειδοποιήσεις από τον ΠΟΥ
Από τον Έμπολα μέχρι την ευλογιά των πιθήκων, οι επιδημίες ασθενειών που μεταπηδούν από ζώα στον άνθρωπο έχουν αυξηθεί δραματικά στην Αφρική την τελευταία δεκαετία, προειδοποιούσε μία εβδομάδα πριν ο ΠΟΕ, τονίζοντας πως είναι ένα φαινόμενο που απειλεί όλο τον πλανήτη.
Από το 2012 έως το 2022, οι επιδημίες ζωονόσων σε αφρικανικές κοινότητες έχει αυξηθεί κατά 63% σε σχέση με μια δεκαετία νωρίτερα, αναφέρει ο ΠΟΥ σε ανακοίνωσή του, καθώς η αστυφιλία, η καταστροφή βιοτόπων και αύξηση των διασυνοριακών μετακινήσεων ευνοούν την εξάπλωση παθογόνων παραγόντων.
Οι ίδιοι παράγοντες εκτιμάται εξάλλου ότι έπαιξαν ρόλο στο ξέσπασμα της πανδημίας του κοροναϊού, διευκολύνοντας την επαφή ανθρώπινων πληθυσμών με άγρια ζώα όπως οι νυχτερίδες.
Πάνω από 10.000 κρούσματα σε 36 χώρες
Σημειώνεται πως η ευλογιά των πιθήκων είναι ιογενής λοίμωξη που αναγνωρίστηκε για πρώτη φορά το 1958. Έκτοτε, εμφανίζεται σε τροπικές περιοχές της Δυτικής και Κεντρικής Αφρικής.
Μεταδίδεται μέσω της επαφής με άγρια ζώα και από άνθρωπο σε άνθρωπο με τη στενή σωματική επαφή.
Πράσινο φως του ΕΜΑ για το μοναδικό διαθέσιμο εμβόλιο
Το μοναδικό εμπορικά διαθέσιμο εμβόλιο κατά της ευλογιάς των πιθήκων έλαβε την Παρασκευή το «πράσινο φως» του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Φαρμάκων, την ώρα που τα κρούσματα στην Ευρώπη αυξάνονται και ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας δηλώνει πως ανησυχεί.
Το εμβόλιο της δανικής εταιρείας βιοτεχνολογίας Bavarian Nordic έχει εγκριθεί από το 2013 για την πρόληψη της ευλογιάς, επικίνδυνης ιογενούς ασθένειας που εξαλείφθηκε από τον πλανήτη τον 20ό αιώνα.
Η ευλογιά των πιθήκων οφείλεται σε συγγενικό ιό που μπορεί επίσης να προληφθεί με τον εμβολιασμό.
Το εμβόλιο της Bavarian είναι εξάλλου το μόνο που έχει εγκριθεί κατά της ευλογιάς των πιθήκων σε ΗΠΑ και Καναδά.
Ήδη χρησιμοποιείται άτυπα και στην Ευρώπη, μετά την παράδοση εμβολίων από την δανική εταιρεία.