Πέφτουν οι βράχοι στο Σκαλί, αλλά δεν τους βοηθούν γιατί δεν είναι... θεομηνία

Αλγεινή εντύπωση προκάλεσαν τα όσα ακούστηκαν ενώπιον της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Εσωτερικών, στη συζήτηση για τους σοβαρούς κινδύνους που εγκυμονούν από τις κατολισθήσεις βράχων για τις οικίες της περιοχής που γειτνιάζουν με το Σκαλί Αγλαντζιάς, με την ανάγκη λήψης άμεσων μέτρων για τη μακροπρόθεσμη επίλυση του προβλήματος να είναι πιο επείγουσα από ποτέ. Μάλιστα, ενώ την ίδια ώρα βρίσκονται σε άμεσο κίνδυνο ανθρώπινες ζωές από την κατολίσθηση βράχων, θέση του υπουργείο Εσωτερικών είναι πως δεν μπορεί να παραχωρήσει οικονομική βοήθεια στις οικίες, καθώς δεν πρόκειται για περιπτώσεις... θεομηνίας όπως προνοείται από τον Νόμο.

Σε επιστολή του υπουργού Εσωτερικών, Νίκου Νουρή, που διαβάστηκε από την βουλευτή των Οικολόγων, Αλεξάνδρα Ατταλίδου, αναφέρθηκε χαρακτηριστικά ότι, «το υπουργείο Εσωτερικών, δεν έχει στη διάθεσή του πιστώσεις που να αφορούν στήριξη βράχων σε ιδιωτικά τεμάχια. Περαιτέρω, κάτι τέτοιο θα αποτελούσε προηγούμενο σε πολλές ανάλογες περιπτώσεις, που υπάρχουν, σε άλλες περιοχές. Όμως, το Υπουργείο Εσωτερικών, καθώς και άλλες Κρατικές Υπηρεσίες, θα μπορούσαν να καθοδηγήσουν τους ενδιαφερόμενους για τον εδεδειγμένο τεχνικό τρόπο επίλυσης του προβλήματος».

Από τα διαθέσιμα στοιχεία, όπως προστίθεται στην επιστολή του υπουργού, «δεν προκύπτει πως η πτώση της βραχομάζας στην περιοχή σχετίζεται με τον σεισμό, καθότι αυτή έγινε την επόμενη του σεισμού και περαιτέρω στη Λευκωσία, δεν έχει παρατηρηθεί οποιαδήποτε άλλη αναφορά για επίπτωση από το σεισμό. Κατά συνέπεια, το γεγονός αυτό δεν μπορεί να χαρακτηριστεί ως θεομηνία και ως εκ τούτου να εξεταστεί το ενδεχόμενο οικονομικής αρωγής».

Αξίζει να σημειωθεί, ότι πρόσφατα σημειώθηκαν κατολισθήσεις βράχων σε οικιστική περιοχή στον δήμο Αγλαντζιάς, που είχαν ως αποτέλεσμα να προκληθούν διάφορες ζημιές σε ιδιωτικές περιουσίες. Από πλευράς του ο δήμος έχει ξεκινήσει εργασίες για στήριξη των βράχων με κονδύλι ύψους 1 εκατομμύριου από το Υπ. Εσωτερικών, το οποίο όμως αφορά αποκλειστικά τα δημόσια τεμάχια, καθώς ο δήμος δεν μπορεί αν επέμβει σε ιδιωτικές κατοικίες με δημόσιους πόρους και έτσι παρέμειναν και συνεχίζουν να παραμένουν ιδιωτικές κατοικίες σε κίνδυνο.

Σύμφωνα με τον Δήμαρχο Αγλαντζιάς, Ανδρέα Κωνσταντίνου, το πρόβλημα προέκυψε από το 2004 και αφού έγιναν οι πρώτες συναντήσεις τότε, το αρμόδιο υπουργείο επιχορήγησε γύρω στις 65.000 μια μελέτη που ξεκίνησε το 2013 και ολοκληρώθηκε το 2017. Οι έντονες βροχοπτώσεις όμως, σημείωσε ο κ. Κωνσταντίνου, «επιβάρυναν την κατάσταση. Είδα το μέγεθος του προβλήματος και θέλαμε περίπου 30 φορτηγά για να φύγουμε τους βράχους και τα χώματα. Αν γίνονταν οι κατολισθήσεις που υπήρχαν άτομα εκεί, θα θρηνούσαμε θύματα. Τους τελευταίους μήνες γίνονται έργα και μελέτες με κόστος 1,56 εκατομμυρίων και η επιχορήγηση είναι περίπου 560.000. Αυτό που θέλουμε όμως, είναι επιχορήγηση και για τα ιδιωτικά τεμάχια. Έγιναν οι καταγραφές στις οικίες που αντιμετωπίζουν προβλήματα. Θεωρούμε ότι αν δεν λάβουμε μέτρα, οι άνθρωποι δεν έχουν την οικονομική δυνατότητα να το κάνουν μόνοι τους. Έχουμε δυο περιπτώσεις που άνθρωποι κοιμούνται και είναι ο βράχος από πάνω τους. Αν δεν γίνει κάτι θα έρθουμε μετά από λίγο καιρό και θα λέμε για δεν τα κάναμε».  

Την ίδια ώρα, εκ μέρους του τμήματος γεωλογικής επισκόπησης, αναφέρθηκε ότι υπάρχει μια έκταση στην Αγλαντζιά, που υπάρχουν δυο γκρεμοί. «Τα περισσότερα προβλήματα υπάρχουν στον πάνω το γκρεμό που είναι εκεί που βρίσκεται το Σκαλί μέχρι το κοιμητήριο. Εκεί το τμήμα μας έκανε κάποιες μελέτες και μετά από κάλεσμα του δημαρχείου, τροποποιήσαμε και υγροποιήσαμε την περιοχή. Έχουμε κρίνει ότι η ζώνη εκεί που αφορά ένα πλάτος είκοσι μέτρα, πρέπει να μην επιτρέπεται καμία ανάπτυξη για να προστατεύσουμε τους πολίτες. Αυτή είναι η μισή λύση όμως. Θεωρώ ότι η ζωνοποίηση έπρεπε να γίνει από καιρό, αφού υπάρχουν κάποια σημεία που δεν θα επιτρέπεται να πλησιάζουν ούτε οι κάτοικοι».  

Παίρνοντας τον λόγο εκ μέρους του υπουργείου Εσωτερικών, η κα. Κωνσταντινίδου, σημείωσε ότι «στο υπουργείο δεν υπάρχουν πιστώσεις για περιπτώσεις στήριξης βράχων. Έχει πραγματοποιηθεί συνάντηση στην παρουσία και του δημάρχου για εξέταση του γενικού θέματος της ανάπτυξης και του σχεδιασμού της περιοχής. Το αποτέλεσμα ήταν να γίνει μια μελέτη και να μελετηθεί και κατά πόσο μπορεί να γίνει λευκή ζώνη. Έτσι θα μπορεί να εξετάσει και το τμήμα πολεοδομίας την κατάσταση. Η έρευνα που είδαμε είναι ότι δεν έχουν συμπεριληφθεί τα μέτρα προστασίας που έπρεπε, ενώ σε πρόσφατες άδειες υπάρχουν όροι. Μετά από κάποια θεομηνία το κράτος παραχωρεί βοήθεια σε περιπτώσεις που αντιμετωπίζουν ιδιωτικές περιουσίες. Σε περιπτώσεις κατολισθήσεων όμως δεν μπορεί να παρέμβει το Υπουργείο. Το υπουργείο παραχωρεί οικονομική βοήθεια σε περιπτώσεις που θεωρούνται επηρεαζόμενες από θεομηνία».  

Η αντίδραση των Βουλευτών

Ξεκαθάρισμα εκ μέρους της εκτελεστικής εξουσίας για το συγκεκριμένο ζήτημα στο Σκαλί, ζήτησε ο Πρόεδρος της Επιτροπής Εσωτερικών, Άριστος Δαμιανού, ο οποίος ανέφερε ότι «η Επιτροπή ασχολήθηκε και πριν από 2 χρόνια με το ζήτημα και αυτό το γεγονός απασχολεί το Υπουργείο Εσωτερικών και τις τοπικές αρχές. Έχουν δρομολογηθεί κάποιες λύσεις αλλά μας ενοχλεί ιδιαίτερα σε αυτή την προσπάθεια που καταβάλλεται, να υπάρχει μια προσέγγιση που δεν μας είναι κατανοητή από το υπουργείο Εσωτερικών που διαχωρίζει μεταξύ ιδιωτικής και δημόσιας περιουσίας. Με αφορμή τις καταστροφικές πυρκαγιές, έγιναν ρυθμίσεις από το ίδιο το υπουργείο που αφορούν ιδιωτικές περιουσίες να αποζημιωθούν άνθρωποι, αλλά εδώ όμως που αφορά ακόμα ένα πολιτισμικό στοιχείο, βλέπουμε να υπάρχει μια δυστοκία». 

Από τη δική του πλευρά, ο βουλευτής του ΑΚΕΛ, Γιώργος Λουκαΐδης, υπέδειξε ότι το σημαντικό είναι να υπάρχει απάντηση από το υπουργείο εσωτερικών για το βασικό ερώτημα, σχετικά με το κατά πόσο το κράτος έχει ευθύνη να προστατέψει ανθρώπους που τους έχει δοθεί νόμιμα άδεια για να κτίσουν σε περιοχές που βρίσκονται σε κίνδυνο και χωρίς καμία δική τους ευθύνη κινδυνεύει και η ζωή τους και οι περιουσίες τους. «Ποια είναι η ευθύνη του κράτους επειδή αναφερόμαστε σε ιδιωτικές περιουσίες; Αν συμβεί κάτι και θρηνήσουμε θύματα, τότε οι ευθύνες θα είναι πολλές. Πρέπει το κράτος να βοηθήσει τον Δήμο, ώστε αμέσως να ξεκινήσουν οι εργασίες και να μην υπάρξει άλλη χρονοτριβή. Εάν καταπλακωθούν οικίες και άνθρωποι, θα αναλάβει την ευθύνη το κράτος; Η ανθρώπινη ζωή δεν μετριέται με λεφτά, αλλά ακόμα και με οικονομικούς όρους, ας κάνουμε το ελάχιστο που μπορούμε». 

Παίρνοντας τον λόγο ο βουλευτής του ΔΗΣΥ, Νίκος Γεωργίου, ανέφερε ότι «δεν ξέρω που είναι αυτές οι ερμηνευτικές διατάξεις, αλλά πρέπει να πάμε επί τόπου να αναδείξουμε το ζήτημα. Το κράτος ξοδεύει δεκάδες εκατομμύρια, σίγουρα μπορεί να καλύψει και αυτές τις περιπτώσεις. Πρόκειται για μια πολεοδομική αμαρτία, η οποία δεν έπρεπε να γίνει». 

Στο ίδιο μήκος κύματος, συνέχισε ο βουλευτής του ΔΗΚΟ Χρίστος Σενέκκης, για να σημειώσει ότι, «το ότι δοθήκαν οι 560.000 είναι μια ένδειξη ότι το κράτος αντιλαμβάνεται ότι υπάρχει κίνδυνος. Αν υπήρχε άναρχη ανάπτυξη εκεί, είναι με ευθύνη του κράτους που έγινε και οφείλει να αναλάβει το βάρος της ευθύνης».  

Ο βουλευτής της ΕΔΕΚ Κωστής Ευσταθίου, είπε ότι, «ίσως να είμαι ο παλιός Αγλαντζιώτης και αυτό που ξέραμε ήταν ότι κάτω από τους βράχους απαγορευόταν να κτίσεις γιατί υπήρχε ο κίνδυνος κατολίσθησης. Μου κάνει εντύπωση που δόθηκε άδεια να κτιστούν οικίες κάτω από τους βράχους. Πρέπει να ασφαλίσουν την περιοχή από τα λάθη τα δικά τους».  

Ιδιαίτερα έντονη ήταν η βουλευτής των Οικολόγων, Αλεξάνδρα Ατταλίδου, η οποία σημείωσε ότι, «έχω πάρει απάντηση από το υπουργείο Εσωτερικών πως αναμένουν από τον δήμο Αγλαντζιάς να διερευνήσει τους τίτλους και τις άδειες οικοδομής που υπάρχουν. Από τα διαθέσιμα στοιχεία του υπουργείο δεν προκύπτουν ότι οι κατολισθήσεις σχετίζονται με τον σεισμό και δυστυχώς δεν μπορούν να βοηθήσουν για τα ιδιωτικά τεμάχια». 

Παράλληλα, ο βουλευτής της ΔΗΠΑ, Μαρίνος Μουσιούττας, τόνισε πως, «ακόμη και λευκή ζώνη να γίνει, ο κίνδυνος θα υπάρχει. Αυτό που πρέπει να δούμε είναι πώς θα υπάρχει ασφάλεια στη συγκεκριμένη περιοχή. Τώρα ποιος θα δώσει τα λεφτά, δεν είναι εδώ το ζήτημα, αλλά το ζήτημα είναι να λυθεί το θέμα ασφάλειας. Αν θα πληρώσει το υπουργείο ή οι ιδιώτες, είναι άλλο ζήτημα. Αλλά όσο περνά ο χρόνος σίγουρα είναι πρόβλημα. Πρέπει να ξεκινήσουμε τα έργα και μετά να δούμε ποιος θα πληρώσει τα σπασμένα».