«Στρατιώτης προτιμούσε να μείνει μέσα, για να έχει φαγητό, παρά να πάρει έξοδο»

«Αυτό το πακέτο πάει στον τάδε, έβαλα κιμά στα μακαρόνια; Δεν θέλει κιμά. Το τάδε πακέτο πάει στον τάδε, να βάλουμε και γλυκό. Εκείνο το πακέτο είναι για πολύτεκνη οικογένεια, να βάλουμε μεγαλύτερη ποσότητα».

Σερβίρουν περίπου 1200 μερίδες φαγητού τη μέρα, αλλά ξέρουν όσους εξυπηρετούν με τα ονόματά τους. Ξέρουν όλους τις απαιτήσεις τους, αλλά και τις ανάγκες τους, ως σαν να είναι μέλη της οικογένειας τους. Με πολλούς απ’ αυτούς τους ανθρώπους, έχουν έρθει πολύ κοντά την τελευταία δεκαετία, αφού τις επισκέπτονται καθημερινά, για να πάρουν ένα πιάτο φαγητό, ώστε να καταφέρουν να επιβιώσουν. Η πείνα βλέπετε, μαστίζει πολλούς ανθρώπους που είναι γύρω μας. Ανθρώπους, τους οποίους ίσως να γνωρίζουμε, αλλά όχι και τόσο καλά.

Ευτυχώς, υπάρχουν ανάμεσά μας άνθρωποι, οι οποίοι γνωρίζουν και προσφέρουν απλόχερα, χωρίς να ζητούν ούτε επιβράβευση, ούτε χειροκρότημα, ούτε οτιδήποτε άλλο ως αντάλλαγμα. Μια τέτοια ομάδα ανθρώπων, απαρτίζει το «Συσσίτιο Λάρνακας».

Η πρώτη επαφή μας με αυτή την ομάδα, ξεκίνησε όταν ένα πρωϊνό περνούσαμε από τη λεωφόρο Γρίβα Διγενή στη Λάρνακα και αντιληφθήκαμε μια ουρά από κόσμο, να στέκεται έξω από ένα κατάστημα. Η μαρκίζα μπροστά από το μαγαζί έγραφε «Συσσίτιο Λάρνακας».

Εκείνη τη μέρα φύγαμε χωρίς να κατεβούμε, αλλά αυτή η ουρά έμεινε χαραγμένη στο μυαλό μας. Λίγες μέρες αργότερα, τους επισκεφθήκαμε. Εντός του χώρου όπου στεγάζεται το «Συσσίτιο», βρίσκονταν τέσσερις κοπέλες, μεταξύ των οποίων και η οργανώτρια αυτής της προσπάθειας.

Μας άνοιξαν το… δεύτερο σπίτι τους, υπό ένα όρο. Να μιλήσουν ανώνυμα, γιατί σκοπός τους δεν είναι η προβολή.

Η οργανώτρια λοιπόν, ξεκίνησε να ασχολείται με αυτό το εγχείρημα από τα 23 της χρόνια, όταν μαζί με μια ομάδα από κοπέλες ετοίμαζαν πακέτα τα Χριστούγεννα και το Πάσχα και βοηθούσαν άπορους συνανθρώπους μας.

«Γύρω στο 2009, μετά από μια έρευνα, βρήκαμε μια μικρή ομάδα ανθρώπων που χρειάζονταν βοήθεια, με τον συγκεκριμένο αριθμό να αυξάνεται πολύ σύντομα και να ανεβαίνει στα 350 άτομα, τα οποία χρειάζονταν καθημερινά σίτιση. Παρόλα αυτά, δεν υπήρχαν εθελοντές να μας βοηθήσουν στην αρχή, αλλά είπα ότι θα το κάνουμε. Μπορεί να ήμουν μόνη μου, αλλά από τη στεναχώρια μου δεν ήθελα να αφήσω τον κόσμο έτσι. Σιγά σιγά χτίσαμε αυτή την προσπάθεια και μετά από λίγα χρόνια μετακομίσαμε εδώ στη Γρίβα Διγενή και συνεχίσαμε να μαγειρεύουμε καθημερινά».

Κατά την περίοδο της κρίσης, έφθασαν να μοιράζουν μέχρι και 1750 μερίδες ανά ημέρα, ενώ στην πορεία μειώθηκαν οι ανάγκες, αλλά δεν έπεσαν κάτω από 1200 ανά ημέρα».

«Ο κόσμος ακούει συσσίτιο και νομίζει…»

Αυτές οι 1200 μερίδες, πηγαίνουν σε 400 οικογένειες της Λάρνακας, οι οποίες δυσκολεύονται να επιβιώσουν. Δεν προσφέρουν μόνο σε όσους δεν έχουν τα στοιχειώδη για να ζήσουν, αλλά και σε όσους ανθρώπους λαμβάνουν χαμηλά εισοδήματα, με αποτέλεσμα να στερούνται βασικά αγαθά.

«Ο κόσμος ακούει συσσίτιο και νομίζει ότι είναι μόνο για τον κόσμο που δεν έχει να φάει. Υπάρχουν οικογένειες με πολύ χαμηλά εισοδήματα, οι οποίες παίρνουν από εδώ φαγητό, για να καταφέρουν να βγάλουν τον μήνα τους. Αν τα υπολογίσετε, μπορεί κάθε μέρα να γλυτώνουν περίπου δεκαπέντε ευρώ από το φαγητό που προσφέρουμε, άρα το μήνα, το κονδύλι αυτό ανέρχεται στα 400 ευρώ, που είναι ένα σημαντικό ποσό για μια οικογένεια.

Ξέρετε τι σημαίνουν αυτά τα 400 ευρώ για μια οικογένεια; Ξέρετε τι σημαίνει να έχεις παιδιά και εφήβους οι οποίοι θέλουν να πάνε μια βόλτα με τους φίλους τους και δεν έχουν στην τσέπη τους ένα ευρώ; Οι άλλοι μπορεί να ψωνίζουν και ένα άλλο παιδί να μην έχει να πάρει ένα καφέ. Από αυτά τα 400 ευρώ που γλυτώνουν από το φαγητό, μπορούν να δώσουν ένα μικρό ποσό στα παιδιά τους».

«Προτιμώ να μένω στο στρατό, που σίγουρα θα φάω»

Σε αυτά τα δώδεκα προς δεκατρία χρόνια που ζει τον κόσμο που έχει μεγάλες ανάγκες, η οργανώτρια είδε και άκουσε πολλά. Ακόμα και πράγματα που δεν μπορούσε να πιστέψει ότι συμβαίνουν στην Κύπρο.

«Μια από τις πιο τραγικές ιστορίες που βίωσα, ήταν με ένα στρατιώτη. Εμείς συνεργαζόμαστε με τον στρατό, τους βοηθούμε και μας βοηθούν. Μια φορά ένας στρατιώτης είπε “γιατί να βγαίνω, αφού και σπίτι μου να πάω, δεν θα έχω τίποτα να φάω. Προτιμώ να μένω στο στρατό, που σίγουρα θα φάω”. Βίωσα και είδα πολλά σε αυτό το επάγγελμα. Αυτό με τον στρατιώτη είναι ένα από τα πολλά και ένα από τα πιο τραγικά.

Μια μέρα ο γιος μου ήταν στο στρατό και μπήκα στο στρατόπεδο λόγω της συνεργασίας που είχαμε. Με είδε ένας στρατιώτης και λέει στο γιο μου, η μαμά σου είναι εκείνη που έρχεται στο στρατόπεδο; Του λέει ο γιος μου ναι. Τότε του είπε ότι η μητέρα του ερχόταν κάθε μέρα και έπαιρνε φαγητό από μας. Ξέρετε πως νιώθεις εκείνη την ώρα; Μόνο ευγνωμοσύνη.

Ήξερα την περίπτωση εκείνου του παιδιού, υπήρχαν θέματα υγείας του πατέρα του και είπα στο γιο μου με τρόπο αν θέλει βοήθεια, είτε οικονομική, είτε οτιδήποτε άλλο, να τον στηρίξουμε, αλλά το παιδί δεν έπαιρνε χρήματα. Η περηφάνια αυτού του νεαρού με συγκίνησε».

Ένα κράτος στον αυτόματο πιλότο

Πέρα από τις ιστορίες που την συγκλόνισαν, υπάρχουν πολλές άλλες, που σε κάνουν να αναρωτιέσαι σε τι κράτος ζούμε κι αν υπάρχουν υπηρεσίες που μπορούν να στηρίξουν τους ανθρώπους που χρειάζονται ένα πιάτο φαγητό για να ζήσουν.

Αντίθετα, ιδιωτικές πρωτοβουλίες, όπως είναι το «Συσσίτιο Λάρνακας», δεν κλείνουν την πόρτα τους σε κανένα.

«Προχθές για παράδειγμα με πήρε τηλέφωνο το Γραφείο Ευημερίας του κράτους και μου είπε, έχουμε μια κυρία που πεινά, ώσπου να την εγκρίνουμε μπορεί να περάσουν και δύο με τρεις μήνες. Μου ζήτησαν να της πάρω τρόφιμα και τους είπα ότι προσφέρουμε μαγειρευτό φαγητό. Τους είπα να μου την στείλουν, ήρθε η κυρία, της έδωσα και της είπα ότι κάθε μέρα έχουμε φαγητό με ψωμί.

Επίσης, μας παίρνουν διευθύντριες σχολείων, που βλέπουν τα προβλήματα στα σχολεία και μας ζητούν βοήθεια. Δεν έρχεται κανένας μόνος του, αλλά και μόνος του να έρθει κάποιος, του δίνουμε φαγητό. Πόσοι θα έρθουν κάθε μέρα μόνοι τους; Αν δεν έχει ανάγκη, δεν θα ξαναέρθει. Δεν θα έρθει κανείς που δεν έχει ανάγκη να σταθεί στην ουρά, να τον βλέπουν, για να πάρει ένα πιάτο φαγητό. Πρέπει να έχει πολλή ανάγκη. Εμείς θα κάνουμε το ψυχικό κι ας μας κοροϊδέψει».

«Δεν σκέφτηκα να τα παρατήσω»

Το να παλεύεις για να βοηθήσεις όλον αυτό τον κόσμο που χρειάζεται βοήθεια, σε κάποια στιγμή σε φέρνει στα όριά σου, αφού η πίεση και το άγχος δυναμώνουν, ενώ οι αντοχές σου στερεύουν. Ωστόσο, δεν σκέφτηκε ποτέ να τα παρατήσει.

«Δεν σκέφτηκα ποτέ να τα παρατήσω. Με αυτό που κάνω είμαι ευτυχισμένη. Είχα επιχείρηση, ήμουν εκτελωνίστριας και εργοδοτούσα δέκα άτομα και σήμερα δεν έχω κανένα. Άφησα τη δουλειά και ασχολούμαι μόνο με αυτό. Με κάνει ευτυχισμένη.

Μπορεί κάποιοι να νομίζουν ότι είναι εύκολο αυτό εδώ, αλλά και εδώ υπάρχει άγχος, πίεση, ένταση. Υπάρχουν νεκρές περίοδοι, που δυσκολευόμαστε με τα τρόφιμα. Ιδιαίτερα τις γιορτές ο κόσμος έχει περισσότερη ευαισθησία, αλλά όταν δεν είναι γιορτές, έρχονται πιο δύσκολα τα τρόφιμα. Και τα περισσότερα τρόφιμα τα φέρνει ο απλός κόσμος.

Πέρα από την πίεση για να επιστρέψω στο ερώτημά σας, έχω και τρία μωρά που τα μεγαλώνω, τρέχω και το σπίτι μου. Έχω πολλά ανοιχτά μέτωπα παράλληλα, αλλά όταν υπάρχει θέληση, μπορείς να τα καταφέρεις. Όταν δεν αγαπάς κάτι, δεν αντέχεις να το κάνεις».

Οι γυναίκες που έζησαν το μέσα και το έξω

Μαζί με την οργανώτρια, προσφέρουν αφιλοκερδώς άλλες τρεις κοπέλες, δύο από τις οποίες έζησαν το «Συσσίτιο Λάρνακας», από την έξω πλευρά, πριν περάσουν στη «μέσα».

Και πάλι για σκοπούς ρεπορτάζ, θα τις ονομάσουμε Ελένη και Μαρία, αφού δεν θέλησαν να τοποθετηθούν επώνυμα για την εμπειρία τους.

Η κ. Ελένη άρχισε να πηγαίνει στο μαγαζί πριν κάποια χρόνια, όταν περνούσε δύσκολα οικονομικά, αφού τόσο η ίδια όσο και ο σύζυγός της έμειναν χωρίς δουλειά.

«Εγώ άρχισα να έρχομαι εδώ για να πάρω φαγητό όταν ο σύζυγός μου σταμάτησε από τη δουλειά του και δεν είχαμε εισόδημα. Γνώρισα την υπεύθυνη εδώ, ήρθαμε πιο κοντά και όταν άρχισε το πρόβλημα με τον κορωνοϊό, με ρώτησε αν μπορούσα να έρχομαι να βοηθώ στην κουζίνα. Αμέσως δέχθηκα.

Ζώντας την κατάσταση και από μέσα και απ’ έξω, συγκινήσε. Επειδή έζησα και το μέσα και το έξω, καταλαβαίνω αυτούς τους ανθρώπους. Νιώθω συμπόνοια γι’ αυτούς. Προχθές, ήρθε μια ηλικιωμένη κυρία και άρχισε να κλαίει, γιατί δεν τα καταφέρνει και άρχισα κι εγώ να κλαίω, γιατί την ένιωθα».

«Όταν περνάς όσα περνούν αυτοί οι άνθρωποι, νιώθεις ευγνωμοσύνη»

Από την άλλη, η κ. Μαρία φανερά συγκινημένη, στάθηκε ιδιαίτερα στην οργανώτρια της όλης προσπάθειας, αλλά και στην αγάπη που προσφέρει μέσα από την εθελοντική εργασία της.

«Όταν περνάς όσα περνούν αυτοί οι άνθρωποι, δηλαδή να μην έχεις να φας, να μην έχεις να πληρώσεις το ρεύμα σου και έρχεσαι εδώ και παίρνεις λίγο φαγητό, ένα κομμάτι ψωμί και λίγο γάλα, νιώθεις ευγνωμοσύνη. Νιώθεις τον φτωχό. Για μας είναι ευλογία. Καταλαβαίνουμε τον πόνο του άλλου, γιατί νιώθουμε εμείς τον πόνο. Η κάθε οικογένεια έχει τα προβλήματα και τις δυσκολίες της. Προσωπικά νιώθω ευλογημένη που είμαι εδώ.

Δίνω τα πάντα έστω και με αυτό το λίγο που προσφέρω. Για μένα η υπεύθυνή μας, είναι ο κόσμος μου όλος. Μου στάθηκε προσωπικά και πάρα πολύ σε όλους τους τομείς. Από τη στιγμή που εισέπραξα αυτά τα πράγματα από αυτή τη γυναίκα, γιατί να μην προσφέρω κι εγώ στους άλλους ανθρώπους».

Θέλοντας να δείξει την αγαθή ψυχή και την αφοσίωση της κ. Μαρίας, η υπεύθυνη του συσσιτίου που παρακολουθούσε τη συζήτηση μας, τόνισε πως «βρήκε δουλειά και της είπαμε να πάει, αλλά έρχεται κάθε μέρα και μετά πηγαίνει δουλειά, δεν το παράτησε».

Και οι τρεις, έστειλαν μέσα από τα λόγια τους ηχηρά μηνύματα, ωστόσο για το τέλος θέλησαν να κρατήσουν το πιο δυνατό, απευθυνόμενοι στον κόσμο.

«Το μόνο μήνυμα που θέλουμε να πούμε στον κόσμο, είναι να περάσουν πέντε λεπτά από δω, να δουν την κατάσταση. Να μην έχουν αμφιβολία ούτε αν πεινά ο κόσμος, ούτε αν υπάρχουν ή όχι προβλήματα. Είμαστε εδώ σε κύριο δρόμο και μπορεί ο καθένας να κρίνει αν υπάρχουν ανάγκες στον κόσμο».

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: 

• «Θυμούμαι μια μέρα δεν είχαμε να φάμε… Η μάνα μου εφκήκε και μάζεψε χόρτα»
• Ο τελευταίος χαλκουργός της Κύπρου-«Ερχόμαστε δουλειά και δεν μπαίνει κανένας»
• «Η χαρακτική για μένα εν τω οξυγόνο μου… Ποτέ εν εσκέφτηκα να τα παρατήσω»
• «Είμαι 75+, αλλά νιώθω 18... Μπορεί να πουν η γιαγιά τρελάθηκε, αλλά έτσι νιώθω»
• Ένα ατύχημα ήταν η αιτία να μάθει την τέχνη του παγωτού-«Είχα πέντε κοπελούθκια»