Το καυτό ζήτημα της ευθανασίας, ο νόμος της Κύπρου και το όχι της Εκκλησίας

Το καυτό θέμα της ευθανασίας προσπαθεί να φέρει στην επιφάνεια η Επιτροπή Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, με την πρόεδρο της να έχει ήδη αρχίσει τις συζητήσεις με τους νομικούς, ώστε να διαπιστωθεί κατά πόσο υπάρχει έδαφος για να γίνει αυτός ο διάλογος. Ένα θέμα που θεωρείται ταμπού, τόσο για την Κύπρο, όσο και για πολλές άλλες χώρες της Ευρώπης, παρά το γεγονός ότι κάποιες χώρες έχουν ήδη τροποποιήσει τη νομοθεσία τους, για να είναι νόμιμη η ευθανασία.

Στην Κύπρο, βάσει της νομοθεσίας, η ευθανασία είναι παράνομη και απαγορεύεται. Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τον κώδικα της Κυπριακής Δημοκρατίας, «έκαστος έχει το δικαίωμα ζωής και σωματικής ακεραιότητος. Η αποστέρησης της ζωής δεν θεωρείται παράβασης του παρόντος άρθρου, οσάκις προέρχεται εκ της χρήσεως της απολύτως αναγκαίας βίας και όπως ο νόμος ορίζει:

(α) επί αμύνης προσώπου ή περιουσίας προς αποτροπήν αναλόγου και άλλως αναποτρέπτου και ανεπανορθώτου κακού,

(β) προς διενέργειαν συλλήψεως ή προς παρεμπόδισιν αποδράσεως προσώπου νομίμως κρατουμένου,

(γ) επί πράξεως γενομένης προς σκοπόν καταστολής ταραχών ή στάσεως».

Ο διάλογος που αναμένεται να γίνει αυτή τη στιγμή, είναι για να διαφανεί κατά πόσο πρέπει να τροποποιηθεί ο νόμος στην Κύπρο για να επιτρέπεται η ευθανασία, με τον πρόεδρο του Δικηγορικού Συλλόγου, Χρήστο Κληρίδη να αναφέρει στον REPORTER πως θα πρέπει να ακουστούν όλες οι απόψεις επί του θέματος, μέσα από αυτό το διάλογο.

«Σίγουρα η εκκλησία και η θρησκεία είναι εναντίον, υπάρχουν και κάποιοι που για λόγους ηθικής πράξης ή για λόγους ιατρικής δεν συμφωνούν. Υπάρχει όμως και η άλλη άποψη που μπορεί να είναι αρκετά έντονη, που λέει ότι για παράδειγμα, κάποιος που δεν έχει πιθανότητα να ζήσει, δεν υπάρχει λόγος, από τη στιγμή που είναι επιθυμία του να βασανίζεται. Στο τέλος της ημέρας μπορεί να χρειαστεί να γίνει και ένα δημοψήφισμα».

Ο κ. Κληρίδης επεσήμανε, δε, πως σε περίπτωση που υπάρξει πολιτική απόφαση, είτε εκ μέρους Κυβέρνησης, είτε εκ μέρους Βουλής των αντιπροσώπων, θα πρέπει να τροποποιηθεί ο ποινικός κώδικας, καθώς επίσης και ο κώδικας που αφορά στα δικαιώματα των ασθενών.

Η θέση της Εκκλησίας

Σε νομική ανάλυση που είχε κάνει πριν λίγα χρόνια ο νομικός Αλέξανδρος Κληρίδης, η εκκλησία τάσσεται ξεκάθαρα ενάντια στην ευθανασία και την αποτάσσει, αφού ουσιαστικά πρόκειται για μία πράξη που σκόπιμα τερματίζει τη ζωή κάποιου ανθρώπου, ανεξάρτητα από το κίνητρο που μπορεί να έχει. Όπως ανέφερε ο κ. Κληρίδης, η χριστιανική θρησκεία πιστεύει ότι η ζωή μας αποτελεί το υπέρτατο Δώρο του Θεού και Αυτός μπορεί να αποφασίσει την αρχή και το τέλος της.

Σε εισήγηση που κατέθεσε στην Ιερά Σύνοδο της Εκκλησίας της Κύπρου, το 2002, ο τότε Χωρεπίσκοπος Αρσινόης και νυν Μητροπολίτης Πάφου, Γεώργιος, αναφέρεται ότι η ευθανασία είναι η πράξη που επιλέγει και προσφέρει το θάνατο ως την καλύτερη λύση στο δράμα μίας επώδυνης ζωής. Όπως αναφέρει ο Μητροπολίτης Πάφου, για την εκκλησία, η ευθανασία, ανεξάρτητα από τη μορφή που παίρνει είναι ηθικώς απαράδεκτη, επειδή ο Θεός είναι ο Κύριος και της ζωής και του θανάτου, επομένως «το να επιφέρει κανείς τον θάνατό του, θεληματικά, ανεξάρτητα από το κίνητρο, ισοδυναμεί με φόνο ή αυτοκτονία».

Ο εκπρόσωπος της Ιεράς Συνόδου, μιλώντας στον REPORTER, υπέδειξε ότι η Εκκλησία ανάγει τη ζωή στον Θεό. «Δεν έχουμε πλήρη ιδιοκτησία στα δικαιώματα πάνω στη ζωή μας. Ο Θεός αποφασίζει πότε θα τελειώσει η ζωή μας και γι’ αυτό είναι αντίθετη με την ευθανασία».

Μάλιστα, ο Μητροπολίτης Πάφου εξέφρασε την άποψη ότι θα τους καλέσουν να καταθέσουν τις απόψεις τους, επί του θέματος, όταν ξεκινήσει ένας διάλογος. «Πιστεύω ότι θα προβληματιστεί η κοινωνία, δεν είναι εύκολο να θεσπιστεί νόμος για την ευθανασία».

Τι ισχύει σε άλλες χώρες

Σε αρκετές χώρες η νομοθεσία είναι ξεκάθαρη. Η ευθανασία είναι παράνομη. Ωστόσο, υπάρχουν και αυτές που έχουν προβεί σε τροποποιήσεις και έχουν καταστήσει την ευθανασία νόμιμη. Τρανταχτό παράδειγμα είναι το Βέλγιο.

Η χώρα έχει νομιμοποιήσει την ευθανασία από το 2002 και εκεί βρήκε καταφύγιο το 2016 ο Έλληνας δημοσιογράφος Αλέξανδρος Βέλιος, σε ηλικία 63 ετών. Ο δημοσιογράφος έδινε για μήνες μάχη με τον καρκίνο και είχε εκφράσει την επιθυμία του να φύγει από τη ζωή με αξιοπρέπεια. Έτσι, πήρε την απόφαση, αφού στην Ελλάδα ήταν παράνομη η ευθανασία, να μεταφερθεί στο Βέλγιο.

Μάλιστα, όπως επεσήμανε ο κ. Κληρίδης στο άρθρο του, το Βέλγιο είναι και η μόνη χώρα που επιτρέπει την ευθανασία σε όλες τις ηλικίες, αρκεί τα άτομα να έχουν αντίληψη των πράξεών τους. Ένα τρανταχτό παράδειγμα είναι η ευθανασία ενός 12χρονου παιδιού, το οποίο έπασχε από μία ανίατη ασθένεια, την ίδια χρονιά με τον δημοσιογράφο.

Εκτός από το Βέλγιο, η ευθανασία έχει νομιμοποιηθεί και στην Ολλανδία την ίδια χρονιά, στο Λουξεμβούργο, την Σουηδία, την Ισπανία και την Πορτογαλία. Βέβαια, η ευθανασία ήταν νόμιμη από το 1940 στην Ελβετία. Η διαδικασία είναι νόμιμη και σε χώρες εκτός της Ε.Ε. όπως τον Καναδά, την Ινδία, την Κολομβία και την Αλβανία. Όσον αφορά τις ΗΠΑ στις πλείστες πολιτείες είναι παράνομη. Μόνο σε έξι είναι νόμιμη, το Όρεγκον, η Ουάσιγκτον, η Μοντάνα, το New Mexico, το Βερμόντ και η Καλιφόρνια.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Ανοίγει ο διάλογος για την ευθανασία-Στο επίκεντρο τα ανθρώπινα δικαιώματα