Η πανδημία της απομόνωσης… Ένα χρόνο στο περιθώριο τα άτομα με αναπηρίες

«Άτομο με τετραπληγία, που νόσησε και ο ίδιος και οι φροντιστές του. Οι φροντιστές του ήταν σοβαρά και νοσηλεύτηκαν. Ο ίδιος έμεινε στο σπίτι, νόσησε και η μητέρα του και δεν μπορούσε να τον φροντίζει, δεν έβρισκε κανένα άτομο διατεθειμένο να πάει στο σπίτι του και να τον φροντίσει και με παρέμβαση της Υφυπουργού Κοινωνικής Πρόνοιας διευθετήθηκε και μεταφέρθηκε και ο ίδιος και η μητέρα του σε κέντρο φροντίδας για να τους φροντίζουν μέχρι να είναι καλύτερα οι φροντιστές του και η μητέρα του και να επιστρέψει στο σπίτι του».

Λόγια που αποτελούν γροθιά στο στομάχι… Λόγια που δεν θυμίζουν με τίποτα μία χώρα του 21ου αιώνα… Κι όμως, περιγράφουν μία σκληρή πραγματικότητα της πανδημίας του κορωνοϊού, που είναι μέρος της ζωής μας, εδώ και ένα χρόνο. Αυτή είναι η πραγματικότητα των ατόμων με αναπηρία, που εδώ και ένα χρόνο, νιώθουν ότι ζουν στο περιθώριο.

«Για τα άτομα με αναπηρίες δεν έχουν ληφθεί καθόλου ή σχεδόν καθόλου, μέτρα προστασίας», «έχουμε ένα σοβαρό πρόβλημα, που αφορά τα άτομα με σοβαρές κινητικές αναπηρίες και χρειάζονται φροντίδα», «δεν είχαν τα ίδια δικαιώματα με τους υπόλοιπους». Αυτά είναι τα λόγια από τρεις διαφορετικές οργανώσεις για άτομα με αναπηρίες και δείχνουν το μέγεθος του προβλήματος.

Ήταν αρκετές οι περιπτώσεις ατόμων που νόσησαν με κορωνοϊό και έμενα στο σπίτι τους και την παροχή βοήθειας ανέλαβαν οι οργανώσεις τους, ανέφερε στον REPORTER ο πρόεδρος της Κυπριακής Συνομοσπονδίας Οργανώσεων Αναπήρων (ΚΥΣΟΑ), Χρίστος Νικολαΐδης.

«Για τα άτομα με αναπηρίες δεν έχουν ληφθεί καθόλου ή σχεδόν καθόλου μέτρα προστασίας τους, κατά παράβαση του άρθρου 11 της σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών, που αναφέρει ότι πρέπει να προστατεύονται, σε τέτοιες περιπτώσεις, με αποτέλεσμα να δίνουν οι οργανώσεις τους και τα ίδια τα άτομα με αναπηρίες καθημερινά μία άνιση μάχη να προστατευτούν. Είχαμε κι εμείς αρκετές απώλειες ατόμων με αναπηρίες και θανάτους και νοσηλείες και οι υπηρεσίες για αυτούς, στο μεγαλύτερο μέρος της περιόδου, ήταν κλειστές. Δεν είχαν καθόλου πρόσβαση στις διάφορες υπηρεσίες, παρατηρήθηκαν καθυστερήσεις στις εξετάσεις των αιτήσεών τους, που ξεπερνούν το ένα έτος, όσον αφορά επιδόματα, παροχές, τεχνικά μέσα, επιδόματα φροντίδας κλπ. Οι καθυστερήσεις αυτές έχουν σοβαρές επιπτώσεις στη διαβίωσή τους, στην υγεία τους, στην ανεξαρτητοποίησή τους, στην εκπαίδευση».

Ένα άλλο πρόβλημα που αντιμετώπιζαν τα άτομα με αναπηρία, κατά την πανδημία, είναι ότι έμεναν ανυπεράσπιστα, όταν νοσούσαν οι φροντιστές τους, με αποτέλεσμα να τρέχουν οι οργανώσεις για να καλύψουν τα κενά, που έπρεπε να καλυφτούν διαφορετικά. Αυτή τη στιγμή, το μεγαλύτερο πρόβλημα που αντιμετωπίζουν οι ΑμεΑ, είναι το θέμα με τον εμβολιασμό, καθώς υπάρχουν άτομα που δεν μπορούν να περιμένουν στις ουρές. «Το κράτος δεν μερίμνησε για αυτά και ο κατ’ οίκον εμβολιασμός είναι μία πάρα πολύ καλή μέθοδος, που έπρεπε να εφαρμοστεί, όπως έγινε σε άλλες χώρες του κόσμου. Οι επιπτώσεις της πανδημίας, στα άτομα με αναπηρίες είναι πολλές και περίπλοκες και δυστυχώς δεν υπάρχει κανένας σχεδιασμός από την πολιτεία να παρέχει κατάλληλη στήριξη στα άτομα με αναπηρίες και τις οργανώσεις τους. Δεν μας έχουν στηρίξει ούτε οικονομικά, όπως έγινε με τις επιχειρήσεις και άλλους οργανισμούς».

«Είναι πολύ λεπτό ζήτημα η φροντίδα αυτών των ατόμων»

Προβλήματα, όσον αφορά στην παροχή βοήθειας σε άτομα με αναπηρία κατέγραψε και η Οργάνωση Παραπληγικών Κύπρου, με τον πρόεδρο της, Δημήτρη Λαμπριανίδη, να αναφέρει στον REPORTER πως το αν ασθενήσει ο φροντιστής τους δεν θα έχουν άτομο να τους βοηθήσει. Μάλιστα, το πρόβλημα έχει αναφερθεί στον ΟΚΥπΥ για να τύχει μελέτης, με την ελπίδα να μην παρουσιαστεί κανένα αντίστοιχο πρόβλημα.

«Είχαμε κάποια μεμονωμένα περιστατικά, ατόμων με τετραπληγία, που νόσησαν και χρειάστηκε να έχουν εξειδικευμένη φροντίδα, είτε στον χώρο τους, είτε αλλού, όμως αν παρουσιαστεί ξανά θέλουμε να νιώθουμε την ασφάλεια ότι έχει πρόγραμμα πώς θα εξυπηρετηθούν αυτοί οι άνθρωποι για να μην μείνουν χωρίς υποστήριξη».

Ο κ. Λαμπριανίδης τόνισε πως είναι ένα λεπτό ζήτημα η φροντίδα των ατόμων με αναπηρία, ειδικά όταν ασθενήσουν, ειδικά αν πρόκειται για άτομα που εξαρτώνται από άλλους για να ζουν ανεξάρτητα. Είναι πολύ εκτεθειμένα αυτή την περίοδο, υπέδειξε.

«Είχαμε περίπτωση πριν λίγες ημέρες, που άτομο με τετραπληγία, που νόσησε και ο ίδιος και οι φροντιστές του. Οι φροντιστές του ήταν σοβαρά και νοσηλεύτηκαν. Ο ίδιος έμεινε στο σπίτι, νόσησε και η μητέρα του και δεν μπορούσε να τον φροντίζει, δεν έβρισκε κανένα άτομο διατεθειμένο να πάει στο σπίτι του και να τον φροντίσει και με παρέμβαση της Υφυπουργού Κοινωνικής Πρόνοιας διευθετήθηκε και μεταφέρθηκε και ο ίδιος και η μητέρα του σε κέντρο φροντίδας για να τους φροντίζουν μέχρι να είναι καλύτερα οι φροντιστές του και η μητέρα του και να επιστρέψει στο σπίτι του. Αναφέραμε το θέμα στον ΟΚΥπΥ για να τροχιοδρομηθεί η διαδικασία και να είναι για όλους το ίδιο».

«Για μας ήταν ένας χρόνος που πέρασε έτσι απλά»

Στο περιθώριο ένιωθαν ότι έμεναν τα παιδιά με Διαταραχή Ελλειμματικής Προσοχής και Υπερκινητικότητας, αφού δεν μπορούσαν να παρακολουθήσουν μαθήματα μέσω διαδικτύου, καθώς ήταν δύσκολο γι’ αυτά να ακολουθήσει οδηγίες, μπροστά από ένα υπολογιστή.  

«Γι’ αυτό το λόγο έχουν δοθεί διευκολύνσεις και προσαρμογές στους μαθητές με ΔΕΠΥ και μέσω των διαδικτυακών μαθημάτων έχει χαθεί. Οπότε για μας ήταν ένας χρόνος που πέρασε έτσι απλά. Τα δικά μας τα παιδιά δεν έχουν επωφεληθεί από τα online μαθήματα. Θα μου πείτε θα έπρεπε να πάρουν τα δικά μας παιδιά μόνο στο σχολείο; Έπρεπε να κάνουν κάποιες διευκολύνσεις, ακόμη και να τα πάρουν, αφού έχουν συνοδούς, έπρεπε να κάνουν κάποιες άλλες διευθετήσεις για να εκπαιδευτούν επειδή πολλά παιδιά δεν έμπαιναν από τον υπολογιστή, ή δεν καταλάβαιναν», υπέδειξε στον REPORTER η πρόεδρος του Συνδέσμου Στήριξης για Άτομα με Διαταραχή Ελλειμματικής Προσοχής με/χωρίς Υπερκινητικότητα (ΔΕΠ/Υ) Κύπρου, Μαρίνα Γεωργίου.

Η κα. Γεωργίου πρόσθεσε πως τα παιδιά ήθελαν πάντα μαζί τους κάποιο να τους εξηγήσει, για να τους βοηθήσει να κάνουν τα μαθήματά τους. Ωστόσο, αυτό ήταν πάρα πολύ δύσκολο, ειδικά όταν εργάζονταν, ακόμη κι αν δούλευαν από το σπίτι.

«Τα παιδιά με ΔΕΠΥ έχουν τις διευκολύνσεις να τους εξηγεί ο δάσκαλος, έχουν διαφοροποίηση, εξατομικευμένο πρόγραμμα εκπαίδευσης. Αυτά δεν τα είδαμε πουθενά να συμβαίνουν τον τελευταίο χρόνο με την πανδημία. Είχαμε γονιό που έγραψε επιστολή στον υπουργό Παιδείας και του εξηγούσε γιατί έγινε αυτό. Είναι ξεκάθαρο ότι δεν είχαν την ίδια αντιμετώπιση, υπήρχε διάκριση. Ακόμη και όταν βγήκε η οδηγία να επιστρέψουν στα σχολεία για να φοιτούν για λίγες ώρες, τα περισσότερα παιδιά με ΔΕΠΥ, επειδή είναι στις γενικές τάξεις, δεν μπορούσαν να πηγαίνουν. Οπότε και σε αυτό το σημείο είχαμε θέμα».

«Κλειδαμπαρώναμε τα παιδιά σπίτι»

Η κα. Στέλλα Μιχαήλ, η πρόεδρος της ομάδας «Γονείς Παιδιών με Ιδιαιτερότητες», έζησε από πρώτο χέρι τα προβλήματα, που αντιμετώπιζαν τα παιδιά με αναπηρίες, αφού έχει δύο παιδιά με ιδιαιτερότητες και τονίζει ότι δεν είχαν τα ίδια δικαιώματα με τους υπόλοιπους.

«Κλειδαμπαρώναμε τα παιδιά στο σπίτι, επειδή ένα παιδί με αυτισμό δεν μπορούσε να φορέσει γάντια και μάσκα πάνω του και δεν το έβαζαν μέσα στο σούπερ μάρκετ ή κάπου αλλού. Τους βάζαμε στο αυτοκίνητο και μας χτυπούσαν και μας τραβούσαν από τα μαλλιά για να τους πάρουμε λίγο περίπατο, χωρίς να μπορούν να κατέβουν πουθενά. Το κράτος είπε ότι τα άτομα με αναπηρία δεν μπορούν να αυτοεξυπηρετηθούν και οι γονείς ακόμη και θέλουν βοήθεια να πάνε σε συγκεκριμένη υπηρεσία, να πάρουν σε συγκεκριμένο τηλέφωνο, για να εξυπηρετηθούν. Δεν έχουμε λάβει τίποτα».

Ένα άλλο τεράστιο πρόβλημα που αντιμετώπισαν ήταν το θέμα με τους συνεχείς ελέγχους με rapid test. «Πήραμε χαρτί από τον γιατρό που έλεγαν ότι αυτά δεν μπορούν να πραγματοποιηθούν στα παιδιά με βία. Ασκούσαν βία πάνω στα παιδιά, να το στήσουν για να κάνουν τεστ. Αφού το κάνω εγώ και είμαι καθαρή, γιατί πρέπει να γίνει και στα παιδιά μου; Δεν είμαι ανεύθυνη, αν είχα κάτι δεν θα του έκανα; Ήθελαν κάθε εβδομάδα να κάνουμε θέατρο, να βάζουμε τα παιδιά μας κάτω και να τους κάνουμε τεστ. Δεν έβαζαν τα παιδιά μέσα στο σχολείο, αν δεν είχαν το τεστ».