«Χάιδευε το τροχοκάθισμα και μου έλεγε “αν ήμουν πιο νέος θα σε αγκάλιαζα”…»

Είναι η γυναίκα, που έμαθε όλη την Κύπρο να μαζεύει πώματα και τα ανακυκλώνει. Ξεκίνησε δειλά-δειλά μόνη της ένα σύνδεσμο, για να προσφέρει σε όσους το έχουν ανάγκη. Συνέδεσε το όνομά της με το ρήμα «προσφέρω», αφού τόσα χρόνια δεν κάνει τίποτα άλλο από αυτό.

Ο λόγος για την κα. Δέσπω Μαυρομιχάλη Νεοκλέους, από τη Λάρνακα, που μεγάλωσε μέσα στην αγάπη για την προσφορά στον συνάνθρωπο και το έκανε τρόπο ζωής. Σήκωσε τα μανίκια και πάλεψε για μία καλύτερη ζωή για όλους. Έτρεξε από τη Λάρνακα μέχρι την Πάφο και από την Πάφο μέχρι την Αμμόχωστο, για να καλύψεις τις ανάγκες όσων της ζήτησαν βοήθεια. Και μπορεί να κουράστηκε, μπορεί να αρρώστησε, όμως δεν μετανιώνει στιγμή.

Σε μία από καρδιάς συνέντευξη στον REPORTER κάνει μία αναδρομή στο παρελθόν και θυμάται ότι η εθελοντική της δράση ξεκίνησε από τότε που ήταν μικρή, αφού οι γονείς της ήταν άνθρωποι της προσφοράς και της αγάπης. Αυτό της μετέφεραν και γι’ αυτό ασχολείτο πάντοτε με τον εθελοντισμό, ακόμη κι όταν παντρεύτηκε και έγινε μάνα τεσσάρων παιδιών.

«Δεν σταμάτησα ποτέ, δεν μπορούσα να σκέφτομαι ότι εγώ είμαι μια χαρά ή είμαι καλά και υπήρχαν οικογένειες που δεν ήταν. Ήμουν ανακατεμένη παντού. Έγραφα επιστολές στα Υπουργεία, για να βοηθήσω όποιο ήθελε βοήθεια, δεν με ενδιέφερε αν ήταν Κύπριος ή ξένος. Έκανα πάρα πολλές μεταφράσεις στα ελληνικά και έγραφα τα αιτήματά τους. Αιτήθηκα για πολλούς ένα τροχοκάθισμα. Ερχόταν η απάντηση πίσω και την διαβάζαμε μαζί με τον άρρωστο και έκλαιγαν. Έλεγε “καταλαβαίνουμε, κατανοούμε, αλλά δεν δικαιούστε”. Εκείνο το “δεν δικαιούστε” με ενοχλούσε. Δικαιούνταν μόνο οι τετραπληγικοί και η παραπληγικοί τότε. Οι άλλοι ασθενείς, έπρεπε να βρουν χρήματα και να αγοράσουν. Παρακαλούσα το Θεό να με βοηθήσει, για να βοηθήσω τους ανθρώπους αυτούς. Τότε σκέφτηκα να κάνω ένα σύνδεσμο, για να βοηθήσουμε τους ανθρώπους. Όμως, δεν ξέραμε που να βρούμε τα λεφτά. Στην πορεία σκέφτηκα να μαζεύουμε τα πώματα και να τα πουλούμε. Δούλευε το μυαλό μου και έραβε. Ο σύνδεσμος στήριξης ασθενών με νευρολογικές παθήσεις Ευ-Ζω ξεκίνησε επίσημα, με καταστατικό και εγγραφή στο Υπουργείο Εσωτερικών, τον Μάιο του 2012. Σήμερα κλείνουμε επτά χρόνια».

Ένας σύνδεσμος, που της έδινε την ευκαιρία να τρέχει δεξιά και αριστερά και να βοηθά όσους είχαν ανάγκη. Ο σύνδεσμος «Ευ-ζω» άρχισε να γίνεται γνωστός στην Κύπρο. Το όνομά του, όμως, δεν ήταν τυχαίο. Είχε μία αξιόλογη ιστορία πίσω του.

«Το όνομα “Ευ-ζω” είναι επίσης συμβολικό. Σκεφτόμουν “Θεέ μου, πώς να το ονομάσω;” και σκέφτηκα το “Ευ-ζω”. Όπως το εξηγώ και στα μωρά, στα σχολεία που πάω για διαλέξεις, σημαίνει “ζω καλά”. Θέλουμε να βοηθούμε τους ανθρώπους, για να μπορούν να πουν “ζω καλά. Δεν είμαι πεταξούμενος πάνω σε μία πλαστική καρέκλα ή πάνω σε ένα κρεβάτι”. Έχω δει πολλές ασθένειες, όλα αυτά τα χρόνια και έλεγα “Θεέ μου, πώς είναι δυνατό άνθρωπος που είναι στο κρεβάτι, με αλτσχάιμερ να ζητούν από την γυναίκα του, να τους τον πάρει, να τον αξιολογήσουν”. Η γυναίκα έκλαιγε στο τηλέφωνο και πήγα αμέσως Λεμεσό και τους πήρα αμέσως τροχοκάθισμα. Ήταν μία κατάσταση τραγική τότε. Με έπαιρναν από νοσηλευτήριο και μου έλεγαν |μα τι νομίζεις κα. Δέσπω; Εν να σώσεις την Κύπρο ούλλη;”. Και τους έλεγα “μακάρι να μπορέσω”. Τελικά, με βοήθησε πολύ η διεύθυνση του νοσηλευτηρίου».

Η κα. Δέσπω, με την προσφορά της και το έργο που παράγει τόσα χρόνια, έχει καταφέρει να βοηθήσει γηροκομεία που το είχαν ανάγκη, Μέλαθρα, διάφορους συνδέσμους και οικογένειες, αφού ο σύνδεσμος «Ευ-ζω» είναι εγκεκριμένος από τρία διαφορετικά Υπουργεία.

«Η χαρά μου ήταν πολύ μεγάλη, ένιωθα μέσα μου μία πληρότητα, επειδή έκανα αυτό που είμαι, αυτό που ένιωθα, ότι έπρεπε να προσφέρω».

Η πρώτη που ξεκίνησε να μαζεύει πώματα

Η συλλογή πωμάτων, πλέον έχει γίνει καθημερινότητα, για πολλούς ανθρώπους. Είναι αυτονόητο ότι, μετά την χρήση μίας πλαστικής μπουκάλας, είτε νερού, ούτε γάλατος, είτε χυμού, τα πώματα δεν θα καταλήξουν στον ίδιο κάδο ανακύκλωσης με τα μπουκάλια, αλλά συλλέγονται ξεχωριστά. Όλο αυτό ξεκίνησε από την κα. Δέσπω, που αν και πλέον δεν τα μαζεύει, αυτή ήταν η πρώτη που έτρεξε, σε όλες τις γωνιές του νησιού μας, για να τα μαζέψει και να τα πουλήσει, ώστε να αγοραστούν αναπηρικά τροχοκαθίσματα.

«Εμείς ξεκινήσαμε να μαζεύουμε πώματα στην Κύπρο, για να τα πουλήσουμε και να αγοράσουμε τροχοκαθίσματα. Όμως, τα εργοστάσια έκλεισαν και για να συνεχιστεί αυτό, πρέπει να τα στείλουμε στο εξωτερικό. Πάλι δεν βγαίνουν πολλά λεφτά. Για να μαζέψω τα πώματα, γύριζα την Κύπρο ολόκληρη, ήθελαν 40-50 ευρώ την ημέρα, στις βενζίνες. Πήγαινα και Σαββατοκύριακο, όμως δεν το μετανιώνω καθόλου, για τους κόπους τους σωματικούς. Ήταν μεγάλη η χαρά. Τα πώματα, όμως, με κούρασαν. Κουβαλούσα, φόρτωνα κα ξεφόρτωνα. Αγόρασα ένα φορτηγάκι, με το οποίο γύριζα την Κύπρο και τραγουδούσα και ευχαριστούσα τον Θεό, που με αξίωσε να βοηθώ τους ανθρώπους στη χώρα μου, εκεί που υπάρχει ανάγκη. Έχουμε μαζέψει εκατομμύρια κιλά πώματα, αλλά τα λεφτά δεν ήταν πολλά».

Εκτός από τα πώματα, που περισυνέλλεγε τόσα χρόνια, η κα. Δέσπω έχει καταφέρει να κερδίσει την αγάπη και τον σεβασμό από διάφορες εταιρείες. Μάλιστα, έχει τόσα χρόνια συμφωνία με υπεραγορά, για να της δίνουν ό,τι φαγητό τους περίσσεψε, ώστε να το δίνει στους μη έχοντες.

«Συνεργάζομαι με μία υπεραγορά, η οποία μου δίνει τα φαγητά που δεν πουλήθηκαν σε μία μέρα και τα παίρνω σε οικογένειες. Συνεργάζομαι με το Γραφείο Ευημερίας, με το Σύνδεσμο Αλκυονίδες και με άλλους συνδέσμους, για να ξέρω ποιοι έχουν ανάγκη. Επίσης, έχω χορηγία στο όνομά μου και πηγαίνουν και παίρνουν φαγητό από το συσσίτιο της Λάρνακας, που συνεργάζομαι και με εκείνους. Έτυχε να μεταφέρω έπιπλα, κρεβάτια για να τα πάρουμε σε όσους το είχαν ανάγκη. Έτυχε να κλείσει ξενοδοχείο και πήγα να μεταφέρω έπιπλα σε οικογένειες που το είχαν ανάγκη. Με βοηθούσαν στην προσπάθεια αυτή, τα παιδιά μου. Για αρκετά χρόνια, δεν σταματούσα καθόλου. Πήγαινα σε αρρώστους και τους βοηθούσα. Δεν υπάρχει καλύτερος εθελοντισμός από το να πας σε ένα άρρωστο και να του πεις έναν ενθαρρυντικό λόγο, να του πεις “είμαι εδώ για σένα”. Αυτό το έκανα πάντα. Πήγα με ομάδες σε κλειστές δομές και τραγουδήσαμε. Αυτό είναι που με κρατά στη ζωή. Είναι πολλά τα χρόνια που ασχολήθηκα με τον εθελοντισμό και πιστεύω ότι αυτή ήταν η αποστολή μου. Ό,τι μπορούσα να προσφέρω σε όσους το είχαν ανάγκη, το πρόσφερα. Ήμουν δίπλα τους».

Ο κόσμος στάθηκε στο πλευρό της

Η κα. Δέσπω, με τον αδαμάντινο χαρακτήρα της, κατάφερε να κερδίσει την αγάπη του κόσμου, που πάντα ήταν πρόθυμος να την βοηθήσει και να σταθεί στο πλάι της.

«Έχουμε πάρα πολύ καλό κόσμο στην Κύπρο. Σπάνια είχαμε αντιδράσεις και αυτές ήταν του τύπου “μα επελλάνετε να βουράτε τον ένα και τον άλλο;”. Όταν μου το έλεγαν αυτό, τους απαντούσα ευχαριστώ πολύ για τη βοήθεια και δεν ξαναπήγαινα σε αυτούς. Αλλά σπάνια είχαμε αντιδράσεις. Οι άνθρωποι της Κύπρου μας έχουν πολύ φιλότιμο. Με πολλή αγάπη προσφέρουν, τους έβλεπα πρόθυμους να κουβαλήσουν τα πώματα στο αυτοκίνητο, που για μένα ήταν μεγάλη βοήθεια. Σωματικά κουράστηκα και αρρώστησα και δεν το κατάλαβα. Μου είπαν οι γιατροί ήταν από την υπερβολική κούραση και από το άγχος να τα προλάβω όλα. Το Συμβούλιό μας υπάρχει κανονικά, με τα μέλη και όλα, αλλά εγώ είμαι αυτή που το έτρεχα, επειδή ήταν δική μου απόφαση. Εμένα ψυχολογικά μου λείπει αυτή η ζωή, που ξεκίνησα από το 2012 και γύριζα την Κύπρο. Ήταν μία ανεμελιά αγάπης, μία προσφορά αγάπης. Έμαθα σημεία της Κύπρου που δεν ήξερα.

Έχω ζήσει πολλά περιστατικά και τα θυμάμαι πολύ έντονα. Ένας κύριος, ενενήντα χρόνων, μία μέρα πήγε να ανοίξει την πόρτα και έπεσε. Είχε προβλήματα κίνησης. Έμεινε κάτω μέχρι να έρθει η κόρη του από τη δουλειά, για να τον σηκώσει. Με πήραν τηλέφωνο οι γείτονές του και πήγα αμέσως. Ήταν μόλις είχα παραλάβει καινούργια τροχοκαθίσματα. Όταν πήγα, μου είπε “κα. Δέσπω μπορούμε να πάμε μαζί στο υπνοδωμάτιο μου;”. Του απάντησα “κ. Δημήτρη να πάμε, τι θέλεις;”. Ήθελε να με πάρει, για να μου δώσει κάτι να διαβάσω που του έστειλε η Κυβέρνησή μας και δεν καταλάβαινε. Μέχρι να φύγω από το σπίτι του μου έλεγε “αν ήμουν πιο νέος θα σε αγκάλιαζα και θα σε φιλούσα, επειδή με έκαμες βασιλιά σήμερα” και χάιδευε το τροχοκάθισμα. Έτσι αντιδράσεις είχα πολλές. Η χαρά ήταν τόση πολλή. Υπήρχαν άτομα, που με περίμεναν στην πόρτα, όπως το Άγιο Φως.

Είχα κι άλλες εμπειρίες, που έκλαιγα εγώ στο τέλος. Στη Λεμεσό, πήγα για να παραδώσω τροχοκάθισμα και μου είπαν έχει άρρωστο εκεί. Όταν μπήκα στο σπίτι, είδα τρία άτομα καθηλωμένα. Ο γιος είχε πάθει ατύχημα στα 20 του, ήταν τετραπληγικός και του παραχώρησε η Κυβέρνηση, η μητέρα και ο πατέρας, ο ένας είχε πάθει εγκεφαλικό και ο άλλος είχε Πάρκινσον. Είπα της κόρης τους “γιατί δεν μου είπες ότι έχετε παραπάνω και μόνο ένα;” και μου απαντά “κα. Δέσπω με το ένα που ζήτησα, ήταν για να τους παίρνω με τη σειρά στο νοσοκομείο. Δεν ήθελα να το στερήσω από άλλο άνθρωπο”. Αυτό δείχνει το φιλότιμο κάποιων ατόμων. Μου ζήτησε ένα και θα μπορούσα να της πάρω δύο. Έκλαιγα εκείνη την μέρα και είπα “Θεέ μου, τώρα κατάλαβα γιατί με έβαλες σε αυτή την αποστολή”. Έχω αρκετή ενσυναίσθηση. Είμαι πολύ ευαίσθητη. Μέσα από όλα αυτά τα χρόνια έκανα αρκετές φιλίες, δυνατές φιλίες. Κρατώ επαφή με τους ανθρώπους και αρκετούς που το έχουν ανάγκη».

Οι δυσκολίες που την έφεραν ένα βήμα πριν την παραίτηση

Όλα αυτά τα χρόνια, δεν κυλούσαν όλα ρόδινα. Κάποιες φορές, όσο και να υπάρχει η θέληση και το πάθος, όταν λείπουν τα βασικά, σε παίρνει από κάτω. Αυτό έπαθε και η κα. Δέσπω το 2015. Μία τυχαία συνάντηση, όμως, την έκανε να αναθεωρήσει αυτή την απόφαση.

«Το σκέφτηκα να τα παρατήσω. Όταν ξεκίνησα, τα πρώτα τρία-τέσσερα τροχοκαθίσματα, μπορεί και επτά, τα αγοράσαμε από τα πώματα. Μετά, όμως, δεν αγοράζονταν. Επεκτείναμε τις διαδρομές μας, αυξήθηκαν οι ανάγκες μας και δεν βγαίναμε. Το 2015, θυμάμαι ότι μία μέρα έκλαιγα και έλεγα “Θεέ μου συγχώρα με. Εσύ με οδήγησες να κάνω αυτό το πράγμα, αλλά θα σταματήσω, δεν μπορώ”. Εκείνο τον καιρό, ήρθε ο Αμερικάνος, Dale Van Steenis στην Κύπρο. Βρεθήκαμε και οι δύο, χωρίς να ξέρει ο ένας τον άλλο στη Λευκωσία.

Μου τηλεφώνησαν τρεις φορές, τρία διαφορετικά άτομα, για να πάω σε μία ομιλία σε ένα θέατρο στα Λατσιά. Στο πρώτο τηλεφώνημα τους είπα “δεν μπορώ παιδιά, είμαι κουρασμένη, γυρίζω την Κύπρο όλη”. Στη δεύτερη φορά είπα “δεν ξέρω θα το σκεφτώ, να πω και της κόρης μου”.  Μίλησα με την μεγάλη μου κόρη και μου είπε “όχι ρε μάμμα. Γυρίζεις την Κύπρο, εν είσαι μωρό, κουράζεσαι”. Στο τρίτο τηλεφώνημα, είπα “Θεέ μου κάτι συμβαίνει δαμέ”. Πήρα το αυτοκίνητο μου και πήγα μόνη μου. Εκεί, υπήρχαν αρκετοί γνωστοί και άρχισα να μοιράζω φυλλάδια, για την συλλογή πωμάτων. Τα φυλλάδια τα είχα φτιάξει από την αρχή της προσπάθειάς μας και έγραφαν πάνω και για την ανακύκλωση και για τον εθελοντισμό. Πήγα μπροστά στον Αμερικάνο, που τον είχαν πάρει εκεί κάποιοι γνωστοί του από τη Λεμεσό. Καμία σχέση μαζί μου. Γύρισε και με είδε στα μάτια και ξαναγύρισε κάτω. Μου είπε τι είναι αυτό, του εξήγησα και δίπλα του υπήρχε ένας μεταφραστής που του εξήγησε. Τότε μου είπε “ξέρετε εμείς έχουμε ένα μεγάλο φιλανθρωπικό οργανισμό, το Global Hope in action και εντελώς δωρεάν, βοηθούμε όλο τον κόσμο”. Του είπα ότι εμείς θέλουμε τροχοκαθίσματα και ιατρικό εξοπλισμό. Πήρε το φυλλάδιο και του έδωσα κι άλλα να πάρει μαζί του, αλλά δεν περίμενα να μου φέρει κάτι.

Τρεις εβδομάδες αργότερα, όταν έπαιρνα στο σπίτι της μία κοπέλα από τις θεραπείες της, χτυπούσε το τηλέφωνό μου και ήταν αριθμός από το εξωτερικό. Δεν το απάντησα, αλλά μετά από δύο λεπτά ξαναχτύπησε. Η κοπέλα μου είπε “απάντα το κα. Δέσπω”. Το απάντησα και ήταν ο Αμερικάνος. Μου είπε ότι μίλησε με την ομάδα του και αποφάσισαν να μου στείλουν 15-20 τροχοκαθίσματα δώρο. Παραλίγο να βγω έξω από το αυτοκίνητο από τη χαρά μου. Τότε να σου στείλουν τόσα τροχοκαθίσματα ήταν μεγάλη υπόθεση. Τελικά μου έστειλε πάνω από 200, μου έστειλαν πατερίτσες. Το container ήταν γεμάτο με πράγματα για ιατρική βοήθεια. Εγώ σκέφτηκα ότι ήταν θαύμα, επειδή εκεί που είπα ότι θα σταματήσω, ήρθε αυτός ο άνθρωπος και με βοήθησε. Τότε με βοήθησε και η Κυβέρνηση, μου έφεραν τα χαρτιά που ήθελα και συνεχίσαμε. Ο Θεός να τον έχει καλά. Είναι ένας σπουδαίος εθελοντής».

Εκτός από τον κ. Van Steenis, την κα. Νεοκλέους βοήθησαν κι άλλοι φορείς, είτε οργανωμένοι είτε από προσωπικές δράσεις. Μία από αυτές και μία κοπέλα από το Μαρώνι, «που διοργάνωσε για μας τρεις εκδηλώσεις και μου έδωσε κάποια χρήματα. Στην πρώτη εκδήλωση, που κάλυψε όλα τα έξοδα, τοποθέτησε ένα κουμπαρά και με τα έσοδα αγόρασα πράγματα. Στην δεύτερη εκδήλωση, μοίρασε τα έσοδα σε δύο συνδέσμους, το δικό μας και το σύνδεσμο «Ένα όνειρο, μία ευχή» και στην τρίτη εκδήλωση, βοήθησε τρεις συνδέσμους. Θέλω να την ευχαριστήσω πολύ».

Εξάλλου, 40 τροχοκαθίσματα έστειλε στην κα. Δέσπω και η κυπριακή παροικία της Αγγλίας.

Διαλέξεις στα σχολεία

Η κα. Δέσπω θέλησε να περάσει την αγάπη της για τον εθελοντισμό και την προσφορά σε όσους το έχουν ανάγκη και στη νέα γενιά. Αποφάσισε να αναλάβει δράση, ώστε να μπορέσει να πραγματοποιήσει αυτό που ήθελε. Έτσι, ξεκίνησε διαλέξεις στα σχολεία.

«Ήταν δική μου πρωτοβουλία. Έστειλα επιστολές στο Υπουργείο Παιδείας, στη Μέση εκπαίδευση και ζητούσα άδεια να πηγαίνω στα σχολεία, να μιλώ στα παιδιά για τον εθελοντισμό και την ανακύκλωση. Οι μαθητές ήταν πάντα χαρούμενοι και με αγάπη με περίμεναν. Μιλούσα για τον εθελοντισμό και τους έλεγα να παροτρύνουν τους γονείς να μαζεύουν τα πώματα».

Συνεχίζει την εθελοντική δράση

Και μπορεί σήμερα να μην μαζεύει πλέον πώματα, ωστόσο η εθελοντική της δράση δεν σταμάτησε ποτέ. Ο κόσμος την έχει συνδέσει με το ρήμα «προσφέρω» και όποτε έχουν ρούχα ή φαγητό, που θέλουν να δώσουν σε όσους το έχουν ανάγκη, σηκώνουν το τηλέφωνο και την παίρνουν.

«Μου φέρνουν ρούχα και παπούτσια και μου λένε “εσύ ξέρεις που να τα δώσεις. Παρ’ τα”. Επίσης, συνεχίζω να παίρνω τα φαγητά από την υπεραγορά και τα παίρνω σε όσους το έχουν ανάγκη. Πριν λίγες ημέρες είχα αγοράσει μία καρέκλα του μπάνιου, για μία κυρία που το χρειαζόταν. Αυτά κάνω δειλά-δειλά μέχρι να ανοίξει ο καιρός και να κάνουμε κάποιες εκδηλώσεις. Ακόμη και να μην έχω κάτι να τους δώσω, τους παίρνω τηλέφωνο, να δω τι κάνουν».

«Μόνο με την αγάπη προχωράμε»

«Το μήνυμα που θέλω να στείλω στον κόσμο είναι ότι μόνο με την αγάπη μπορούμε να προχωρήσουμε και να πάμε παρακάτω. Πρέπει να είμαστε ανοιχτοί με τα συναισθήματα μας, στην ανάγκη του άλλου. Αυτό το είπα πολλές φορές. Όταν βλέπεις κάποιο σε ανάγκη και καταλαβαίνεις ότι μπορείς να τον βοηθήσεις, αλλά δεν το κάνεις, για μένα είναι αμαρτία. Να το κάνουμε, να βοηθήσουμε τον συνάνθρωπό μας».

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ:

• Μαθήματα ανθρωπιάς… Μαζεύουν πώματα, δίνουν «Ανάσα Ζωής» σε άτομα με αναπηρίες
• «Παιδάκια μας έφτυναν, μας κλωτσούσαν... Δάσκαλοι δεν μας έβαζαν στην τάξη»
• Της έδιναν μήνες, έζησε πέντε χρόνια-«Όταν είδα τα μωρά πάνω από το φέρετρο...»
• Η ιστορία της Παναγιώτας που από μικρή εξηγεί τη διαφορετικότητα των γονιών της
• «Είδα δυο παιδιά που έτρωγαν μέσα από κάλαθο και τα ακολούθησα... Έτσι ξεκίνησα»