Τι είναι η ΑΤΑ και ποιους εργαζόμενους αφορά-Όσα πρέπει να γνωρίζουν οι πολίτες

Τεράστιος ντόρος επικρατεί τα τελευταία εικοσιτετράωρα γύρω από την ΑΤΑ ή Αυτόματη Τιμαριθμική Αναπροσαρμογή, καθώς σήμερα εκατοντάδες εργαζόμενοι απεργούν ως απάντηση στο ναυάγιο του διαλόγου που υπήρξε για γεφύρωση του χάσματος των απόψεων μεταξύ των κοινωνικών εταίρων. Απώτερος στόχος των συνδικαλιστικών οργανώσεων, με την πανεργατική τους κινητοποίηση, είναι να στείλουν το ξεκάθαρο μήνυμα ότι πρέπει να προστατευθεί ο θεσμός της ΑΤΑ και να υιοθετηθεί νέα συμφωνία.

Τι σημαίνει όμως ΑΤΑ, πώς επηρεάζονται οι εργαζόμενοι και γιατί σήμερα κατέρχονται σε πανεργατική απεργία; Η Αυτόματη Τιμαριθμική Αναπροσαρμογή ουσιαστικά είναι ένας μηχανισμός που αναπληρώνει στους μισθούς την ετήσια απώλεια αγοραστικής δύναμης, που θεωρείται ως αποζημίωση, που δέχονται λόγω των γενικών αυξήσεων των τιμών, δηλαδή του πληθωρισμού.

Επεξηγώντας πιο αναλυτικά το συγκεκριμένο σύστημα, η Γενική Γραμματέας της ΠΕΟ, Σωτηρούλα Χαραλάμπους, μιλώντας στον REPORTER, ανέφερε ότι η ΑΤΑ «είναι ένα σύστημα το οποίο παρατηρεί ποια είναι η κίνηση του δείκτη τιμών καταναλωτή, δηλαδή πώς αυξάνονται τα προϊόντα που είναι μέσα στο καλάθι που διαμορφώνουν την ΑΤΑ. Όταν λέμε πώς αυξάνονται, είναι ουσιαστικά πώς αυξήθηκαν τον προηγούμενο χρόνο. Πιο συγκεκριμένα, αναλύεται το 2022 σε σύγκριση με το 2021 και διακρίνει ποια ήταν η αύξηση που παρατηρήθηκε στα προϊόντα που βρίσκονται μέσα στο καλάθι και έρχεται, μέσα από την ΑΤΑ, εκείνη την αξία που έχασε στον μισθό από τον πληθωρισμό, να την αποκαταστήσει. Γι΄ αυτό είναι και το όνομα αυτό του μηχανισμού, Αυτόματης Τιμαριθμητικής Αναπροσαρμογής. Σημειώνεται ότι δεν είναι πάντα θετική η ΑΤΑ, αλλά μπορεί να λειτουργήσει και αρνητικά, όταν έχουμε αποπληθωρισμό».

Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι όταν ένας εργαζόμενος λαμβάνει μισθό 1000 ευρώ και με αυτό το μισθό μπορεί να αγοράσει 500 ψωμιά έναντι των δύο ευρώ το ένα, με την πάροδο του χρόνου και την αύξηση της τιμής του ψωμιού, για παράδειγμα σε 2.50 ευρώ, τότε σημαίνει ότι θα μπορεί να αγοράζει λιγότερα ψωμιά. Έτσι, για να αναπληρωθεί η προηγούμενη κατανάλωση που είχε ο εργαζόμενος, θα πρέπει ο μισθός του να αυξηθεί, ώστε να μπορεί να συνεχίζει να αγοράζει 500 ψωμιά. 

Όσον αφορά το ποιοι επηρεάζονται από την ΑΤΑ, είναι όσοι εργαζόμενοι έχουν συλλογικές συμβάσεις εργασίας. Είναι κάτι που αποτελεί βασικό όρο των συλλογικών συμβάσεων εργασίας η ΑΤΑ, υπέδειξε η κα. Χαραλάμπους. «Συλλογικές συμβάσεις εργασίας έχουμε στην οικοδομική βιομηχανία, στη ξενοδοχειακή βιομηχανία, σε μεγάλες βιομηχανίες, σε γαλακτοκομεία, φαρμακοβιομηχανίες, εργοστάσια παραγωγής μπύρας, σε παιδοκομικούς και βρεφοκομικούς σταθμούς που έχουμε σε κοινότητες, σε σχολικές εφορίες, στο κυβερνητικό προσωπικό που εργάζεται σε Νοσοκομεία, στις επαρχιακές διοικήσεις, στο δημόσιο και ημιδημόσιο τομέα. Όπου υπάρχουν συλλογικές συμβάσεις εργασίας, η ΑΤΑ είναι όρος».

Δυστυχώς, πρόσθεσε η κα. Χαραλάμπους, αυτό το ποσοστό μειώθηκε, «διότι τα τελευταία χρόνια με διάφορα προσχήματα και με πιέσεις οι εργοδότες δεν δέχονται να υπάρχουν συμβάσεις, διότι προωθούν τα προσωπικά συμβόλαια».

Θέση της ΠΕΟ, πάντως, είναι ότι η ΑΤΑ είναι ο μοναδικός μηχανισμός που υπάρχει για να φέρνει την αγοραστική αξία του μισθού εκεί που ήταν πριν ο πληθωρισμός μειώσει την αγοραστική αξία του μισθού. «Εμείς θεωρούμε ότι εκείνο που αποδείχθηκε είναι ότι η ΑΤΑ είναι και ένας μηχανισμός μέσα από τον οποίο, εφόσον στηρίζεται το εισόδημα, στηρίζεται και η κατανάλωση, άρα αυτό επιδρά και πάνω στην ανάπτυξη. Διότι, όταν ο εργαζόμενος βλέπει να μειώνεται η αξία του μισθού του, θα μειώσει και τις δαπάνες του. Άρα, αυτό θα έχει και επίδραση στην οικονομία όταν περιοριστεί η κατανάλωση και εκείνο το οποίο λέμε είναι ότι έπρεπε να συζητηθεί αυτή τη στιγμή και δεν είναι θέμα κατάργησης της ΑΤΑ, αλλά πώς η ΑΤΑ επεκτείνεται για να καλύψει όλους τους εργαζόμενους».  

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ:

• Aλλάζει η ώρα της εξέτασης για να μην επηρεαστεί από την παναπεργία-Η ανακοίνωση ΥΠΑΝ
• Πώς επηρεάζει τα δρομολόγια των σχολικών λεωφορείων η παναπεργία-Τι θα ισχύσει
• Είκοσι δύο πτήσεις θα επηρεαστούν από την παναπεργία για ΑΤΑ