Ζητούν δικαίωμα στη λήθη για καρκινοπαθείς-«Να ξεχαστεί το ιατρικό ιστορικό»

Τροχοδρομείται η νομική κατοχύρωση του δικαιώματος στη λήθη για τους καρκινοπαθείς, μέσα από τη συζήτηση που αρχίζει με τους εμπλεκόμενους φορείς ενώπιον της Επιτροπής Υγείας της Βουλής. Πρόκειται για ένα θέμα που ταλανίζει για χρόνια πρώην καρκινοπαθείς, με τη διάκριση και τον συναίσθημα αποκλεισμού που δημιουργεί η αδυναμία πρόσβασής τους σε χρηματοοικονομικές υπηρεσίες, λόγω του ιατρικού ιστορικού τους.

Επί της ουσίας, η συζήτηση αφορά κυρίως τον αποκλεισμό των καρκινοπαθών από οικονομικά δάνεια και ασφαλίσεις, με αφορμή το σύνθημα της εκστρατεία της φετινής πορείας με τις ροζ φιγούρες της Europa Donna Κύπρου, «Δικαίωμα στη Λήθη». Τον Φεβρουάριο του 2022, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, σε μια προσπάθεια δημιουργίας συντονισμένης στρατηγικής για καταπολέμηση του καρκίνου, υιοθέτησε κείμενο με συστάσεις, στις οποίες εμπεριέχεται η διασφάλιση του δικαιώματος στη λήθη για τους ασθενείς, δηλαδή τη διαγραφή του ιατρικού ιστορικού επί δέκα χρόνια μετά το τέλος της θεραπείας τους, και ως πέντε χρόνια για ασθενείς που διαγνώστηκαν με καρκίνο πριν ολοκληρώσουν το 18ο έτος της ηλικίας τους. Εάν το δικαίωμα αυτό νομιμοποιηθεί, οι ασφαλιστικές εταιρείες και οι τράπεζες δεν θα πρέπει να λαμβάνουν υπόψη το ιατρικό ιστορικό των καρκινοπαθών.

Σύμφωνα με τα δεδομένα που καταγράφηκαν, παρατηρήθηκε σημαντική πρόοδος με την εφαρμογή της σχετικής πρόνοιας σε Ολλανδία, Γαλλία, Πορτογαλία, Βέλγο και Λουξεμβούργο. Είναι στη βάση αυτού που ο πρόεδρος της Επιτροπής Υγείας της Βουλής, Ευθύμιος Δίπλαρος, σε συνεννόηση με την Ευρωπαία Επίτροπο Υγείας, Στέλλα Κυριακίδου, έθεσαν ως προτεραιότητα τη συζήτηση του θέματος και την άμεση τροποποίηση της νομοθεσίας.

Όπως είπε μιλώντας στον REPORTER ο κος Δίπλαρος, για τον ίδιο η ρύθμιση της νομοθεσίας αποτελεί θέμα κοινωνικής δικαιοσύνης και θα πρέπει να υπάρχει ευαισθησία όσον αφορά τα δικαιώματα των ασθενών. «Δεν ζητούμε να ξεχαστεί το άτομο, ζητούμε να ξεχαστεί το ιατρικό ιστορικό του. Το Δικαίωμα στη λήθη, έχει να κάνει με διακρίσεις, με ανισότητα, με αδικία. Εμείς εστιαζόμαστε σε ένα θέμα το οποίο έχουν να αντιμετωπίσουν καθημερινά οι καρκινοπαθείς. Είναι η αδυναμία ίσης πρόσβασης σε ασφαλιστικές καλύψεις και κατ’ επέκταση χρηματοπιστωτικές διευκολύνσεις. Ένας καρκινοπαθής ακόμα και αν αποθεραπευτεί και περάσουν και πολλά χρόνια, δεν μπορεί να έχει πρόσβαση σε ασφάλειες, και αυτό τι σημαίνει. Όταν κατ’ επέκταση πάει στην τράπεζα να ζητήσει ένα δάνειο, η τράπεζα θα του ζητήσει κάποια εξασφάλιση όσον αφορά την ασφάλεια, αυτός δεν την έχει, με αποτέλεσμα να δημιουργείται μία δεύτερη ανισότητα, ένα συνεπακόλουθο από αυτό».

Παράλληλα σημείωσε πως, «αν δεν υπάρξει νομοθετική ρύθμιση δεν θα μπορέσουμε να εξασφαλίσουμε ίση και ισότιμη πρόσβαση των ατόμων αυτών.  Για παράδειγμα ας σκεφτούμε ένα πολίτη που έχει αποθεραπευτεί και έχουν περάσει δέκα χρόνια, να μην μπορεί να επανέλθει στους κανονικούς ρυθμούς, να προχωρήσει στη ζωή του και να μπορεί να έχει πρόσβαση σε αυτά. Αν ένα άτομο διαγνώστηκε πριν τα 18 του, πέντε χρόνια μετά τη θεραπεία του θα πρέπει πιστεύουμε να έχει πρόσβαση. Παίρνουμε την πρωτοβουλία και θα δουλέψουμε για όλους τους καρκινοπαθείς».

Παθών είναι ο βουλευτής της ΕΔΕΚ, Ανδρέας Αποστόλου, ο οποίος ενώ έχει ολοκληρώσει τις θεραπείες του εδώ και δεκαέξι χρόνια, δεν γίνονται δεκτές οι αιτήσεις του για ασφάλειες υγείας ή πληρώνει υψηλά ποσά για άλλες ασφάλειες.

Όπως εξήγησε μιλώντας στον REPORTER ο κος Αποστόλου, «πέρασαν δεκαέξι χρόνια από την ημέρα που ολοκληρώθηκε η θεραπεία του, ωστόσο δεν μπορεί να έχει πρόσβαση σε κάποιες ασφάλειες ή δεν τον ασφαλίζουν. Όταν αιτήθηκα ασφάλεια υγείας, πριν το ΓεΣΥ, αρνήθηκαν να με ασφαλίσουν. Μάλιστα, μου ζήτησαν να δώσω χαρτιά που δεν δικαιολογούνταν μετά από δεκαέξι χρόνια. Επίσης, όταν έκανα δάνειο για να με ασφαλίσουν κατέληξα να πληρώνω τετραπλάσιο ασφάλιστρο από εκείνο της γυναίκας μου».

Πρόθεση του κ. Αποστόλου είναι, αφού ακούσουν τις θέσεις των ασφαλιστικών εταιρειών και της Έφορου ασφαλιστικών εταιρειών, να τεθούν χρονοδιαγράμματα για να υπάρξει η πρόνοια και στην Κύπρο. Σε αντίθετη περίπτωση θα καταθέσει με κοινοβουλευτική πρωτοβουλία, πρόταση νόμου. «Θα πρέπει να πιέσουμε τις ασφαλιστικές», είπε.

Την ανάγκη για κατοχύρωση στο Δικαίωμα στη Λήθη, εξήρε και ο Εκτελεστικός Διευθυντής της Europa Donna Κύπρου, Μάριος Χαραλαμπίδης, μιας και οι πιο πάνω λόγοι έπαιξαν σημαντικό παράγοντα στην επιλογή του συνθήματος της μεγάλης εκστρατείας, «Δικαίωμα στη Λήθη»-«Right to be Forgotten», μέρες που θα δούμε τις ροζ φιγούρες στους δρόμους της Κύπρου.

«Πολύ σημαντικό σημείο αναφοράς αποτελεί το γεγονός ότι το δικαίωμα των καρκινοπαθών στη λήθη, αποτελεί δράση που εντάσσεται στο Ευρωπαϊκό Σχέδιο για τον Καρκίνο. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο έχει ταχθεί υπέρ αυτού του δικαιώματος μέσα από σχετική έκθεση, με την οποία καλεί τα κράτη-μέλη να το εντάξουν στην νομοθεσία τους. Κάθε άνθρωπος με εμπειρία καρκίνου θα πρέπει να μπορεί να προχωρήσει στη ζωή του, χωρίς διακρίσεις, έχοντας πρόσβαση σε ασφαλιστικές καλύψεις και χρηματοπιστωτικές διευκολύνσεις. Δεν ζητούμε να ξεχαστεί το άτομο, ζητούμε να ξεχαστεί το ιατρικό ιστορικό του», εξήγησε μιλώντας στον REPORTER ο κος Χαραλαμπίδης.

Ως πολύπλοκο, χαρακτήρισε το θέμα ο εκπρόσωπος των ΠΑΣΥΚΑΦ και ΟΣΑΚ, Αντώνης Τρύφωνος, ο οποίος θεωρεί πως σημαντικό ρόλο στη συζήτηση που άρχισε είναι να καθοριστεί ο τρόπος, με τον οποίο η νομοθεσία είναι οικονομικά βιώσιμη για τις ασφαλιστικές και μην αποκλείει τους καρκινοπαθείς.

Όπως ο  κος Τρύφωνος, «δεν πρέπει, το εάν ήταν κάποιος καρκινοπαθείς να είναι εμπόδιο για να εξασφαλίσει κάποιος δάνειο ή να έχει ασφάλεια υγείας. Είναι ένα εμπόδιο που βρίσκουν συνεχώς μπροστά τους. Οι ίδιοι γιατροί λένε πως μετά τα πέντε χρόνια που ιάνθηκε ένας καρκινοπαθής,  δεν σημαίνει ως θα επανέλθει. Είμαστε σε συνεχή επικοινωνία και με άλλους συνδέσμους ασθενών, που ζητούν της κατοχύρωση αυτού του δικαιώματος, γιατί αντιμετωπίζουν και αυτοί αυτές τις δυσκολίες». 

Κατά τη συνεδρία της Επιτροπής Υγείας, θα πρέπει να βρεθεί η φόρμουλα που βρέθηκε και σε άλλες χώρες, ώστε να δοθεί τέλος στη δυσμενή διάκριση των καρκινοπαθών.