Βλέπει ένταση λόγω σύλληψης σφετεριστών ο Γκουτέρες-«Όχι» σε μονομερείς ενέργειες που θέτουν σε κίνδυνο τις προοπτικές

Δεν πρέπει να γίνονται μονομερείς ενέργειες που θα μπορούσαν να αυξήσουν τις εντάσεις και να θέσουν σε κίνδυνο τις προοπτικές επανέναρξης των συνομιλιών, αναφέρει ο ΓΓ των ΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες στο προσχέδιο της έκθεσής του για την ΟΥΝΦΙΚΥΠ, που κυκλοφόρησε χθες. Η έκθεση μαζί με αυτήν για τις Καλές του Υπηρεσίες θα συζητηθούν λίγα μόνο 24ωρα πριν την διευρυμένη διάσκεψη της Νέας Υόρκης. 

Ο ΓΓ σημειώνει ότι πλήρης εφαρμογή του Κανονισμού της Πράσινης Γραμμής και το άνοιγμα τεσσάρων νέων σημείων διέλευσης, όπως συμφωνήθηκε στη Γενεύη, αποτελούν αναγκαία βήματα.

Η έκθεση καλύπτει την περίοδο 12 Δεκεμβρίου 2024 – 11 Ιουνίου και αναφέρει μεταξύ άλλων ότι οι πολιτικές εντάσεις έχουν ενταθεί «εξαιτίας συλλήψεων ατόμων που κατηγορούνται για πώληση ή εμπορία ελληνοκυπριακών περιουσιών στον βορρά χωρίς την άδεια των εκτοπισμένων ιδιοκτητών».

Μεταξύ άλλων ο ΓΓ χαιρετίζει το γεγονός ότι το τελευταίο εξάμηνο δεν καταγράφηκαν σοβαρά περιστατικά ασφάλειας, σημειώνοντας ότι «σε περιόδους αυξημένου διαλόγου και δραστηριότητας στη διαδικασία ειρήνης, παρατηρείται και αντίστοιχη συγκράτηση από μονομερείς ενέργειες που απειλούν την ασφάλεια στο νησί».

Τονίζει πάντως ότι η ηρεμία δεν πρέπει να εκληφθεί ως ουσιαστική πρόοδος, καθώς –όπως επισημαίνει– ελάχιστα έχουν γίνει για την αντιμετώπιση των βαθύτερων στρατιωτικών και πολιτικών προβλημάτων.

Παρά τις επανειλημμένες εκκλήσεις του, οι δύο πλευρές, αναφέρει ο κ. Γκουτέρες, εξακολουθούν να αγνοούν τις παροτρύνσεις για αποκλιμάκωση και αποστρατιωτικοποίηση εντός και γύρω από τη νεκρή ζώνη.

Υπενθυμίζει ότι με βάση το Ψήφισμα 2771 "είναι ευθύνη και των δύο πλευρών να σεβαστούν την ακεραιότητα της νεκρής ζώνης και να αποτρέψουν μη αδειοδοτούμενες  δραστηριότητες" και ότι η διατήρηση της ειρήνης "δεν μπορεί να επαφίεται μόνο στα Ηνωμένα Έθνη".

Ιδιαίτερη ανησυχία στον κ. Γουτέρες προκαλεί η στασιμότητα στην εφαρμογή της συμφωνίας για την Πύλα, με τον ίδιο να καλεί τις πλευρές να «εντείνουν την εποικοδομητική τους εμπλοκή» . Ανησυχία εκφράζεται και για την κατάσταση στην περίκλειστη περιοχή των Βαρωσίων.

Εκφράζει επίσης ανησυχία για τα "διχαστικά αφηγήματα" και την επίδραση της παραπληροφόρησης, που «διαβρώνει την εμπιστοσύνη και υπονομεύει τις προσπάθειες για ένα κοινό μέλλον», καλώντας τους ηγέτες να δώσουν βήμα στην κοινωνία των πολιτών. Χαιρετίζει πάντως τη δημιουργία της Τεχνικής Επιτροπής για τη νεολαία, όπως συμφωνήθηκε στη Γενεύη, και δηλώνει ότι «οι ομάδες νέων παραμένουν ενεργοί φορείς της ειρήνης».

Ο ΓΓ εκφράζει ευγνωμοσύνη προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και άλλους εταίρους όπως τα μέλη του Προγράμματος Ανάπτυξης των Ηνωμένων Εθνών και της Δικοινοτικής Επιτροπής για τους Αγνοούμενους που συνέβαλαν στην εφαρμογή σημαντικών μέτρων οικοδόμησης εμπιστοσύνης.

Ευχαριστεί τον Κόλιν Στιούαρτ, τον ειδικό του αντιπρόσωπο στην Κύπρο και επικεφαλής της ΟΥΝΦΙΚΥΠ ο οποίος υπενθυμίζεται αποχωρεί από το νησί στις 7 Αυγούστου.

Ο ΓΓ καταγράφει 133 παραβιάσεις και από τις δύο πλευρές στη νεκρή ζώνη (78 από την Εθνική Φρουρά και 55 από τις Τουρκικές Δυνάμεις), αριθμός μειωμένος σε σχέση με την προηγούμενη περίοδο (227).

Στην περιοχή της Πύλας, αναφέρει ότι συνεχίστηκαν οι σχεδόν καθημερινές είσοδοι «Τουρκοκυπρίων αστυνομικών», ενώ η συμφωνία παραμένει σε εκκρεμότητα από τον Νοέμβριο του 2023 χωρίς καμία πρόοδο στην εφαρμογή της.

Η έκθεση καταγράφει 11 παράνομα καζίνο και ένα νυχτερινό κέντρο στην Πύλα, τα οποία λειτουργούν «με σχετική ατιμωρησία» και συνοδεύονται από «αύξηση της εγκληματικότητας και υποβάθμιση της δημόσιας ασφάλειας». 

Για τα Βαρώσια αναφέρεται ότι παρά τις εκκλήσεις του Συμβουλίου Ασφαλείας για αναστροφή ενεργειών στην περιοχή, «δεν ελήφθησαν μέτρα». Αντίθετα, καταγράφηκε εγκατάσταση 18 νέων καμερών ασφαλείας στην περίκλειστη περιοχή, αυξάνοντας το σύνολο σε 53 από το 2020. Η έκθεση επισημαίνει ότι «τα Ηνωμένα Έθνη εξακολουθούν να θεωρούν την Κυβέρνηση της Τουρκίας υπεύθυνη για την κατάσταση στη Βαρώσια».

Στο προσχέδιο της έκθεσης αναφέρεται ότι η ΟΥΝΦΙΚΥΠ υποστήριξε 297 κοινοτικές δράσεις, εκ των οποίων 46 ήταν διακοινοτικές. Ιδιαίτερη έμφαση δόθηκε στην ενδυνάμωση της νεολαίας και των γυναικών. Ιδιαίτερη μνεία γίνεται στην πρώτη συνεδρίαση της Τεχνικής Επιτροπής για τη Νεολαία στις 5 Μαΐου.

Ο ΓΓ στην έκθεσή του εκφράζει ανησυχία για την εγκατάσταση, και από τις δύο πλευρές, συστημάτων επιτήρησης στρατιωτικού επιπέδου (πύργοι με συσκευές κάμερας/αισθητήρα) κατά μήκος της νεκρής ζώνης.

Ο ΓΓ κάνει αναφορά και στη μείωση 42% στις αιτήσεις ασύλου (6.777 το 2024, έναντι 11.617 το 2023). Ο κ. Γκουτέρες αποδίδει τη μείωση στην «πολιτική αποτροπής, ιδιαίτερα στη θάλασσα και κατά μήκος της Πράσινης Γραμμής».

Ανησυχία εκφράζεται για «περιστατικά επαναπροώθησης» στο βόρειο τμήμα του νησιού, περιλαμβανομένης της βίαιης επιστροφής επτά Σουδανών και ενός Σύρου.

Για την περίοδο αναφοράς της έκθεσης, σημειώνεται ότι η ΔΕΑ έκανε εκσκαφές και εντόπισε οστά 17 προσώπων. Συνολικά από τους 2.002 καταγεγραμμένους αγνοουμένους, 1.054 έχουν ταυτοποιηθεί. 

Σημειώνεται ότι η ΟΥΝΦΙΚΥΠ αντιμετωπίζει επίσης «σοβαρή χρηματοδοτική κρίση», με $20,9 εκατ. ανεξόφλητες εισφορές και το 9% των πολιτικών θέσεων να παραμένουν κενές. Η έκθεση προειδοποιεί πως αυτό «διακυβεύει την έγκαιρη και ασφαλή υλοποίηση της εντολής» και έχει οδηγήσει σε καθυστερήσεις σε έργα ασφαλείας και αναστολή εκπαιδεύσεων.

Πηγή: ΚΥΠΕ

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ

• Είδε θετικά βήματα ο Γκουτέρες, ζητά «ουσιαστικό διάλογο πέραν από ΜΟΕ»-Αναφορά σε «μονομερείς ενέργειες» των δύο πλευρών στη Νεκρή Ζώνη
• «Αναγκαίο βήμα το άνοιγμα τεσσάρων νέων σημείων διέλευσης»-Το προσχέδιο της έκθεσης Γκουτέρες
• Το άκομψο timing των ΗΕ, η προσπάθεια του Προέδρου στο Κυπριακό και τα αρνητικά δεδομένα