Υπό ασφυκτικό κλοιό πιέσεων βρίσκεται το τελευταίο διάστημα ο Νίκος Χριστοδουλίδης, λόγω διάφορων καταστάσεων που προέκυψαν η μία μετά την άλλη και που έχουν επιπτώσεις στην εικόνα του κράτους και κατ’ επέκταση της Κυβέρνησής του.
Η φονική πυρκαγιά στη Λεμεσό ήταν το τελευταίο «χτύπημα» σε μία αλυσίδα που τοποθετεί τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας αναγκαστικά σε στάση άμυνας, καθώς καλείται ο ίδιος είτε να λογοδοτήσει για χειρισμούς, είτε να επιλύσει προβλήματα που αδυνατούν να επιλύσουν εκείνοι που πρέπει. Τέτοια παραδείγματα υπάρχουν πάρα πολλά και εκτείνονται από την αρχή της θητείας του.
Μόλις λίγες ημέρες μετά που ανέλαβε την Προεδρία, αναγκάστηκε να παρέμβει για να αποτρέψει την απεργία νοσηλευτών στο Γενικό Νοσοκομείο Αμμοχώστου, ενώ βρισκόταν σε επίσημη επίσκεψη στην Αθήνα και τους υποσχέθηκε να τους μιλήσει οι ίδιος όταν επιστρέψει στην Κύπρο. Μερικούς μήνες αργότερα, όταν ο Γενικός Εισαγγελέας αρνήθηκε να προβεί σε οποιαδήποτε νομική ενέργεια σε σχέση με τον θάνατο του Θανάση Νικολάου και κατέστη σαφές πως η οικογένεια θα έπρεπε να προχωρήσει σε ιδιωτικές ποινικές διώξεις, ο Πρόεδρος πήρε προσωπικά τηλέφωνο τη μητέρα του και τις υποσχέθηκε οικονομική βοήθεια για τις μεγάλες δικαστικές μάχες της οικογένειας.
Το μοτίβο αυτό συνεχίζεται. Ενδεχομένως το πλέον τρανταχτό παράδειγμα είναι αυτό που συνέβη με τη διαμαρτυρία πριν από μερικούς μήνες. Οι Κυνηγοί αποφάσισαν οργανωμένα να κλείσουν τον αυτοκινητόδρομο, δηλαδή την κεντρικότερη οδική αρτηρία της Κύπρου. Και όχι απλώς τον έκλεισαν χωρίς κανένα αιφνιδιασμό των Αρχών αλλά προκλητικά έφεραν και φουκούδες και παγωνιέρες και… άπλωσαν. Η Αστυνομία θεωρούσε απόλυτα λογικό όλο αυτό το σκηνικό και παρακολουθούσε σαν απλός θεατής, χωρίς ποτέ να επέμβει, και τελικά αποφάσισαν να τα μαζέψουν και να φύγουν μόνο αφού τους πήρε προσωπικά τηλέφωνο ο Νίκος Χριστοδουλίδης.
Η Αστυνομία ήταν αρνητικός πρωταγωνιστής σε πολλά τέτοια περιστατικά. Για παράδειγμα, έκανε τόσο κακούς χειρισμούς στα επεισόδια Χλώρακας και Λεμεσού (ποιος να ξεχάσει πως ο τότε Αρχηγός και η τότε Υπουργός Δικαιοσύνης… έπιναν καφέ με καταζητούμενο πρόσωπο που απειλούσε να γυρίσει τη Πάφο ανάποδα;) που ο κ. Χριστοδουλίδης δήλωνε ντροπιασμένος από την αδυναμία του κράτους να προστατέψει τους πολίτες. Ακόμη και πριν από λίγες μέρες, ο ίδιος χρειάστηκε να πει στην Αστυνομία Λάρνακας ότι πρέπει να περιπολεί στη Λάρνακα, μετά από δεκάδες κρούσματα παραβατικής συμπεριφοράς.
Το τελευταίο διάστημα είναι ιδιαίτερα «πυκνό» σε ό,τι αφορά γεγονότα που εξέθεσαν το κράτος στα μάτια των πολιτών και ανάγκασαν τον Πρόεδρο να βρίσκεται σε άμυνα. Μάλιστα, κάποια στιγμή εξέφρασε και παράπονο για το γεγονός ότι βρίσκεται συνεχώς στο μάτι του κυκλώνα, λέγοντας πως «γίνεται κριτική προς την Κυβέρνηση για οτιδήποτε, ακόμη και για τον καιρό ή τη σκόνη στην Κύπρο γίνεται κριτική προς την Κυβέρνηση». Οι δηλώσεις αυτές έγιναν με αφορμή την απόφαση της Αστυνομίας να περιφρονήσει τις αρχές της Ελευθεροτυπίας και να καλέσει στο ΤΑΕ δημοσιογράφους για την υπόθεση που διερευνούσε εναντίον του Οδυσσέα Μιχαηλίδη. Ο κ. Χριστοδουλίδης φρόντισε να διαχωρίσει τη θέση του, αλλά είναι ξεκάθαρο πώς αντανακλούν πάνω του οι αδυναμίες ολόκληρου του κρατικού μηχανισμού.
Τις τελευταίες εβδομάδες, η Κυβέρνηση βρέθηκε στο μάτι του κυκλώνα και για τους αερόσακους Takata. Παρά το γεγονός πως στο πόρισμα της Τριμελούς Επιτροπής δεν έριξε ευθύνες στον Υπουργό Μεταφορών, Αλέξη Βαφεάδη, συνεχίζει να αιωρείται το ερώτημα γιατί καθυστέρησε τόσο πολύ να λάβει μέτρα, από την στιγμή που είχε ενημερωθεί από τον πατέρα του Κυριάκου Όξινου μήνες πριν χάσει τη ζωή της και η Στυλιανή Γιωργαλλή και χρειάστηκε να ασκήσει πιέσεις η Βουλή για να κινηθούν τα πράγματα.
Στην κοινωνία επικρατούσε μεγάλη κοινωνική αναταραχή, λόγω της απόφασης του ΕΔΑΔ για παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων γυναίκας που είχε καταγγείλει τον βιασμό της από πολιτικό πρόσωπο και ο Βοηθός Γενικός Εισαγγελέας, Σάββας Αγγελίδης, αποφάσισε να αναστείλει τη δίωξη εναντίον του. Οι πολίτες αντέδρασαν πολύ έντονα, καθώς, μεταξύ άλλων, το ΕΔΑΔ κατηγόρησε την Κύπρο για σεξιστικές αντιλήψεις και επαναθυματοποίηση και επιδίκασε αποζημιώσεις που θα προέλθουν από την τσέπη του φορολογούμενου για πράγματα τα οποία θα έπρεπε να είναι αυτονόητα το 2025 αλλά δεν είναι. Ως εκ τούτου, πολύ περισσότερο ο απλός κόσμος παρά οι πολιτικές δυνάμεις ζητούσαν την παραίτηση του Σάββα Αγγελίδη, που έλαβε τις τελικές αποφάσεις, με τον ίδιο να αρνείται κατηγορηματικά και να ταυτίζει τον εαυτό του με την Δικαιοσύνη.
Ο Πρόεδρος ξεκαθάρισε ότι δεν μπορεί να κάνει τίποτα για το θέμα, καθώς θα παραβίαζε την αρχή της διάκρισης των εξουσιών. Ωστόσο, όσο ορθή και αν είναι αυτή η στάση, δεν φάνηκε να ενδιαφέρει ιδιαίτερα τους πολίτες, που έβλεπαν το κράτος να παραβιάζει τα δικαιώματα γυναικών στη βάση σεξιστικών αντιλήψεων και τον επικεφαλής του να δηλώνει πλήρη αδυναμία να επέμβει. Και αυτό προστέθηκε στο γεγονός πως πολύς κόσμος παρακολουθεί με τεράστια καχυποψία τα γεγονότα γύρω από την απόλυση της δικαστού Ντόριας Βαρωσιώτου, η οποία καταγγέλλει ότι της είχε ζητηθεί να αλλάξει το πόρισμά της για την υπόθεση Θανάση, στο οποίο έκρινε ότι ο θάνατός του ήταν αποτέλεσμα δολοφονίας.
Σε όλο αυτό το κλίμα πιέσεων ήρθε να προστεθεί και μία από τις πιο καταστροφικές πυρκαγιές στην ιστορία της Κυπριακής Δημοκρατίας. Μια πυρκαγιά για την οποία ήμασταν, υποτίθεται, πιο έτοιμοι από ποτέ, και τελικά στοίχησε τη ζωή του Δημήτρη Φιλιππίδη Παστού και της Μάρως Αβραάμ Φιλιππίδου, ενώ κατέκαψε 120 τετραγωνικά χιλιόμετρα, που αντιστοιχούν στο 1,3% της έκτασης του νησιού και προκάλεσε ζημιές σε πέραν των 200 σπιτιών. Για να προκλήθηκε τέτοια καταστροφή σε δύο μέρες, είναι ξεκάθαρο πως πολλά πράγματα δεν λειτούργησαν σωστά σε επίπεδο προετοιμασίας, συντονισμού και υλοποίησης, παρά τη βεβαιότητα της Κυβέρνησης για την ετοιμότητά της.
Ο Νίκος Χριστοδουλίδης παραδέχθηκε τις αδυναμίες του συστήματος, τονίζοντας ότι «ως πολιτεία οφείλουμε να εντοπίσουμε όλα τα κενά, παραλείψεις και να αναγνωρίσουμε ότι, σε μια κρίσιμη στιγμή όπως αυτή, δεν ανταποκριθήκαμε όπως έπρεπε. Εκ μέρους της πολιτείας, απολογούμαι», κάτι που δεν έκαναν άλλα κυβερνητικά στελέχη τις ημέρες που προηγήθηκαν. Ανακοίνωσε, παράλληλα, μία σειρά από μέτρα υποστήριξης των πληγέντων, τα οποία αναμένεται να αυξηθούν το επόμενο διάστημα.
Όπως καθίσταται σαφές από τις αντιδράσεις, όμως, αυτό δεν μείωσε την πίεση. Ο Πρόεδρος εξακολουθεί να βρίσκεται στο μάτι του κυκλώνα, ιδιαίτερα από την στιγμή που οι παραλείψεις του κράτους στην πυρκαγιά ήρθαν να προστεθούν στα ζητήματα που απασχολούσαν έντονα την κοινωνία το προηγούμενο διάστημα. Είναι ξεκάθαρο πως ο Νίκος Χριστοδουλίδης βρίσκεται σε δύσκολη θέση. Σε κάποιες περιπτώσεις επειδή εμπιστεύτηκε λάθος ανθρώπους, σε άλλες επειδή επέδειξε αναβλητικότητα και σε κάποιες επειδή δεν έβρισκε καν τον τρόπο να βάλει τα πράγματα στη θέση τους.
Προφανώς και ορισμένα ζητήματα είναι πιο εύκολο να επιλυθούν από άλλα. Σε κάποια τα εμπόδια είναι λιγότερα και σε άλλα περισσότερα. Κάποια είναι ριζωμένα μέσα στον χρόνο και άλλα προκύπτουν εκτάκτως. Αλλά η καλύτερη άμυνα είναι η αποτελεσματικότητα. Η αποτελεσματικότητα των θεσμών, των μηχανισμών και φυσικά των προσώπων. Μόνο έτσι πείθεται ο κόσμος ότι η Κυβέρνηση έχει τις λύσεις και τη δυνατότητα εφαρμογής τους και όχι με στομφώδεις τοποθετήσεις που αρκεί μια σπίθα για να γίνουν στάχτη. Και αυτή την αποτελεσματικότητα πρέπει ο Πρόεδρος όχι απλώς να την απαιτεί αλλά και να την επιβάλλει, με αποφασιστικότητα και χωρίς αμφιταλαντεύσεις, επί θεσμών, μηχανισμών και προσώπων.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ:
- Απολογήθηκε ο Πρόεδρος, «δεν ανταποκριθήκαμε όπως έπρεπε»-Τα δώδεκα μέτρα που εξήγγειλε στο διάγγελμά του
- Άδειασε το αφήγημα των υπουργών του ο Πρόεδρος-Διαφορετική στάση, παραδοχή παραλείψεων και εκτεθειμένοι Χαρτσιώτης-Παναγιώτου
- Πώς απαντά στα περί παραίτησης υπουργών η Κυβέρνηση-«Εκ του αποτελέσματος κανείς δεν μπορεί να είναι ικανοποιημένος»
- Νέος χορός αντιδράσεων από κόμματα μετά το διάγγελμα ΠτΔ-«Υπάρχουν πολιτικές ευθύνες, έπρεπε ήδη να αποδοθούν»
