Πώς απαντά η Κυβέρνηση για τα περί αντισυνταγματικότητας νομοσχεδίων για μεταρρύθμιση Νομικής και Ελεγκτικής Υπηρεσίας
14:50 - 03 Ιουλίου 2025

«Έχουν ληφθεί όλες οι απόψεις και για να είναι όσο το δυνατόν συντομότερη αυτή η διαδικασία, αλλά και συνταγματικά ορθή», απάντησε ο Κυβερνητικός Εκπρόσωπος, Κωνσταντίνος Λετυμπιώτης, στο ερώτημα εάν τίθεται θέμα αντισυνταγματικότητας προνοιών, των νομοσχεδίων για τη μεταρρύθμιση τόσο στη Νομική, όσο και την Ελεγκτική Υπηρεσία.
Όπως δήλωσε ο κ. Λετυμπιώτης, «έχει, ήδη, τοποθετηθεί εφ’ όλης της ύλης και με σαφήνεια ο Υπουργός Δικαιοσύνης και Δημόσιας Τάξης, ο αρμόδιος Υπουργός που χειρίζεται αυτές τις πολύ κρίσιμες μεταρρυθμιστικές τομές χθες».
«Έχουν ληφθεί οι απόψεις της Νομικής Υπηρεσίας, αφενός ως νομικού συμβούλου του κράτους, αφετέρου ως επηρεαζόμενος, αφού μια εκ των μεγάλων μεταρρυθμίσεων αφορά τον εκσυγχρονισμό της Νομικής Υπηρεσίας και τον διαχωρισμό του νομικού συμβούλου από τον δημόσιο κατήγορο. Μια μεταρρύθμιση που αποτελεί κοινή διαπίστωση και κοινή εισήγηση όλων των ευρωπαϊκών θεσμών, είτε αυτή αφορά την Επιτροπή Γκρέκο ή την Επιτροπή για το κράτος δικαίου, αλλά και σε όλους τους άλλους ευρωπαϊκούς θεσμούς», πρόσθεσε επίσης.
Το ΑΚΕΛ θα μελετήσει τα κυβερνητικά νομοσχέδια για τον διαχωρισμό των εξουσιών του Γενικού Εισαγγελέα όταν κατατεθούν στη Βουλή και θα αξιολογήσει αν και πώς επιτυγχάνουν τον διακηρυγμένο σκοπό τους. Είναι βέβαια οξύμωρο το γεγονός ότι, η Γενική Εισαγγελία, ο νομικός σύμβουλος της κυβέρνησης δηλαδή εκφράζει επιφυλάξεις για την συνταγματικότητα των νομοσχεδίων της κυβέρνησης.
Σε κάθε περίπτωση ο διαχωρισμός των εξουσιών και αρμοδιοτήτων του Γενικού Εισαγγελέα είναι μια πάγια θέση του ΑΚΕΛ και μια επιτακτική θεσμική αναγκαιότητα για την κυπριακή Πολιτεία. Αποτελεί επίσης σύσταση που έγινε επανειλημμένα προς την Κυπριακή Δημοκρατία από διεθνή και ευρωπαϊκά όργανα που αξιολογούν το κράτος δικαίου στη χώρα μας. Περαιτέρω, υπενθυμίζουμε ότι το ΑΚΕΛ έχει εδώ και χρόνια καταθέσει μια δέσμη προτάσεων για τους ανεξάρτητους θεσμούς προς την κατεύθυνση του εκσυγχρονισμού και της ενίσχυσης της αμεροληψίας τους.
«Ο προτεινόμενος από την κυβέρνηση εκσυγχρονισμός της Νομικής Υπηρεσίας, αξιολογείται ορθός κατ’ αρχήν», αναφέρει σε ανακοίνωση της η ΕΔΕΚ.
Προσθέτοντας ότι, «ο διαχωρισμός σε Γενικό Εισαγγελέα, ο οποίος θα παραμείνει νομικός σύμβουλος του κράτους και επικεφαλής της Νομικής Υπηρεσίας και σε Γενικό Δημόσιο Κατήγορο, ο οποίος θα έχει διωκτικό ρόλο και ποινικό ρόλο, είναι κάτι που απαιτείται και από την ανάγκη για εύρυθμη και αποδοτική λειτουργία της ανεξάρτητης υπηρεσίας, αλλά και από συστάσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής».
Την ανάγκη για διαχωρισμό των εξουσιών του Γενικού Εισαγγελέα τόνισαν Οικολόγοι και Βολτ, οι οποίοι αμφότεροι εξέφρασαν αρχική ικανοποίηση για την κατάθεση σχετικού νομοσχεδίου, ωστόσο θα τοποθετηθούν εκ νέου όταν προχωρήσει η συζήτηση.
Όπως αναφέρεται σε ανακοίνωση του Κινήματος Οικολόγων «μετά την έγκριση από το Υπουργικό Συμβούλιο και την άμεση κατάθεση στη Βουλή των νομοσχεδίων που αφορούν τη μεταρρύθμιση της Νομικής και της Ελεγκτικής Υπηρεσίας, το Κίνημα Οικολόγων – Συνεργασία Πολιτών εκφράζει προκαταρκτικά τη θέση του, επισημαίνοντας ότι παραμένουμε σε αναμονή για να εκφράσουμε τις τελικές μας θέσεις μέχρι να έχουμε στη διάθεσή μας το πλήρες και επίσημο περιεχόμενο των προτεινόμενων ρυθμίσεων».
Η ανάγκη διαχωρισμού των αρμοδιοτήτων του Γενικού Εισαγγελέα αποτελεί πάγια θέση του Κινήματος, με στόχο τη θεσμική ενίσχυση της λογοδοσίας, την αποφυγή υπερσυγκέντρωσης εξουσιών και την ενίσχυση της εμπιστοσύνης των πολιτών στο κράτος δικαίου. Η μεταρρύθμιση προς αυτή την κατεύθυνση μπορεί να αποτελέσει θετικό βήμα, νοουμένου ότι υλοποιείται με σαφείς εγγυήσεις ανεξαρτησίας και συνταγματικής κατοχύρωσης, τονίζεται στην ανακοίνωση.
«Ιδιαίτερη σημασία αποδίδουμε και στο ερώτημα κατά πόσο τα νομοσχέδια περιλαμβάνουν πρόνοια για κατάργηση ή περιορισμό του υπερπρονομίου του Γενικού Εισαγγελέα να διακόπτει ή να αποσύρει ποινικές διώξεις κατά την απόλυτη κρίση του. Πρόκειται για εξουσία που έχει επανειλημμένα εγείρει σοβαρά ερωτήματα κατά πόσον συνάδει με τις αρχές του σύγχρονου κράτους δικαίου. Την ίδια στιγμή, διατηρούμε σοβαρές επιφυλάξεις για την πρόνοια περί δημιουργίας “Ελεγκτικού Συμβουλίου”, με μέλη διοριζόμενα από την εκτελεστική εξουσία, το οποίο ενδέχεται να υπονομεύσει τον ανεξάρτητο χαρακτήρα της Ελεγκτικής Υπηρεσίας και να αλλοιώσει τον συνταγματικά κατοχυρωμένο ρόλο της. Θεωρούμε ότι κάθε τέτοια ρύθμιση συνιστά οπισθοδρόμηση στον κρίσιμο τομέα της θεσμικής λογοδοσίας».
Οι Οικολόγοι αναφέρουν, παράλληλα, πως «ανησυχούμε ότι ο σκοπός της κυβέρνησης είναι ο διορισμός ακόμα τριών υψηλόμισθων αξιωματούχων που θα έχουν ως αποστολή να βάζουν στο γύψο ή στην κλίνη του Προκρούστη τις εκθέσεις της Ελεγκτικής Υπηρεσίας, στη βάση των υποδείξεων της εκάστοτε κυβέρνησης. Το Κίνημα Οικολόγων – Συνεργασία Πολιτών θα τοποθετηθεί αναλυτικά επί των συγκεκριμένων διατάξεων μόλις τα νομοσχέδια τεθούν ενώπιον της Βουλής».
Καταλήγοντας, το Κίνημα Οικολόγων τόνισε πως «κάθε προσπάθεια εκσυγχρονισμού των θεσμών πρέπει να υπηρετεί τον σκοπό της ενίσχυσης της ανεξαρτησίας, της δημοκρατικής διαφάνειας και της εμπιστοσύνης των πολιτών — και να συνάδει απολύτως με τις συνταγματικές πρόνοιες της Κυπριακής Δημοκρατίας. Οι όποιες μεταρρυθμίσεις δεν μπορεί να δημιουργούν νέα πεδία πολιτικού ελέγχου ή θεσμικών εκτροπών, ούτε να αφήνουν περιθώριο για συνταγματικές αμφισβητήσεις».
Το Volt στηρίζει το διαχωρισμό των εξουσιών του Γενικού Εισαγγελέα
Το Volt ως θέμα αρχής χαιρετίζει και θα υποστηρίξει το νομοσχέδιο που κατατέθηκε για τον διαχωρισμό των εξουσιών του Γενικού Εισαγγελέα, όπως αναφέρει σε ανακοίνωσή του.
«Θεωρούμε ότι είναι παράδοξο σε ένα σύγχρονο κράτος το ίδιο πρόσωπο να είναι και νομικός σύμβουλος της κυβέρνησης και υπεύθυνος για τις ποινικές διώξεις. Ο πρώτος ρόλος απαιτεί στενή συνεννόηση με την εκάστοτε εκτελεστική εξουσία, ενώ ο δεύτερος πλήρη ανεξαρτησία. Ωστόσο, θεωρούμε ότι υπάρχουν σημεία, τα οποία θα μπορούσαν να είχαν σχεδιαστεί καλύτερα και πιο ορθολογικά», προσθέτει.
Το Volt εισηγείται, σύμφωνα με την ανακοίνωση του, την άμεση εφαρμογή της μεταρρύθμισης, αντί να αναμένουμε την αφυπηρέτηση των υφιστάμενων αξιωματούχων, οι θέσεις των βοηθών κρατικών αξιωματούχων να παραμένουν κενές μέχρι την επίλυση του κυπριακού προβλήματος, όπως – μέχρι τη λύση του Κυπριακού προβλήματος, όλοι οι διορισμοί οι οποίοι κανονικά θα έπρεπε να γίνονται από τον Πρόεδρο και τον Αντιπρόεδρο από κοινού, να υπόκεινται στην έγκριση της Βουλής με ειδική πλειοψηφία 2/3 και οι δύο Γενικοί Εισαγγελείς, εις προστασία του ίδιου του θεσμού που υπηρετούν, θα μπορούσαν να διευκολύνουν την εφαρμογή της μεταρρύθμισης με την παραίτησή τους και να βάλουν τέλος στην αμφισβήτηση που περιβάλλει το πρόσωπό τους, λόγω της σύγκρουσης συμφέροντος που προκύπτει από τη θητεία τους στην Κυβέρνηση Αναστασιάδη.
