Οι ευθύνες μέσω τρίτων σε πρώην Αρχηγούς Αστυνομίας και η χαμένη αλυσίδα των τροχαίων με αερόσακους ΤΑΚΑΤΑ

Το πόρισμα κόλαφος της Ερευνητικής Επιτροπής που κλήθηκε να διερευνήσει το σκάνδαλο των ελαττωματικών αερόσακων ΤΑΚΑΤΑ, καταγράφει το ενδεχόμενο διάπραξης πιθανών πειθαρχικών αδικημάτων από πρώην Αρχηγούς Αστυνομίας, αφού ήταν τα πρόσωπα που συμμετείχαν στο Συμβούλιο Οδικής Ασφάλειας, έστω και δια εκπροσώπου τους, του διευθυντή της Τροχαίας Αρχηγείου.

Όπως καταγράφεται στο πόρισμα της Ερευνητικής Επιτροπής, «συνήθως τον Αρχηγό της Αστυνομίας ενώπιον του Συμβουλίου εκπροσωπεί ο εκάστοτε Διευθυντής του Τμήματος Τροχαίας Αρχηγείου», παρόλα αυτά, όπως εξήγησε στον REPORTER αρμόδια πηγή από την Ερευνητική, δεν υπέχει της ευθύνης του εκάστοτε Αρχηγού Αστυνομίας το γεγονός πως δεν είχε φυσική παρουσία στις συγκεκριμένες συνεδρίες.

Η κρίσιμη περίοδος που εξετάζεται, σύμφωνα με την ίδια πηγή, ξεκινά από την παράδοση της πρώτης έκθεσης της ΗΜΥ, το 2019, που αφορούσε το τροχαίο του Αλέξανδρου Λούγκου και μέχρι το 2023, μετά την έκθεση που ετοιμάστηκε και καταδείκνυε ότι το τροχαίο με θύμα τον Κυριάκο Όξινο, οφειλόταν στους ελαττωματικούς αερόσακους ΤΑΚΑΤΑ. Ουσιαστικά, τα πρόσωπα που υπηρέτησαν ως Αρχηγοί Αστυνομίας για τη συγκεκριμένη περίοδο, ήταν τρεις. Ο Ζαχαρίας Χρυσοστόμου, ο Κύπρος Μιχαηλίδης και ο Στέλιος Παπαθεοδώρου. Παρόλα αυτά και για τους τρεις, όπως και στις περιπτώσεις των υπόλοιπων προσώπων που προκύπτουν ενδεχόμενα πειθαρχικά αδικήματα, είναι άνευ αντικειμένου, αφού έχουν αφυπηρετήσει από τις θέσεις τους.

Σύμφωνα με το πόρισμα, η Αστυνομία λαμβάνει τις εκθέσεις της Ηλεκτρομηχανολογικής Υπηρεσίας σχετικά με τους θανάτους και τους σοβαρούς τραυματισμούς από οδικές συγκρούσεις, κάτι που έγινε στις περιπτώσεις των δύο θανατηφόρων ατυχημάτων του Κυριάκου Όξινου και της Στυλιανής Γιωργαλλή, αλλά και στον σοβαρό τραυματισμό του Αλέξανδρου Λούγκου. Και στις τρεις περιπτώσεις σημειώθηκε εκτόξευση μεταλλικών θραυσμάτων λόγω έκρηξης του αερόσακου των οχημάτων, ωστόσο σε καμία από αυτές δεν ενημερώθηκε το Συμβούλιο Οδικής Ασφάλειας. «Από τη στιγμή που διαπιστώθηκε πως το τεχνικό πρόβλημα με τους αερόσακους επηρέαζε και άλλα οχήματα, άρα και την οδική ασφάλεια, τότε θα έπρεπε να ληφθούν άμεσα τα απαραίτητα μέτρα», αναφέρει το πόρισμα ωστόσο κάτι τέτοιο όμως δεν συνέβη, με αποτέλεσμα να υφίσταται το ενδεχόμενο πιθανών πειθαρχικών ευθυνών στους τρεις αρχηγούς, οι οποίοι θα έπρεπε να ενημερωθούν από τον εκάστοτε Διευθυντή της Τροχαίας Αρχηγείου που τους εκπροσωπεί στο Συμβούλιο και να διαπιστώσουν ότι, τουλάχιστον από τις τρεις εκθέσεις της ΗΜΥ, μπορούσαν να προκύψουν ζητήματα οδικής ασφάλειας, δεδομένου ότι τεράστιος αριθμός οχημάτων με τους, πλέον θανατηφόρους, αερόσακους διακινούνταν στους δρόμους χωρίς καμία ασφάλεια προς τους πολίτες.

Οι τρεις εκθέσεις κοινοποιήθηκαν αποκλειστικά και μόνο στην Αστυνομία, με την Ηλεκτρομηχανολογική να υποστηρίζει ότι αυτό αποτελεί πάγια πρακτική από πλευράς της. Παράλληλα, προβλήθηκε το επιχείρημα ότι ενδεχομένως να επηρεαζόταν το ανακριτικό έργο σε περίπτωση που η διερεύνηση αφορούσε τον Διευθυντή του ΤΟΜ ή οποιονδήποτε άλλο υπάλληλο για παραλείψεις. «Η Επιτροπή επισημαίνει ότι οι επί του θέματος θέση του Διευθυντή της ΗΜΥ αποκαλύπτει μια νοοτροπία, η οποία την προβλημάτισε ιδιαίτερα. Αφορά στους λόγους που επικαλέστηκε ο Διευθυντής της ΗΜΥ για τη μη κοινοποίηση των Εκθέσεών της είτε στο ΤΟΜ είτε στο ΥΜΕΕ. Ανέφερε συναφώς ότι δεν κοινοποίησε τις Εκθέσεις της, γιατί (α) είναι πάγια πρακτική της ΗΜΥ να τις κοινοποιεί αποκλειστικά στην Αστυνομία, γιατί κοινοποίησή τους ακόμη και στην προϊσταμένη αρχή … θα οδηγούσε την υπόθεση (Σημ:- που εξετάζει η Αστυνομία) να καταρρεύσει στο Δικαστήριο, και (β) Η ΗΜΥ «… με ένα απλό σερφάρισμα, με μια απλή έρευνα στο διαδίκτυο έχει εξάξει όλη αυτήν την πληροφόρηση». Δηλαδή, όπως παρατηρήσαμε και στο στάδιο παράθεσης της μαρτυρίας του, αν κοινοποιούσε την πληροφορία που περιήλθε σε γνώση της Υπηρεσίας του μέσω διαδικτύου για ανάκληση δεκάδων εκατομμυρίων οχημάτων λόγω ελαττωματικότητας των αερόσακων Takata, θα … επηρέαζε το ανακριτικό έργο της Αστυνομίας (!). Και όπως η Υπηρεσία του άντλησε αυτή την πληροφορία «… με ένα απλό σερφάρισμα», το ίδιο θα 197 μπορούσαν να κάνουν και άλλοι (!). Έτσι αντιλαμβάνεται η ΗΜΥ την αποστολή της, και η Επιτροπή παραθέτει τα πιο πάνω χωρίς σχόλια για προβληματισμό».

Όπως καταγράφεται σε άλλο σημείο του πορίσματος παραθέτοντας την κατάθεση του Διευθυντή Τροχαίας Αρχηγείου, Χάρη Ευριπίδου, «αν ο ρόλος της Αστυνομίας στο Συμβούλιο είναι όπως τον περιέγραψε ο μάρτυρας –και επ’ αυτού δεν έχουμε λόγο να αμφιβάλλουμε– τότε σε τι εξυπηρετεί αυτό το πολυπρόσωπο Συμβούλιο, το οποίο περιορίζεται στο να έχει στατιστικά στοιχεία σε "… σχέση με τον αριθμό των νεκρών και των σοβαρά τραυματιών …"και όχι να εξετάζει πως να εμπεδώσει οδική ασφάλεια, για να μην έχουμε νεκρούς και τραυματίες. Εντούτοις, σε ό,τι αφορά τα δύο θανατηφόρα δυστυχήματα που στέρησαν τη ζωή σε δύο νέα παιδιά, αλλά και τον σοβαρό τραυματισμό του Αλέξανδρου Λούγκου, δεν υπήρξε καμία ενημέρωση προς το Συμβούλιο. Η δικαιολογία ήταν ότι η Αστυνομία δεν προβαίνει σε ενημέρωση για μεμονωμένα δυστυχήματα, ενώ επίσης δεν είχε τεθεί σχετικό θέμα στην ημερήσια διάταξη από τον Πρόεδρο του Συμβουλίου».

Από τα ευρήματα της Ερευνητικής, προκύπτει ασυνεννοησία μεταξύ της Ηλεκτρομηχανολογικής Υπηρεσίας και Αστυνομίας. Χαρακτηριστικά αναφέρεται ότι «δεν υπάρχει η απαιτούμενη συνεργασία και αλληλοενημέρωση στα θέματα οδικής ασφάλειας», λαμβάνοντας υπόψη ότι οι δύο συγκεκριμένες κρατικές υπηρεσίες είναι υπεύθυνες ώστε μέσω της μεταξύ τους συνεννόησης, να καταφέρουν να οδηγήσουν τις εκθέσεις για τα θανατηφόρα ατυχήματα αλλά και τους σοβαρούς τραυματισμούς από τους αερόσακους ΤΑΚΑΤΑ ενώπιον του Συμβουλίου Οδικής Ασφάλειας, κάτι δεν έπραξαν όπως καταγράφεται στο πόρισμα της Ερευνητικής.

Το άδειασμα της Ερευνητικής στο Συμβούλιο Οδικής Ασφάλειας

Παράλληλα, το πόρισμα ρίχνει ουσιαστικά «άκυρο» στον τρόπο λειτουργίας του Συμβουλίου Οδικής Ασφάλειας, αφού όπως αναφέρει, «φαίνεται να μην εξυπηρετεί τον σκοπό σύστασής του. Παρόλο που είχε καταστεί σαφές ότι ενημερώνει με στατιστικά στοιχεία για τον αριθμό των νεκρών και των σοβαρών τραυματισμών από οδικές συγκρούσεις, εντούτοις προβάλλεται εύλογα το ερώτημα σε τι εξυπηρετεί τελικά το συγκεκριμένο πολυπρόσωπο Συμβούλιο, αν δεν μπορεί να εξετάζει πώς να εμπεδώσει την οδική ασφάλεια, ώστε να μην υπάρχουν νεκροί και τραυματίες;»

Την ίδια ώρα, η Επιτροπή εισηγείται όπως «επανεξεταστεί το πολυπρόσωπο σχήμα του Συμβουλίου, αφού οι διάφορες υπηρεσίες που συμμετέχουν σε αυτό φαίνεται να μην ανταλλάσσουν μεταξύ τους ούτε τις βασικές πληροφορίες. Ενδεικτικό είναι ότι τόσο η Αστυνομία όσο και η Ηλεκτρομηχανολογική Υπηρεσία, που συμμετέχουν ενεργά στο Συμβούλιο, δεν ενημέρωσαν καν για το σοβαρό πρόβλημα της επικινδυνότητας των αερόσακων αφού ήταν οι μόνες δύο υπηρεσίες που το γνώριζαν».

Επίσης, στο πόρισμα διαπιστώνεται το γνωστό παιχνίδι της μη ανάληψης ευθύνης και της μετάθεσής της σε άλλους, το λεγόμενο blame game, αφού οι δύο υπηρεσίες, Ηλεκτρομηχανολογική Υπηρεσία και Τροχαία Αρχηγείου, ρίχνουν την ευθύνη η μία στην άλλη. Όπως χαρακτηριστικά αναφέρεται, αυτή η στάση «παγιώνει σε μεγάλο βαθμό λανθασμένες και επικίνδυνες νοοτροπίες, που θα πρέπει να εκριζωθούν και να αντικατασταθούν με γνώμονα την εξυπηρέτηση του δημοσίου συμφέροντος» και στην προκειμένη περίπτωση, την προστασία των πολιτών.

Η Επιτροπή, στο πόρισμά της, καταλήγει στο συμπέρασμα ότι «στα διάφορα πόστα πρέπει να τοποθετούνται πρόσωπα τα οποία, επιπρόσθετα από οποιαδήποτε προσόντα, συναισθάνονται ότι οι υψηλές θέσεις έχουν μεν πολλά προνόμια, αλλά συνοδεύονται και από πολλές ευθύνες, τις οποίες θα πρέπει να είναι έτοιμοι να αναλάβουν και να υποστούν τις συνέπειες, σε κάθε περίπτωση». Οπότε, ειδικά ο εκάστοτε Αρχηγός Αστυνομίας θα πρέπει να λαμβάνει υπόψη τη σοβαρότητα της κάθε κατάστασης και να αναλογίζεται εάν, έστω και ένα περιστατικό, μπορεί να επηρεάσει την ασφάλεια όλων των πολιτών.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ:

• Στην Αστυνομία το πόρισμα για ΤΑΚΑΤΑ-Ξεκινά ποινική έρευνα επί των ευρημάτων
• Με παραπομπή στο πόρισμα Πολυβίου οι ευθύνες στους υπουργούς Αναστασιάδη για ΤΑΚΑΤΑ-«Η πολιτική ευθύνη δεν αφορά το γάτζωμα σε μια καρέκλα»
• Αδειάζει πρώην Γενικούς Διευθυντές, Διεύθυνση ΗΜΥ και Αστυνομία το πόρισμα για ΤΑΚΑΤΑ-«Αμέλεια και/ή αδιαφορία»
• Κόλαφος το πόρισμα για Κολέττα και Νικολαΐδη-«Παραλείψεις καθ' όλη τη μακρά περίοδο που είχαν τα ηνία»