Το μπαλάκι στο Υπουργικό για διαθεσιμότητα Νικολαΐδη, ζήτημα με Αναστασιάδου και Μιχαήλ-Προεκτάσεις για τους τρεις αξιωματούχους

Πολιτικές προεκτάσεις προσλαμβάνει η δημοσιοποίηση του πορίσματος της Ερευνητικής Επιτροπής για τους επικίνδυνους αερόσακους ΤΑΚΑΤΑ, στο οποίο καταλογίζονται ποινικές ευθύνες στους πρώην Διευθυντές του ΤΟΜ, Σωτήρη Κολέττα και Γιάννη Νικολαΐδη, και πειθαρχικές ευθύνες σε άλλα πρόσωπα, με το μπαλάκι για τις αποφάσεις να βρίσκεται πλέον στα χέρια του Προέδρου της Δημοκρατίας, ο οποίος θα πρέπει να λάβει αποφάσεις για το τι μέλλει γενέσθαι.

Στο πόρισμα της Ερευνητικής Επιτροπής αποδίδονται ξεκάθαρες ευθύνες σε συγκεκριμένα πρόσωπα, τα οποία αν και δεν αφορούν άμεσα τη διακυβέρνηση του Νίκου Χριστοδουλίδη, δεδομένου ότι εξαιρείται από τις πολιτικές ευθύνες ο Αλέξης Βαφεάδης, νυν υπουργός Μεταφορών, σε αντίθεση με τους τέσσερις υπουργούς της διακυβέρνησης Αναστασιάδη, εκείνος είναι ο πλέον αρμόδιος να λάβει αποφάσεις. Σημειώνεται πως τα πλείστα άτομα, στα οποία καταλογίζονται ευθύνες έχουν αφυπηρετήσει, εντούτοις υπάρχουν κάποια άτομα, σε καίριες θέσεις, για τα οποία θα πρέπει να αποφασίσει ο Νίκος Χριστοδουλίδης και το Υπουργικό Συμβούλιο.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Αυτό είναι το πόρισμα της Ερευνητικής για τους ΤΑΚΑΤΑ

Το ένα πρόσωπο είναι ο νυν γενικός διευθυντής του Υφυπουργείου Κοινωνικής Πρόνοιας, Γιάννης Νικολαΐδης, πρώην Διευθυντής του ΤΟΜ, εναντίον του οποίου καταλογίζονται ποινικές ευθύνες, με το μέτωπο για το συγκεκριμένο να είναι τριπλό, τόσο για τη θέση του ως λειτουργός και Διευθυντής του Τμήματος Οδικών Μεταφορών, όσο και ως αναπληρωτής γενικός διευθυντής του Υπουργείου Μεταφορών. Τα αδικήματα που έβαλε στο κάδρο η Ερευνητική Επιτροπή, είναι αυτό της ανθρωποκτονίας και της κατάχρησης εξουσίας. Για το αδίκημα της ανθρωποκτονίας, η Επιτροπή σημειώνει πως αφορούν στον θανάσιμο τραυματισμό του Κυριάκου Όξυνου και της Στυλιανής Γιωργαλλή, ως και το αδίκημα της πρόκλησης βαριάς σωματικής βλάβης του άρθρου 231 του ΠΚ που αφορά τον Αλέξανδρο Λούγκου.

Σε σχέση με το αδίκημα της κατάχρησης εξουσίας, στο πόρισμα της Ερευνητικής Επιτροπής τονίζεται ότι «να σημειώσουμε εδώ ότι εκ πρώτης όψεως θεωρούμε προβληματική τη διάπραξη, ενδεχομένως, και του αδικήματος της παραμέλησης υπηρεσιακού καθήκοντος του άρθρου 134 του ΠΚ, αφού για στοιχειοθέτηση του αδικήματος αυτού απαιτείται απόδειξη ότι ο δημόσιος λειτουργός που παραμελεί την εκτέλεση καθήκοντος, το πράττει εσκεμμένα και το "εσκεμμένα" φαίνεται να προϋποθέτει ειδική πρόθεση και να μην ικανοποιείται στη βάση αμέλειας και απραξίας».

Πέραν τούτου, στο πόρισμα της Ερευνητικής Επιτροπής, όσον αφορά στον κ. Νικολαΐδη, αλλά και το Σωτήρη Κολέττα, ο οποίος ήταν Διευθυντής του ΤΟΜ πριν το Γιάννη Νικολαΐδη, αναφέρεται πως «επέδειξαν ασύγγνωστη αδράνεια και αδιαφορία για εκτίμηση του κινδύνου και συνέχισαν να θεωρούν ότι η αποστολή τους, όσον αφορά στην οδική ασφάλεια, εξαντλείτο στο να κοινοποιούν στον ΔτΚ επικαιροποιημένα στοιχεία των ιδιοκτητών των υπό ανάκληση 174 οχημάτων, χωρίς να λάβουν οποιοδήποτε μέτρο για ασφάλεια των όσων χρησιμοποιούσαν οχήματα με αερόσακους Takata ή να ενημερώσουν το κοινό για τους κινδύνους που διέτρεχε λόγω των αερόσακων αυτών. Την αδράνεια και την αδιαφορία αυτή, ως προς τις συνέπειες της, θα εξετάσουμε στο επόμενο Κεφ. που πραγματεύεται το θέμα ΕΥΘΥΝΗ».

Τα αδικήματα που εισηγείται για τον κ. Νικολαΐδη η Ερευνητική, είναι από τα πιο σοβαρά, δεδομένου ότι εκείνο της ανθρωποκτονίας είναι από τα σοβαρότερα του ποινικού κώδικα, με τις αναφορές στο πόρισμα να είναι άμεσα συνυφασμένες με τις περιόδους που ο ίδιος βρισκόταν στο Τμήμα Οδικών Μεταφορών, που ήταν από το 2006 ως λειτουργός μέχρι 2020 όταν ανέλαβε ως Διευθυντής και από το 2022 μέχρι το 2023 που είχε αναλάβει ως αναπληρωτής διευθυντής του Υπουργείου Μεταφορών.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Κόλαφος το πόρισμα για Κολέττα και Νικολαΐδη-«Παραλείψεις καθ' όλη τη μακρά περίοδο που είχαν τα ηνία»

Στο πόρισμα της Ερευνητικής Επιτροπής για τους ΤΑΚΑΤΑ, το οποίο έχει αποσταλεί στην Αστυνομία με οδηγίες να διερευνηθούν όλα τα ποινικά αδικήματα που εντοπίστηκαν, κάτι που σημαίνει πως οι Διωκτικές Αρχές θα αρχίσουν ποινική έρευνα και στο κάδρο υπάρχουν συγκεκριμένα πρόσωπα, με βάση το πόρισμα, ενώ ψηλά στην λίστα βρίσκεται ο κ. Νικολαΐδη, όπως και ο κ. Κολέττας, τους οποίους ήδη η Επιτροπή καταλόγισε πιθανή διάπραξη σοβαρών αδικημάτων.

Ως εκ τούτου, δεδομένου πως πρόκειται για γενικό διευθυντή Υφυπουργείου, το μπαλάκι για το κατά πόσο θα τεθεί σε διαθεσιμότητα μέχρι την ολοκλήρωση των ερευνών, βρίσκεται στον Πρόεδρο και στο Υπουργικό. Θεωρείται δεδομένο ότι τόσο ο κ. Νικολαΐδης, όσο και τα υπόλοιπα πρόσωπα στα οποία καταλογίζονται ευθύνες είναι αθώοι μέχρι αποδείξεως του αντιθέτου, καθώς ένα πόρισμα δεν συνεπάγεται με ενοχή ή καταδίκη.

Ωστόσο, πρόκειται για ένα πόρισμα το οποίο συντάχθηκε από μια Ερευνητική Επιτροπή, με πρόεδρο πρώην δικαστή του Ανωτάτου, ένα δικηγόρο και ένα στέλεχος της Ελεγκτικής Υπηρεσίας, το οποίο, όπως ανακοίνωσε η Νομική Υπηρεσία, έχει αποσταλεί στο Υπουργικό Συμβούλιο.

Λαμβάνοντας υπόψη τους χειρισμούς του Προέδρου για την διαθεσιμότητα της αναπληρώτριας γενικής διευθύντριας του Υπουργείου Άμυνας και Επικεφαλής Ανθρωπιστικών Θεμάτων Αγνοουμένων και Εγκλωβισμένων, Άννα Αριστοτέλους, η οποία είχε κληθεί για ανάκριση στα πλαίσια έρευνας, όπως και άλλα πρόσωπα, η προσέγγιση θεωρητικά θα είναι η ίδια, αν και σε αυτή την περίπτωση, ήδη υπάρχει ένα πόρισμα στο οποίο καταλογίζονται ποινικές ευθύνες.

Δεδομένου ότι υπάρχει η σχετική γνωμάτευση του Γενικού Εισαγγελέα, ότι η απόφαση για το θέμα της διαθεσιμότητας ενός γενικού διευθυντή εναπόκειται στο Υπουργικό Συμβούλιο, και λαμβάνοντας υπόψη το προηγούμενο, στην προκειμένη περίπτωση που ξεκινά μία ποινική έρευνα, στα πλαίσια της οποίας ελέγχεται μεταξύ άλλων ο κ. Νικολαΐδης για τον οποίον υποδεικνύονται ποινικά, ο Νίκος Χριστοδουλίδης θα αναμένει ενημέρωση από την Αστυνομία, όπως έγινε και με την κ. Αριστοτέλους, ώστε τα δεδομένα να τεθούν ενώπιον του Υπουργικού για αποφάσεις. Αυτό υπέδειξε εξάλλου και αρμόδια πηγή από το Υφυπουργείο Πρόνοιας, το οποίο, όπως μας αναφέρθηκε, θα πρέπει να ληφθούν αποφάσεις από το Υπουργικό.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Με παραπομπή στο πόρισμα Πολυβίου οι ευθύνες στους υπουργούς Αναστασιάδη για ΤΑΚΑΤΑ-«Η πολιτική ευθύνη δεν αφορά το γάτζωμα σε μια καρέκλα»

Ζήτημα για Αναστασιάδου και Μιχαήλ

Εκτός από τον κ. Νικολαΐδη, ένα άλλο πρόσωπο που ενδεχομένως να απασχολήσει τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας είναι η Βασιλική Αναστασιάδου, η οποία από το 2021 διορίστηκε ως μέλος της Επιτροπής Δημόσιας Υπηρεσίας. Η κα. Αναστασιάδου, ο διορισμός της οποίας είναι πολιτικός, διατέλεσε υπουργός Μεταφορών μέχρι το Δεκέμβριο του 2019 και η Ερευνητική Επιτροπή της καταλογίζει πολιτικές ευθύνες, όπως και στον προκάτοχή της, Μάριο Δημητριάδη, αλλά και τον διάδοχό της, Γιάννη Καρούσο, αφού είχαν προβάλει την άποψη ότι δεν γνώριζαν για τους ΤΑΚΑΤΑ και γι’ αυτό δεν είχαν λάβει σημαντικά μέτρα.

Συγκεκριμένα, στο πόρισμα αναφέρεται πως για οι υπουργοί Μεταφορών, που διατέλεσαν από το 2013-2023, «φέρουν βαριά πολιτική ευθύνη για την αδράνεια, απραξία, αμέλεια και αδιαφορία που επέδειξε το ΤΟΜ, Τμήμα που υπάγεται στην αρμοδιότητα του Υπουργείου τους, το οποίο, όχι μόνο δεν έλαβε οποιοδήποτε προληπτικό μέτρο μείωσης ή αποτροπής του κινδύνου που αντιμετώπιζαν οι χρήστες οχημάτων εφοδιασμένων με τους εν λόγω αερόσακους, αλλά ούτε καν ενημέρωσε τη Διεύθυνση του Υπουργείου και το κοινό για τον υπό αναφορά κίνδυνο». Επίσης, τονίζεται πως «παρόμοια φέρουν την ίδια ευθύνη για την παράλειψη της ΗΜΥ να τους ενημερώσει για το πρόβλημα που είχε εντοπίσει για τους αερόσακους Takata, και η θέση τους ότι δεν φέρουν οποιαδήποτε ευθύνη λόγω μη ενημέρωσης δεν μπορεί να γίνει αποδεκτή. Η οποιαδήποτε πράξη ή παράλειψη των υπαλλήλων του Υπουργείου τους ή των Υπηρεσιών/Τμημάτων που υπάγονται στο Υπουργείο τους αντανακλά – αντικειμενικά – στους ιδίους».

Η κα. Αναστασιάδου κατέχει θέση στην ΕΔΥ, κάτι που σημαίνει ότι είναι μέλος της Επιτροπής που αποφασίζει για την μεταχείριση άλλων δημόσιων υπαλλήλων που βρίσκονται υπό διερεύνηση, την ώρα που η Ερευνητική Επιτροπή της καταλογίζει βαριές ευθύνες, αδράνεια και απραξία. Ουσιαστικά, αυτό που θα πρέπει να αποφασίσει ο Πρόεδρος, με βάση τα όσα καταλογίζει η Ερευνητική Επιτροπή στην κα. Αναστασιάδου, είναι κατά πόσο θα ανακαλέσει τον διορισμό της ή εάν θα αποφασίσει πως δεν προκύπτει ζήτημα η παραμονή ενός προσώπου στο οποίο καταλογίζονται πολιτικές ευθύνες για αμέλεια, στην θέση που κατέχει αυτή την στιγμή.

Στο ίδιος μήκος κύματος, είναι τα δεδομένα για τον νυν πρόεδρο του Οργανισμού Ασφάλισης Υγείας, Σταύρο Μιχαήλ, ο οποίος διετέλεσε επίσης γενικός διευθυντής του Υπουργείου Μεταφορών, από το 2018 μέχρι το 2022. Ο κ. Μιχαήλ βρίσκεται στη λίστα με τα πρόσωπα στα οποία καταλογίζονται πειθαρχικές ευθύνες και στο πόρισμα αναφέρεται πως πειθαρχικά αδικήματα, τα οποία έχουν στο επίκεντρο τους ότι, ενώ γνώριζαν ή όφειλαν να γνωρίζουν την επικινδυνότητα των αερόσακων ΤΑΚΑΤΑ, εντούτοις επέδειξαν:

-Αμέλεια και/ή αδιαφορία στο να δώσουν τη δέουσα βαρύτητα στις συνεχείς προειδοποιήσεις της Υπηρεσίας Προστασίας του Καταναλωτή, από το 2013 και εντεύθεν, για την επικινδυνότητα των αερόσακων Takata,

-Αμέλεια και/ή αδιαφορία να εξετάσουν και να δώσουν τη δέουσα βαρύτητα στο περιεχόμενο των επιστολών των δύο πολιτών, το 2015 και το 2016, που αφορούσε στην παγκόσμια εκστρατεία προς αντιμετώπιση της επικινδυνότητας των αερόσακων ΤΑΚΑΤΑ,

-Αμέλεια και/ή αδιαφορία και/ή αδράνεια να προβούν σε διαπίστωση του κινδύνου, όπως προβλέπεται από το άρθρο 8(4) του περί Έγκρισης Τύπου Οχημάτων Νόμου του 2005 (Ν.61(Ι)/2005), όπως τροποποιήθηκε με τον Ν.45(Ι)/2010 και τους σχετικούς Κανονισμούς, και

-Έλλειψη ευθυκρισίας σ’ ό,τι αφορά την ανάγκη κοινοποίησης από τις διευθύνσεις της ΗΜΥ και της Αστυνομίας των εκθέσεων, που λειτουργοί των δύο αυτών Υπηρεσιών ετοίμασαν για τα τρία δυστυχήματα –ειδικά του πρώτου ημερ. 30.7.2017– στις αρμόδιες αρχές με εισήγηση λήψης προληπτικών μέτρων για μείωση και/ή αποτροπή του κινδύνου από τους αερόσακους ΤΑΚΑΤΑ.

Σημειώνεται πως οι πειθαρχικές εναντίον του κ. Μιχαήλ είναι άνευ αντικειμένου, δεδομένου ότι έχει αφυπηρετήσει από τη δημόσια υπηρεσία, εντούτοις προκύπτει ζήτημα καθώς έχει διοριστεί από την προηγούμενη Κυβέρνηση στον ΟΑΥ. Και στη συγκεκριμένη περίπτωση, όπως και της κας. Αναστασιάδου, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας ουσιαστικά καλείται να αποφασίσει αν θα ανακαλέσει το διορισμό του κ. Μιχαήλ στον ΟΑΥ ή όχι.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Αδειάζει πρώην Γενικούς Διευθυντές, Διεύθυνση ΗΜΥ και Αστυνομία το πόρισμα για ΤΑΚΑΤΑ-«Αμέλεια και/ή αδιαφορία»