Ένα δείπνο, ένα γεύμα, μία διευρυμένη συνάντηση και δύο εκ διαμέτρου διαφορετικές ατζέντες στη Νέα Υόρκη

Με ένα δείπνο, ένα γεύμα και μια διευρυμένη συνάντηση θα επιχειρήσουν να κρατήσουν ζωντανή τη διαδικασία στο Κυπριακό τα Ηνωμένα Έθνη. Με την πρόοδο μεταξύ της άτυπης πενταμερούς της Γενεύης και της άτυπης πενταμερούς της Νέας Υόρκης να είναι περιορισμένη, αφού στα πλείστα Μέσα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης στα οποία συμφωνήθηκαν πρωτοβουλίες αυτές δεν μετουσιώθηκαν σε πράξεις, εξαιτίας της άρνησης και των απαράδεκτων απαιτήσεων της τουρκικής πλευράς, για άλλη μία φορά όλοι οι εμπλεκόμενοι στο Κυπριακό παίρνουν το αεροπλάνο, για να καθίσουν γύρω από το ίδιο τραπέζι και να προσπαθήσουν να συμφωνήσουν σε επόμενα βήματα.

Είναι σαφές ότι η τουρκική πλευρά δεν επιθυμεί κανένα επόμενο βήμα στο Κυπριακό, αφού η προσοχή του Ερσίν Τατάρ είναι στραμμένη στις παράνομες «προεδρικές εκλογές» του Οκτωβρίου και δεν επιθυμεί οποιαδήποτε εξέλιξη να διαταράξει τον «προεκλογικό». Αντιθέτως, η δική μας πλευρά, όχι απλώς επιθυμεί να υπάρξει πρόοδος, αλλά ιδανικά θα ήθελε αυτή να ήταν επί της ουσίας του Κυπριακού και όχι απλώς κάποιες νέες δεσμεύσεις για ΜΟΕ. Ισορροπώντας ανάμεσα σε αυτές τις δύο πολύ διαφορετικές ατζέντες, ο Αντόνιο Γκουτέρες θα επιδιώξει να δημιουργήσει προοπτικές που θα επιτρέπουν κάποιου είδους συνέχεια, μέχρι οι συνθήκες να καταστούν πιο ευνοϊκές.

Ενδεικτικές της διαφορετικής ατζέντας που υπάρχει ήταν οι δηλώσεις που έγιναν τη Δευτέρα. Ο μεν Κυβερνητικός Εκπρόσωπος, Κωνσταντίνος Λετυμπιώτης, τόνισε ότι «σε καμία εκ των περιπτώσεων δεν προσερχόμαστε σε αυτή τη διευρυμένη συνάντηση είτε με χαμηλές προσδοκίες είτε χωρίς να έχουμε στον πυρήνα των επιδιώξεων μας τη συζήτηση επί της ουσίας. Εμείς, ακριβώς, επαρκώς προετοιμασμένοι, προσερχόμαστε και σε αυτή την άτυπη συνάντηση με στόχο να γίνει συζήτηση επί της ουσίας και θεωρούμε ότι η σύνθεση αυτής της πολυμερούς προσφέρεται για να γίνει αυτή η συζήτηση επί της ουσίας και πρέπει να γίνεται συζήτηση επί της ουσίας, σε καμιά εκ των περιπτώσεων τα ΜΟΕ ή η συζήτηση για αυτά δεν μπορεί να αντικαταστήσει ή να υποκαταστήσει τη συζήτηση επί της ουσίας». «Εμείς αυτό που επιδιώκουμε είναι η πολυμερής διάσκεψη της Νέας Υόρκης να αποτελέσει εφαλτήριο προς την επανέναρξη ουσιαστικών διαπραγματεύσεων στο Κυπριακό από το σημείο που έχουν διακοπεί», τόνισε.

Από την πλευρά του, ο σύμβουλος επικοινωνίας του Ερσίν Τατάρ, Μουσλού Άκγκιουνεϊ, προανήγγειλε ότι ο εγκάθετος της κατοχής μεταβαίνει στη Νέα Υόρκη με καταγγελτική διάθεση, για να προβεί, ουσιαστικά, σε blame game ενώπιον του ΓΓ των ΗΕ. Υποστήριξε ότι ήταν ο Νίκος Χριστοδουλίδης που δεν επέτρεψε τη διάνοιξη των σημείων διέλευσης, επειδή δεν υπέδειξε τα δύο που επιθυμεί ο ίδιος να ανοίξει. Κάτι τέτοιο δεν ισχύει, βέβαια, καθώς από την αρχή ο Πρόεδρος είχε υποδείξει το Πυρόι-Αθηένου και τα Κόκκινα. Ωστόσο η τουρκική πλευρά αποφάσισε ότι «η ε/κ πλευρά δεν έδωσε καν σημεία κι ακόμη αναφέρεται σε διελεύσεις τράνζιτ. Όμως στη Γενεύη είχαν πει εντάξει και επιστρέψαμε στην Κύπρο». Κατηγόρησε, μάλιστα, την ε/κ πλευρά ότι «επιβραδύνει τις διελεύσεις», λέγοντας ότι όλα αυτά θα τα πει ο Τατάρ στη Νέα Υόρκη.

Προανήγγειλε, επίσης, όπως άλλωστε είχε κάνει και ο ίδιος ο Ερσίν Τατάρ, ότι «θα είναι στο τραπέζι και το θέμα των περιουσιών», όχι υπό την μορφή της συζήτησης του περιουσιακού, βεβαίως, αφού ούτε να ακούσουν δεν θέλουν για διαπραγμάτευση, αλλά οι συλλήψεις των σφετεριστών. Επανέλαβε, δε, πως «υπάρχει σκέψη για ενέργειες από την Τουρκία και την ‘τδβκ’ και διεξάγεται διπλωματία στη διεθνή σκηνή». Η πρόθεση αυτή ουσιαστικά συνιστά προσπάθεια πλήρους εκτροχιασμού της συζήτησης, αφού αντί να συζητούνται βήματα μπροστά για το Κυπριακό, ο Τατάρ προτίθεται για άλλη μία φορά να ζητήσει από τον Νίκο Χριστοδουλίδη να συναινέσει στην παρανομία και στην καταπάτηση των δικαιωμάτων των νόμιμων ιδιοκτητών, παρεμβαίνοντας μάλιστα στη δικαστική διαδικασία, ενώ προφανώς γνωρίζει την απάντηση. Γνωρίζει, επίσης, ότι ο ίδιος ενθάρρυνε πολύ έντονα τον σφετερισμό τα τελευταία χρόνια, ενώ αρνείτο ταυτόχρονα να συνομιλήσει, και οι συνέπειες που προέκυψαν είναι αποτέλεσμα και των δικών του ενεργειών και της δικής του κακής πολιτικής κρίσης, κάτι για το οποίο επικρίνεται συχνά στα κατεχόμενα από την αντιπολίτευση.

Ο ίδιος ο Τατάρ δήλωσε απέκλεισε, πάντως, πάλι την συζήτηση για την ουσία του Κυπριακού, λέγοντας πως ελλείψει αναγνώρισης της «κυριαρχικής ισότητας», δεν μπορεί να υπάρξει «επίσημη διαπραγμάτευση». Ως εναλλακτική, ανέφερε ότι θα μπορούσαν να εξεταστούν μέτρα όπως «απευθείας πτήσεις, απευθείας εμπόριο και απευθείας επαφές», τα οποία επίσης συνιστούν πυλώνες αναγνώρισης. Εμφανίστηκε, επίσης, ικανοποιημένος από το ενδεχόμενο να ροκανίζει τον χρόνο στη συνεργασία μέσω των Τεχνικών Επιτροπών μέχρι να... αναγνωριστεί «κυριαρχική ισότητα και το ισότιμο διεθνές καθεστώς» για το ψευδοκράτος.

Ο ίδιος ο Νίκος Χριστοδουλίδης, πάντως, δείχνει να γνωρίζει πώς θα συμπεριφερθεί ο Τατάρ και ταξιδεύει προετοιμασμένος. «Μεταβαίνω στη Νέα Υόρκη με έναν ξεκάθαρο στόχο: να δημιουργηθούν οι συνθήκες για επανέναρξη των συνομιλιών», ανέφερε, σημειώνοντας πως δεν παραβλέπει τις δυσκολίες, τα προβλήματα και τις προκλήσεις. Πρόσθεσε πως «με ενδιαφέρει πώς θα δημιουργηθούν οι συνθήκες για να οδηγηθούμε στην επανέναρξη των συνομιλιών, αξιοποιώντας το διαπραγματευτικό κεκτημένο με έναν και μοναδικό στόχο, την επίλυση του Κυπριακού στη βάση του συμφωνημένου πλαισίου». Ερωτηθείς εάν υπάρχουν συγκεκριμένες προτάσεις για να αντιμετωπιστεί η τουρκική αδιαλλαξία, ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης σημείωσε ότι έχει «αρκετά, εναλλακτικά σενάρια», για το πώς θα κινηθεί στο τραπέζι των συζητήσεων, αναλόγως και της εξέλιξης.

Τα δεδομένα ξεκάθαρα δεν είναι και πολύ ενθαρρυντικά, όσο και αν προσπάθησε να προχωρήσει λίγο τα πράγματα η Μαρία Άνχελα Ολγκίν Κουεγιάρ κατά την παρουσία της στην Κύπρο την περασμένη εβδομάδα. Με τον Τατάρ να προϊδεάζει ότι πάει στην πολυμερή για να επιδοθεί σε blame game, τα βλέμματα είναι στραμμένα στην Τουρκία. Όχι γιατί υπάρχει οποιαδήποτε ένδειξη ότι μπορεί να διαφοροποιηθεί από την γραμμή, αλλά επειδή έχει κίνητρα για επανέναρξη των συνομιλιών, τα οποία ο εγκάθετός της δεν έχει και τα οποία σχετίζονται με την ευρωτουρκική ατζέντα. Μπορεί να μην υπάρχει θέση στο τραπέζι για τον Γιοχάνες Χαν, όμως η εμπλοκή του στη διαδικασία των συνομιλιών αποτελεί μήνυμα από πλευράς Βρυξελλών στην Άγκυρα για την διασύνδεση μεταξύ του Κυπριακού και των Ευρωτουρκικών.

Υπενθυμίζεται ότι μηνύματα προς την Άγκυρα είχε στείλει η ΕΕ και λίγο πριν την διάσκεψη της Γενεύης, με την κοινή επιστολή φον ντερ Λάιεν-Κόστα, με τον Τούρκο Υπουργό Εξωτερικών να παρουσιάζεται κάπως πιο πρόθυμος να συζητήσει από ό,τι ήταν οι αξιωματούχοι της κατοχικής χώρας στο παρελθόν. Επί της ουσίας, ωστόσο, δεν υπήρχε κάποια μετακίνηση, καθώς η αλλαγή στάσης αφορούσε βασικά το ύφος. «Βλέπουμε μία δυναμική ενεργότερη εμπλοκή της ΕΕ στις προσπάθειες του ΓΓ των ΗΕ», επεσήμανε ο κ. Λετυμπιώτης, λέγοντας ότι φαίνεται πως η Τουρκία ιεραρχεί πολύ ψηλά στις προτεραιότητές της τις ευρωτουρκικές σχέσεις. «Υπάρχουν τα Συμπεράσματα ως προς την πρόοδο των Ευρωτουρκικών με διασύνδεση την πρόοδο στο Κυπριακό και θεωρούμε ότι η συμβολή της ΕΕ υπό αυτό το πρίσμα στη διαδικασία των ΗΕ μπορεί να είναι καταλυτική», πρόσθεσε.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ:

• Μια διαφορετική πενταμερή αναμένει ο Τατάρ-«Έχει στην τσέπη του τα θέματα ενέργειας και οδοφραγμάτων»
• Εκτός πολυμερούς διάσκεψης η ΕΕ, παρά την πρόθεση εμπλοκής-Δεν ανησυχεί για την στάση των Βρετανών η Κυβέρνηση