Έντονη αντίδραση Γιούλας Πιτσιάλη για επέκταση φοίτησης παιδιών με αναπηρία-«Λανθασμένες πολιτικές αποκλεισμού»

Υπόμνημα αναφορικά με την τροποποίηση του Νόμου, για την επέκταση φοίτησης παιδιών με αναπηρία από τα 21 στα 22 έτη σε Ειδικά Σχολεία και Ειδικές Μονάδες, υπέβαλε την Τρίτη προς την Πρόεδρο και Μέλη της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Παιδείας, η Πρόεδρος της Παγκύπριας Οργάνωσης Για την Εγκεφαλική παράλυση και άλλες Αναπηρίες, Γιούλα Πιτσιάλη, στο οποίο εκφράζει την έντονη αντίθεσή της στην προωθούμενη τροποποίηση του σχετικού νόμου. Στο υπόμνημα αντιπροτείνεται, μεταξύ άλλων, η ανάπτυξη ενός ολοκληρωμένου σχεδίου μετάβασης στην ενήλικη ζωή για άτομα με αναπηρία, με έμφαση σε δημιουργία Κέντρων Υποστηριζόμενης Διαβίωσης και Επαγγελματικής Κατάρτισης για άτομα 18-25 ετών.

Στο υπόμνημα της καλεί τη Βουλή όπως απορρίψει την προωθούμενη τροποποίηση του σχετικού νόμου, τονίζοντας ότι «η παράταση φοίτησης μέχρι τα 22 έτη δεν είναι παιδαγωγικά τεκμηριωμένη, ούτε κοινωνικά δίκαιη και νομικά ανεκτή».

Ζητά, παράλληλα, όπως ενθαρρυνθεί το αρμόδιο Υπουργείο να προχωρήσει άμεσα σε πραγματικές και βιώσιμες λύσεις, για την ισότιμη μετάβαση των νέων με αναπηρία στην ενήλικη ζωή και κυρίως σε ενίσχυση του δημοσίου σχολείου για να απευθύνεται σε όλα τα παιδιά, μαθαίνοντας τους από νωρίς να συμμετέχουν και να ανήκουν στην κοινότητα τους και να λαμβάνουν τις απαραίτητες γνώσεις, ώστε να μπορέσουν ως ενήλικες να είναι ενεργοί.

«Οι λανθασμένες πολιτικές του αποκλεισμού», τονίζεται στο υπόμνημα, «που εδώ και χρόνια η Οργάνωση μας αιτείται τον τερματισμό τους, έχουν αποτύχει και διαφαίνεται στο αδιέξοδο, που βιώνουν τα παιδιά των ειδικών σχολείων, όταν αυτά καλεστούν να βγουν έξω στην κοινότητα τους».

Για την προωθούμενη τροποποίηση του σχετικού νόμου, αναφέρεται περαιτέρω πως «η ρύθμιση αυτή δεν επιλύει το ουσιαστικό πρόβλημα της ανυπαρξίας δομών ενηλίκων, αλλά μεταθέτει το πρόβλημα χρονικά, καθυστερώντας την υποχρέωση της Πολιτείας να δημιουργήσει επαρκείς και κατάλληλες υποστηρικτικές υπηρεσίες για ενήλικα άτομα με αναπηρία».

Επιπρόσθετα, σημειώνεται ότι «εισάγει σοβαρές διακρίσεις ανάμεσα στα άτομα με αναπηρία που φοιτούν σε Ειδικά Σχολεία και ειδικές μονάδες με εκείνα που φοιτούν σε γενικές τάξεις» και προστίθεται πως «τα παιδιά της γενικής εκπαίδευσης, με ή χωρίς αναπηρία, δεν δικαιούνται πέραν των δύο αναστολών φοίτησης και αποφοίτηση μετά το 20ό έτος».

«Το μέτρο, επομένως, καθιστά άνιση την πρόσβαση στην εκπαίδευση με βάση τη σχολική τοποθέτηση, κάτι που αντίκειται στη συνταγματική αρχή της ισότητας. Εάν ένα παιδί έχοντας η μη αναπηρία ζητήσει επέκταση φοίτησης για να ολοκληρώσει το απολυτήριο του δεν θα έχει αυτό το δικαίωμα ενώ εάν μεταβεί σε ειδική μονάδα του ιδίου σχολείου θα μπορεί να παραμείνει εκεί χωρίς όμως να έχει το δικαίωμα να παρακαθίσει εξετάσεις. Αυτή η διάκριση δεν βασίζεται σε κανένα επιστημονικό ή παιδαγωγικό κριτήριο, επομένως εάν αποφασιστεί η επέκταση φοίτησης μέχρι τα 22 θα πρέπει να ισχύει για όλους τους μαθητές».

Σύμφωνα με το υπόμνημα «η ενηλικίωση επέρχεται στα 18 έτη και ούτε η αναπηρία, ούτε το είδος του σχολείου αναστέλλουν αυτή τη νομική και κοινωνική μετάβαση», με την πρόταση όπως σημειώνεται να «υπονοεί ότι τα άτομα με αναπηρία παραμένουν μαθητές πέρα από την ενηλικίωσή τους, κάτι που συντηρεί επικίνδυνα στερεότυπα και υπονομεύει τα δικαιώματά τους ως ενήλικες πολίτες».

«Η Σύμβαση του ΟΗΕ για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρίες, στην οποία η Κυπριακή Δημοκρατία είναι συμβαλλόμενο μέρος, υποχρεώνει το κράτος να εγγυάται ένα ενιαίο και συμπεριληπτικό εκπαιδευτικό σύστημα σε όλα τα επίπεδα. Η επέκταση της φοίτησης αποκλειστικά στα Ειδικά Σχολεία ενισχύει τον αποκλεισμό και τον διαχωρισμό, αντί να προωθεί τη συμπερίληψη και την κοινωνική ένταξη», αναφέρει στο υπόμνημα η Πρόεδρος της Παγκύπριας Οργάνωσης Για την Εγκεφαλική παράλυση και άλλες Αναπηρίες.

Περαιτέρω, αναφέρει ότι «συνταγματικά, το μέτρο προσκρούει στο Άρθρο 28 του Συντάγματος της Κυπριακής Δημοκρατίας, το οποίο κατοχυρώνει την ισότητα και απαγορεύει κάθε μορφή διάκρισης», ενώ συμπληρώνει ότι από επιστημονικής σκοπιάς, ορίζεται ότι η εφηβεία και η σχολική ηλικία ολοκληρώνονται πριν από τα 20 έτη.

«Το ίδιο το Υπουργείο Παιδείας αναγνωρίζει ότι η ρύθμιση αυτή προτείνεται επειδή δεν υπάρχουν κατάλληλες δομές φιλοξενίας και απασχόλησης για ενήλικα άτομα με αναπηρία. Αυτό όμως αποτελεί ομολογία αποτυχίας της πολιτείας να προετοιμάσει τα παιδιά για την ενηλικίωση τους παρέχοντας τους απαραίτητες γνώσεις, αλλά και να αναπτύξει μεταλυκειακά υποστηρικτικά συστήματα και δεν μπορεί να θεραπευτεί με επέκταση της σχολικής φοίτησης», αναφέρει .

Η κ. Πιτσιάλη προβαίνει σε εισηγήσεις αντιπροτείνοντας «αντί της πρόχειρης και αποσπασματικής αυτής τροποποίησης», την ανάπτυξη ενός ολοκληρωμένου σχεδίου μετάβασης στην ενήλικη ζωή για άτομα με αναπηρία, με έμφαση σε δημιουργία Κέντρων Υποστηριζόμενης Διαβίωσης και Επαγγελματικής Κατάρτισης για άτομα 18-25 ετών, θεσμοθέτηση συμπεριληπτικής εκπαίδευσης από την προσχολική ηλικία μέχρι και τη μέση εκπαίδευση, νομοθετική εξίσωση ορίων φοίτησης με όλα τα υπόλοιπα παιδιά, καθώς και αναβάθμιση επαγγελματικής εκπαίδευσης και προσβασιμότητας των αποφοίτων με αναπηρία σε μεταλυκειακές επιλογές.

Πηγή: ΚΥΠΕ