Την ενεργό εμπλοκή τους στο νέο Σύστημα Αξιολόγησης Εκπαιδευτικών ζητούν οι γονείς

Την ενεργό εμπλοκή των γονέων στο νέο Σύστημα Αξιολόγησης Εκπαιδευτικών και Εκπαιδευτικού Έργου ζητεί με πρότασή της η Ομοσπονδία Συνδέσμων Γονέων Δημοτικών Σχολείων Λευκωσίας.   

Με αυτόν τον τρόπο, σημειώνει, «θα ενισχυθούν η διαφάνεια, η λογοδοσία και η συλλογική ευθύνη στο εκπαιδευτικό μας σύστημα, προς όφελος των μαθητών και της ποιότητας της δημόσιας εκπαίδευσης».

«Η συμμετοχή των γονέων στις διαδικασίες αξιολόγησης προάγει τη διαφάνεια, καθώς ανοίγει το σχολείο στον δημόσιο έλεγχο και καθιστά το εκπαιδευτικό έργο αντικείμενο λογοδοσίας όχι μόνο προς την ιεραρχία αλλά και προς την ίδια την κοινωνία», αναφέρει η Ομοσπονδία. 

«Η φωνή των γονέων, όταν θεσμοθετείται, μπορεί να συμβάλει καθοριστικά στην αποδοχή και στην επιτυχία της αξιολόγησης, καλλιεργώντας ένα πνεύμα συλλογικής ευθύνης για τη βελτίωση της εκπαίδευσης», προστίθεται.

Η Ομοσπονδία Συνδέσμων Γονέων Δημοτικών Σχολείων Λευκωσίας προτείνει μερικές καλές πρακτικές που, όπως λέει, «θα μπορούσαν να εφαρμοστούν στην Κύπρο, εμπνευσμένες από διεθνή παραδείγματα και με γνώμονα το νέο σύστημα αξιολόγησης». Συγκεκριμένα, εισηγείται την καθιέρωση ετήσιων ερωτηματολογίων για τους γονείς, τη συμμετοχή των γονέων σε συμβούλια και ομάδες αξιολόγησης, τη δημόσια ανατροφοδότηση μέσω ανοικτής συζήτησης, τη διαφάνεια των αποτελεσμάτων της αξιολόγησης μέσω της δημοσιοποίησής τους, καθώς και τη δημιουργία μηχανισμών συνεχούς ανατροφοδότησης (feedback loops). 

Παράλληλα, επισημαίνεται ότι «τα εργαλεία συμμετοχής πρέπει να σχεδιαστούν με γνώμονα τη δίκαιη χρήση των δεδομένων και την εξισορρόπηση με άλλα κριτήρια (όπως οι επιδόσεις μαθητών, οι παρατηρήσεις διδασκαλίας κ.λπ.). Με σωστό σχεδιασμό, η συμμετοχή των γονέων μπορεί να λειτουργήσει ως ποιοτικός δείκτης και όχι ως στρεβλωτικός παράγοντας», αναφέρεται.

Προβαίνοντας σε σύγκριση των επιδόσεων της Κύπρου με εκείνες των χωρών που εφαρμόζουν τις προαναφερόμενες καλές πρακτικές, η Ομοσπονδία σημειώνει ότι το 2022 στην αξιολόγηση PISA για την κατανόηση κειμένου (reading literacy), οι Κύπριοι μαθητές πέτυχαν 381 μονάδες, έναντι 477 στην Πορτογαλία και 496 στο Ηνωμένο Βασίλειο, ενώ ο μέσος όρος των χωρών του ΟΟΣΑ ήταν 476 μονάδες. 

Στην έρευνα PIRLS 2021 (αξιολόγηση της ικανότητας ανάγνωσης στη Δ’ Δημοτικού), η Κύπρος σημείωσε 511 μονάδες, η Αγγλία 558 μονάδες και η Πορτογαλία 520 μονάδες. Στον πίνακα TIMSS 2019 στις Φυσικές Επιστήμες, η Κύπρος είχε μέσο σκορ 484, 16 βαθμούς χαμηλότερο από τον διεθνή μέσο όρο (500), ενώ η Πορτογαλία και η Αγγλία σημείωσαν 519 και 517 μονάδες αντίστοιχα. 

«Η συνολική εικόνα παραμένει ότι το εκπαιδευτικό μας σύστημα δεν αποδίδει όσο θα έπρεπε. Η συμμετοχή των γονέων μπορεί να λειτουργήσει ως μοχλός για την αναστροφή αυτής της τάσης», αναφέρεται.

Υπογραμμίζεται ότι «χώρες που έχουν θεσμοθετήσει τη συμμετοχή των γονέων (Πορτογαλία, Αγγλία) επιτυγχάνουν σημαντικά υψηλότερες επιδόσεις σε όλους τους δείκτες σε σχέση με την Κύπρο, η οποία μέχρι τώρα δεν είχε τέτοιο θεσμό». 

«Όταν οι γονείς έχουν λόγο και ενημέρωση, ασκούν πίεση για βελτίωση – και συγχρόνως συνεργάζονται με τους εκπαιδευτικούς για να την επιτύχουν (π.χ. υποστηρίζοντας το διάβασμα στο σπίτι, απαιτώντας υψηλότερα κριτήρια). Αντίθετα, χωρίς θεσμοθετημένη συμμετοχή, η σχέση σχολείου-οικογένειας μπορεί να μείνει αποσπασματική και αναποτελεσματική, χάνοντας μια μεγάλη ευκαιρία στήριξης των μαθητών», επισημαίνεται.

Η Ομοσπονδία Συνδέσμων Γονέων Δημοτικών Σχολείων Λευκωσίας προτείνει να συμπεριληφθεί ρητά στους κανονισμούς αξιολόγησης (είτε σε νόμο είτε σε υπουργική απόφαση) η υποχρέωση συμμετοχής των γονέων. Ακόμη, δεδομένου ότι κάθε σχολική μονάδα θα διενεργεί ετήσια εσωτερική αξιολόγηση, προτείνεται στην ομάδα που θα επιμελείται την έκθεση αυτοαξιολόγησης να συμπεριλαμβάνεται εκπρόσωπος του Συνδέσμου Γονέων. 

Δεδομένου ότι στο νέο σύστημα προβλέπεται η αξιολόγηση εκπαιδευτικών τόσο για διαμορφωτικούς σκοπούς (βελτίωση) όσο και για προαγωγές, προτείνεται να περιληφθεί δομημένη ανατροφοδότηση από τους γονείς ως ένα από τα πολλαπλά κριτήρια αξιολόγησης κάθε εκπαιδευτικού.

Δοθέντος ότι το νέο σύστημα προβλέπει επίσης αξιολόγηση σε επίπεδο σχολείου (π.χ. από επαρχιακούς συντονιστές ή αξιολογητές του Υπουργείου), σε αυτές τις επισκέψεις/επιθεωρήσεις προτείνεται συνάντηση των αξιολογητών με εκπροσώπους των γονέων. Ακόμη, προτείνεται η θεσμοθέτηση της Σχολικής Έκθεσης Προόδου (ΣΕΠ) και της σύνδεσής της με την Αξιολόγηση του εκπαιδευτικού έργου.

Επιπλέον, προτείνεται το Υπουργείο Παιδείας να οργανώσει σεμινάρια επιμόρφωσης για γονείς σχετικά με την αξιολόγηση στην εκπαίδευση.

«Συνολικά, το νέο Σύστημα Αξιολόγησης προσφέρει μια μοναδική ευκαιρία να επανατοποθετηθεί η σχέση σχολείου-κοινωνίας στην Κύπρο. Εντάσσοντας θεσμικά τους γονείς, δίνουμε σάρκα και οστά στη διακηρυγμένη αρχή του “σχολείου για την κοινότητα”», αναφέρεται 

«Στη σημερινή εποχή κατά την οποία η γνώση και οι δεξιότητες των νέων μας θα κρίνουν το μέλλον της χώρας, δεν έχουμε την πολυτέλεια να αφήσουμε ανεκμετάλλευτο τον ρόλο των γονέων. Με τη θεσμοθέτηση της συμμετοχής τους, κάνουμε ένα βήμα για να κλείσουμε το χάσμα μεταξύ του ’σχολείου που έχουμε’ και του ’σχολείου που αξίζουμε’. Είναι μια επένδυση στη συλλογική ευημερία και στο μέλλον των παιδιών μας», καταλήγει η Ομοσπονδία.

Πηγή: ΚΥΠΕ